Znaczenie depresji agrarnej

[Narya]

Co przyczyniło się do spadku jakości rolnictwa, a w konsekwencji lata głodu na całym kontynencie w latach 1315-1317? Czy w przeważającej mierze działalność człowieka, feudalizm, trójpolówka, technologia? Czy wręcz przeciwnie? Zmiany klimatyczne, nieurodzaj, susze, surowszy klimat, etc?

Zapraszam do dyskusji.

[secesjonista]

Nie bardzo rozumiem czemu Narya tak wąsko zakreślił ramy czasowe owego kryzysu agrarnego? Trwał znacznie dłużej i to w kilku cyklach. Gdyby zakres był szerszy doszedł by kolejny czynnik w postaci epidemii.

We Włoszech akurat fale głodu (przekraczające ramy lokalne) rozpoczęły się akurat w 1317 roku.

"W europejskiej historii lata pomiędzy 1350 a 1450 są czasami opisywane jako era długiej i głębokiej depresji, niekiedy nazywanej jako kryzys agrarny, z wielką epidemią (morem) późnych lat czterdziestych czternastego wieku, jako jego początkiem".

/H. Runblon, M. Tydén, H. Carlbläck-Isotalo "Historia Regionu Bałtyckiego", "Środowisko Morza Bałtyckiego", z. 4, s.15/

Czy była to kwestia trójpolówki?

Antoni Mączak w swej analizie zmiany plonów w dawnych wiekach pisał:

"Dotąd bowiem rozpatrywaliśmy jedynie trójpolówkę, podczas gdy w istocie system ten nie miał wyłączności i przeplatał się dwupolówką i uprawami mniej regularnymi, oraz - z drugiej strony - ze skomplikowanymi systemami wielopolowymi i pierwotnymi formami płodozmianu (...)

Otóż zmiany wydajności plonów nie dokonywały się jednokierunkowo. W dających się badać okresach trzykrotnie stwierdzono spadek lub przynajmniej zastój: na Zachodzie w pierwszej poł. XIV i w XV w. (Anglia i Francja), w całej Europie (choć brak danych m.in. z Niderlandów) w XVII w. Przyczyzny tego były różne i nie są w pełni jasne...".

/tegoż "U źródeł nowoczesnej gospodarki europejskiej", Warszawa 1967, s. 28-29/

Jako jedną z przyczyn podaje się ochłodzenie klimatu i wzrost opadów, głód który zapanował zwiększył podatność na choroby a to zmniejszało wydajność pracy.