Z czego w Polsce jestem dumny?

[secesjonista]

Obraz polskiej kobiety będącej naukowcem (z XIX i początków XX wieku) zdominowany został przez Marię Skłodowską-Curie. Z rzadka natykamy się na kobiety na polu humanistyki (nie licząc pedagogiki). Jeśli chodzi o badanie Syberii, w kolejnym cieniu: Bronisława Piłsudskiego czy Wacława Sieroszewskiego, pozostaje Maria Antonina Czaplicka. A niesłusznie.

Swe naukowe zainteresowania rozwijała na kursach w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, pod okiem Wacława Nałkowskiego, była pierwszą stypendystką, której Kasa im. Mianowskiego opłacała dalszą edukację. Naukę kontynuowała w Anglii, znajomość z Robertem Marretem zaowocowała pracą "Aboriginal Siberia, A Study in Social Anthropology" z 1914 roku, rok później udała się na Syberię celem dokonania badań. Choć z tych badań nie powstała już praca naukowa, to pozostała relacja w postaci "My Syberian Year".

Co istotne, jej prace (zwłaszcza o szamanizmie) wciąż się bronią pomimo upływu czasu. Odwoływał się do jej pracy Mircea Eliade w: "Le chamanisme et les techniques archaïques de l’extase" czy Ian M. Lewis w: "Ecstatic Religion: Anthropological Study of Spirit Possession and Shamanism".

O tej postaci:

D.N. Collins, J. Urry "Maria Antonina Czaplicka. Życie i praca w Wielkiej Brytanii i na Syberii", "Lud", t. 82, 1998

J. Tokarska-Bakir "Nie deptać trawników. Maria Czaplicka", "Wysokie Obcasy", nr 5, luty 2003

G. Kubica "Szlachetna panienka, androgyniczny anioł i nieustraszona podróżniczka. Feministyczny portret Marii Czaplickiej", w: "Gender: Konteksty" red. M. Radkiewicz

tejże, "Siostry Malinowskiego, czyli kobiety nowoczesne na początku XX wieku"

K. Łuczaj "Dlaczego nie Maria Czaplicka? O relacji pomiędzy międzynarodowym sukcesem kobiety, a jej wpływem na naukę polską", "Maska", nr 9, 2010.