Bitwa pod Wierzchowiczami - 27/11/1655

[Kadrinazi]

Szukam sobie akurat infromacji o armii litewskiej w okresie 1654-1667 i w bardzo interesującym artykule Andrzeja Rachuby 'Wysiłek mobilizacyjny Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1654-1667' (Studia i Materiały do Historii Wojskowości, T.XLIII) znalazłem wzmiankę o tej bitwie. Praktycznie nic o niej nie wiem, może ktoś z Forumowiczow słyszał coś więcej? Poniżej wrzucam to co znalazłem.

W bitwie pod Wierzchowiczami, stoczonej 27 listopada 1655 roku siły litewskie (czyżby dowodzone przez Pawła Jana Sapiehę?) zostały pobite przez wojska moskiewskie Semena Urusowa. Z jednostek litewskich ktore wzięły udział w bitwie znam tylko te ktore zostały zniszczone :

- dwie chorągwie dragonii Krzysztofa Potockiego,

- chorągiew dragonii Jana Romanowskiego

- chorągiew piesza Michała Kazimierza Radziwiłła.

[Kadrinazi]

Podbijam temat - schował się głęboko, a może ktoś z nowych forumowiczow wie coś o tej bitwie? Porażka Litwinow musiała być całkiem znaczna. Jej następstwem było (przynajmniej czasowe) uznanie przez Pawła Jana Sapiehę protekcji szwedzkiej.

[Kadrinazi]

Hurrra, wreszcie coś mam - interesujący opis starcia i walczących stron można znaleźć w pracy Jacka Płosińskiego 'Potop szwedzki na Podlasiu 1655-1657', wydanej przez Infort Editions w 2006 roku. Próbuje jeszcze 'załatwić' sobie dokładniejszy ODB sił moskiewskich od znajomego z Rosji - powinno się uskładać z tego coś ciekawego na temat tych starć.

[Kadrinazi]

Udało mi się dopaść zestawienie sił moskiewskich z pracy Olega Kurbatowa, dane inne niż u p. Jacka Płosińskiego:

Moskiewski korpus Urusowa - bitwy pod Brześciem i Wierzchowicami - jesień 1655 r.

W bitwie pod Brześciem armia liczyła 3800-4300 ludzi (oceny moskiewskie)

I. Pułk Urusowa:

- 14 sotni jazdy bojarskiej - 1 033 ludzi

- 1 sotnia kozakow służebnych - 323 ludzi

II. Pułk kniazia Jurija Barianickiego

- 8 sotni jazdy bojarskiej - 712 ludzi

- 2 sotnie kozakow służebnych - 257 ludzi

W skład korpus wchodziły też dwa regimenty 'nowogo stroja' - początkowo wystawiono je jako oddziały piesze, ale w tej kampanii służyły jako 'dragunskij stroj':

- regiment płk. Martina Korchichela, złożony z rekrutow z rejonu Ołoniecka (regiment osiadły) - 1200 ludzi (nieznana liczba i wielkość kompanii)

- regiment płk. Iwana Swana - złożony z rekrutow z rejonu Somer (? tak to jest jak się ma dostęp tylko do angielskiego tłumaczenia) (regiment osiadły) - ok. 600-700 ludzi w 5 kompaniach.

[Tofik]

(czyżby dowodzone przez Pawła Jana Sapiehę?)

Zdaje się, że tak, tak podają Merita jmp. Stanisława z Lipnik Lipnickiego, marszałka mozyrskiego, starosty sejweńskiego, wżuńskiego etc., pułkownika JKM i M. Nagielski, Pułkownik Stanisław Lipnicki. Przyczynek do problematyki awansu kadry zawodowej armii Wielkiego Księstwa Litewskiego, (w:) Litwa w epoce Wazów, red. W. Kriegseisen, A. Rachuba, s. 329.

bitwy pod Brześciem i Wierzchowicami

I co ważne, nie należy mylić obydwu bitew, Brześć (23 listopada 1655 r.) to duże zwycięstwo litewskie odniesione dzięki rozbiciu lewego skrzydła wroga złożonego z oddziałów Kuźmy Kozłowa. 25 listopada armia Semena Urusowa została zablokowana w Wierzchowicach, a o samej bitwie pod Wierzchowicami można mówić właśnie 27 listopada, gdy Rosjanie podjęli udaną próbę wyrąbania sobie drogi do odwrotu.

[Kadrinazi]

Teraz już wiem, że Litwinami dowodził Sapieha Tofiku, pytanie zadałem wtedy gdy jeszcze nie miałem o tym starciu zbytniego pojęcia

Masz oczywiście rację z bitwami - Litwini wygrali pod Brześciem, bitwa pod Wierzchowiczami to już tryumf Urusowa.