Nicolae Ceaușescu

[Bruno Wątpliwy]

Tak patrząc na rządy tytułowej postaci, to łatwo było podpaść: wystarczyło nie zgłosić rozmowy z obcokrajowcem, mieć niezarejestrowaną maszynę do pisania; a do więzienia (ze skutkiem śmiertelnym?) można było trafić ...

M. Kuczewski, Rumunia. Koniec pewnej epoki, Warszawa 2008, cytat poniższy ze s. 49) zwraca jednak uwagę, że realne stosowanie tych przepisów było mocno zróżnicowane:

"Dekret nr 23 (dot. konieczności m.in. uzyskiwania zgody na rozmowę z cudzoziemcem - przyp. Bruno W.) miał też swoją >>geografię społeczną<<. Najściślej był przestrzegany w Bukareszcie oraz wśród szeroko rozumianej inteligencji, czyli tych zawodów, w których utrata pracy i związanych z nią przywilejów mogły być katastrofą. Dekret tracił na znaczeniu, nie tylko oddalając się od stolicy, ale i schodząc między niższe warstwy społeczne, w których zgodnie ze zdrowym rozsądkiem był wyśmiewany. (...) Gdy kiedyś we wsi Jurilovca (...) nocując u chłopa, zapytaliśmy, czy nie boi się Dekretu nr 23, tylko się roześmiał, a mówiąc o miejscowych milicjantach, dodał >>niechby tylko spróbowali coś zrobić!<<."

Bardzo ciekawym wątkiem była polityka historyczna uprawiana w czasach Ceaușescu. Od kuriozalnych obchodów 2050-lecia państwa dackiego, cyklu superprodukcji filmowych, podkreślania decydującej roli oddziałów wołoskich w bitwie pod Wiedniem, po przyczynienie się Rumunii do skrócenia drugiej wojny światowej o 200 dni (zob. min. M. Kuczewski, op.cit., s. 125-133).

Konsekwentna edukacja historyczna tym duchu miała doprowadzić m.in. do takiego pobocznego rezultatu, że sprawcy pobicia i gwałtu tłumaczyli swoje postępowanie w sposób następujący: "Rzymianie porywali Sabinki, a my jesteśmy w prostej linii ich potomkami i tylko kontynuujemy tradycję". Tamże, s. 126.