Organizacje Poakowske

[mirabud]

Organizacja działała w latach 1949-1952 na terenie powiatów:trzebnickiego,milickiego,wołowskiego i miasta Wrocławia.Kierownictwo nad organizacją sprawowali Michał Kowalik i jego zastępca Franciszek Świątkiewicz.

Mógł by mi ktoś przytoczyć historię, albo podać gdzie znajdę informację na temat tej organizacji i Michała Kowalika

[secesjonista]

Co ciekawe to w "Informatorze o nielegalnych organizacjach i bandach zbrojnych działających w Polsce Ludowej w latach 1944-1956" ( sporządzonym przez MSW - Biuro "C" Warszawa 1964 r.) odnotowano to odwrotnie.

F. Świątkiewicz wcześniej przynależał do "Czarnej Śmierci", do organizacji należeli również Franciszek Szubarda i Jan Szymańczak.

Świątkiewicz nosił ps. "Świt", zaś Kowalik ps. "Kamień", organizacja nie była czymś nadzwyczajnym, 70% spośród jego członków nie ukończyło pięciu klas.

To oni właśnie wsławili się przygotowywaniem lotnisk polowych do desantu wojsk amerykańskich, w okolicach Trzebnicy, które miały zostać dokonane samolotami ONZ...

W jednej z publikacji IPN-u jest na ich temat artykuł.

[Wolf]

Co do lotnisk polowych dla wojsk amerykańskich pod flagą ONZ -trwała wtedy wojna w Korei,pod flagą ONZ walczyły tam wojska głównie amerykańskie i nie tylko oni liczyli że Zimna Wojna musi rychło przekształcić się w gorącą-atomową III wojnę światową .Tak samo zakładali np generałowie Anders i Sosnkowski.

Na szczęście(dla Polski a w szczególności dla tych centrów komunikacyjnych i przemysłowych które dla zatrzymania przerzutu wojsk radzieckich do Niemiec zamierzano potraktować bronią A)pomylili się.

A organizacje poakowskie to raczej te wywodzące się z AK(jak DSZ,KWP,ROAK czy WiN ) a nie te młodzieżowe nawiązujące do jej nazwy .

Edytowane 27 Styczeń 2011 przez Wolf

[mirabud]

Napisałem ten temat ponieważ Michał Kowalik to mój dziadek.Chciałem się o Nim dowiedzieć czegoś więcej.Te lotniska to jakaś dziwna historia.Skąd taki pomysł w tej organizacji.Czy nie była to propaganda UB żeby mieć pretekst do jej likwidacji?Może powstały do jakiegoś innego celu?Czy one w ogóle powstały?

[secesjonista]

Nie to nie była propaganda, oni rzeczywiście jako jedno z zadań mieli właśnie wytypować miejsca zdatne na lotniska i je zorganizować.

Jak odnajdę ten artykuł postaram się podać więcej informacji, warto sprawdzić dokumentację wołowskiego PUBP i wrocławskiego urzędu.

[Wolf]

Pisałem już że wtedy toczyła się wojna w Korei w czym uczestniczyły wojska występujące pod flagą ONZ -głównie oddziały amerykańskie.Dokonywały one tam m.in operacji powietrznodesantowych.Propaganda obu stron silnie eksponowała temat wojny w Korei,udziału w niej Amerykanów pod flagą ONZ,Chińczyków itd.

Podziemie antykomunistyczne i nie tylko ono liczyło na szybki wybuch III wojny światowej.

Edytowane 28 Styczeń 2011 przez Wolf

[secesjonista]

Napisałem ten temat ponieważ Michał Kowalik to mój dziadek.Chciałem się o Nim dowiedzieć czegoś więcej.Te lotniska to jakaś dziwna historia.Skąd taki pomysł w tej organizacji.Czy nie była to propaganda UB żeby mieć pretekst do jej likwidacji?Może powstały do jakiegoś innego celu?Czy one w ogóle powstały?

Sztab tej organizacji mieścił się w Poznaniu, zgodnie z informacjami MSW to Świątkiewicz (dawniej w oddziale "Ponurego") był dowódcą.

W 1945 r., ten dawny oficer KOP-u osiadł w Skokowej na 8-hektarowym poniemieckim gospodarstwie, w 1946 r. wstąpił do PPR. Z czasem doszedł do pozycji sołtysa, komendanta ORMP i sekretarza POP przy Gminnej Radzie Narodowej w Skokowej.

Istnieją sprzeczne informację, kto wciągnął go do konspiracji.

Według jednej z relacji latem 1948 r. spotkał dawnego znajomego z AK płk. Glawisza, inna wersja mówi, że Świątkiewicz został zwerbowany w marcu 1949 r. przez miejscowego handlarza cegłą Jan Myśliński. Założyciel organizacji miał wyjechać do Poznania i przysłać łącznika, ustalono hasła i odzewy:

hasło - Ankara

odzew - Żygwa

hasło - Żygwa

odzew - Sybicha

Po tygodniu zjawił się u Świątkiewicza osoba w mundurze leśnika o ps. "Pajor", łącznik zreferował cele i sytuację: wobec napiętej międzynarodowej sytuacji należy tworzyć podziemne struktury, które pomogą Zachodowi. Ponoć organizacja kierowana była bezpośrednio z Londynu przez Andersa. Na kierownika rejonowego wytypowano Michała kowalika - dawnego podoficera KOP, partyzanta z BCh, a obecnie gminnego prezesa PSL w Pększynie.

Tenże po rozmowach zgodził się przystąpić do struktur, do czego miało go przekonać szczególnie wynagrodzenie w wysokości dwukrotnej pensji robotnika.

Z mitycznego sztabu w Poznaniu "Pajor" średnio raz w tygodniu przywoził rozkazy. Faktyczne działania Kowalik podjął dopiero koło 1950 r., powołana przezeń komisja budżetowa określiła potrzeby na kwotę 17 mln 100 tys. złotych:

1. sprawy podróży 80 000

2. apteczki 20 000

3. zaopatrzenie rodzin członków i żelazne zapasy 2 000 000

Wydatki nieprzewidziane:

1. zaopatrzenie dla osób zmuszonych do wyjazdu z terenu 2 000 000

2. zaopatrzenie dla przybywających w celu ukrycia się 2 000 000

4. polówki 1 000 000

5. leczenie w szpitalach 5 000 000

Tegoż też roku, późną wiosną, Kowalik otrzymał polecenie zorganizowania sześciu lotnisk o wymiarach 1500 na 500 m, oddalone od siebie o 9 km. Między innymi wytypowano łąki koło Pekszyna i Krościny Małej, w pobliżu wsi Zwierzynkowo, w okolicach Obornik Śląskich, czy koło Rażęcina i Raków w powiecie milickim.

Latem "Pajor" nakazał zawiesić działania na okres trzech mieisęcy, powodem miała być fala aresztowań, przekazał że trzech członków sztabu odpwoiedzialnych za okręg wrocławski musiało uciec samolotem na Zachód, z tego też powodu nie można przekazać obiecanych pieniędzy.

Rekrutowano kolejnych ludzi, pseudonimy mieli przyjmować od pierwszej litery nazwiska: Żuk - "Żwir", Olszewski - "Ogórek", Hutnik - "Hak"...

Na przełomie 1950/1951, bądź wiosną 1951 r. Kowalik postanowił zreorganizować struktury, wskutek tego został w miejsce dawnego komendanta gminnego - komendantem rejonowym organizacji o kryptonimie 200/02.

W 1951 r. organizacja posiadał na stanowiskach:

komendant rejonowy - Michał Kowalik

szef łączności - Edward Bajer

szef uzbrojenia - Marian Olszewski

szef terenu - Władysław Kutrzyk

wojskowy kom. rejonu - Franciszek Szublera

komendant rejonu - Mieczysłąw Nohanowicz

rejonowy szef wywiadu - Józef Waradzyna

rejonowy szef żandarmerii - Stanisłąw Żuk

W swym najlepszym okresie organziacja liczyła 150 osób zgrupowanych w pięć plutonów:

I pluton powiat trzebnicki, dow. Jan Żuk

II pluton powiat trzebnicki, dow. Stefan Makówczyński

III pluton powiat milicki, dow. Jan Szymańczuk

IV pluton powiat wołowski, dow. Józef Bator

V pluton Wrocław, dow. Władysław Ciesielski

Organizacja miała zbierać informacje o działaczach aparatu partyjnego, kartki z notatkami mieli zakopywać ukryte w butelkach.

Kolejne polecenie zimą 1951/52 przygotowanie bunkrów i schronów na wypadek bliskiego desantu.

Kolejny pomysł to rozkaz z 1952 r. o konieczności zakupienia białych maciejówek z orzełkami w koronie, na wypadek przyszłych działań bojowych.

Urząd Bezpieczeństwa pierwsze informacje o grupie otrzymał w grudniu 1951 r. od agenta, pracownika trzebnickiej PRN, o pseudonimie "Szczęśliwy".

Michał Kowalik został aresztowany na mocy decyzji szefa WUBP we Wrocłąwiu z 11 VII 1952 r. - na wstępnym przesłuchaniu ujawnił nazwiska innych członków organizacji.

Ogółem w sprawie skazano 137 osób:

pięć kar śmierci

sześć kar dożywocia

21 wyroków po 15 lat

2 wyroki po 14 lat

3 po 13 lat

16 po 12 lat

3 po 11 lat

22 po 10 lat

6 po 9 lat

14 po 8 lat

17 po 7 lat

6 po 6 lat

3 po 5 lat

6 po 3 lat

6 po 2 lata

2 po 1 roku

1 kara dwóch miesięcy

Nie udało się aresztować: Bronisława Górskiego, Bolesława Grzebielca, Ludwika Kmiecia, Stanisława Ptaka, Stanisława Stanisławskiego - większość ujawniło się w 1955 i 1956 roku.

Do końca 1952 r. w więzieniach, bądź aresztach zmarło trzech członków organizacji: Jan Konopielko (13 sierpnia), Antoni Tobołko (7 grudnia), Antoni Płóciennik (2 sierpnia 1954 r.) Ostatni z osadzonych wyszedł na mocy zawieszenia kary przez Radę Państwa z 29 XI 1960 r. - był to Józef Waradzyna.

Do tej pory nie rozstrzygnięto, czy ta organizacja nie była czasem prowokacją UB.

Jak widać organizacja raczej mało poważna, czego nie można powiedzieć o wyrokach.

podstawowe dokumenty:

AIPN Wrocław 049/127 "Charakterystyka nr 128 nielegalnej organizacji pod nazwą "Armia Krajowa" o zabarwieniu kontrrewolucyjnym, działającej w okresie 1949-1952 na terenie woj. wrocławskiego

Archiwum Wojsk Lądowych, Filia nr II we Wrocławiu 958/55/13, Wojskowy Sąd Rejonowy we Wrocławiu, Sprawozdania miesięczne i opisowe WSR we Wrocławiu za okres 8 XI - 31 XII 1952

Edytowane 1 Luty 2011 przez secesjonista

[Wolf]

Prowokacją UB to raczej na pewno ta organizacja nie była-w aktach MSW pozostałyby ślady(prowokacyjności) a samej organizacji nie tolerowanoby tyle czasu wypłacając Kowalikowi przez kilka lat pensję .W kraju działały jeszcze resztki podziemia a na emigracji rozmaite struktury inspirujące działalność podziemną w kraju i przysyłające do Polski swoich emisariuszy .

Sztab Andersa i Kopańskiego na serio przygotowywał się do wybuchu III wojny światowej do której dotrwać miały zręby podziemia w kraju.

A tak BTW -to jaką organizację podziemną działającą w Polsce w latach 50 (pomijając casus prowokacyjnej tzw V komendy WiN) można uznać za najliczniejszą?

Bo jeżeli organizacja F.Świątkiewicza i Kowalika faktycznie liczyła 150 członków to kwalifikuje się do trójki największych organizacji w latach 50.

Pułapu 200 członków nie osiągnęła wówczas w latach 50 chyba żadna z autentycznych organizacji konspiracyjnych.

Ani jednej z 5 kar śmierci orzeczonych wobec przywódców tej organizacji nie wykonano

Edytowane 5 Luty 2011 przez Wolf