Papież Grzegorz I a misjonarstwo chrześcijańskie

[Furiusz]

J. Strzelczyk, Apostołowie Europy, Poznań 2010, s.78-81 - stwierdza, że początek zorganizowanej działalności misyjnej, ujętej w karby organizacyjne kościelne, wiąże się z działalnością Grzegorza I. Mimo tego, a może właśnie dzięki temu, pierwsza misja św. Augustyna zakończyła się fiaskiem a sam misjonarz wysłany przez papieża nie opuścił nawet kontynentu. Później poszło oczywiście lepiej. Dodatkowo papież miał tez nakreślić nowe, odmienne od poprzednich, sposoby prowadzenia ewangelizacji ludów pogańskich - gdzie w początkowym okresie należało zachować pewne elementy pogańskie (jak świątynie czy zwyczaje związane z ucztowaniem) o ile nie stoją w jawnej sprzeczności z chrześcijaństwem i przerobić je tak by odpowiadały nowym potrzebom. W ten sposób mieliby poganie stopniowo poznawać nauczanie chrześcijańskie.

Co wiemy więcej o początkach odgórnie organizowanych wypraw misyjnych? Jak przebiegała ewolucja tej działalności, co o tym wiemy?

[jakober]

Zachęcam do "Kościół i nauka. Dzieje pewnego niezrozumienia. Od Augustyna do Galileusza" autorstwa Georges Minois.

Co wiemy więcej o początkach odgórnie organizowanych wypraw misyjnych?

początki: Mk 16,15-18 a tam między innymi: "Idźcie na cały świat i głoście Ewnagelię" - w świetle wiary chrześcijańskiej bardziej odgórnie się tego zorganizować nie da.

[secesjonista]

Akurat wspomniana pozycja nie wnosi nic do poznania nowych reguł ewangelizacji wprowadzonych przez Grzegorza I Wielkiego, postać ta występuje na kartach książki raptem dwa razy:

"Grzegorz Wielki i Izydor z Sewilli także potępiają literaturę pogańską literaturę. Są to jednak czcze słowa; sami nią nieświadomie przesiąknęli poprzez lekturę swoich poprzedników, Ojców Kościoła"

/wyd. z 1995 r., s. 63/

i

"Mimo bardzo ograniczonych środków, chrześcijanie przystąpią do tej działalności - poczynając od samego papieża Grzegorza Wielkiego, współczesnego Izydorowi. Jednak przy swej ograniczonej kulturze naukowej, nie znając zapewne greki, ten były mnich, siłą wprowadzony na tron św. Piotra (590-604) rozwinął przede wszystkim, idąc w tym za Orygenesem i świętym Augustynem, mistyczną i symboliczną arytmetykę, którą trochę wzbogacił w 'Komentarzu do Księgi Hioba'".

/s. 130/

Jak pamiętamy wspomniany papież musiał rozwikłać spór wokół ikonoklazmu, jednym z powodów dla których opowiedział się za ikonofilią było znaczenie obrazu dla pogan:

"Poza Rzymem ludy pogańskie cechowała naturalna predylekcja do sztuk zdobniczych. Takie nastawienie wykorzystał Kościół w ich ewangelizacji, tolerując używanie obrazów (...)

dając misjonarzom wskazanie, iż właśnie malarstwo może być dla pogan nie znających pisma tym, czym dla czytających są litery – quedam lettere illiterato".

/R. Knapiński "Po co Kościołowi obrazy?", "Nauka", 3/2005, s. 144/

Co do szczegółów, istotne są instrukcje, jak np. ta jaką papież przesłał do opata Mellitusa, gdzie jak najbardziej pozwalał na akceptowanie lokalnej obyczajowości. Skoro Anglowie tradycyjnie odprawiali obrzędy w rytmie zmian w przyrodzie - zalecał by w te dni ustalać uroczystości kościelne. Nawet zgadzał się na ofiary ze zwierząt, tylko miały być one odprawiane na chwałę Bożą.

/za: O. Cyrek "Aktywność pastoralna i misyjna wczesnośredniowiecznych mnichów i pierwszych organizatorów życia monastycznego od IV do VII w.", ""Studia Paradyskie", T. 22, 2012/

[secesjonista]

Czy Partenon w Atenach i rzymski Panteon zostały przekształcone w kościoły przed pontyfikatem Grzegorza?

Z literatury:

M. Ożóg "Kościół starożytny wobec świątyń oraz posągów bóstw".