Rabacja Galicyjska

[chiron]

Pewnie wszyscy o niej slyszeli, ale ile osob mialo okazje poznac tamte wydarzenia ze wspomnien osob bioracych udzial w tych wydarzeniach?

Obysmy nigdy wiecej nie doswiadczyli sytuacji gdy jedna grupa spoleczna zainspirowana przez naszego wroga bedzie fizycznie eliminowac inna grupe, dla zaspokojenia jakis tam swoich urojonych lub faktycznych zadz...

[Jarpen Zigrin]

Powstanie Krakowskie spowodowane w dużym stopniu nieurodzajem i wylewem rzek przez co klęśka głodu nawiedziła Galicje. Był też ogromny brak pracy. Wszystkie te fakty skrupulatnie wykorzystali Austryjacy wmawiając chłopom, że Powstanie Krakowsie jest wymierzone w nich. Zamordowano setki ziemian, nawet Austryjacy wyznaczyli za to nagrodę. Wybuchła w 1844, a dopiero 1846 zaprowadzono względny spokój.

[Lex87]

Powstanie Krakowskie spowodowane w dużym stopniu nieurodzajem i wylewem rzek przez co klęśka głodu nawiedziła Galicje. Był też ogromny brak pracy. Wszystkie te fakty skrupulatnie wykorzystali Austryjacy wmawiając chłopom, że Powstanie Krakowsie jest wymierzone w nich. Zamordowano setki ziemian, nawet Austryjacy wyznaczyli za to nagrodę. Wybuchła w 1844, a dopiero 1846 zaprowadzono względny spokój.

Ja tylko pragnę dodać , że tylko Jakub Szela wyciągnął z tego korzyści z Polaków , dostał posiadłość na Bukowinie ,ale stał się i słusznie przykładem i symbolem zdrady .Jednakże zobrazował pewym kręgom patriotycznym np.Hotelowi Lambert, że sprawa uwłaszczenia chłopów jest bardzo ważna .

[szpek_chomik]

Nie wiem czy można utozsamiać Powstanie krakowskie z Rabacją pierwsze wywołali prawdziwi patrioci polscy walczący z Austrią, Rabacja była ruchem tylko chłopskim i wymierzonym w "panów".

[Hanibalubram]

bili polskich panów

a nikt tak nie gnębił lud jak polski pan

powrót polskich panów

to było coś strasznego - powrót do niewolnictwa

[piterzx]

Witam,

bili polskich panów

a nikt tak nie gnębił lud jak polski pan

powrót polskich panów

to było coś strasznego - powrót do niewolnictwa

Owszem, lecz nie o powrót do niewolnictwa tutaj chodziło. Rzeź galicyjska, jak często się ją nazywa, była spowodowana wielowiekowym wyzyskiem i uciskiem chłopów przez panów, a także rozdrażnieniem mas chłopskiech, dodatkowo spotęgowane niedostatkiem i głodem, a także podszeptami austryjackimi.

Tak jak koledzy już wcześniej napisali, jedynym, który wyciągnął z niej korzyści był Jakub Szela (no i oczywiście Austria, choć co do tego można mieć pewne obiekcje). Reszta chłopów była bita, mordowana, grabiona, a także znaczona lapisem, by później zaborca mógł wyciągnąćodpowiednie konsekwencje.

Pozdrawiam

[912_1481369774]

Rabacja Galicyjska była inspirowana działaniami Austrii. Obawiali się oni wybuchu powstania szlacheckiego, toteż "podpuścili" chlopów obiecując uwłaszczenie chłopów, grając na emocjach, wykorzystując niewiedzę chłopstwa pośrednio spowodowali prawdziwą rzeź wśród galicyjskiej szlachty. Wielka szkoda. Jak już ktoś napisał zyskał jedynie Szela któy otrzymał sporo ziemi w zamian za "zasługi" dla cesarza.

[piterzx]

Witam,

Powstanie Krakowskie spowodowane w dużym stopniu nieurodzajem i wylewem rzek przez co klęśka głodu nawiedziła Galicje. Był też ogromny brak pracy.

Jarpenie, wybacz, ale powody wybuchu powstania krakowskiego są inne, zaś te, które podałeś bardziej pasują do bezpośrednich przyczyn rabacji galicyjskiej i wrzenia wśród chłopstwa. Nie mieszajmy pojęć.

Wybuchła w 1844, a dopiero 1846 zaprowadzono względny spokój.

Co do niewielkich ruchawek, to owszem zdarzały się one i wcześniej, lecz faktyczny jej wybuch większość źródeł szacuje na początek 1846 - a konkretniej luty owego roku. "Względny spokój" zaprowadzono na początku lata, zaś koniec rabacji szacuje się na lato 1846.

Rabacja Galicyjska była inspirowana działaniami Austrii. Obawiali się oni wybuchu powstania szlacheckiego, toteż "podpuścili" chlopów obiecując uwłaszczenie chłopów, grając na emocjach, wykorzystując niewiedzę chłopstwa pośrednio spowodowali prawdziwą rzeź wśród galicyjskiej szlachty.

Wrzenie wśród chłopstwa na skutek nierówności społecznej, nieurodzajów, biedy, braku ziemi dla tej klasy społecznej, a także z jednej strony podsycanie przez Austrię nienawiści względem "panów", zaś z drugiej szerzenie kultu "dobrego cesarza", który miał szykować poprawę doli chłopstwa, trwało już od jakiegoś czasu.

Austrii jego wybuch był na rękę, co więcej dodatkowo podsycała go i kierowała w stronę szlachty (szczególnie walczącej w w ramach powstania w WMK), gdyż uniemożliwiało rozszerzenie się powstania krakowskiego na inne tereny, a także niejako rozwiązało w początkowej fazie cześć austriackich problemów w Galicji, lecz później rozszerzyło sie tak niebezpiecznie, że zaczęło zagrażać jej interesom. Chłopi mordowali "panów", grabili i palili dwory szlacheckie, a w najlżejszym zakresie, odżegnywali się od pracy na roli, a także, idąc za mitem "dobrego cesarza" domagali się ziemi na własność. Tego Austria nie chciała. Użyto wojska, lecz dopiero po kilku miesiącach rabacja została (równie krwawo) stłumiona.

Natomiast znamiennym faktem jest, iż nawet wiele lat później, nawet w czasie powstania styczniowego, nawet za czasów stańczyków, pamiętano o tych wydarzeniach, a w kręgach szlachty wywoływało ono lęk przed chłopstwem, który jednocześnie przypominał o nierozwiązanej kwestii chłopskiej, z drugiej jednak strony powodował niechęć przed wciąganiem tej warstwy społecznej w konspirację...

Pozdrawiam

[secesjonista]

W dniu 3.12.2006 o 1:30 PM, 912_1481369774 napisał:

Jak już ktoś napisał zyskał jedynie Szela

 

Nieco zyskali i inni, zarówno osoby indywidualne jak i niektóre gminy.

"Chcąc obdarzyć łaską ces. i królew. wyższych urzędników, gminy i pojedynczych za niezwykłe zachowanie się i skuteczną działalność, które w czasie ostatnich wypadków rozwineli [tak w oryg. -przyp. secesjonista], wykonując swe obowiązki przyznajemy:
Medal mały i 100 zł. każdemu: Józefowi Stelmachowi wójtowi w Lisiej Górze, Dymitrowi Kuchar wójtowi z Ryczychowa (Horożanna), Janowi Komperdzie wójtowi z Czarnego Dunajca, Jakóbowi Sieniowskiemu z Czar. Dunajca, Janowi Śmiałowskiemu wójtowi z Czudca, Jędrzejowi Sieniowskiemu wójtowi z Targowisk. 1000 zł. do podziału między 6 gmin państwa Horożanny. 1000 zł. gminom Bażanówka, Stańkówka, Olszanica, Ustyanowa. Władze miejscowe odpowiednio do zasług rozdzielą takież sumy gminom Targowisko, Łężany, Widacz, Jaszczew, Jedlicze, Mencinek i Kożuchów".
/S. Dembiński "Rok 1846: kronika dworów szlacheckich zebrana na pięćdziesięcioletnią rocznicę smutnych wypadków lutego", Jasło 1896, s. 23/

 

A lista tego typu drobnych beneficjentów była znacznie dłuższa.

A czy Szela rzeczywiście zyskał? Formalnie - tak, na smarżowej ojcowiźnie pozostał syn Stanisław, a Szela zyskał 30 morgów w pobliży wsi Glitt, do tego materiały na zbudowanie domu itp. W sumie to jednak został wyrwany ze swego środowiska, a jego nowa lokalizacja miała niejako charakter internowania.

[secesjonista]

W artykule Kaspera Pfeifera, autor wspomina o towarzystwach trzeźwości:

"Na marginesie warto dodać, że zawiązywane przez chłopów towarzystwa trzeźwości zyskały w okresie rabacji znaczną popularność, stając się tym samym sposobem na walkę z opresją dworu dla chłopów pochodzących ze wsi, które nie przyłączyły się do powstania Szeli".

/tegoż "Oj skończy się nam, skończy nasze mordowanie”. Ludowe pieśni antyfeudalne, Ściegienny, Szela i możliwy wpływ chłopskiej teologii emancypacyjnej na rabację galicyjską", "Praktyka Teologiczna", Vol. 33, nr 3, 2019, s. 98, przyp. 8/ 

 

Nieco inaczej podaje Ewa Danowska:

"Towarzystwo wstrzemięźliwości – masowy ruch mający na celu uchronienie ludności włościańskiej od pijaństwa, a także ożywienie religijności i moralności poprzez urządzanie dla członków nabożeństw z kazaniami. Towarzystwa wstrzemięźliwości prowadziły ożywioną działalność zwłaszcza po rabacji, w której uczestniczyło wielu chłopów pod wpływem alkohol".

/tejże "Rabacja chłopska 1846 roku w relacji ks. Jana Popławskiego z Niegowici", "Folia Historica Cracoviensis", Vol. XIX, 2013, s. 237, przyp. 42/

 

To jak to było z tą wstrzemięźliwością podczas tych wydarzeń?

[jancet]

W dniu 23.11.2019 o 1:46 AM, secesjonista napisał:

To jak to było z tą wstrzemięźliwością podczas tych wydarzeń?

 

Pewnie jak zwykle, ale uderzyło mnie co innego:

W dniu 23.11.2019 o 1:46 AM, secesjonista napisał:

stając się tym samym sposobem na walkę z opresją dworu dla chłopów pochodzących ze wsi, które nie przyłączyły się do powstania Szeli

 

Gdzie sens, gdzie logika?

Przymusem propinacyjnym dręczono chłopów ze wsi, które się nie przyłączyły do rabacji, zaś wsie, których mieszkańcy uczestniczyli w ataku na dwór, byli od tej opresji zwolnieni?