Futurystyczne pocztówki

[Bruno Wątpliwy]

W okolicach roku 1900 zapanowała moda na pocztówki przedstawiające wyobrażenia świata za lat sto. Tylko śmieszne, zabawne, a może prorocze?

Trzy przykłady z dwóch krańców dzisiejszej Polski:

1. Wiadukt kolejowy nad Katownią i Bramą Wyżynną w Gdańsku.

2. Sterowce nad Śnieżką.

3. Znowu Śnieżka.

Inne, może ciekawsze przykłady?

[secesjonista]

Na stronie www.crazynauka.pl w artykule A. Stanisławskiej "Futurysta to ryzykowny zawód - jak dawniej wyobrażano sobie przyszłość" jest kilka przykładów,

loty:

maszyna do kontrolowania pogody:

[Bruno Wątpliwy]

Wydawcy pocztówek bardzo często "szli na łatwiznę". Na pocztówkach z Karkonoszy np. często dokonywano zabiegów mających udoskonalić "sielskość" krajobrazu. Stąd np. te same krowy mogły pojawić się za pomocą fotomontażu w różnych okolicznościach przyrody.

Dotyczyło to również pocztówek "futurystycznych". Te same obrazki z przyszłości mogły pojawić się w futurystycznej wizji wielu miast i miejsc. Przykład ze stron goldap.org.pl LINK.

[secesjonista]

Cóż, szli na łatwiznę, nie bardziej niźli dzisiejszy wydawcy korzystający z ogromnych baz danych z ikonografią. Podówczas istniały specjalne wydawnictwa oferujące odpowiednie zestawy sztafażowych sylwetek. Kiedy w Słupsku ogłoszono konkurs na gmach ratusza, który miał stanąć na Stephans Platz, w "Deutsche Konkurrenzen" opublikowano rysunek zwycięskiego projektu, przygotowanego przez Rudolfa Vahla i Karla Zaara. Na końcu tego pisma jest reklama wydawnictwa, gdzie znaleźć można było przykładowe: "Motive für Architekten, Lithographen, Zeichner und Dilettanten".

W sumie to ów Ratusz też jest w pewien sposób związany z wizją futurystyczną, prace przy jego budowie rozpoczęto 1 kwietnia 1899 r., a uroczyste oddanie gmachu do użytku nastąpiło 4 lipca 1901 roku. Tymczasem już w 1899 r. pojawiły się pocztówki właśnie z tym Ratuszem.

[Bruno Wątpliwy]

Co prawda nie pocztówki, ale tematyka podobna, zatem ciekawostkę zamieszczam w tym miejscu.

 

Przy okazji - trwającej w Wielkiej Brytanii schyłku czasów gregoriańskich - dyskusji o zaletach i wadach postępu (zob. "March of Intellect"), pojawiło się trochę rysunków.

 

Przynajmniej dwa z nich szczególnie ciekawe:

1. William Heath i jego wizja przyszłości. Zwraca uwagę to, że właściwie u progu epoki pary, przewiduje jej upowszechnienie na wielką skalę. I właściwie w swoim wizjonerstwie z początku XIX wieku - a dokładnie chyba z 1829 - nie różni się bardzo od autorów wyżej przedstawionych pocztówek, późniejszych o jakieś 70 lat. A i wizja "próżniowych" (pneumatycznych?) podróży z Anglii do Bengalu - też ciekawa. Zob.:

https://en.wikipedia.org/wiki/File:A_futuristic_vision_Wellcome_V0041098.jpg

 

2. Robert Seymour i jego rysunek humorystycznego robota (też z ok. 1829). Przypomina trochę świetne ilustracje Daniela Mroza do "Cyberiady" Stanisława Lema. Zob.:

https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1336673&partId=1

 

 

 

 

[secesjonista]

3 godziny temu, Bruno Wątpliwy napisał:

Przypomina trochę świetne ilustracje Daniela Mroza do "Cyberiady" Stanisława Lema

 

Powiedziałbym, że z wielkim naciskiem na: "trochę", Mróz stworzył dwie całkiem różne, co do techniki, serie ilustracji (do wydania pierwszego i trzeciego "Cyberiady"). Te najbardziej znane związane są z wydaniem z 1972 r., i nawiązują do do "sztychowych" ilustracji z XIX wieku z częstym motywem prążkowania piórem (cienkopisem). I raczej nie sięgał po kolor.

/szerzej: "Mróz, Mrożek, Lem i inni..." red. M. Halawa/

 

Skoro nieco wyszliśmy poza ramy pocztówek, w dzisiejszej rzeczywistości gdzie każdy stuka, przesuwa i klika w ekran swego telefonu:

publicdomainreview.org - "A Vision of Isolating Technology from 1906".

 

I wizje z Francji, początkowo jako wkładki do papierosów, potem wydane jako pocztówki:

publicdomainreview.org - "A 19th-Century Vision of the Year 2000".

 

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

Skoro nieco wyszliśmy poza ramy pocztówek, w dzisiejszej rzeczywistości gdzie każdy stuka, przesuwa i klika w ekran swego telefonu:

Co prawda to także nie pocztówka, tylko futurystyczna karykatura z "Puncha", ale moim zdaniem naprawdę godna przedstawienia i - w sumie - podziwu. Jej autor w roku 1878 niezwykle trafnie przewidział dzisiejsze rozmowy via Internet.

Każdego wieczoru rodzice rozmawiają z dziećmi przebywającymi "na antypodach" za pomocą "telefonoskopu Edisona".

Zob.:

https://archive.org/details/punch76a77lemouoft/page/n17