Literatura - Powstanie Warszawskie

[Albinos]

W zapowiedziach na stronie Infortu znalazła się książka Szymona Nowaka... Przyczółek Czerniakowski 1944 (Bitwy/Taktyka). Teraz tylko pozostaje pytanie, kiedy publikacja ta trafi do sprzedaży. Choć nie spodziewam się, aby miało to nastąpić w najbliższym czasie. Tak czy inaczej, zapowiada się interesująco.

[Albinos]

Książka z Infortu ciągle w zapowiedziach, a tymczasem artykuł Szymona Nowaka poruszający tematykę identyczną z planowaną książką można przeczytać w najnowszych Militariach XX wieku:

Nowak Sz., Przyczółek "między mostami", Warszawa, wrzesień 1944 rok, "Militaria XX wieku" nr 6(39)/2010, s. 70-76.

Zdecydowanie nie jest to moja tematyka więc oceny tekstu się nie podejmuję. Natomiast wiem, że zdecydowanie zabrakło mi w artykule czegoś konkretniejszego nt. współpracy żołnierzy 1. AWP z Powstańcami.

[Albinos]

Ostatnio na rynku pojawiła się nowa pozycja:

Kozłowski H. P., 12 miesięcy przez wiele lat. Wspomnienia z AK i inne, Warszawa 2010, ss. 384 [jest parę rzeczy z Powstania].

A tymczasem w zapowiedziach Wydawnictwa ZP jest nowa publikacja o "Czacie 49". Ma to być zbiór relacji znajdujących się w Archiwum Akt Nowych. Opracowania podjął się Bartosz Nowożycki. Już na okładce widać zdjęcie, którego nigdzie indziej nie miałem okazji znaleźć. Zapowiada się ciekawie. Niestety nie posiadam szczegółów na temat daty wydania i objętości.

[Albinos]

I znowu Militaria XX wieku:

Nowak Sz., Ostatnie dni Czerniakowa, "Militaria XX wieku" nr 1(40)/2011, s. 80-89.

Tematyka Czerniakowa - nawet tego z września - jest mi raczej słabo znana, dlatego nie będę podejmował się ogólnej oceny tekstu (niemniej uważam, że znać warto, takie zwięzłe opisy działań zawsze pomagają uporządkować wiedzę), niemniej wyłapałem jedną dość dziwną rzecz jak na moje oko [s. 80]:

W tych dniach zgrupowanie po uzupełnieniach, wraz z innymi oddziałami, liczyło około 500-600 żołnierzy i było zorganizowane w batalion "Broda" (byłę bataliony "Zośka" i "Parasol"), oraz batalion "Czata" (byłe bataliony "Czata 49" i "Miotła").

Ten fragment dotyczący "Czaty" jest tym, o którym pisałem. Nie bardzo rozumiem, jak można pisać o byłym batalionie "Czata 49". Owszem, po walkach na Stawkach detaszowano do niego "Miotłę", ale to nie spowodowało - chyba, że o czymś nie wiem - że "Czata 49" przestała istnieć. Później przecież w dokumentach wymieniana jest właśnie "C49". A okres tuż po upadku Starówki też nie przyniósł większych zmian organizacyjnych. Dlatego też nie bardzo rozumiem to zdanie Autora.

[Albinos]

Dla zainteresowanych wspomnienia żołnierza jednego z mniej znanych oddziałów powstańczych: http://www.republika.pl./ciechanowicz/stara_prochownia.htm

[Albinos]

Jeden z lepiej przygotowanych albumów ze zdjęciami:

Maliszewska I., Walkowski Z., Mikulski M., Skrawek wolnej Warszawy. Codzienność powstańczej Starówki w fotografii Jerzego Chojnackiego, Warszawa 2008, ss. 112.

Prawie 90 fotografii wykonanych na Starym Mieście podczas Powstania Warszawskiego, wszystkie z opisami, opracowaniem topograficznym. Szczególnie za to ostatnie, plus fotografie z naszych czasów, należą się wyrazy uznania Zygmuntowi Walkowskiemu. Dzięki jego pracy kompletnie inaczej odbiera się cały album. Prawdziwy przewodnik po Starym Mieście czasu Powstania. Szczerze polecam. Dodatkowy plus tej pracy, to dwujęzyczne wydanie. Wszystkie teksty, zarówno te wprowadzające, jak i opisy zdjęć, zostały przetłumaczone na angielski. Dzięki temu pozycja może trafić do szerszego grona czytelników. A brakuje nam takich prac poświęconych Powstaniu...

[Albinos]

Szykuje się prawdziwa gratka dla zainteresowanych tematem: http://www.koszykowa.pl/bpw/pl/component/content/article/2/1786-prasa-powstania-warszawskiego.html

Pracy pewnie na lata, ale warto czekać

[Albinos]

Z serii "warto przeczytać":

Sawicki J. Z., "Obroża" w konspiracji i Powstaniu Warszawskim, Warszawa 2002, ss. 376.

Praca ta jest niemalże kopią innej pracy dra Sawickiego:

Sawicki J. Z., VII Obwód Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej "Obroża", Warszawa 1990, ss. 380.

Dlaczego "niemalże"? Ponieważ została poprawiona, poszerzona o jeden rozdział oraz wzbogacona o blisko dwadzieścia nowych zdjęć (teraz łącznie 81). Tak więc jeśli ktoś będzie miał do wyboru jedną albo drugą pracę, polecam tą z 2002. A zapoznać się warto, bo to chyba najlepsze opracowanie tematu "Obroży" w konspiracji i Powstaniu, jakim dysponujemy. Od kształtowania się struktur podziemnych, przez działalność sabotażowo-dywersyjną, działność lotnisk i zrzutowisk, WSK, kontrwywiad, szkolenia... aż po wysiłek w okresie sierpień-wrzesień 1944 r. Do tego wszystkiego pokaźna ilość dokumentów. Jeśli dodamy do tego indeks osobowy i indeks nazw geograficznych wychodzi nam naprawdę bardzo dobra praca. Czyli w zasadzie to, czego powinniśmy się spodziewać po dr. Sawickim

[Albinos]

Dla zainteresowanych tematem walk na Woli:

Puchalski Z., Walki powstańcze na Woli (1-11 VIII 1944) [w:] Rocznik Warszawski X, red. Grochulska B., Herbst S., Kazimierski J. i in., Warszawa 1971, s. 205-257.

Jeśli ktoś czytał Borkiewicza, Kirchmayera, Przygońskiego tudzież opracowania poświęcone działaniom "Radosława" w tym okresie, to za dużo nowego w tym tekście nie znajdzie. Jest to w zasadzie kompilacja tych co ważniejszych prac. Ale o tyle przydatna, że w przeciwieństwie do wcześniej wspomnianych pozycji wszystko prezentuje w sposób jednolity. Nie ma dzielenia poszczególnych etapów opisami walk w innych rejonach Warszawy czy też drobnymi sprawami dotyczącymi poszczególnych oddziałów. To wszystko mogło trochę burzyć obraz powstający stopniowo podczas lektury i utrudniać całościowe "ogarnięcie" tematu. Tutaj natomiast wszystko jest podane po kolei, tak więc nie sposób się zgubić. Na pewno tekst może być przydatny dla tych, którzy dopiero zaczynają poznawanie dziejów walk na Woli. Ale i dla innych może być to pożyteczna praca.

[Albinos]

Ostatnio na rynku pojawiło się coś takiego: http://www.wanax.pl/index.php?p1333,na-z-gory-upatrzonych-pozycjach

Dla zainteresowanych Powstaniem znajdzie się tam krótki, acz ciekawy artykuł:

38. Magdalena Gajda, „Gęsiówka” w Powstaniu Warszawskim

[Pluton Sad]

Z serii "warto przeczytać" polecam:

Juliusz Bogdan Deczkowski "Laudanski" - Wspomnienia żołnierza baonu AK "Zośka"

Wojciech Kasznica "Lech" - Wspomnienia z kampanii wrzesniowej, okupacji i Powstania Warszawskiego (MARS nr16). Dyon 1806 - opis zdobycia Panter, walki o Klasztor Kanoniczek.

Leszek Jan Wójcicki - Życie na stos (Czata 49).

Powstanie Warszawskie. Wybór dokumentów t.1-6

Lech Hałko - Kotwica herbem wybranym. Z baonu "Bończa"

Wszystko Juliusza Kuleszy. Np. "W murach PWPW", "Sierpień przez całe życie"

Pozdrawiam

PS Moje zainteresowanie PW siega końca lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Rapsodia Żoliborska i Pamiętniki żołnierzy baonu "Zośka".

Moim sąsiadem i kolegą ojca z "Miastoprojekt Olsztyn" był Andrzej Wajcowicz "Baca" z plutonu "Alek" kompanii "Rudy"

[Albinos]

Leszek Jan Wójcicki - Życie na stos (Czata 49).

Pod względem czysto literackim chyba jedne z najlepszych wspomnień z Powstania jakie miałem okazję czytać. A i wartość merytoryczna nie do przecenienia.

PS Moje zainteresowanie PW siega końca lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Rapsodia Żoliborska i Pamiętniki żołnierzy baonu "Zośka".

Podlewski i Pamiętniki... to chyba dość powszechny "początek" zainteresowań tematem

[Albinos]

Mamy dopiero połowę czerwca ale już wiadomo, co Bellona przygotowała z okazji 67 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego: http://ksiegarnia.bellona.pl/index.php?c=fut&bid=5429&page=2

Rok temu było Rozkaz: zdławić miasto, a teraz to. Z jednej strony cieszy, że wznawiane są opracowania tak uznanego autora, z drugiej jednak wolałbym chyba dostać coś nowego. Przecież od czasu monografii Żoliborza nie słychać za dużo o nowych pozycjach naukowych (nie liczę wspomnień tudzież edycji dokumentów, bo tutaj mieliśmy chociażby wydanie wspomnień "Szczerby" i zbioru relacji żołnierzy "Bończy", obie pozycje szalenie ciekawe i ważne), ale takich porządnych. A jest taka masa problemów, które można by opisać na nowo. Jak ja bym chciał zobaczyć monografie walk na Woli i Starówce, takie na kształt Żoliborza. Ehh...

[Tomasz N]

A to jest znane:

http://www.pracowniczademokracja.org/strony/podstrony%20od%20indexu/powstaniewarszawskie.htm

[Albinos]

Dla kogo znane, dla tego znane