"Zdjął kajdany razem z butami"

[Estera]

Jak wyglądała sytuacja chłopów w Księstwie Warszawskim? Dlaczego mówi się, że Napoleon "zdjął kajdany razem z butami" polskim chłopom?

[Amilkar]

Reczywiście powiedzenie to w pełni określało skutki grudniowego dekretu księcia warszawskiego. Chłopi odchodząc ze wsi pana, musieli mu oddać grunty, zasiewy, maszyny rolnicze i inne przybory potrzebne do gospodarzenia. Taki chłop nie miał nic ,że tak powiem na nową drogę życia,gdyż wszystko oddawał panu. Skutkiem tego chłoptaś chcący przeprowadzić się do miasta żył w nędzy i ubóstwie , dekret nie zmienił prawie niczego w sytuacji chłopa, gdyż nie decydowali się oni na opuszczenie wsi, gdyż dawne życie było bardziej opłacalne. Jedyną korzyścią wprowadzenia dekretu było pośrednie uwzględnienie sprawy chłopstwa , zapoczątkowywało ono kwestię uwłaszczenia, zniesienia pańszczyzny i powinności. Na dobrą sprawę jednak takie działanie w społeczeństwie chłop-szlachcic ,było mało że tak powiem wydajne bowiem system taki był już zakorzeniony i dopiero solidarność w walce o XW zaczęła kruszyć , choć nie skruszyła realiów na ziemiach typowo polskich.