Żołnierze, którzy nie dotarli na czas

[Don Pedrosso]

Co stało się z tymi, którzy nie pojawili się przed Godziną W na punkcie zbornym swojego oddziału, z różnych powodów? Co wtedy robili, czy tworzono specjalne oddziały, czy też dołączali do innych już istniejących?

[Albinos]

Co wtedy robili, czy tworzono specjalne oddziały, czy też dołączali do innych już istniejących?

Różnie, dołączali do innych oddziałów jako uzupełniania (o ile mnie pamięć nie myli, w taki właśnie sposób "Czata" po dozbrojeniu się powiększyła się), tworzono także nowe oddziały, jak choćby w przypadku "Chrobrego II". W każdym bądź razie szukali możliwości walki, jak nie w swoim oddziale, to w innym. Przypadek czegoś takiego mamy w "Kolumbach", gdzie bodajże "Czarny Olo", po tym jak nie zdążył na koncentrację oddziału, walczy w Śródmieściu, aby potem dołączyć z powrotem do macierzystej jednostki.

[Wolf]

Różnie, dołączali do innych oddziałów jako uzupełniania (o ile mnie pamięć nie myli, w taki właśnie sposób "Czata" po dozbrojeniu się powiększyła się), tworzono także nowe oddziały, jak choćby w przypadku "Chrobrego II". W każdym bądź razie szukali możliwości walki, jak nie w swoim oddziale, to w innym. Przypadek czegoś takiego mamy w "Kolumbach", gdzie bodajże "Czarny Olo", po tym jak nie zdążył na koncentrację oddziału, walczy w Śródmieściu, aby potem dołączyć z powrotem do macierzystej jednostki.

Znaczna część tych żołnierzy była już stracona dla powstania i nie wzięła w nim czynnego udziału-jak np większość żołnierzy Obwodu Praga czy znaczna część żołnierzy Obwodów Wola i Ochota .

Z batalionu Zośki np nigdy już nie dołączyła do powstańców obecna na poprzedniej lipcowej koncentracji dobrze uzbrojona drużyna z podwarszawskiej Radości z dwoma erkaemami -tam 1 VIII już był front.

[Albinos]

Znaczna część tych żołnierzy

Przez takie stwierdzenie rozumiem, że masz jakieś konkretne dane liczbowe na ten temat ?

Z batalionu Zośki np nigdy już nie dołączyła do powstańców obecna na poprzedniej lipcowej koncentracji dobrze uzbrojona drużyna z podwarszawskiej Radości z dwoma erkaemami -tam 1 VIII już był front.

Ooo, z "Zośki" to chyba nie oni jedyni nie dołączyli do oddziału. Przecież II i III pluton z 3. kompanii nie zdołały dołączyć do oddziału. Zamiast tego II dotarł do Lasów Chojnowskich, gdzie dołączył do innych oddziałów Okręgu Warszawa AK, walcząc razem z nimi aż do końca Powstania, a III w części (drużyna Wojciecha Lewandowskiego "Kraka" i pojedynczy żołnierze z innych drużyn), walczył na Starym Mieście, w ramach Zgrupowania "Róg". Po przyjściu "Zośki" na Stare Miasto, dołączyli do niej.

[Wolf]

Znaczna część tych żołnierzy

Przez takie stwierdzenie rozumiem, że masz jakieś konkretne dane liczbowe na ten temat ?

Tak-WIĘKSZOŚĆ żołnierzy Obwodu Praga w ogóle nie wzięła udziału w PW.W dniu 1 VIII przystąpiło do walki około 40 % bardzo słabo uzbrojonych żołnierzy obwodu zas do 3 VIII walki tam wygasły-de facto powstanie na Pradze skończyło się po 12 godzinach walki,w nocy z 1/2 zmobilizowani powstańcy w większości rozproszyli się zas Niemcy zauważyli na Pradze akcje dywersyjne-ale w ogóle nie zauważyli powstania na Pradze..

Co do Woli i Ochoty-znaczna część żołnierzy tych obwodów nie stawiła się 1 VIII-zaś wobec rozpoczętego 2 VIII przeciwuderzenia niemieckiego na Woli i wyjścia większości powstańców z Ochoty-niezmobilizowani 1 VIII w większości dzielili los ludności cywilnej swoich dzielnic wraz z nią mordowani i wypędzani do Pruszkowa.

Z batalionu Zośki np nigdy już nie dołączyła do powstańców obecna na poprzedniej lipcowej koncentracji dobrze uzbrojona drużyna z podwarszawskiej Radości z dwoma erkaemami -tam 1 VIII już był front.

Ooo, z "Zośki" to chyba nie oni jedyni nie dołączyli do oddziału.

Oczywiście -ale chodziło mi o tę grupę żołnierzy która w ogóle nie wzięła udziału w PW.

Przecież II i III pluton z 3. kompanii nie zdołały dołączyć do oddziału. Zamiast tego II dotarł do Lasów Chojnowskich, gdzie dołączył do innych oddziałów Okręgu Warszawa AK, walcząc razem z nimi aż do końca Powstania, a III w części (drużyna Wojciecha Lewandowskiego "Kraka" i pojedynczy żołnierze z innych drużyn), walczył na Starym Mieście, w ramach Zgrupowania "Róg". Po przyjściu "Zośki" na Stare Miasto, dołączyli do niej.

Oni w PW wzięli udział a część połączyła się pózniej z jednostką macierzystą.

Ale większość zaprzysiężonych w obwodach VI i VII(Praga i powiat warszawski)żołnierzy Okręgu Warszawskiego AK w ogóle nie wzięła czynnego udziału w PW/Burzy zaś w niektórych rejonach tych obwodów(np rejon Rembertów czy rejon Otwock )w ogóle nie rozpoczęto akcji zbrojnej.

A owi zaprzysiężeni i ich broń liczą sie w statystykach ludzi i uzbrojenia okręgu podobnie jak tę drużynę z Radości liczyło się w przedpowstaniowych statystykach ludzi i uzbrojenia(m.in 2 erkaemy)Batalionu "Zośka"...

Obwód Praga i niemal całe jego uzbrojenie był definitywnie stracony dla PW juz 3 VIII a większość ludzi i broni-już 1 VIII.

[Albinos]

Co do Woli i Ochoty-znaczna część żołnierzy tych obwodów nie stawiła się 1 VIII

Ale to wiem. Te dane są dość powszechnie dostępne. Chodzi mi tutaj natomiast, o dane dotyczące żołnierzy, którzy nie stawili się na mobilizacji 1 sierpnia, i później już nie dołączyli do Powstania.

Oczywiście -ale chodziło mi o tę grupę żołnierzy która w ogóle nie wzięła udziału w PW.

A pamiętasz może, która to była grupa konkretnie?

[Wolf]

Co do Woli i Ochoty-znaczna część żołnierzy tych obwodów nie stawiła się 1 VIII

Ale to wiem. Te dane są dość powszechnie dostępne. Chodzi mi tutaj natomiast, o dane dotyczące żołnierzy, którzy nie stawili się na mobilizacji 1 sierpnia, i później już nie dołączyli do Powstania.

Większość zaprzysiężonych żołnierzy okręgu z Obwodu VI i VII(wyłączajac rzecz jasna rejon Młociny-grupę Kampinos ) i znaczna część żołnierzy z obwodów Wola i Ochota nie stawiła się na koncentracji w dniu 1 VIII i pózniej już nie dołączyła do powstania w związku z sytuacją w tych dzielnicach/obwodach .

Oczywiście -ale chodziło mi o tę grupę żołnierzy która w ogóle nie wzięła udziału w PW.

A pamiętasz może, która to była grupa konkretnie?

Piszę w tej chwili z pamięci-dobrze uzbrojona drużyna z "Zośki" z podwarszawskiej Radości posiadająca m.in 2 erkaemy).Informacji jestem pewny natomiast nie pamiętam z której byli kompanii-rozkaz o godzinie W do nich nie dotarł bo nie mógł dotrzeć tam już była linia frontu .Natomiast wśród żołnierzy Kedywu zamieszkałych w Warszawie też przecież nie było 100% frekwencji i udziału w PW.

Zresztą żeby tylko wśród nich-przecież pułkownika "Wachnowskiego"zastępcę dowódcy okręgu i pózniejszego dowódcę Grupy Północ wybuch PW zaskoczył w lokalu konspiracyjnym(nie został poinformowany o godzinie "W")zaś wyższy oficer KG AK(fakt wyłączony przez "Bora")pułkownik Bokszczanin na odgłos palby sądził poczatkowo że to jakaś akcja AL/podziemia komunistycznego -w ogóle nie został poinformowany o rozpoczęciu PW.

[Albinos]

Piszę w tej chwili z pamięci-dobrze uzbrojona drużyna z "Zośki" z podwarszawskiej Radości posiadająca m.in 2 erkaemy).Informacji jestem pewny natomiast nie pamiętam z której byli kompanii-rozkaz o godzinie W do nich nie dotarł bo nie mógł dotrzeć tam już była linia frontu.

Już mam: drużyna z IV plutonu 1. kompanii. Tak przynajmniej podaje Anna Borkiewicz-Celińska. I tutaj mam problem. Otóż dowódcą pierwszej drużyny, był Henryk Deminet "Miś". Brał on udział w walkach o Gęsiówkę 5 sierpnia. Dowódcą drugiej był Stefan Lewandowski "Sten". On z kolei zginął 8 sierpnia na Ostroroga róg Tatarskiej. Czyli obaj walczyli w Powstaniu. Która to więc miałaby być drużyna?

Natomiast wśród żołnierzy Kedywu zamieszkałych w Warszawie też przecież nie było 100% frekwencji i udziału w PW.

Ależ oczywiście, w końcu na dzień 1 sierpnia na wyznaczoną godzinę stawiło się około 40% oddziału.

zaś wyższy oficer KG AK(fakt wyłączony przez "Bora")pułkownik Bokszczanin na odgłos palby sądził poczatkowo że to jakaś akcja AL/podziemia komunistycznego -w ogóle nie został poinformowany o rozpoczęciu PW.

Ale czy on wobec tego, że miał opuścić Warszawę, miał się w ogóle o tej decyzji dowiedzieć?

[Wolf]

Już mam: drużyna z IV plutonu 1. kompanii. Tak przynajmniej podaje Anna Borkiewicz-Celińska. I tutaj mam problem. Otóż dowódcą pierwszej drużyny' date=' był Henryk Deminet "Miś". Brał on udział w walkach o Gęsiówkę 5 sierpnia. Dowódcą drugiej był Stefan Lewandowski "Sten". On z kolei zginął 8 sierpnia na Ostroroga róg Tatarskiej. Czyli obaj walczyli w Powstaniu. Która to więc miałaby być drużyna?[/quote']

Może dowódca drużyny mieszkał w Warszawie.

zaś wyższy oficer KG AK(fakt wyłączony przez "Bora")pułkownik Bokszczanin na odgłos palby sądził poczatkowo że to jakaś akcja AL/podziemia komunistycznego -w ogóle nie został poinformowany o rozpoczęciu PW.

Ale czy on wobec tego, że miał opuścić Warszawę, miał się w ogóle o tej decyzji dowiedzieć?[/

Może i nie -ale sytuacja pułkownika "Wachnowskiego"- zastępcy dowódcy okręgu ,który nie został powiadomiony o "W" i wybuch PW zaskoczył go w lokalu konspiracyjnym nie była chyba normalna.Podobnie jak nie było normalne np to o której o "W" dowiadywano się w dzielnicach i rejonach i o której informację o PW dostał dowódca Grupy Kampinos(gdy w Warszawie -na Żoliborzu trwały już regularne walki)

[Albinos]

Sprawdziłem u Borkiewicz-Celińskiej w słowniku biograficznym wszystkich żołnierzy IV plutonu 1. kompanii, i wychodzi na to, że tylko "Kazik" (NN) i "Zbyszek" (NN) z 1. drużyny nie walczyli w Powstaniu. Brak natomiast jest informacji o Henryku Guzowskim "Młocie" i Władysławie Guzowskim "Kuli" z 2. drużyny.

[Albinos]

Lista żołnierzy baonu "Parasol", którzy w trakcie Powstania walczyli w innych oddziałach:

- Anna Hoffman "Ania": batalion "Żubr";

- Jan Bernatowicz "Bartek": batalion "Iwo";

- Feliks Wojtulewicz "Bąk": batalion "Wigry";

- Kazimierz Białkowski "Bekas": Zgrupowanie "Krybar";

- Bronisław Jacoń "Blady": PKB >>Powiśle<< później >>Śródmieście<<;

- Zofia Medyńska-Radziszewska "Bunia": pułk "Baszta";

- Edward Matusiak "Cezary": Zgrupowanie "Krybar";

- Konstanty Steckiewicz "Czarny": kompania ochrony KG AK;

- Jadwig Stegman-Wronowska "Danka": Zgrupowanie "Gustaw" (Ochota);

- Eugeniusz Maciejewski "Duce": kompania ochrony KG AK;

- Janina Banaś-Browarska "Ela": Zgrupowanie "Żyrafa";

- Halina Boczkowska-Latek"Ewa": Zgrupowanie "Gozdawa";

- Roman Łuczak "Generał": Zgrupowanie "Żaglowiec";

- Anna Szarzyńska-Rewska "Hanka": batalion "Zośka";

- Marian Podlaski "Hiszpan": Zgrupowanie "Krybar";

- Jacek Tomaszewski "Jacek": Zgrupowanie "Gustaw" (Ochota);

- Zofia Martens "Jaga": oddział "Nałęcz";

- Jadwiga Strachalska-Miszczyńska "Jagoda": Komenda OW AK;

- Andrzej Wronowski "Jaksa", "Stary": PKB >>Powiśle<<;

- Jan Lipiński "Janek", "Zbyszek": Zgrupowanie "Elektrownia" później Zgrupowanie "Kryska";

- Jerzy Pensiek "Jawa": kompania ochrony KG AK;

- Mieczysław Janicki "Klemens": Obwów VI Praga;

- Kazimierz Steckiewicz "Kościesza": kompania ochrony KG AK;

- Mirosława Czerwińska-Czerkawska "Krystyna": oddział im. Gen. Sikorskiego;

- Krystyna Witkowska-Sowińska "Krystyna": batalion "Zośka";

- Stefan Pakuła "Maryla": grupa z batalionu "Parasol", ul. Bracka;

- Ewa Matuszewska "Mewa": pułk "Baszta";

- Teresa Szuch-Lewtak-Statler "Mirka": Zgrupowanie "Żywiciel";

- Tadeusz Mrówczyński "Mrówka": Zgrupowanie "Bem";

- Jerzy Grudzielski "Nuna", "Nunu": Zgrupowanie "Chrobry";

- Stanisław Gniado "Otto": batalion "Iwo";

- Stefan Dyż "Pikuś": Zgrupowanie "Żaglowiec", później kompania "Żniwiarz";

- Zbigniew Tchórzewski "Rakoczy": Zgrupowanie "Kryska", później Zgrupowanie "Chrobry II";

- Zdzisław Kwieciński "Szary": batalion "Iwo";

- Czesław Bożym "Szprycha": Zgrupowanie "Kampinos";

- Tadeusz Mikulik "Wit": kompania ochrony KG AK;

- Władysław Wejnert "Władek", "Tramwajarz": Zgrupowanie "Żaglowiec", później kompania "Żniwiarz";

- Janusz Kwiatkowski "Zaruta": Zgrupowanie "Gustaw" (Ochota) później pluton "Rygiel";

- Jerzy Kołodziejski "Zeus": Zgrupowanie "Kampinos";

- Janina Lenczewska-Samotyja "Żaba": kompania "Żniwiarz".

Na podstawie:

Stachiewicz P., "Parasol", Warszawa 1984, s. 671-771.

[maria_]

Mój ojciec Stanisław Ciupalski ps "Chruślik" instruktor broni, należał do batalionu "Zośka" - 1 kompania "Maciek" - I pluton "Włodek".

1 sierpnia 1944 r. jeszcze przed godzinną "W", z grupą żołnierzy "Zośki", wobec wybuchu przedwczesnych walk zostaje odcięty na Żoliborzu.

Grupą dowodzi Tadeusz Huskowski ps. "Tadeusz" - dowódca I plutonu "Włodek" 1. kompanii "Maciek" baonu "Zośka".

Udaje im się dotrzeć do magazynów broni kompanii na Bielanach i na pl. Wilsona. W nocy 1/2 sierpnia grupa obładowana bronią wychodzi z Żoliborza w kierunku Kampinosu. Na wysokości wsi Wawrzyszew odkrywają stanowisko przeciwlotniczego ciężkiego karabinu maszynowego. Powstańcy wykorzystując zaskoczenie zdobyli broń (ckm + kilka karabinów i amunicję) i wzięli dwóch jeńców. Cały dzień 2 sierpnia grupa odpoczywają w lesie, po czym w nocy wracają na Żoliborz. Wczesnym rankiem 3 sierpnia następuje starcie z niemieckim patrolem z CIWF na Osiedli Robotniczych na Bielanach. Moj ojciec zostaje ciężko ranny i po kilku dniach w szpitalu (Nasz Dom powstańczy szpital polowy nr 203 przy al. Zjednoczenia 34) został wyprowadzony przez łączniczkę do Kampinosu. Na terenie puszczy wchodzi w skład kompanii por. "Olszy" jako dowódca sekcji ckm, a potem jako amunicyjny przy jedynym zdobytym dziale.

Po walce na Bielanach grupa z Baonu Zoska przeszła na Żoliborz pod dowódctwem Tadeusza Huskowskiego ps "Tadeusz", ("Tadzio Żoliborski" dowódca 1 plutonu 1 kompanii Batalionu "Zośka"), dołaczyła się do Zgrupowania „Żniwiarz” i walczyła w jego ramach do końca Powstania.

Dane z pamiętnika mojego ojca. Też w książce Anny Borkiewicz Celińskiej "Batalion Zośka są opisane.

Edytowane 20 Lipiec 2013 przez maria_