Chłopski bunt w Telemarku (1538 r.)

[secesjonista]

Jakie podłoże mogło się kryć pod tym wystąpieniem, bardziej: ekonomiczne, etniczne czy może wyznaniowe?

[jakober]

Wszystkiego po trochu.

Młody król Danii i Norwegii, Christian III, po przejściu na protestantyzm zerwał stosunki z Kosciołem Katolickim i przejął posiadłości kościelne, w tym niedawno powstałe kopalnie srebra i miedzi w Seljord, w prowincji Telemark, założone przez Fryderyka I i podlegajace biskupowi Hamar. Pragnąc rozbudować kopalnie sprowadził z Saksonii 100 wyspecjalizowanych protestanckich górników. W region, w którym katolicyzm był jeszcze silnie zakorzeniony wśród chłopów.

Ze względu na kiepską infrastrukturę ciężar utrzymania saksońskich górników spoczął na katolickich chłopach w Telemark. W grę weszła kwestia ziem pod budowę domów dla górników, ich wyżywienie czy zaopatrzenie.

Problemem stały się również takie zagadnienia, jak nałożony obowiązek targu w sobotę z myślą o saksońskich górnikach, która to sobota dla norweskich katolickich chłopów była tradycyjnie dniem poświęcony Maryii. Dochodził też sceptycyzm chłopów wobec monet, którymi miało być płacone za towary.

Konflikt eskalował i zakończył się wypędzeniem górników. Jednocześnie chłopi złożyli swoje rządania królowi za pośrednictwem urzędników. W swych warunkach zgodzili się m.in. na przebywanie na swym terenie 12 zamiast 100 górników, domagali się również zakazu posiadania przez niemieckich osadników broni. Odmówili też dalszego płacenia daniny, którą pierwotnie płacili biskupowi Hamar, a którą po zlikwidowaniu przez króla biskupstwa Hamar mieli płacić dalej na dwór królewski.

Król, jak na króla przystało, wkurzył się.