Przywileje szlacheckie dzisiaj

[Picuh]

Witam

Jestem nowy na forum więc witam wszystkich miłośników historii.

Od jakiegoś czasu myślę nad dzisiejszymi potomkami dawnych rodów szlacheckich. Wiem, że w Polsce prawnie tytuły szlacheckie nie mają żadnego znaczenia, ale w niektórych krajach ludzie nadal tytułują się jako szlachcice. Mam na myśli von, lub de przed nazwiskami Niemców i Francuzów, albo nadawane nadal tytuły przez monarchie Brytyjską i Hiszpańską.

Skoro tak jest, to czy za tymi tytułami idą w parze jakieś przywileje prawne, czy tylko prestiż społeczny? Bardzo mnie to ciekawi.

Z góry przepraszam, jeśli to zły dział, lub już było takie pytanie, ale nie znalazłem takiego, więc uznałem, że ja będę pierwszy...

Picuh

[Vissegerd]

Sprawa jest prosta jak przysłowiowy drut. Dawne społeczeństo polskie miało charakter stanowy. Szlachta stanowiła uprzywilejowaną warstwę szlachetnie urodzonych, warstwy niższe to tzw. ludzie podłej kondycji (wg ówczesnej nomenklatury, mówiono nawet gorzej). Szlachectwo w Rzeczpospolitej miało się albo z urodzenia, albo z nadania. Nadanie można było otrzymać li tylko od króla bądź sejmu, ewentualnie przez adopcję. Dziedziczyło się po mieczu. Istnieje też pojęcie adopcji herbowej. Inna sprawa była z obcokrajowcami, ci, będąc szlachtą zagraniczną, aby mieć w Polsce takie same przywileje, musieli otrzymać od króla bądź sejmu tzw. indygenat. Taki stan de jure utrzymywał się do zniesienia szlachectwa przez Konstytucję Marcową z 1921. W artykule 96. zapisano: "Rzeczpospolita Polska nie uznaje przywilejów rodowych ani stanowych, jak również żadnych herbów, tytułów rodowych i innych z wyjątkiem naukowych, urzędowych i zawodowych. Obywatelowi Rzeczypospolitej nie wolno przyjmować bez zezwolenia Prezydenta Rzeczypospolitej tytułów ani orderów cudzoziemskich."

Tak więc prawnie nie istnieje w Polsce stan szlachecki, szlachectwo obce nie jest uznawane. Nie można po prostu w żaden prawny sposób uzyskać polskiego szlachectwa, bo de jure go nie ma. Pozostaje tylko kwestia tradycji i sentymentu. Wielu ludzi pielęgnuje te tradycje i zrzesza się na przykład w :clap: Związku szlachty polskiej. Aby stać się członkiem związku należy udokumentować swoje szlachectwo.

Polecam też zapoznać się z opisem szlachectwa w Encyklopedii Staropolskiej Glogera.

Są oczywiście kraje, w których nadal istnieje stan szlachecki, lecz raczej nie wiąże się to z żadnymi przywilejami, może jedynie z jakimiś bardziej prestiżowymi lub tytularnymi, albo o mniejszym znaczeniu społeczno-politycznym jak na przykład Izba Lordów w Zjednoczonym Królestwie. Tytuły szlacheckie utrzymały się praktycznie w krajach, gdzie istnieje monarchia, jak wspomniana już Wielka Brytania, Królestwo Szwecji, Norwegii, Holandii, itd. Polskie tytuły szlacheckie nie były i nie są uznawane za granicą i vice versa. Oczywiściej dawniej, szlachta z różnych krajów traktowała się nawzajem z należną estymą.

W większości krajów tytuł szlachecki wiązał się lub wiąże z formą nazwiska, jak wspomniane przez Ciebie "von" w krajach niemiecko-języcznych, "de" we francusko-języcznych, czy zmiana końcówki, choć nie zawsze, szczególnie w przypadku tzw. starej szlachty. Polecam też artykuł na Wikipedii.

Pozdrawiam i witam serdecznie Kolegę na naszym Forum, cieszę się, żę do nas dołączyłeś

[Narya]

A także to że społeczeństwo brytyjskie jest - stanowym, podczas gdy polskie - nie jest.

Niemcy i Francuzi używają nazwisk (von, de, mit, etc) rodowych, tak samo jak Polacy, ale to nie oznacza jakiegoś społecznego prestiżu (no chyba, że dla nich samych). Przykład w Polsce Radziwiłł - magnacki ród, a jego przedstawicielka raczej nie chlubi się rodowodem (i nie chodzi tu o historię rodu i jego zdradę wobec kraju), a jest znanym profesorem.

W Hiszpanii jest podobnie jak w WB.

[Lu Tzy]

Co do Zjednoczonego Krolestwa i Izby Lordow: od dawna mandat nie jest dziedziczny, od dluzszego tez czasu nie ma cenzusu stanowego.

Brytyjskie gentry nie ma zadnych przywilejow faktycznych, a tylko etykietalne.

Jeszcze jedno. Francuskie 'de', niemieckie 'von' sa rownie mylace jak polskie '-cki', '-ski'.

To sa cechy charakterystyczne dla nazwisk odmiejscowych, niekoniecznie szlacheckich.

Przykladem podobnym jest niderlandzkie 'van der'.

[Pancerny]

A pamiętacie jak w wyborach do sejmu kandydowała "Polska Partia(czy jakoś podobnie) Monarchistyczna". Tylko nie wiem czy to była szlachta z tytułami z dziedziczonymi z ojca na syna, czy sami sobie nadawali tytuły szlacheckie. W ich programie było o przywróceniu stany szlacheckiego oraz monarchii.

[Lu Tzy]

A pamiętacie jak w wyborach do sejmu kandydowała "Polska Partia(czy jakoś podobnie) Monarchistyczna". Tylko nie wiem czy to była szlachta z tytułami z dziedziczonymi z ojca na syna, czy sami sobie nadawali tytuły szlacheckie. W ich programie było o przywróceniu stany szlacheckiego oraz monarchii.

Nie pamietam szczegolow, ale to hucpa jakas straszna byla. Cos mi sie cmi w czaszce o jakims skandaliku zwiazanym z mocno watpliwym tytulem ksiazecym lidera tej partyjki...

Ot, maniacy.

[Picuh]

Nie pamietam szczegolow, ale to hucpa jakas straszna byla. Cos mi sie cmi w czaszce o jakims skandaliku zwiazanym z mocno watpliwym tytulem ksiazecym lidera tej partyjki...

Ot, maniacy.

Przewodniczący Polskiego Ruchu Monarchistycznego posługuje się czymś więcej niż tytułem książęcym, uważa się za regenta Polski i używa bardzo długiego tytułu, którego w całości nie pamiętam. Sam też nadaje tytuły i odznaczenia... To dosyć barwna postać.

A wracając do tematu znacie może jakieś konkretne przywileje szlachty Brytyjskiej?