Jak chłodzono napoje w podróży w XIX wieku?

[secesjonista]

W pierwszym "Pamiętniku Gospodarczym i Naukowym Lubelskim" z 1817 roku, podano sposób chłodzenia flaszek z napojami. Oto w gorących regionach kraju,

terenach pustynnych Węgrzy mieli w ten sposób chłodzić swe trunki:

"... wykopują dół w ziemi do 2 stóp głęboki a szeroki stosównie do ilości flaszek, w który ustawiają butelki i te zasypuią ziemią. Na wierzchu

dołu kładą nieco siana, słomy lub sitowiu, co zapalaią dla wzniecenia nagłego płomienia. po spłonieniu pomienionych rzeczy, odgarnąwszy zewnętrzną

ziemię ciepłą, tak ochłodzone flaszki wraz z napoiem znayduią, iakby w lodowni utrzymywane były".

I pytanie: na jakiej zasadzie to działało, i czy faktycznie działało?

[Tomasz N]

Jedynym procesem fizycznym mogącym doprowadzić do tego schłodzenia jest intensywne parowanie wody. Takowe zachodzi, gdy mamy do czynienia z wodą przegrzaną, która znajduje się z stanie równowagi termodynamicznej chwiejnej i jakiś czynnik zewnętrzny np wrzucenie ziarnka piasku powoduje lawinowe zagotowanie się takiej cieczy.

Jeżeli wiemy, że w cyklu dzień - noc różnice temperatur na pustyni są duże, zaleganie za dnia w głębi piasku wilgoci w stanie przegrzanym jest całkiem możliwe. Intensywne jej parowanie musi wywołać jakiś impuls zewnętrzny, np gwałtowne przegrzanie. Kwarc jest przezroczysty, więc promieniowanie cieplne od tego ognia na górze może wnikać całkiem głęboko.

Tylko pytanie dlaczego tego zjawiska nie wywołuje wcześniejsze przekopywanie ? Może to się odbywa po prostu w głębszych warstwach piasku ?

Edytowane 13 Czerwiec 2013 przez Tomasz N

[Tomasz N]

A może to ma związek z tym "horyzontem rosy" ? Podgrzanie powinno go zmieniać.

[secesjonista]

To zupełnie inny czas, ale nie chcę zakładać nowego tematu...

istnieją przekazy o tym jak Prusowie "zamrażali" napoje - chodzi o sól?