Wagrowie

[Bruno Wątpliwy]

Paweł Jasienica pisał o czasach Zygmunta Starego:

[Dantyszek] "Cesarzowi wykładał, że Polska ma pełne prawo do Pomorza i Prus, przypomniał mu bez ogródek, że wieśniacy z okolic Lubeki jeszcze mówią po polsku (sprostujmy: po słowiańsku), tak samo jak Kaszubi".

P. Jasienica, Polska Jagiellonów, Warszawa 1985, s. 247.

 

Atlas historyczny świata, Warszawa-Wrocław 1986, s. 60  (plansza: "Ludy europejskie w końcu XV wieku") pokazuje wyspę zamieszkaną przez Słowian połabskich na północ od Lubeki.

 

Większość popularnych źródeł zawiera mniej więcej tyle informacji o słowiańskich Wagrach, co niemieckojęzyczna Wikipedia:

Die Nachkommen der Wagrier gingen in den folgenden Jahrhunderten in der zugewanderten deutschen Bevölkerung auf und übernahmen deren Sprache.

https://de.wikipedia.org/wiki/Wagrier

 

Wagrowie pewnie nie mieli - inaczej, niż Drzewianie - swojego Johanna Paruma Schultze, ale czy znamy jakiekolwiek źródła pozwalające określić czas wymarcia ich języka? XVI wiek? XVII? Coś więcej o tym słowiańskim ludzie (po jego podboju w XII wieku)?

[secesjonista]

Dawny kronikarza zapisał: "Aldenburg ea quae Slavica lingua Starigard, hoc est antiqua civitas", ale język to chyba wymarł wcześniej niźli wieki jakie zadał w swym pytaniu Bruno.

[Bruno Wątpliwy]

Skąd zatem przekonanie Dantyszka? Również twórcy atlasu musieli mieć jakieś powody. Jego autorzy i recenzenci to często bardzo znani, polscy historycy sprzed lat.

 

Enklawy słowiańskie w południowej Meklemburgii przetrwały dosyć długo. Zob. np. M. North, Geschichte Mecklenburg-Vorpommerns, München 2008, s. 24. Luter pisał o Słowianach w okolicach Wittenbergi.  Drzewianie przetrwali do XVIII wieku. Moim zdaniem, nie ma powodu, aby odrzucać możliwość przetrwania resztek Słowian w okolicy Lubeki po wiek XVI. A raczej - jest to w miarę prawdopodobne.

 

[secesjonista]

Cóż, trzeba by raczej zajrzeć do Dantyszka a nie - Jasienicy.

Zachowanie enklaw danej grupy słowiańskiej to jednak nie to samo co utrzymanie tożsamości językowej, ale nic na ten temat nie wiem zatem jestem otwarty na wszelkie sugestie i opracowania.

[Bruno Wątpliwy]

Jak określiłem na wstępie - interesują mnie jakiekolwiek świadectwa świadczące o utrzymywaniu się języka słowiańskiego (po XII wieku) na terenach dziś należących do landu Schleswig-Holstein. Kompletnie nie wnikam, jak się to miało do świadomości etnicznej (pewnie nijak - przynajmniej w dzisiejszym rozumieniu) i zachowania tam innych aspektów dziedzictwa słowiańskiego (strojów, obyczajów, reliktów archeologicznych, toponimów - notabene w tych dwóch ostatnich przypadkach reliktów słowiańskich jest tam sporo).

http://slawenburgen.npage.de/schleswig-holstein.html

http://www.kn-online.de/News/Nachrichten-aus-Kiel/Doktorandin-untersucht-slawische-Ortsnamen-in-Schleswig-Holstein

https://www.shz.de/lokales/ostholsteiner-anzeiger/slawen-und-deutsche-lebten-tuer-an-tuer-id1204611.html

 

A i jeszcze strona, którą kiedyś znalazłem (tamże cytaty - m.in. z Długosza i Kromera):

http://koszalin7.pl/st/pom/pomorze_103.html

Edytowane 22 Grudzień 2017 przez Bruno Wątpliwy