Juwenalia w średniowiecznej Europie

[MK2]

Panowie/Panie,

temat z pewnością na fali w ostatnich dniach kojarzący się głównie z studentami, imprezami itd.

Mam jednak do was pytanie,

czym były juwenalia w średniowieczu?

Wujek Google mi podpowiada ze zapoczątkował to Neron '59, z muzyki z kolei Breve regnum (Krótkie panowanie) - pieśń żaków* krakowskich z XV wieku napisana w oryginale po łacinie. Dotyczy ona zwyczaju zwanego „juwenalia”, czyli kilkudniowego święta żaków odbywającego się każdego roku. W czasie juwenaliów wybierano „króla żaków”. Wówczas krótko, ale panowali żacy w całym mieście, bawiąc się i swawoląc. Zwyczaj ten przetrwał do dziś i znany jest w całej europie.

z góry dziękuje za wszystkie informacje,

pozdrawiam serdecznie,

MK2

[puella]

Geneza juwenaliów tkwi w starożytnym Rzymie- jak wspomniane zapoczątkował te igrzyska Neron- pod nazwą "młodzieniaszków" =juwenalis.

Igrzyska te były świętem lubieżności i rozpusty- sportu (co nam się od ręki z igrzyskami kojarzy) w nich niewiele było, no chyba, że za takowy seks weźmiemy.

U Tacyta w "Rocznikach" (14;15) mamy wymownie je opisane:

(...)ustanowił igrzyska pod nazwą "młodzieniaszków", do których zewsząd poczęto się zgłaszać. Ani szlachectwo, ani wiek, ani wzgląd na piastowane przedtem urzędy nie były dla nikogo hamulcem w wykonywaniu rzemiosła greckiego cz łacińskiego aktora- aż do niemęskich gestów i melodyj. Co więcej, dostojne niewiasty uczyły się nieprzyzwoitych ról; a w gaju Augusta założyły dookoła jeziora, przeznaczonego na potyczki okrętów, urządzono miejsce schadzek i karczmy, gdzie wystawiano wszystkie podniety do zbytku. Rozdzielano nadto pieniężne datki, które uczciwi z musu, hulacy dla przechwałki trwonili. Odtąd wzrastała liczba skandali i bezeceństw i nic od dawna już zepsutym obyczajom nie przyczyniło więcej rozwiązłości, niż owa kloaka.

Przepraszam za off topa, zawsze można to przenieść, albo potraktować jako preludium to właściwego tematu.

Pozdrawiam.:*

[MK2]

dzięki za chwile uwagi i ciekawe uwagi,

pozdrawiam serdecznie,

MK2

[secesjonista]

Wartość "Breve regnum" nie ogranicza się jedynie do samej muzyki, mamy tam opis tego święta. Poza tym utworem dysponujemy rękopisem PAU z 1508 r. (odpis prawdopodobnie wcześniejszego dziełka), obszerniejszym niż wspomniana pieśń, bo składającym się z 47 leoninów. Nosi on tytuł "Metra de sancto Galio" (a otwiera go wers: "Auram discernit, alas gallus quoque pandit").

Na podstawie obu tekstów próbowano zrekonstruować przebieg tych zabaw. Uczestnicy mieli dostarczyć dary, w tym koguty (jedną z rozrywek miała być ich walka). Odpowiedni tego typu podarunek dawał szansę na stosowniejszą funkcję na "dworze królewskim", za kaczkę - królewskiego kucharza (cocus), za kozę - błazna (histrio), za kapłona - margrabiego (marchio).

Samo święto zasadniczo trwało siedem dni i zaczynać się powinno w dniu św. Gawła (16 października), jako, że żacy obchodzili jego dzień jako festum duplex, zatem świętowanie rozpoczynali w wigilię tego dnia.

Mamy też piosenkę, składającą się z dwunastu wersów, na przemian: w łacinie i języku polskim, zaczynającą się wersem: "Ad festa regis incliti", gdzie wzmiankuje się o wyborze króla żaków.

/za: H. Kowalewicz "Średniowieczna poezja polskich żaków" "Pamiętnik Literacki". T. 64, nr 1, 1073/

Z literatury:

Z. Jachimecki "Na marginesie pieśni studenckiej z XV wieku"

M. Szczepańska "Do historii polskiej muzyki świeckiej w XV stuleciu", "Kwartalnik Muzyczny” 1929

R. Ganszyniec "Echa pieśni goliardowej w Polsce", "Przegląd Humanistyczny" 1930, z. 2

W. Seredyński "Trzy zabytki języka polskiego z drugiej połowy XV wieku", "Sprawozdania Komisji Językowej AU" t. 1, 1880

T. Tyс "Z dziejów kultury w Polsce średniowiecznej"

H. Waddel "Średniowiecze wagantów".