Franciszek Zubrzycki "Mały Franek"

[Samuel Łaszcz]

Franciszek Zubrzycki "Mały Franek" - działacz ruchu robotniczego i komunistycznego ruchu oporu w czasie II wojny, dowódca pierwszego oddziału partyzanckiego Gwardii Ludowej (im. Stefana Czarnieckiego).

W Polsce Ludowej "wynoszony na sztandary", w III Rzeczypospolitej zapomniany.

Ostatnio pracownicy IPN lansują tezę, jakoby oddział "Małego Franka" nie stoczył żadnych walk:

W maju 1942 roku został wyznaczony – pod pseudonimem „Mały Franek” – na dowódcę grupy młodych komunistów, którzy mieli dokonać jakichkolwiek akcji, które przez komunistyczną propagandę miały zostać nagłośnione jako pierwsza akcja bojowa Gwardii Ludowej. W rzeczywistości oddział nie wykonał żadnych akcji przeciw Niemcom.

Mimo że w ciągu kilku dni przebywania w lasach piotrkowskich nie wykonano żadnych działań i powrócono do Warszawy, okrzyknięto to w propagandzie „wyjściem w pole” pierwszego „oddziału partyzanckiego” GL. Dla wzmocnienia efektu propagandowego ogłoszono, że był to oddział partyzancki „im. Stefana Czarnieckiego”.

W czerwcu 1942 roku akcję ponowiono – tym razem pod osobistym dowództwem wyznaczonego na dowódcę GL Bolesława Mołojca – byłego żołnierza Brygad Międzynarodowych w Hiszpanii. 9 czerwca 1942 roku dokonano napadu na polską leśniczówkę w Mieszczanach i na leśniczego Jeremiego Kozłowskiego (żołnierza AK), któremu zabrano dubeltówkę i 5 tys. złotych. Po dwóch dniach „oddział” Zubrzyckiego uległ rozproszeniu po napotkaniu grupy niemieckich żandarmów. Faktycznie przestał istnieć.

Zubrzyckiego ogłoszono dowódcą w znacznym stopniu istniejącego tylko formalnie „okręgu częstochowsko-piotrkowskiego GL”. Wkrótce potem, 6 sierpnia 1942 roku został aresztowany przez Niemców na dworcu kolejowym w Tomaszowie Mazowieckim i zginął podczas próby ucieczki.

(http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/398/4919/Franciszek_Zubrzycki_19151942.html)

Ryszard Nazarewicz i Waldemar Tuszyński (Początek na Ziemi Piotrkowskiej[w:]Gwardia Ludowa w perspektywie historycznej, red. R. Nazarewicz, K. Sobczak, Warszawa 2007) przeciwstawiają się jednak temu. Jako dowód podają oni niemiecki dokument takiej treści:

Wieczorem 9 czerwca 1942 r. nastąpił napad na leśniczówkę na północ od Meszcz, a 10 czerwca po południu miała miejsce walka między SD, żandarmerią i bandytami, w której 3 bandytów poniosło śmierć. Z SD jeden został zabity, a dowódca SD lekko ranny. Narodowości nie można było ustalić. Banda liczyła 25 ludzi.

W/w historycy wspominają także o innych dokumentach.

Jakie jest wasze zdanie na ten temat?

Pomnik w Polichnie

[secesjonista]

Faktycznie dobry to dowód...

Jak rozumiem, jeśli przyjąć te źródła, to dzielny "Franek" zaczął swą partyzancką działalność od napadu na leśniczego, będącego w AK?

W trakcie wycofywania natrafił na Niemców...

[Wolf]

Nie było wiadomo że lesniczy nalezy do AK.Pod m.p postoju grupy podprowadził żandarmów Polak.A świadomym kłamstwem "historyków"(historyków świadomie pisze w cudzysłowiu) i agitatorów (agitatorów bez cudzysłowia)ipeenu jest twierdzenie że nie stoczono żadnych walk z Niemcami.

[Samuel Łaszcz]

Ja bardziej przychylam się do tez Nazarewicza i Tuszyńskiego. Są dla mnie lepiej uargumentowane.

[Albinos]

W Polsce Ludowej "wynoszony na sztandary"

A no fakt. Nawet komuś przyszło do głowy zmieniać patrona mojego liceum z gen. Józefa Sowińskiego na "Małego Franka". Z planów nic nie wyszło, na szczęście. Ale jak by nie patrzeć, w '34 zdał w tej szkole maturę. A jak już jesteśmy przy tym. Jak konkretnie wyglądało w jego przypadku "wynoszenie na sztandary"?

[Wolf]

Grupa w czasie krótkiego istnienia stoczyła 3 starcia Niemcami plus parę akcji kolejowych .w jednym z nich(starć zbrojnych)został

ranny w głowę szef piotrkowskiego gestapo kapitan SS Altmann a zginął

gestapowiec Kunkei i były to pierwsze straty bojowe radomskiego Gestapo w 1942 w starciu z jakąś grupą leśną.Zarazem starcie pod Polichnem (w którym zginęło 3 z GL)stanowiło chrzest bojowy partyzantki GL.

Nawiasem mówiąc "badaczom " z ipeenu których cytuje Łaszcz powielanie czy tworzenie takich twierdzeń "żadnych walk Niemcami" daje fatalne świadectwo

Jest to świadome ordynarne kłamstwo wbrew faktom i dokumentom(także niemieckim ale dlaczego

za moje podatki?Bo ja na finansowanie propagandy ipeen się nie pisałem.

Nota bene -czy jaiś "istoryk " ipeen miał odwagę podpisac się pod tym artykułem i propagandowymstwierdzeniem "żadnych walk z Niemcami" czy i do tego odwagi zabrakło?

A czy "historycy" ipeenowscy

wiedzą o tym że wywiad AK zinterpretował te starcia jako akcje obywateli radzieckich(co nie było prawdą)

a wywiad antykomunistyczny

jako pojawienie się spadochroniarzy co było bzdurą ? "historyków" propagandzistów ipeenu o to nie podejrzewam.

Znaćszkołę Gontarczyka.Ale bezczelności ipeenowcom

nie starczyło by artykuł podpisac własnym nazwiskiem.

Edytowane 28 Luty 2011 przez Wolf

[Samuel Łaszcz]

A no fakt. Nawet komuś przyszło do głowy zmieniać patrona mojego liceum z gen. Józefa Sowińskiego na "Małego Franka". Z planów nic nie wyszło, na szczęście. Ale jak by nie patrzeć, w '34 zdał w tej szkole maturę. A jak już jesteśmy przy tym. Jak konkretnie wyglądało w jego przypadku "wynoszenie na sztandary"?

Przy "wynoszeniu na sztandary", to właściwie mamy szablon. Pomniczki, tabliczki, parę ulic, parę fabryk, publikacje "pro memoria", uroczystości rocznicowe, itd.

[secesjonista]

To w świetle tego co Wolf pisał, czemu służył ów napad na leśniczówkę?

[Wolf]

Dubeltówce/podwojeniu liczby posiadanej przez grupę broni długiej(mieli z broni długiej 1 karabinek) ?"Małego Franka " się o to nie zapyta bo zginął jak i gros grupy a 1 osoba która przeżyła całą wojnę po ucieczce z transportu do kacetu ,fragmencie życiorysu w Kedywie warszawskim i ukończeniu AKowskiej podchorążówki,przejściu do AL ,awansie i udziale w powstaniu zmarła krótko po wojnie.

Nawiasem mówiąc z artykułu w Gazecie Polskiej "Moje spotkanie z Małym Frankiem" 1 autor raz pisze że pod m.p grupy podprowadzili Niemców Volksdeutsche a drugi autor że zrobił to jeden z Polaków jego kolega praktykant leśny .Meldunek niemiecki(Wehrmachtu) sporządzony przez generała Mosera wspomina i o napadzie na leśniczówkę na północ od Meszcz i o starciu z SD pod Polichnem gdzie zginął gestapowiec Kunkei,ranny w głowę został dowódca SD /Gestapo w Piotrkowie Altmann a poległo 3 gwardzistów.Liczebność grupy określono z przesadą na 25 ludzi a jej narodowości niezidentyfikowano.Nawiasem mówiąc -czy "historycy" ipeenu wiedzą kim w ogóle był Moser i co to był za organ składający to sprawozdanie/meldunek? A o tym że był to pierwszy zarejestrowany przezeń w dystrykcie w 1942 przypadek zetknięcia bojowego z jakąś grupą leśną?

Nie podejrzewam o to propagandzistów -po artykule który przytoczył Łaszcz.Do tego trzeba by mieć trochę wiedzy.

Edytowane 28 Luty 2011 przez Wolf

[secesjonista]

A co z relacją Józefa Mrozka?

Z niej wynika, że żadnej dubeltówki nie zdobyli.

Edytowane 1 Marzec 2011 przez secesjonista

[Wolf]

Z relacji m.in tych ,którzy ponoć byli świadkami tej akcji i o niej pisali w Gazecie Polskiej wynika że zabrano leśniczemu fuzję/dubeltówkę.

Nie wiem czy osoba o której pisałem zmarła krótko po wojnie pozostawiła pisemną relację.

Edytowane 2 Marzec 2011 przez Wolf

[secesjonista]

Mrozek mówi o pistolecie i kasie.

Co ciekawe ów leśniczy (w myśl tego co relacjonował) raczej nie mógł być z AK, gdyż został scharakteryzowany jako "stary Niemiec".

[Wolf]

Owszem pistolet pojawia się w niektórych opracowaniach.Większość wspomina jednak o dubeltówce służbowej leśniczego.Mrozek zdaje się krótko potem trafił do kacetu gdzie spędził resztę wojny-ja pisałem o innej osobie ,zmarłej krótko po wojnie nie wiem jednak czy pozostała po niej pisemna relacja.

Edytowane 2 Marzec 2011 przez Wolf

[secesjonista]

No dobrze mamy więc relację Mrozka - nie tyle świadka, co uczestnika w archiwum WIH-u.

Oraz "inną osobę" (a znane są jej personalia Wolfie) o której nie wiemy czy pozostawiła po sobie relacje.

Toteż pytanie do kolegi Łaszcza - co pisze na ten temat Nazarewicz, i czy podaje przypisy, czy też ściślej na czyich relacjach się opierał?

[Wolf]

No dobrze mamy więc relację Mrozka - nie tyle świadka, co uczestnika w archiwum WIH-u.

Oraz "inną osobę" (a znane są jej personalia Wolfie) o której nie wiemy czy pozostawiła po sobie relacje.

Personalia są znane podawał je m.in chyba Strzembosz w oddziały szturmowe podziemnej Warszawy .Facet (także uczestnik wydarzeń-członek oddziału "Małego Franka" )został schwytany,uciekł z transportu do kacetu ,posądzony o zdradę został skazany na śmierć,wykonanie wyroku (i jego działalność w GL)jednak zawieszono,poszedł więc do Kedywu AK gdzie był podchorążym a wiosną 1944 wrócił do AL,gdzie awansował .Zmarł krótko po wojnie i nie wiem czy pozostawił pisemną relację.

Edytowane 2 Marzec 2011 przez Wolf