Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/
fraszka

Zabytki w różnych krajach

Rekomendowane odpowiedzi

jakober   

Słuszna uwaga, Furiuszu i warta wyjaśnienia, może nawet ciekawego, odrębnego wątku.

Faktem jest, że architektura renesansu przez prawie sto lat nie rozprzestrzeniła się poza Włochy (lub raczej na północ od Alp). Z tego względu można prowadzić ciekawą dyskusję o wpływie polityki na rozprzestrzenianie się sztuki i myśli. Jedną z przeszkód dla renesansu w prekroczeniu Alp były wojny i konflikty po północnej stronie Alp. Rodząca się potęga dynastii Habsburgów i związana z tym sytuacja w Bawarii czy Szwajcarii, silna, choć niestabilna pozycja Burgundii oraz sytuacja Francji. W czasie wojen i konfliktów mało kto zawraca sobie głowę sztuką inną niż wojenna.

Dlatego rzeczywiście, prawdziwa eksplozja renesansu nastąpiła w Europie na północ od Alp dopiero na początku XVI wieku. I stawia to w tym świetle Polskę w czołówce państw europejskich, które przyjęły i rozwinęły w swych granicach ów styl.

Jednak mając odcięte drogi na północ, renesans „przeciekał” w trakcie owych stu lat między 1420 a 1520 na wschód i na zachód. I działo się to w podobny sposób, jak w przypadku Polski: przez konkretne osoby, przez związki małzeńskie władców. W ten sposób w drugiej połowie XV wieku renesans pojawił się po raz pierwszy w Europie w kraju będacym poza wpływami włoskimi (wcześniej można szukać renesansu w będących pod wpływami Wenecji częściach Chorwacji, ale sam renesans w państwie weneckim nie jest tym samym, co renesans florencki – Wenecja bardzo długo pozostawała pod wpływami bizantyjskimi w sztuce – chociażby pałac Dożów czy bazylika Św. Marka). Tym krajem były Węgry pod panowaniem Macieja Korwina. Stało się to za sprawą dwóch faktów: studiów młodego Korwina we Włoszech i jego fascynacją starożytnością oraz jego małżeństwa z Beatricze Aragońską. Wraz z włoską małżonką na dwór zawitali włoscy architekci. Za sprawą kontaktów politycznych Korwina z Rosją, ci sami architekci trafili z czasem na dwór Iwana III Srogiego, i tym sposobem renesans pojawił się, na przełomie XV i XVI wieku, w Moskwie.

W Polsce, jak powszechnie wiadomo, renesans w sztuce zawitał wraz z objęciem tronu przez Zygmunta I , będacego również pod wpływem nauk pobieranych w Italii, a rozkwitł w pełni wraz z pojawieniem się Bony Sforzy jako królewskiej małżonki na dworze jagiellońskim.

Ciekawym może być fakt, że małżonki obu królów związane były z dworem aragońskim. Matką Bony była Izabela Aragońska. Jest to o tyle ciekawe, że poprzez dwór aragoński renesans „wypłynął” jednoczesnie na zachodzie Europy, na ziemiach, które znalazły się pod panowaniem Ferdynanda II Aragońskiego, a więc dużej części Hiszpanii. W obszarze jego władzy znalazło się między innymi jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych chrześcijańskiej Europy – galicyjskie Santiago de Compostella. Tam powstał jeden z pierwszych obiektów o widocznych wpływach renesansowych – Hotel Królów Katolickich, przy placu pod katedrą św. Jakuba. Styl ten jednak, w przypadku Hiszpanii, był mieszanką gotyku i renesansu, zwanego Plateresque.

Wraz z rozwiązywaniem się sytuacji na północy Alp, architektura renesansu zaczęła przenikać do zachodniej (północnej) Europy. Przy czym warto jeszcze zaznaczyć, że renesans jest bardzo złozonym zagadnieniem, zawierającym w sobie wszystkie dziedziny sztuki oraz filozofię. W związku z tym, np. o ile architektura była długi czas „zablokowana” na półwyspie Apenińskim, o tyle np. muzyka renesansowa rozwijała się równolegle w Italii i w Burgundii (szkoła burgundzka) od początu XV wieku. A ponieważ pod panowaniem Burgundów znajdowały się również Niderlandy, muzyka ta pojawiła się też z dużym wyprzedzeniem w tym rejonie Europy. Jednak w tej materii nie posiadam szerszej wiedzy, więc każdą chętnie poznam :)

Po przegranej bitwie pod Nancy i śmierci Karola Zuchwałego (księcia burgundzkiego), sytuacja w Europie na północ od Alp diametralnie się zmieniła. Francja zaczęła przeżywać gospodarczy rozkwit, Habsburgowie – roztaczać swe panowanie w Europie. Pod koniec XV wieku Francja skierowała swe zainteresowanie ku Italii, zachęcana przez Il Moro – Ludwika Sforzę, stryjecznego dziadka Bony Sforzy. Tutaj powoli zaczyna się historia francuska renesansu :) Jej przykłady powszechnie znamy – choćby część słynnych zamków nad Loarą. No i samo słowo "renesans" jest słowem francuskim, ale zastosowanym dopiero w XVIII wieku.

Ciekawa jest też droga rozwoju renesansu w Niemczech, jego niesamowite, jakże różne od włoskich, formy w Niderlandach czy w Skandynawii. Sporo podanych przeze mnie w poprzednim wpisie miejscowości to miejsca związane mocno z renesansem (Brugia, Augsburg). Sam, porządkując trochę swoją wiedzę, by móc wam to tu w miarę krótko opisać, doszedłem do informacji, która mnie zadziwiła. Otóż w Transylwanii epoka renesansu w architekturze trwała aż do końca XVIII wieku.

Ciekawy obraz rozkwitu renesansu oraz jego zawitania na dworze Francji, poprzez sytuację na dworze mediolańskim Sforzów i politykę Il Moro, można prześledzić czytając bardzo dobrą biografię Leaonarda da Vinci auorstwa Antoniny Vallentin (Il Moro był długi czas mecenasem słynnego renesansowego artysty i inżyniera, a potem Leonardo zawitał na dworze Franciszka I Walezjusza). Dla tych, którzy chcą przeczytać wartościową pozycję, dobrze, swobodnie napisaną, dotyczącą historii architektury w zachodniej Europie, polecam biblię historyków architektury – „Historię architektury europejskiej” autorstwa Nikolausa Pevsnera.

A teraz już nie przeszkadzam i oddaję pole zabytkom :)

Edytowane przez jakober

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
jakober   

Dla zainteresowanych:

"Księga Przestrzeni" na TVP Kultura.

Secesjonisto, dziękuję! Świetna podpowiedź. Od jakiegoś czasu pracuję za granicami kraju. Znalazłem w internecie stronę tego projektu. Naprawdę, bardzo Ci za ten namiar dziękuję!

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.