Operacja Warszawsko-Dęblińska

[gregski]

Operacja Warszawsko – Dęblińska (po rosyjsku Warszawsko Iwanogrodzka) trwał ponad miesiąc i była jedna z większych operacji w I WŚ. Niestety materiały na jej temat są więcej niż skromne. Polskich źródeł nie znalazłem prawie wcale. (Maksymalnie 2-3 zdaniowe notki). Nieco więcej znalazłem na stronach rosyjskich (tez nie za wiele). To, co znalazłem przetłumaczyłem i postanowiłem się moimi wypocinami z Wami podzielić.

Z góry przepraszam za błędy i niezręczności językowe, ale w języku „prawosławnym” jestem kiepski i niemal doświadczyłem przegrzania komórek mózgowych podczas tej roboty.

Po bitwie galicyjskiej rosyjskie dowództwo zdecydowało się rozpocząć operacje przeciw Niemcom. Podobno nie bez znaczenia były tu naciski przedstawicieli rządu francuskiego. 23 Września rozpoczęło się przerzucanie wojsk z Galicji w rejon Warszawy (a 2-ga armie ściągnięto z rejonu Narwi i Niemna). Szło to licho z uwagi na jesienne słoty oraz zwykły „prawosławny” porządek. W sumie po skoncentrowaniu 2, 4, 5 i 9 armii rosyjskie siły liczyły 42 dywizje piechoty i 11 dyw. Kawalerii. Dawało to 470 tyś bagnetów i 50 tyś szabel wspartych 2400 dział.

Państwa centralne również planowały akcje zaczepne siłami 9 armii niemieckiej i 1 armii austrowęgierskiej. W sumie 24 dyw. Piechoty i 6 dyw. Kawalerii, co dawało 290 tyś bagnetów i 20 tyś szabel wspartych przez 1600 dział.

25 września jeszcze przed ukończeniem koncentracji przez Rosjan uderzyły państwa centralne z rejonu Krakowa i Częstochowy kierując się na Dęblin (Iwnaogrod) i dalej na Warszawę. Atak ten natknął się na siły 4 i 9 armii rosyjskiej i utknął. Próba forsowania Wisły się nie powiodła. Niemal jednocześnie w rejonie Kielc i Radomia Niemcy z korpusów 17 i 20 utworzyli grupę uderzeniowa pod dowództwem gen. Mackensena, która nacierała na Warszawę. Pomiędzy Dęblinem a Warszawa zawiązał się bój spotkaniowy. Najcięższe walki toczyły się w rejonie Grójca.

Rosyjskie armie 4 i 5 z rozpoczęły forsowanie Wisły. Atak na Warszawę został zatrzymany a nacisk wojsk niemiecko-austriackich słabł.

Pomiędzy 5 a 10 października armie rosyjskie stopniowo zaczęły przechodzić do ataku. Obawiając się okrążenia grupy Mackensena Hindenburg odwołał ja z pod Warszawy. 14 Października rozpoczęło się wycofywanie wojsk niemiecko-austriackich na pozycje wyjściowe. Rosjanie rozwijali natarcie na zachód i południowy zachód, aby zająć jak najwygodniejsze pozycje do ataku na Niemcy. Ruch ten jednak był powolny ze względu na braki w zaopatrzeniu, problemy komunikacyjne i tradycyjny „prawosławny” porządek. Tak, więc Niemcy i Austriacy mimo strat wycofali się w dość dobrym porządku. Ostatecznie front zamarł 26 października 1914 roku.

Bezpośrednio po zaoczeniu operacji Warszawsko-Dęblińskiej nastąpiła operacja Łódzka, ale to już inna historia.

Drodzy koledzy, gdyby ktoś z was posiadał jakieś dodatkowe informacje na ten temat, szczególnie o walkach w rejonie Pruszkowa byłbym za nie szalenie wdzięczny.

Jeszcze raz przepraszam za skrótowy obraz tych działań i jednocześnie ostrzegam, że opierałem się tylko i wyłącznie na źródłach rosyjskich. Nie zdziwiłbym się gdyby były nieco stronnicze.

[redbaron]

Jest na ten temat artykuł w Bellonie z 1926 r. i bodaj Rosjanie wydali książeczkę niedawno [taka wielkości Osprey'a], ale fakt, jakoś szerzej tą problematyką nikt się nie zajął. A operacja przecież ciekawa...

[gregski]

Zupełnie zapomniałem o tym temacie. Swego czasu zainicjowałem go na DWS-ie i user kucharek raczył podesłać linka do ciekawej (moim zdaniem) strony, na której jest nieco informacji o wyżej wymienionej operacji.

http://www.wielkawojna.az.pl/index.html

[redbaron]

Zupełnie zapomniałem o tym temacie. Swego czasu zainicjowałem go na DWS-ie i user kucharek raczył podesłać linka do ciekawej (moim zdaniem) strony, na której jest nieco informacji o wyżej wymienionej operacji.

http://www.wielkawoj...z.pl/index.html

Strona jest ciekawa, ale tekst mocno oparty na "Encyklopedji wojskowej" Laskowskiego, o czym zresztą jest informacja zaraz pod nagłówkiem. Nie wiem na ile "oparty" a na ile "przepisany", bo przy tekście o "Zdobyciu Królestwa Polskiego 1915" jest informacja, że "tekst pochodzi z książki ....". W każdym razie mapki wyglądają na wzięte z Laskowskiego. Jak ktoś nie ma dostępu do tej encyklopedii, to strona jest, jak znalazł.

[gregski]

Chciałem wyedytować mój pierwszy post ale niestety ta funkcja gdzieś zniknęła więc dopisuje erratę.

User Borsuk zwrócił mi uwagę (za co serdecznie dziękuje) że pisząc ten post popełniłem poważny błąd. Otóż opierając się na rosyjskojęzycznych źródłach nie pomyślałem, że zawarte tam daty podane są według kalendarza juliańskiego. Tak więc aby je przeliczyć na kalendarz gregoriański należy do dat dodać 12 dni.

[Borsuk]

Chciałem wyedytować mój pierwszy post ale niestety ta funkcja gdzieś zniknęła więc dopisuje erratę.

User Borsuk zwrócił mi uwagę (za co serdecznie dziękuje) że pisząc ten post popełniłem poważny błąd. Otóż opierając się na rosyjskojęzycznych źródłach nie pomyślałem, że zawarte tam daty podane są według kalendarza juliańskiego. Tak więc aby je przeliczyć na kalendarz gregoriański należy do dat dodać 12 dni.

W czasie I wojny było to już 13 dni.

[gregski]

No fakt! Mogłem lepiej policzyć! Bolszewicki przewrót (zwany przez niektórych Wielką Sosjalistyczną Rewolucją Październikową) miał miejsce z 24 na 25 października (juliańskiego) i z 6 na 7 listopada (gregoriańskiego). Czyli jak byk 13 dni! Znowu wpadka, ale dobra strona jest taka, że przynajmniej wiem, że ktoś czyta moje posty...

[kaan]

Fragmentem Operacji była bitwa w Maryninie. Pozostałym śladem bitwy jest polny cmentarz a w zasadzie jego reszki .Spoczywają tam żołnierze obu armii pruskiej i rosyjskiej a większość /tych co jeszcze można odczytać / nazwisk poległych kończy się na -SKI , Polacy.Tę polską tragedię opisał w noweli "Pomyłki" Stefan Żeromski ,który z pobliskiego Konstancina chadzał tam z Moniką na spacery.Jest planowane aby w przyszłym roku w październiku , w 100 rocznicę bitwy PO RAZ PIERWSZY w historii ? tak tak po raz pierwszy !!!! zorganizować uroczysty i godny obchód tego wydarzenia.

[gregski]

Udało mi się znaleźć w necie artykuł poruszający interesujące mnie aspekty tej operacji:

http://www.brwinow.com/index.php?option=articles&task=viewarticle&artid=112&Itemid=3