Rozbójnicy w Polsce do XII w.

[Nierozpoznany]

Witam,

są źródła dotyczące rozbojów na drogach, w górach itp.? Zaznaczam że interesują mnie zwykli zbóje a nie władcy lub wojowie dopuszczający się grabieży.

[Furiusz]

W późniejszych czasach to i owszem są w księgach miejskich etc.

[secesjonista]

To już epoki późniejsze, no i Litwa, ale można odnotować:

"Kiedy w pierwszych dekadach wieku XIII zakony niemieckie przystąpiły do podbijania krajów nadbałtyckich, życie band miejscowych rabusiów rozkwitło. Zostając pod opieką komturów zamków pogranicznych, miały zapewnione warunki do istnienia i jakby obowiązek działać w interesie zakonu niemieckiego. Kronikarz Piotr z Dusburga pozostawił sporo barwnych opowiadań o działaniach takich band rozbójniczych na ziemiach Prusów, Jaćwingów czy Litwinów (...)

W tych czasach bardzo słynnym ich wodzem był Marcin z Golina, który kierował niemiecko-pruskim oddziałem rabusiów (...)

Na podobne czyny było stać i litewskich rozbójników. Wiadomo o najazdach, kiedy oddziały litewskie, liczące ok. 100 wojowników, napadały na wioski w Prusach i mordowały lub porywały prawie wszystkich mieszkańców. W roku 1315 oddział Litwinów dokonał podobnego czynu jak Marcin z Golina. Człowiek z miasteczka Koknese (położonego na prawym brzegu rzeki Dźwiny) poinformował potajemnie rozbójników o czasie, kiedy pani młoda ze swoim orszakiem i wianem będzie jechać do domu pana młodego. Litwini poczekali, zaskoczyli uczestników wesela i tylko jeden z nich zdołał ujść z życiem: inni zginęli lub trafi li do niewoli. Takie czasy, takie obyczaje (...)

Oczywiście trzeba pamiętać, że przeciwstawienie profesjonalnych żołnierzy i zawodowych rozbójników dla okresu średniowiecznego jest w dużym stopniu relatywne. W czasach wojen krzyżacko-litewskich nie istniało rozgraniczenie pomiędzy tymi postaciami i dlatego ci sami ludzie mogli brać udział tak w wyprawie wielkiego księcia lub wielkiego mistrza krzyżackiego, jak i w napadzie drobnej bandy rozbójnicze".

/D. Baronas "Działalność paramilitarnych band rozbójniczych na pograniczu krzyżacko-litewskim w XIV wieku", Rocznik Lituanistyczny", 1, 2015, s. 9 i n./