Żółte Wody - Korsuń 1648 - Witold Biernacki

[Jarpen Zigrin]

Tytuł: Żółte Wody - Korsuń 1648

Autor: Witold Biernacki

Wydawnictwo: Bellona

Rok wydania: 2008

Ilość stron: 222

EAN: 9788311114104

Geneza i pierwszy okres największego powstania kozackiego pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego, które na pół wieku wplątało Rzeczpospolitą w wojny prawie ze wszystkimi sąsiadami. Szczegółowy opis bitwy nad Żółtymi Wodami i pod Korsuniem, w czasie których Kozacy i Tatarzy pobili całą armię koronną.

Zapraszam forumowiczów do oceny tego HB-eka.

[Kadrinazi]

Interesująca praca, p. Biernacki zajął się kampanią która przyniosła zagładę wojskom kwarcianym. Analizuje przyczyny i okoliczności wybuchu rewolty, przedstawia walczące armie (bez typowego dla HBkow opisu formacji - i bardzo dobrze!), dodaje aneksy z materiałów źródłowych.

[Vissegerd]

A ja uważam, że to wręcz bardzo dobra praca. Wprawdzie czytałem już dość dawno, ale przyznaję, że analiza działań hetmana jest bez zarzutu, bardzo mi to pomogło.

Pozdrawiam.

[Tofik]

Analiza analizą, ale szkoda, że Biernacki nie odniósł się szerzej do poglądów na temat prawdziwości problemów alkoholowych Mikołaja Potockiego. Wprawdzie nie jest to sprawa stricte wojskowa, ale skoro taki pogląd reprezentuje, to warto uzasadnić go szerzej poza relacją nieuczestniczącego w bitwie Bogusława Maskiewicza...

Tak czy inaczej, HB Biernackiego jest bardzo cenną pozycją. Liczne aneksy, bardzo duża bibliografia, dokładne analizy. Zdecydowanie I liga Historycznych Bitew.

[Roman Różyński]

Ja bym się przyczepił do tezy o tym że uciekającymi oddziałami dowodził Krzysztof Korycki, zwłaszcza że znam źródło które w połączeniu z innymi sugeruje że było inaczej:

relacja Krzysztofa Rajeckiego z księgi Michałowskiego.

Poza wątpliwościami co do tego i mniejszymi odnośnie liczby Tatarów w bitwie korsuńskiej i żółtowodzkiej (5000-7000 to spore widełki: ja dałbym odpowiednio 7600 i 4000)praca znakomita.

Autor odtworzył skład polskich jednostek pieszych na Żółtych Wodach co mi się nie udało

Szkoda że nie ustalił jakie jednostki tworzyły siły magnackie pod Korsuniem, ale może się nie dało.

Dużo wartościowych materiałów z epoki w przypisach.

Polecam!

Edytowane 17 Maj 2010 przez Roman Różyński

[Roman Różyński]

szkoda, że Biernacki nie odniósł się szerzej do poglądów na temat prawdziwości problemów alkoholowych Mikołaja Potockiego. Wprawdzie nie jest to sprawa stricte wojskowa, ale skoro taki pogląd reprezentuje, to warto uzasadnić go szerzej poza relacją nieuczestniczącego w bitwie Bogusława Maskiewicza...

O pijaństwie Potcokiego donosił też niezależny od Maskiewicza Jerlicz.

Ale mniejsza z nim. Odnieśmy się do samego Maskiewicza, a dokładniej skąd mógł wiedzieć o przebiegu bitwy, bo to jest istotne.

Otóż nazajutrz po bitwie pod Jahotynem dołączył do ksiećia Polanowski będący towarzyszem książęcej chorągwi kwarcianej, następnie inni których Maskiewicz już niestety nie wyliczył. Ten wymieniony informator wydaje się jednak dobry. Chorągiew husarska Wiśniowieckiego znajdowała się bowiem w wojsku kwarcianym i mogła być na tyle blisko hetman Potockiego, że Polanowski mógł widzieć karetę w której jechał pijany hetman. Maskiewicz mógł też czerpać informacje od Aleksandra Zamoyskiego, strażnika koronnego, który był pod Korsuniem ,a później walczył i pod Machnówką i Konstantynowem. Wg Jaskólskiego chorągiew Pna Strażkia jechała po prawej stronie taboru jako pierwsza. Co prawda sam Jaskólski także był strażnikiem ale wojskowym, więc jeśliby chodziło o jego chorągiew powinno być napisane "Pna strażnika wojskowego". Jeśli informatorem Maskiewicza był więc Zamoyski to informacja o pijaństwie hetmana jest właściwie pewna. Co prawda spisane relacje uczestników nie potwierdzają tego faktu ale rozważmy je po kolei:

-relacja muszkietera-pochodzi od dragana z regimentu Denhofa który bronił tyłu taboru którym dowodził hetman polny, Potocki był w czele taboru

-Krzysztof Rajecki bronił prawego boku taboru

-Sieniawski bronił tyłu prawego boju taboru,

Nie ma więc powodu by odrzucać informację o pijanym hetmanie.

Zresztą pijany czy nie, pozwolę sobie zacytować to co przekazał starosta lwowski na temat przyczyn klęski korsuńskiej

„to poszło za zlą radą y malem Sercem Je^o. Msci Pana krakowskiego [czyli kasztelana krakowskiego Mikołaja Potockiego], który gdy by był serca nie traciel a trwal na dobrym mieyscu, kiędy sie byli okopali, y mieli munitią Woienną takze zywnośc na dwa albo na trzy miesiące mogli sie bronic y wstręt nieprzyiacielowi uczynicz a to osobliwie musieli by beli Tatarzy ustąpic z pola. Ale Je^o. Msc P. krakowskiey nie chciał słuchacz rady Starego Zolnierza ale osob nie wiadomych, ustąpil z lego mieysca na gorze tylko Tuborem sie okrywszy”

Poza wątpliwościami co do tego i mniejszymi odnośnie liczby Tatarów w bitwie korsuńskiej i żółtowodzkiej (5000-7000 to spore widełki: ja dałbym odpowiednio 7600 i 4000)

co do Tatarów, to w dniu dzisiejszym nie mógłbym już się zgodzić z argumentami p. Witolda. No ale od 2010 r. dowiedziłem się dść sporo o Tatarach. Podane przez źrodła pod Korsuniem 40 000 jest jak najbardziej do przyjęcia, z tym że do boju mogło być około 1/3 lub niewiele więcej

Edytowane 25 Sierpień 2013 przez Roman Różyński