Potyczki z Powstania Listopadowego

[Nabuchodonozor]

Witam,

Poszukuje informacji o bitwach i przedstawiajacych je obrazach Wojciecha Kossaka: Bitwa pod Młynarzami i Bitwa pod Różanem. O ile jeszcze mozna znaleść drobne wzmianki o potyczce pod Młynarzami, to o drugiej bitwie już nie. Mile widziane jest również zdjęcie obrazu Bitwy pod Różanem

[piterzx]

Co się tyczy bitwy pod Młynarzami, to mam opis bitwy z dnia 15 lipca 1831 roku spisany we wspomnieniach generała Kruszewskiego:

"Generał brygady Skarżyński Ambroży odebrawszy wiadomość, że we wsi Młynarze położonej na drodze z Różana do Ostrołęki, znajduje się posterunek nieprzyjacielski złożony z jednego dywizjonu dragonów pułku Kazańskiego, wydał rozkaz podpułkownikowi Kruszewskiemu, aby tamże udał się celem zniesienia rzeczonego dywizjonu. Wymieniony podpułkownik wyszedłszy w dniu 15-go b.m. z rana z Makowa, przybył o godzinie 4-tej po południu po odbytym marszu forsownym pod wieś Młynarze, rzucił się z plutonem przedniej straży, wspartym jednym szwadronem, na uszykowany na drodze dywizjon nieprzyjacielski, rozbił takowy zupełnie, ścigał aż za wieś Modzele, a wziąwszy w niewolę podpułkownika Sawranow, komendanta dywizjonu rzeczonego, jednego kapitana i 120 dragonów, zabrawszy 120 koni i znaczną liczbę uzbrojenia dragońskiego, w jak największym porządku do Pułtuska powrócił. Nieprzyjaciel stracił oprócz tego w poległych i rannych 3 oficerów i 54 ludzi, a szczątki rozbitego dywizjonu rozbiegły się po lasach tak, że dywizjon ten jako zniesiony zupełnie uważać można. Strata pułku 5-go ułanów ogranicza się na jednym zabitym żołnierzu i kilku lekko rannych, w liczbie których podporucznik Turkuł."

Polecam książkę "Bitwy i potyczki stoczone przez Wojsko Polskie w roku 1831" oraz materiały do historii regionalnej. Nie wiem, z jakiego jesteś regionu, jeśli nie masz dostępu do takich książek, to mogę poszukać czegoś sam, wszak mieszkam w tym rejonie. Poza tym, mogę wysłać Ci broszurkę autorstwa Romana Zakrzewskiego o tej bitwie, tylko podaj maila.

Pozdrawiam

[Nabuchodonozor]

Dzięki wielkie. Poradziłem już sobie z dotarciem do żródeł. Opis bitwy odnalazłem w rozkazie dziennym w "Źródła do wojny polsko – rosyjskiej 1830 – 31," B. Pawłowski, Warszawa 1935, s. 380. ale do wspomnień generała Kruszewskiego też zajrzę. Ciekawi mne jeszcze ta potyczka pod Różanem - namalował ją Kossak a tak naprawde nigdzie nie można na ten obraz natrafić

[piterzx]

Według mojej podręcznej biblioteczki, to bitwa pod Różanem miała miejsce tego samego dnia, co bitwa pod Młynarzami, bowiem wracający pod bitwie z kolumną jeńców w stronę Szelkowa, 5 pułk ułanów, rozbił w Różanie rosyjski posterunek, natomiast była to mała bitewka i szczerze powiedziawszy nie słyszałem, by Kossak namalował o niej obraz. Wydaje mi się, że prawdopodobnym jest nazywanie obrazu "Bitwa pod Młynarzami", jako "Bitwa pod Różanem", bowiem te dwie miejscowości leżą niedaleko siebie, przy czym Różan jest o wiele większym ośrodkiem.