Operacja "Sternschnuppe" - przebieg i ocena

[Albinos]

Operacja "Sternschnuppe", czyli "Spadająca Gwiazda", rozpoczęta 27 września po blisko tygodniowym okresie przygotowawczym, miała za zadanie rozbić Grupę "Kampinos". Plan przygotowany został w dowództwie 532. obszaru tyłowego [Kommandant des Rückwärtigen Armeegebietes Nr. 532 - "Korück 532"]. Rozkazem nr 5199/44 z dnia 22 września, przeznaczone zostały do niego następujące siły:

Grupa Północna:

Dowódca: komendant Ośrodka Szkolenia 9. Armii [Modlin] płk. Klein, z przydzielonym mu sztabem 391. dywizji ochronnej,

batalion alarmowy "Hermann Göring",

batalion alarmowy SS-Totenkopf,

batalion alarmowy SS-Wiking,

183. batalion ochrony,

kompania alarmowa Ośrodka Szkolenia 9. Armii

kompania alarmowa jednostek zaopatrzenia 73. dywizji piechoty,

batalion szturmowy saperów,

743. Jagdpanzerabteilung "Hetzer" [bez 1 kompanii],

kompania transporterów opancerzonych SS,

kompania lekkich moździerzy,

kompania ciężkich rakietowych moździerzy salwowych,

zmotoryzowana bateria lekkich haubic,

6 plutonów lekkiej artylerii plot. [z 80. pplot.],

Grupa Południowa:

Dowódca - Major d. SchP. Nachtwey, dowódca 34. pułku policji

2 bataliony 34. pułku policji,

31. batalion "Schuma",

batalion Kozaków,

737 batalion budowlany pionierów,

4 pancerne grupy rozpoznawcze z 19. dywizji pancernej,

23. batalion karabinów maszynowych, z zastrzeżeniem zezwolenia Heeresgruppe "Mitte"

25. batalion karabinów maszynowych, z zastrzeżeniem zezwolenia Heeresgruppe "Mitte"

6 plutonów plot. "Hermann Göring"

kompania czołgów z 19. dywizji pancernej [przejściowo].

OdB za: powstanie-warszawskie-1944.pl

Jak oceniać fakt, iż Niemcy przeznaczyli do tej operacji tak duże siły? Jak wyglądał przebieg operacji? Czy Niemcy zrealizowali wszystkie postawione sobie cele?

[Wolf]

Operacja "Sternschnuppe", czyli "Spadająca Gwiazda", rozpoczęta 27 września po blisko tygodniowym okresie przygotowawczym, miała za zadanie rozbić Grupę "Kampinos". Plan przygotowany został w dowództwie 532. obszaru tyłowego [Kommandant des Rückwärtigen Armeegebietes Nr. 532 - "Korück 532"]. Rozkazem nr 5199/44 z dnia 22 września, przeznaczone zostały do niego następujące siły:

Grupa Północna:

Dowódca: komendant Ośrodka Szkolenia 9. Armii [Modlin] płk. Klein, z przydzielonym mu sztabem 391. dywizji ochronnej,

batalion alarmowy "Hermann Göring",

batalion alarmowy SS-Totenkopf,

batalion alarmowy SS-Wiking,

183. batalion ochrony,

kompania alarmowa Ośrodka Szkolenia 9. Armii

kompania alarmowa jednostek zaopatrzenia 73. dywizji piechoty,

batalion szturmowy saperów,

743. Jagdpanzerabteilung "Hetzer" [bez 1 kompanii],

kompania transporterów opancerzonych SS,

kompania lekkich moździerzy,

kompania ciężkich rakietowych moździerzy salwowych,

zmotoryzowana bateria lekkich haubic,

6 plutonów lekkiej artylerii plot. [z 80. pplot.],

Grupa Południowa:

Dowódca - Major d. SchP. Nachtwey, dowódca 34. pułku policji

2 bataliony 34. pułku policji,

31. batalion "Schuma",

batalion Kozaków,

737 batalion budowlany pionierów,

4 pancerne grupy rozpoznawcze z 19. dywizji pancernej,

23. batalion karabinów maszynowych, z zastrzeżeniem zezwolenia Heeresgruppe "Mitte"

25. batalion karabinów maszynowych, z zastrzeżeniem zezwolenia Heeresgruppe "Mitte"

6 plutonów plot. "Hermann Göring"

kompania czołgów z 19. dywizji pancernej [przejściowo].

OdB za: powstanie-warszawskie-1944.pl

Jak oceniać fakt, iż Niemcy przeznaczyli do tej operacji tak duże siły? Jak wyglądał przebieg operacji? Czy Niemcy zrealizowali wszystkie postawione sobie cele?

Co do sił-Niemcy działali oddziałami improwizowanymi,chcieli załatwić problem na zawsze gdy tylko okoliczności na to pozwolą -i go załatwili przy pierwszej okazji.Niemcy zrealizowali swój główny cel-rozbili Grupę "Kampinos"zabili jej dowódcę ,schwytali setki partyzantów (czesciowo pod Jaktorowem,częsciowo po wioskach)przejęli większość sprzętu .Cieniem (z niemieckiego punktu widzenia)jest tylko ujście części partyzantów z obławy-najsilniejszy zwarty oddział 74 ludzi wyprowadził z okrążenia w kieleckie por "Dolina".Drobne grupy pozostałe w rejonie Kampinosu nie były już jednak zagrożeniem dla niemieckiego zaplecza.

[Albinos]

chcieli załatwić problem na zawsze gdy tylko okoliczności na to pozwolą -i go załatwili przy pierwszej okazji.

Tutaj ciekawą sprawą jest to, na ile początek operacji był udany dla Niemców. Zarówno Koszada jak i Kirchmayer zwracają uwagę na to, że pierwsze uderzenie niemieckie 27 września trafiło w próżnię. Tymczasem płk Klein i mjr Nachtwey pod koniec dnia oceniali, iż zadania im wyznaczone zostały wypełnione. Wygrane starcia koło Palmir i Janówka, zbombardowanie Wierszy (wysadzenie składu amunicji i radiostacji) i Brzozówki, zajęcie wzgórza "83" i osiągnięcie rubieży Czeczotki - południowy skraj Małocice - zachodni skraj Łosia Wólka - Janówek przez grupę północną, oraz przez południową Pociecha - 1 km na zachód od Truskawia - folwark Zaborów Leśny. Więc można się zastanawiać, czy istotnie Koszada i Kirchmayer mają rację, czy jednak dla Niemców to i tak był udany dzień. Bo że drugi i trzeci dzień były dla nich udane, to chyba nie ulega wątpliwości...

I jeszcze jedna ciekawa sprawa... Otóż jak donosili wywiadowcy niemieccy w polskich oddziałach 27 rano i w godzinach przedpołudniowych, nie było żadnych oznak niepokoju. Dopiero zbombardowanie Wierszy miało spowodować przyspieszenie marszu, załadowanie sprzętu na... No właśnie, ile wozów miała Grupa "Kampinos"? Whatfor podaje 200, z kolei Koszada pisze o 300. To w końcu jak?

[FSO]

Witam;

w kwestiach wozów [dane z Kirchmayera]

Wyciąg z "Ic/AO [Abw.] - Bandy - dodatkowy meldunek z 28.9.44 [15.30]"

"... Dopiero gdy koło południa najprzód 1 później 2, wreszcie 4 samoloty niemiec. zbombardowały Wierszę i okolicę, bandyci załadowali natychmiast ponad 200 "paniewagen" ckm-ami, lkm-ami kb. amunic., umundurowaniem [...] i wyruszyli z Wierszy do lasu. [...] W drodze z wierszy na Rostokę dolączyły do taboru dalsze grupy bandyckie z kierunków pólnocnych. Składały się kawalezystów piechoty i "paniewagen". Ogólna siła maszerujących band: wiele tysięcy ludzi [...]"

Wyciąg z meldunku z dn. 1.10.44

"[...] 91 wozów zdobytych albo rozbitych [...]"

Opis samej walki przez Kirchmayera:

"... W czasie gdy Niemcy organizowali Sternschuppe dowódca oddziałów leśnych w Puszczy, mjr "Okoń", widząc że powstanie zbliża się do końca i zdając sobie dobrze sprawę z grożącego mu zamknięcia w kotle przez nadciągające zewsząd silne oddziały niemieckie, postanowił opuścić niebezpieczny, bo położony zbyt blisko frontu obszar Puszczy i przebić się do Gór Świętokrzyskich. W tym celu zebrał okolo 1400 partyzantów i w dniu 27 września a więc właśnie w dniu rozpoczęcia Sternschuppe wyruszył z Puszczy w kierunku lasow żyrardowskich. Wnocy 27/28 września oddział przeszedł w Wierszy przez Rostokę - Grabinę na postój dzienny do rejonu Nowe Budy - Zamość . W nocy 28/29 wreśnia ruszono dalej i omijając Leszno i Błonie od zachodu osiągnięto przez m. Wiejca - Czernó - Gorna Wieś - Marysinek - Dzika Wola -Baranów rejon Holendry Baranowskie między Jaktorowem a Żyrardowem. W tym miejscu mjr Okoń zarządził kilkugodzinny odpoczynek.

Reszta partyzantow pozostałych w puszczy w sile ok 1300 żolnierzy wycofywała się na zachód przez lasy, rozchodząc się po drodze do domów lub rozsypując się małymi grupami w terenie. W ten sposób "Sternschuppe" nie nawiązało walki z większymi oddziałami partyzanckimi i trafiło w próżnię. Niemniej jednak działanie mjra Okonia zakończylo się klęską. Ruch jego oddziału zostal natychmiast wykryty przez szpiegów i Bach zorganizowal pościg. Wykonywala go poludniowa grupa Sternschuppe. Równocześnie zaalarmowano pociągi pancerne oraz garnizon Żyrardowa. Kiedy mjr Okoń ruszyl około godziny 11 w dalszy marsz trzeba było już przebijać się silą, mając na tyląch silną grupę pościgową z czołgami i samochodami pancernymi a przdu trzy pociągi pancerne na torach kolejowych Grodzisk - Żyrardów, oraz piechotę z Żyrardowa. W nierównym boju oddział mjra Okonia zostal zniszczony. Dowódca zginął. Część partyzantów rozproszyla się, część przebiła malym grupkami z powrotem do Puszczy. Tylko szwadron kawaleri w sile około 100 żołnierzy pod dowództwe por. Doliny zdołał przebić się do lasów kieleckich. Straty polskie w boju pod Jaktorowem wyniosły ok 100 poległych i 200 rannych. Do niewoli dostało się około 100 powstańców. Przepadł ciężki sprzęt, przy czym częściowo zdołano go zniszczyć. Stratry niemieckie były też ciężkie. Wyniosły około 200 zabitych i rannych, 1 strącony samolot i pewna nieustalona ilość czołgów i pojazdów pancernych.

By to koniec grupy Kampinos.[...]"

pozdr

[FSO]

Witam;

Albinos piszę osobnego posta bo będzie conajmniej tak samo długi jak poprzeedni

[z Kirchmayera] "... W dniu 26 września dowódca 9 armii wydał rozkazy organizujące operację Sternschuppe - Gwiazda spadająca.

Operację mial przeprowadzić komendant obszaru etapowego 9 armii [Kuruck 523] podporządkowany w tym clu Bachowi.

Jako oddziały dyspozycyjne przydzielono Koruckowi:

- sztab 104 pułku pionierów

- batalion alarmowy kwatermistrzostwa 9 armii

[dla celów ewakuacyjnych]

- kompania żandarmerii polowej

- jednostka kontrwywiadu Widder

- 308 i 525b bojowe grupy rozpoznawcze

[dla celów rozpoznawczych]

Do bezpośredniej walki z oddziałami leśnymi utworzono dwie grupy każda o sile wzmocnionego pulku piechoty:

a. Grupa pólnocna, pod dowództwem komendanta Ośrodka Szkolenia 9 armii [Modlin] z przydzielonym mu sztabem 391 dywizji ochronnej w składzie:

- batalion alarmowy dywizji Hermann Goring

- j.w. "Totenkopf"

- j.w. "Wiking"

- 183 batalion ochronny

- kompania alarmowa Ośrodka Szkolenia

- j.w. zestawiona ze służb zaopatrzenia 73 dywizji piechoty

- szturmowy batalion pionierów

- 743 dywizjon myśliwców [bez 1 kompanii]

- kompania ciężkich czołgów SS

- bateria rakietowych dzial salwowych

- kompania ciężkich granatników

- zmotoryzowana bateria lekkich haubic

- 6 plutonów lekkiej artylerii plot [z 80 pułu plot.]

b. Grupa poludniowa pod dowództwem dowódcy 34 pułku policji w skladzie:

- 2 bataliony 34 pułku policji

- 31 batalion "Schuma"

- batalion Kozaków

- 737 budowlany batalion pionieró

- 4 pancerne grupy obserwacyjne z 19 dywizji panc.

- zmotoryzowana bateria lekich haubic

- 6 plutonów przeciwlotniczych z dywizji HG

- przejściowo 1 kompania czołgów z 19 dywizji panc.

- 23 i 25 bataliony karabinów maszynowych wyłącznie dla celów odgradzających [przydział uzależniony od zgody dowództwa armij "Środek"]

Zdecydowałem się to zacytować bo się różni nieco od tego co podałeś.

pozdr

[Albinos]

Akurat z tymi meldunkami to trzeba uważać. Od tych "pewnych ludzi", których kontrwywiad 9. Armii wysłał w rejon Puszczy Kampinoskiej, dowiedzieli się Niemcy np., że "Bór" znajduje się na tyłach ACz, gdzie został aresztowany przez NKWD. Także w tym samym meldunku gdzie jest mowa o 200 wozach, pojawia się nagle nie wiedzieć na jakiej podstawie, kilka tysięcy partyzantów. Oczywiście kontrwywiad uściślił to wieczorem 28 września na 1000-2000. Tak czy inaczej, mamy meldunek człowieka, który wali takiego byka, przeciwko słowom żołnierza Grupy "Kampinos". Dalej mnie to nie przekonuje.

W tym celu zebrał okolo 1400 partyzantów (...) Reszta partyzantow pozostałych w puszczy w sile ok 1300 żolnierzy wycofywała się na zachód przez lasy,

Kolejna ciekawa sprawa. Kirchmayer podaje siły kolumny "Okonia" na 1400 plus 1300, którzy rozeszli się, a Koszada pisze o około 2000. Jak dla mnie Kirchmayer przegrywa tutaj. Bo skoro mjr "Korwin" postanowił rozpuścić swój baon, a ppor. "Teoch" ze swoją kompanią AL, postanowił pozostać w Puszczy, już po tym jak Grupa wyszła około 20:00 dnia 27 września z Roztoki ku Grabinie, i po tym w Grupie miało pozostać około 1800 ludzi, jak podaje whatfor, to nijak ustalenia Kirchmayera nie pasują.

[Albinos]

Zdecydowałem się to zacytować bo się różni nieco od tego co podałeś.

Z tym że dane, które podałem w pierwszym poście, poza tym:

sztab 104. pułku saperów,

dla ewakuacji: batalion alarmowy, nadkwatermistrz,

kompania żandarmerii polowej

dla rozpoznania: grupa rozpoznawcza "Widder",

308. oddział zwiadu frontowego

525. oddział zwiadu frontowego

... pochodzą od whatfora, który cytuje cały dokument. A patrząc jak Kirchmayer pisze o 743 dywizjonie myśliwców ppanc. [bez 1 kompanii], to przyznam, nie wiem co mam o tym myśleć... Dlatego Kirchmayer przegrywa i tutaj konfrontację.

[FSO]

Witam;

podalem co mialem. Z drugiej strony jeżeli partyzanci zniszczyli samolot i były przeprowadzane naloty to jakieś lotnictwo musialo być podporządkowane. Nie wiem tylko co było na stanie owego Dywizjonu Myśliwców, z tym że Kirchmayer nic nie pisze że były ppanc [!].

Przeglądałem strony o Luftwaffe i w okolicach Warszawy i Modlina stacjonowały conajmniej 4 dywizjony Luftwaffe, wszystkie myśliwskie wyposażone gł. w Me 109 lub Fw 190 kolejnych wersji. Możliwe że z nich wydzielony ów dywizjon jako specjalnie przeznaczony do tego konkretnego dzialania, tym bardziej, że PW trwało wówczas, a owa operacja jest nierozerwalnie złączona z powstaniem....

Co do tej bitwy - podejrzewam, że prawda leży gdzieś pośrodku. Może być tak, że mimo tego, że "Korwin" jak to okeślileś rozpuścil swój batalion, to ciekawe ile osób się dolączyło do AL a ile do "Okonia" a ile w końcu poszło do domów, przebijając się na własną rękę. Niemcy pisali w meldunkach po bitwie o zniszczeniu niecałej setki wozów. Co by oznaczało, że liczba wozów byla raczej 200 lub mniej. Można do tego dojść dzieląc przez pół meldunki wywiadowców i szpiegów obserwująych przemarsz partyzantów

pozdr.

[Albinos]

Z drugiej strony jeżeli partyzanci zniszczyli samolot i były przeprowadzane naloty to jakieś lotnictwo musialo być podporządkowane. Nie wiem tylko co było na stanie owego Dywizjonu Myśliwców, z tym że Kirchmayer nic nie pisze że były ppanc [!].

To teraz zobacz co widnieje w rozkazie, jaki w całości podaje whatfor:

743. Jagdpanzerabteilung "Hetzer" [bez 1 kompanii],

A co u Kirchmayera:

- 743 dywizjon myśliwców [bez 1 kompanii]

Dziwna zbieżność? Przyznam, że na organizacji Luftwaffe nie znam się, ale o kompaniach w lotnictwie jeszcze nie słyszałem. Poza tym jak by to miało niby wyglądać? Grupie Północnej przydzielają wsparcie lotnicze, a Południowej nie?

wszystkie myśliwskie wyposażone gł. w Me 109 lub Fw 190 kolejnych wersji.

Z tym że to najpewniej był Ju-87 "Stuka", takie bowiem (dokładnie 8) dokonały nalotu na Wiersze 27 września około 15:45.

Co do tej bitwy

O bitwie pod Jaktorowem temat już jest: https://forum.historia.org.pl/index.php?showtopic=8342 .

Może być tak, że mimo tego, że "Korwin" jak to okeślileś rozpuścil swój batalion, to ciekawe ile osób się dolączyło do AL a ile do "Okonia" a ile w końcu poszło do domów, przebijając się na własną rękę.

Ale nawet jeśli nie wszyscy poszli ze swoimi dowódcami, to trudno jest mi sobie wyobrazić, aby siły które nie poszły z kolumną, liczyły aż 1300 ludzi. Wystarczy wziąć pod uwagę chociażby to, że taka ilość żołnierzy nie mogła nagle rozpłynąć się w powietrzu. Przypomnę tylko, że pierwszego dnia doszło do zaledwie dwóch niewielkich starć pod Palmirami i Janówkiem (zginęło 14 partyzantów, Niemcy stracili jednego zabitego i 9 rannych). Drugiego dnia starć w ogóle nie było, nie licząc oczywiście starcia kolumny "Okonia", do którego doszło podczas przekraczania szosy Błonie-Sochaczew około 23:30. Bo jak niby miałoby to wyglądać? Przez dwa dni szukają kolumny liczącej 1400-1800 ludzi, a 1300 ot tak rozpływa im się, i nie ma żadnych potyczek z nimi, żadnych meldunków od wywiadowców w Kampinosie?

[Wolf]

To teraz zobacz co widnieje w rozkazie, jaki w całości podaje whatfor:

743. Jagdpanzerabteilung "Hetzer" [bez 1 kompanii],

A co u Kirchmayera:

- 743 dywizjon myśliwców [bez 1 kompanii]

Dziwna zbieżność? Przyznam, że na organizacji Luftwaffe nie znam się, ale o kompaniach w lotnictwie jeszcze nie słyszałem. Poza tym jak by to miało niby wyglądać? Grupie Północnej przydzielają wsparcie lotnicze, a Południowej nie?

Zestrzelono prawdopodobnie samolot typu "Storch".

O bitwie pod Jaktorowem temat już jest: https://forum.historia.org.pl/index.php?showtopic=8342 .

Ale nawet jeśli nie wszyscy poszli ze swoimi dowódcami, to trudno jest mi sobie wyobrazić, aby siły które nie poszły z kolumną, liczyły aż 1300 ludzi. Wystarczy wziąć pod uwagę chociażby to, że taka ilość żołnierzy nie mogła nagle rozpłynąć się w powietrzu. Przypomnę tylko, że pierwszego dnia doszło do zaledwie dwóch niewielkich starć pod Palmirami i Janówkiem (zginęło 14 partyzantów, Niemcy stracili jednego zabitego i 9 rannych). Drugiego dnia starć w ogóle nie było, nie licząc oczywiście starcia kolumny "Okonia", do którego doszło podczas przekraczania szosy Błonie-Sochaczew około 23:30. Bo jak niby miałoby to wyglądać? Przez dwa dni szukają kolumny liczącej 1400-1800 ludzi, a 1300 ot tak rozpływa im się, i nie ma żadnych potyczek z nimi, żadnych meldunków od wywiadowców w Kampinosie?

Przypominam że Niemcy w obławie wyłapali przypuszczalnie kilkuset żołnierzy Grupy "Kampinos".Byli to Ci którzy wrócili do rodzinnych wiosek w Kampinosie i okolicy względnie przyczaili się w tych wioskach.Liczba złapanych zgadza się mniej więcej ze znalezioną przez Niemców liczbą porzuconych biało-czerwonych opasek i elementów wojskowego umundurowania-nie ulega raczej wątpliwości że większość schwytanych w obławie to AKowcy.

[Albinos]

Przypominam że Niemcy w obławie wyłapali przypuszczalnie kilkuset żołnierzy Grupy "Kampinos".

Ale to aż 1300? Przyznam że dopóki nie zobaczę dokładnych danych z raportów niemieckich, ciężko będzie mi uwierzyć, że Kirchmayer miał rację pisząc o tych 1300, którzy nie poszli z kolumną.

[FSO]

Witam;

Albinos: w zakresie jednostek biorących udzial w walkach są dwie ciekawe rzeczy:

u ciebie: transportery opancerzone i Hetzery [z tego co się znam na niemieckim to niszczyciele czolgów]

u mnie : kompania ciężkich czolgów SS i 743 dywizjon myśliwców....

Kirchmayera nie podejrzewam, że nie znal się na niemieckim, ani na różnicach miedzy myśliwcami a niszczycielami. Zastanawia mnie jedno: czy aby owe Hetzery nie byly z kompanii ciężkich czolgów [co może pasować], a owe transportery opancerzone wlasnie z dywizjonu myśliwców, lub którejś z jednostek stacjonujących w okolicach Okęcia do transportu piechoty.

pozdr

[Albinos]

Albinos: w zakresie jednostek biorących udzial w walkach są dwie ciekawe rzeczy:

To wytłumacz mi, skąd ta dziwna zbieżność w przypadku 743. Jagdpanzerabteilung "Hetzer" [bez 1 kompanii] i 743 dywizjonu myśliwców [bez 1 kompanii]? I od kiedy to w strukturach Luftwaffe funkcjonuje kompania? Kirchmayer nie podaje całego dokumentu, a jedynie jego fragment. I na jakiej zasadzie te niby myśliwce miałby zostać podporządkowane tylko jednej grupie?

Kirchmayera nie podejrzewam, że nie znal się na niemieckim, ani na różnicach miedzy myśliwcami a niszczycielami.

Więc jeszcze raz: skąd kompania przy myśliwcach? Poza tym, nie wiem jak w Twoim wydaniu Kirchmayera, ale w moim przy tych myśliwcach dodane zostało jeszcze "ppanc." Jak dla mnie mocno coś tutaj jest nie tak.

Kirchmayera nie podejrzewam, że nie znal się na niemieckim, ani na różnicach miedzy myśliwcami a niszczycielami.

To teraz weź pod uwagę, kto podaje pełen dokument i kto ma/miał dostęp do większej ilości danych: Kirchmayer czy whatfor. Poza tym nie od dzisiaj wiadomo, że u Kirchmayera jest trochę różnego rodzaju błędów.

Zastanawia mnie jedno: czy aby owe Hetzery nie byly z kompanii ciężkich czolgów [co może pasować], a owe transportery opancerzone wlasnie z dywizjonu myśliwców, lub którejś z jednostek stacjonujących w okolicach Okęcia do transportu piechoty.

Może być, owszem. Ale ja na razie, to jak dla mnie, skoro Kirchmyer nie podaje całego dokumentu, a ledwie jego fragment, to równie dobrze mógł widzieć jedynie jakieś jego tłumaczenie, nie do końca udane, i to też jedynie fragmentu. Bo jaki mógłby mieć powód, aby nie pokazywać całego dokumentu?

A teraz żeby nie było, że mówię o tym pełnym rozkazie, a nie pokazuję go;)

Odpis dalekopisu - KR - tajne dn. 26.09.44. godz.23:45

Nadawca: Naczelne Dowództwo 9. Armii, Ia

Adresat: Grupa Armii "Środek" [natychmiast przedłożyć Ia]

-------------------------------------------------------

Dotyczy: "Spadająca Gwiazda": / mapa 1:100000

I. Ugrupowanie wojsk:

Dla przeprowadzenia akcji "Spadająca Gwiazda" dowództwo 532. Obszaru Tyłowego podporządkowane jest jako sztab grupie korpuśnej von dem Bach.

Przy tym: sztab 104. pułku saperów,

dla ewakuacji: batalion alarmowy, nadkwatermistrz,

kompania żandarmerii polowej

dla rozpoznania: grupa rozpoznawcza "Widder",

308. oddział zwiadu frontowego

525. oddział zwiadu frontowego

Ugrupowanie:

A) Grupa Północna:

Dowódca: komendant Ośrodka Szkolenia 9. Armii [Modlin] płk. Klein, z przydzielonym mu sztabem 391. dywizji ochronnej,

skład:

batalion alarmowy "Hermann Göring",

batalion alarmowy SS-Totenkopf,

batalion alarmowy SS-Wiking,

183. batalion ochrony,

kompania alarmowa Ośrodka Szkolenia 9. Armii

kompania alarmowa jednostek zaopatrzenia 73. dywizji piechoty,

batalion szturmowy saperów,

743. Jagdpanzerabteilung "Hetzer" [bez 1 kompanii],

kompania transporterów opancerzonych SS,

kompania lekkich moździerzy,

kompania ciężkich rakietowych moździerzy salwowych,

zmotoryzowana bateria lekkich haubic,

6 plutonów lekkiej artylerii plot. [z 80. pplot.],

B) Grupa Południowa:

Dowódca - Major d. SchP. Nachtwey, dowódca 34. pułku policji

skład:

2 bataliony 34. pułku policji,

31. batalion "Schuma",

batalion Kozaków,

737 batalion budowlany pionierów,

4 pancerne grupy rozpoznawcze z 19. dywizji pancernej,

23. batalion karabinów maszynowych, z zastrzeżeniem zezwolenia Heeresgruppe "Mitte"

25. batalion karabinów maszynowych, z zastrzeżeniem zezwolenia Heeresgruppe "Mitte"

6 plutonów plot. "Hermann Göring"

kompania czołgów z 19. dywizji pancernej [przejściowo].

II. planowane przeprowadzenie akcji:

a) Początek: 27.09.

Grupa północna przeczesuje od wschodu na zachód las na północ od linii Buraków Mały - Janówek.

Grupa południowa przyłącza się przeczesując teren leśny na południe od linii rozgraniczenia.

Zadania dnia: droga Palmiry - Budy.

Przy braku silniejszego oporu przeciwnika linia: Adamówek - Janówek - Budy. Jeżeli koło i na południowy wschód Janówka wystąpi silniejszy opór przeciwnika, przewidziana jest akcja silnej grupy uderzeniowej przez Czosnów - Janówek, jednocześnie rozpoznanie na północy od linii Helenówek - Wiersze, na południu od linii Janówek - Wiersze - Zaborów.

b) przeczesanie terenu do linii Helenówek - Wiersze - Zaborów, przy tym koncentracja sił grupy południowej w terenie leśnym, utrzymanie w gotowości silnej grupy uderzeniowej od północy celem obszernego wsparcia grupy południowej w walkach leśnych.

c) oczyszczenie rejonu Wiersze - Nowe Budy - Leszno - Zaborów grupą południową we wschodniej części,

grupą północną z zasięgiem do zachodniej części, z gotowością do wzajemnego wsparcia, przy jednoczesnym ubezpieczeniu szosy Zaborów - Kampinos, zdobycie linii Helenówek - Nowa Dąbrowa - Nowe Budy - Leszno, przy jednoczesnym ubezpieczeniu szosy Leszno - Kampinos oraz Kistki i Bzury na linii Kistki - Wyszogród.

chcesz wiedzieć więcej?

d) Przeprowadzenie akcji "Spadająca Gwiazda" część II przewiduje się w następującej kolejności:

1. oczyszczenie południowego pasa lasów na linii Cisowe - Kampinos,

2. oczyszczenie północnego pasa lasów obniżenia wiślanego do linii Kazuń Niemiecki - Cisowe,

3. oczyszczenie pasa leśnego do linii Duchowne - Famułki,

4. oczyszczenie południowego pasa leśnego do linii Famułki - Wola Pasikońska,

5. oczyszczenie pozostałości kotła w południowej części linii Famułki - Brochów,

6. następnie oczyszczenie pozostałości kotła w północnej części.

Zapotrzebowanie czasu dla akcji "Spadająca Gwiazda" część I - przewiduje 4-5 dni.

Cel akcji "Spadająca Gwiazda" część I: zdobycie swobody ruchów na wschód od linii Błonie - Modlin i nowych połączeń tyłowych dla IV Korpusu Pancernego SS niezależnie od Modlina.

Cały rejon akcji "Spadająca Gwiazda", z wyjątkiem może terenów zajętych przez bandy, ma być ewakuowany we współpracy z administracja cywilną, ludność zdolna do pracy ma zostać przydzielona do pracy na potrzeby Rzeszy.

Naczelne Dowództwo 9. Armii

Ia nr 5342/44 - Tajne

podpisano: Staedtke

Generalmajor

Za: powstanie-warszawskie-1944.pl

[FSO]

Witam;

sprawdziłem i muszę się z Tobą zgodzić w kwestii tych "Hetzerów", gdyż całkiem pzypadkowo znalezłem rozwiązanie - nazewnictwo[!]. Kirchmayer pisał to w '57 i w innych jego książkach powtarza się skrót "myśliw. panc" używany w zestawieniu z "czolgi, dziala szturmowe i myśliw. panc.". Prawdopodbnie pod tą nazwą kryją się wszystkie Jadgpanthery, -tigery i to co obecnie zwiemy niszczyciele czołgów.

Z tego by wynikało, że transportery opancerzone byly z ciężkiej kompanii czolgów. Co do zaś samej walki i tego jakie jednostki przeszły i gdzie.

Mam w "Dokumentach AK T. IV" coś takiego:

28/29 września 1944 r. Nadano 1 października 1944.

Hallerowo

Oddziały majora Okonia wymaszerowaly z lasów Kampinoskich w kierunku płd - zach. Prawdopodobnie z zamiarem przedostania się do Gór Świętokrzyskich. Na terenie Hallerowa trasa pzemarszu prowadziła rejonem wsi Zamość w Puszczy przez Łuszczew, Boża Wola, Gole, Baranow i dalej lasy Skulskie. O świcie 29 września kolumna Okonia atakowana była w rejonie miejscowości Międzyborów przez czołgi samoloty pancerne i lotnictwo. Bliższe dane prześlę po otrzymaniu meldunku z terenu [którego nie mam w swych źródłach - F.]

Oddziały Skowronka i Bażanta z Puszczy wróciły na swój teren [...]

Wisla.

Może to pomoże nam doliczyć się ile naprawdę było ludzi w Kampinosie a ile wyszlo?

Pozdr

PS. Wiesz już coś o tym niepublikowany Kirchmayerze? Może on coś by także tutaj wyjaśnił?

[Albinos]

Może takim odpisem dysponowal wtedy Kirchmayer?

Jak na razie widać, że dysponował jakimś dziwnym odpisem. Jakoś trudno jest mi sobie wyobrazić, aby tak skrupulatny naród jak Niemcy, przygotował dwa tak różniące się zestawienia jednostek. Dalej obstawiam błąd tłumaczenia, z którego korzystał Kirchmayer.

Może to pomoże nam doliczyć się ile naprawdę było ludzi w Kampinosie a ile wyszlo?

To teraz trzeba ustalić, jakimi siłami dysponowali "Skowronek" i "Bażant".

PS. Wiesz już coś o tym niepublikowany Kirchmayerze? Może on coś by także tutaj wyjaśnił?

Niestety postępów zero. Ale jutro będę w BUW-ie to zajrzę do PHW i sprawdzę, czy tam czegoś nie ma.