Wielbłądy w europejskiej części Imperium Romanum

[Furiusz]

W innym temacie pojawiła się kwestia wielbłąda i tego czy Goci mogli czy też nie, go znać. Na marginesie wpadł mi taki pomysł do głowy - bowiem znamy kości wielbłądów ze stanowisk rzymskich.

Ze stanowisk warto wymienić Nikopolis ad Istrum - połozone na terenie dzisiejszej Bułgarii, gdzie odkryto łącznie 2 kości wielbłąda, 1 w warstwach datowanych na lata 250-450 AD i jedną w warstwach wczesnobizantyjskich. /M. Beech, The economy and environment of a Roman, late-Roman and early Byzantine town în north-central Bulgaria: the mammalian fauna from Nicopolis-ad-Istrum, "Anthropozoologica" t.25–26(1997) ,s. 619–630/

Kości wielbłądzie odkryto na terenie castellum Intercisa w warstwach późnorzymskich (obecnie na terenie Węgier) /za: S. Bokony, Camel sacrifice in Roman Intercisa, "Acta Archaeologica Aroderniae Scientiaruin Hungaricae" t.61 (1989), s. 399-404 czy L. Bartosiewicz, Camel Remains from Hungary [w:] Archaeozoology of the Near East t.II, pod red. H. Buitenhuis, H.-P. Uerpmann, Leiden 1995, s.119–125/

Odkryto je także na terenie Słowenii /L. Bartosiewicz, J. Dirjec, Camels in antiquity: Roman Period finds from Slovenia, "Antiquity" t.75 (2001), s.279–285/ tu chodzi o stanowiska Ajdovscina-Casta (o charakterze wojskowym), gdzie w warstwach datowanych po przebudowie z ok 270 odkryto trzy zęby wielbłądzie. Do tego stanowisko Hrusica-Ad Pirum gdzie znów chodzi o trzy szczątki wielbłądzie, znów z warstw późnorzymskich i znów jest to strażnica wojskowa.

Do tego całkiem sporo szczątków wielbłąda z Viminiacum (obecnie Serbia) odkrytych w teatrze ale wiemy, że w okolicy stacjonowały oddziały biorące udział w walkach na wschodzie. /S. Vuković, I. Bogdanović, A Camel Skeleton from the Viminiacum amphitheatre, "Starinar" t.63 (2013), s.251-267/

Do tego Novae na terenie Bułgarii - gdzie kopali i badali Polacy /Z. Schramm, Zwierzęce szczątki kostne [w:] Novae – Sektor Zachodni 1972, pod red. S. Parnicki-Pudelko, Poznań 1975, s.216–241/

Oznacza, to tyle, że wielbłąd był obecny na terenie europejskiej części Imperium Romanum, choć zapewne niezbyt licznie. Co ważne (chyba) generalnie stanowiska na których odkrywamy kości wielbłądzie da się powiązać z jakimiś jednostkami walczącymi na wschodzie bo albo w pobliżu (Viminiacum to też obóz wojskowy) albo samo stanowisko było obozem wojskowym czy posterunkiem. Ważne też jest to, że wszystkie są dość późne - w każdym razie późnorzymskie.

To powinno nam się kojarzyć z dromedarii czy, chyba pierwszą, znaną nam jednostką tego typu ala I Ulpia dromedariorum Palmyrenorum. Przypadek? Nie wiem ale chyba nie.

Jeszcze jedno pytanie pozostaje - czy Goci w trakcie swoich dziejów mogli spotkać się z wielbłądem, gdzieś poza Biblią? Mogli bo wszak szlak ich najazdów wiódł znad granicy dunajskiej w kierunku np Grecji, jak najbardziej więc po drodze mieli takie stanowiska jak Novae.

[secesjonista]

Była taka konferencja międzyuczelniana w kwietniu 2014 r. (V MKN "Roma, Romae, Romae..."), jeden z odczytów zatytułowany był: "Wielbłąd na północno-wschodnich rubieżach Cesarstwa Rzymskiego" autorstwa Weroniki Tomczyk z UW.

Ciekawe czy zostało to opublikowane?

[Furiusz]

Ma być tzn oddano niby do redakcji teksty ale kiedy to wyjdzie to nie wiem. Natomiast autorkę referatu znam i w sumie to co pisałem trochę zaczerpnięte jest z jej referatu tzn. bibliografia.

[Furiusz]

A. Lasota-Moskalewska, Zwierzęta udomowione w dziejach ludzkości, Warszawa 2005, s.156 - twierdzi, że w villi w Soissons we Francji, datowanej na okres rzymski odkryto kręg szyjny wielbłąda.