Rozbicie kompanii RONA 22.08.1944

[Dudioch]

Dzień dobry,

Iwan Waszenko w swoim dzienniku pod datą 21.08.1944r. pisze o rozbiciu kompani RONA: 

Po obiedzie dowiaduję się, że zbiorowa kompania 16 baonu całkiem niemal wyginęła. Pozostali nieliczni, a zdrowych zaledwie kilku ludzi. Stało się to w następujący sposób: kompania zajęła parter i piętro pewnego budynku. Żołnierze porozłazili się po całym domu, szukając kosztowności, żywności i wódki. Zaś Polacy, co znajdowali się w piwnicach i [na] górnych piętrach, otworzyli ogień z pm-ów i obrzucili granatami i butelkami zapalającymi, tak że zniszczono całą kompanię.

Czy ktoś zna jakieś inne źródło potwierdzające tą informację np. ze strony Powstańczej? Wiem o książce Katarzyny Utrackiej pt. Chrobry II, ale jest nie do dostania i nie mam jak jej przeanalizować... Jeśli ktoś ww. książkę posiada to czy mógłby to sprawdzić?

[secesjonista]

Drobna poprawka, opisane wydarzenia zostały opisane pod datą:: 22 sierpnia, pod datą 21 jest tylko wzmianka o powrocie baonu na dawne miejsce postoju. Nie wiem skąd zaczerpnięto to tłumaczenie, ale to zaprezentowane przez Centralne Archiwum Wojskowe - jest nieco inne.

[Dudioch]

Zgadza się, przepraszam za błąd, Waszenko pisze o tym zdarzeniu pod datą 22.08.1944. Tłumaczenie pochodzi z: Mirecki P., Kristoforow W. (red.), Powstanie Warszawskie 1944 w dokumentach z archiwów służb specjalnych, Warszawa-Moskwa 2007.

Reasumując chodzi mi o przedział czasowy 20-22.08.1944 z relacji Powstańczych, czy rzeczywiście do takiego zdarzenia doszło i jak to strona Polska widziała?

[Furiusz]

Inkryminowana praca K. Utrackiej wydanie z 2004 podaje na dzień 20 sierpnia - Na odcinkach bojowych Zgrupowania "Chrobry II" panował względny spokój. Nieprzyjaciel nie przeprowadzał działań zaczepnych. s.53
Na dzień 22 sierpnia jest o nieudanej próbie opanowania fabryki Bormana przez Niemców oraz opis wieczornego luzowania oddziałów brygady Kamińskiego. s.54 Pozostaje więc 21 sierpnia (też s.54) jedyne co pasuje do opisu Waszenki to: Grupa ronowców zajęła domy przy ul. Towarowej 6, 8 i 10, skąd następnie zaczęli kolejno opanowywać budynki  (były to głównie składy i magazyny), znajdujące się między ul. Srebrną a wykopem kolejowym. Potem autorka stwierdza, że udało się ich wyprzeć z tego rejonu. 

[Dudioch]

Hmm, ciekawe, szukałem wspomnień Powstańców ze zgrupowania Chrobry II, ale nikt nie pisze o zniszczeniu całej kompanii, to samo tyczy się meldunków 9. Armii czy Grupy Korpuśnej von dem Bacha, jedynym źródłem tej informacji powielanej w wielu publikacjach pozostaje Waszenko, który parokrotnie przeinaczał bądź pomijał pewne fakty... Furiusz bardzo dziękuję za pomoc!

 

[secesjonista]

Jeśli chodzi o lokalizację tego ew. zdarzenia, warto zwrócić uwagę na adnotację tłumacza tekstu Waszeniki: "Walczył do 28.VIII. w rejonie Al. Sikorskiego", i gdzie autor kwaterował 13 sierpnia.

[Furiusz]

Cytuj

Jeśli chodzi o lokalizację tego ew. zdarzenia, warto zwrócić uwagę na adnotację tłumacza tekstu Waszeniki: "Walczył do 28.VIII. w rejonie Al. Sikorskiego", i gdzie autor kwaterował 13 sierpnia.

Może to głupie pytanie ale czy aleje Sikorskiego to nie powstały długo po wojnie - gdzie tak pod koniec, ja wiem, lat 70tych początku 80tych? Stawiam, że przed wojną nie było w Warszawie alej Sikorskiego. 

Ad rem 21 sierpnia, w przedostatnim dniu swej walki w tym rejonie, pułk [SS RONA - przyp. ja] traci w domu przy rogu ul. Srebrnej i Towarowej całą kompanię. s. 237 J. K. Wroniszewski, Ochota 1944, Warszawa 1970

[secesjonista]

Nie tak długo, jakieś dwa lata później, myślę tu o zmianie nazwy części Alei Jerozolimskich.

Wypada zauważyć, że jest to adnotacja (późniejszego od opisywanych wydarzeń) tłumacza, który próbuje umiejscowić zdarzenia na bliskiej mu siatce ulic.

 

[Furiusz]

A. Kownacki, Jak powstało i walczyło Zgrupowanie "Chrobry II", Warszawa 1993,  s.71 Na odcinek batalionu kpt. Lecha w al. Jerozolimskich i na Towarowej do Srebrnej, natarcia oddziałów RONA bez wsparcia czołgami były znacznie słabsze i zostały łatwo odparte. Tyle, że to sytuacja na 16 sierpnia.