Generalne Gubernatorstwo Korei

[ArekII]

Witam wszystkich.

Ostatnio powróciłem do historii na Pacyfiku i zaciekawił mnie temat okupacji Korei. Przede wszystkim ta nazwa która jest taka sama jak nadano Polsce w czasie okupacji niemieckiej.

Czy ktoś ma jakieś informacje jak traktowano Koreańczyków, w ogóle jak się żyło w czasie okupacji i czy też występowały takie sytuacje jak łapanki czy np. "Pawiaki" itp.

Zapraszam do dyskusji i dzielenia się wiedzą

Edytowane 23 Listopad 2013 przez secesjonista
: poprawiono ortografię. Nazwy nacji piszemy z dużej litery, podobnie z nazwą własnego kraju

[Bruno Wątpliwy]

Nazwa Arku tak naprawdę nie ma istotnego znaczenia, np. GG (niemieckie i austriackie) funkcjonowały w czasie pierwszej wojny światowej na ziemiach Kongresówki i mieliśmy, wzmiankowaną wyżej, GG w czasie drugiej wojny. A były to całkowicie inne GG. Ta druga administracja była ewidentnie zbrodnicza.

Administrację japońską można b. ogólnie porównać do dosyć typowej kolonialnej, nastawionej na eksploatację ekonomiczną, częściową kolonizację, likwidację objawów sprzeciwu, a także pewien rozwój podbitego obszaru, ale z czasem nastawioną na całkowitą integrację Korei z Japonią (nawet w kwestii nazwisk Koreańczyków itp.).

Miała owa administracja także swoje wyraźne "fazy" (bardziej i mniej represyjne) - np. represyjną "epokę miecza". Myślę, że wobec dużego zakresu materiału dobrze byłoby skoncentrować się na bardziej konkretnych zagadnieniach.

Tak na marginesie, po latach posuchy, historia Korei "ma" już parę pozycji książkowych w Polsce - przykładowi autorzy Rurarz, Goban-Klas. I oczywiście Dziak, kóry napisał m.in. ciekawe biografie Kimów (dziadka i ojca obecnego przywódcy), ale coś tam można znaleźć u niego także o japońskim okresie w historii Korei - np. o walkach partyzanckich i ruchu oporu.

[secesjonista]

Nazwa faktycznie nic nie ma wspólnego z niemieckim tworem na naszych ziemiach, dodatkowo umocowana jest w japońskiej tradycji. Dodać warto, że po części odpowiedzialność za otwarcie drogi dla Japonii do Korei spada na USA, ze względu na traktat tzw. Porozumienie Taft-Katsura.

Co do rzeczywistości to trzeba wyróżnić różne okresy, inaczej było w czasie intensywnych prób japonizacji za Terauchi Masatake, a trochę inne warunki stwarzali kolejni gubernatorzy np. w okresie tzw. rządów kulturalnych, to co premier Japonii Hara Kei nazywał Nissen yuwa (harmonia).

Czegoś takiego jak Pawiak nie było, choć represje czasami pochłaniały wiele ofiar (vide: bunt studentów). Polityka japońska była nastawiona na stworzenie nowej tożsamości narodowej. W konsekwencji szereg poczynań japońskich przyniosło pozytywny efekt dla narodu koreańskiego, pomimo, że intencje nie były "czyste".

Do pozytywów zaliczyć należy rozwój szkolnictwa - choć Japończycy oczywiście preferowali dla Koreańczyków kierunek zawodowy. Otworzono szerzej japońskie uniwersytety dla koreańskiej młodzieży,oczywiście mając nadzieję, że przesiąkną kulturą japońską przez co staną się forpocztą wzmacniającą japońskie wpływy.

Poprawiono szereg aspektów w opiece zdrowotnej, warto sprawdzić jak zmieniała się średnia życia i przeżywalność noworodków.

Do dziś toczy się spór, czy faktycznie bilans handlowy obu krajów był, aż tak niekorzystny jak wcześniej to przedstawiano.

Pamiętać trzeba, że szereg intelektualistów (nie mylić z kolaborantami) upatrywało w Japonii kraj dzięki któremu Korea miała przejść od dawnego porządku do nowoczesności. Prekursorem tego typu myślenia na polu literatury był Yi Injik, który zapoczątkował nurt shinsosol.

Co do literatury tego okresu można zajrzeć do książki Kanadyjczyka Fredericka Arthura MsKenzie pt. "Korea's fight for freedom".

[secesjonista]

(...)

Administrację japońską można b. ogólnie porównać do dosyć typowej kolonialnej, nastawionej na eksploatację ekonomiczną, częściową kolonizację, likwidację objawów sprzeciwu, a także pewien rozwój podbitego obszaru, ale z czasem nastawioną na całkowitą integrację Korei z Japonią (nawet w kwestii nazwisk Koreańczyków itp.).

Miała owa administracja także swoje wyraźne "fazy" (bardziej i mniej represyjne) - np. represyjną "epokę miecza".

(...)

Warto wspomnieć, że owe "rządy miecza", choć były okresem ucisku i szerokich represji, to nazwę swą zawdzięczają regulacjom, które nakazywały japońskim urzędnikom w Korei noszenie mundurów i białej broni. A samo określenie powstało w Japonii: mudan seiji (koreańskie mudan jeongchi).

Przyjmuje się, że rządy miecza to okres rządów dwóch pierwszych gubernatorów: Terauchi Masatake i Hesegawa Yoshiichi, czyli do roku 1919.

Po śmierci cesarza Gojonga, na fali nadziei związanych z polityka prezydenta Wilsona, wśród Koreańczyków narastała myśl o dążeniu do niepodległości. Efektem było słynne spotkanie w kawiarni Myeongwolgwan, słynna demonstracja w Seulu... i krwawe represje.

Wreszcie powołano rząd, a ściślej kilka rządów: 21 marca 1919 r. we Władywostoku, 11 kwietnia w Szanghaju i 21 kwietnia podziemny rząd w Seulu. Niezbyt udał się flirt z bolszewikami, co prawda premier (rządu szanghajskiego) Yi Donghwi otrzymał od Lenina 600 tys rubli, ale Koreańczycy szybko stali się dla bolszewików zawadą. Większość koreańskich oddziałów partyzanckich operowało w Mandżurii i na Syberii. Póki byli potrzebni do walki z japońskim korpusem interwencyjnym cieszyli się bolszewickim poparciem, potem stali się nieco kłopotliwi. Sytuację rozwiązano w typowy sposób - doszło do bitwy nad Amurem, około 270 Koreańczyków poległo, 900 dostało się do niewoli, a niedobitki musiały salwować się ucieczką do Mandżurii.

Sprawowanie władzy przez trzeciego gubernatora - admirała Saito Minoru, rozpoczęło się od mocnego akcentu: próby zamachu na jego osobę dokonaną przez zamachowca - Gang U-gyu. Pomimo niezbyt zachęcającego entrée, rządy jego nazywano "rządami oświeconymi" czy "rządami kulturalnymi" (japońskie: bunka seiji, koreańskie: munhwa jeongchi).

I tu zachodzi pytanie, czy de facto rządy trzeciego gubernatora; pomimo widocznej liberalizacji; nie przyniosły Koreańczykom większych szkód społecznych, aniżeli bezpośrednie represje po podpisaniu Deklaracji Niepodległości (koreańskie: dongnip seon-eonseo) z marca 1919 roku.

[secesjonista]

Ciekawym jest, że przed ustanowieniem Gubernatorstwa całkiem dobrą pozycję w Korei mieli Amerykanie, to za sprawą podarunku prezydenta amerykańskiego w Korei pojawił się pierwszy samochód, okazją było czterdziestolecie panowania cesarza Gojonga. Edison Electric Light Company poczęła oświetlać Seul, tramwaj wprowadza Henry Collbran (Brytyjczyk, ale związany z rynkiem amerykańskim, szerzej: D.G. Southerton "Colorado's Henry Collbran and the Roots of Early Korean Entrepreneurialism") wraz ze swym wspólnikiem H.R. Bostwickiem i koreańskimi współudziałowcami poprzez wcześniej działającą firmę Seul Electrics Corporation. Jeszcze w 1895 r. północną Koreę poczyna eksplorować American Gold Mining In Korea's Unsan District.

Jak te amerykańskie przedsięwzięcia wyglądały za panowania Japończyków?

(...)

Tak na marginesie, po latach posuchy, historia Korei "ma" już parę pozycji książkowych w Polsce

(...)

Staroć, ale zawsze warto wspomnieć o książce Wacława Sieroszewskiego "Korea (Klucz Dalekiego Wschodu)".

[secesjonista]

Dodać można:

A. Dominik "Korea"

N. Bociański, Z. Sperka "Zarys przemian społecznych w Korei w okresie 1881-1907, na podstawie fotografii z epoki", "Przegląd Prawniczy i Ekonomiczny", 3, 2013

 Y. I. Chung "Korea under siege 1876–1945: Capital Formation and economic transformation"

 M. Peterson, P. Margulies "A brief history of Korea"

 M.J. Seth "A History of Korea: From Antiquity to the Present"

T. Bennett "Korea: Caught In Time".