Matura z historii

[FSO]

Witam;

jako, że w kwestii matur jestem dinozaurem [moja była w poł lat 90 tych, i z różnych względów temat obejmował stosunki polityczno - gospodarcze [być może i społeczne] PRL-u w l. ''56 - '81] i tego, że różne rzeczy były potrzebne to w zasadzie od okresu II RP istnieje wiele różnych ocen tego samego wydarzenia, w zależności kto pisal opracowanie. Wcześniejsze okresy - to także n.p. niedocenianie roli Druckiego - Lubeckiego czy Wielopolskiego. Z tego powodu nie możesz "dodawać" poglądów historyków, najlepiej jest po prostu jak któryś przyswoisz sobie jako swój i nauczysz się argumentować swoimi słowami... W kwestii historii Polski bardzo przydatną serią są D-zieje N-arodu i P-aństwa - Polskiego, tzw. DNiPP-y obejmujące w swej oryginalnej serii dzieje Polski do '39 r. [do wybuchu wojny]. Omawiają one i przemiany polityczne i społeczne i gospodarcze a także n.p. osiągnięcia sztuki i kultury.

pozdr

[Albinos]

Z tego powodu nie możesz "dodawać" poglądów historyków, najlepiej jest po prostu jak któryś przyswoisz sobie jako swój i nauczysz się argumentować swoimi słowami...

Problem w tym, że odwoływanie się do znanych historyków jest mile widziane i procentuje na maturze (dosłownie).

[saycom`van]

Witam ,

Napisałem pracę na fakultety ( dzisiaj ją oddałem - gdyby trafił na nią teraz np. mój profesor to IV LO Poznań ,żeby nie było, że plagiat ).

Ciekaw jestem co tutaj szanowne grono się wypowie.

Temat : Polityka zagraniczna Jagiellonów w XIV I XV wieku

Ramy czasowe swojej pracy określam od momentu koronacji Władysława Jagiełły w 1386 r. – ( dzięki Unii w Krewie rok wcześniej ) aż do śmierci Jana Olbrachta w 1501 roku. Polska jak i Litwa za rządów Jagiellonów rozpoczęła okres swojej największej świetności. Głównym podmiotem ich polityki zagranicznej była sprawa Krzyżacka, kwestia wschodnia oraz starania objęcia tronu w Czechach oraz na Węgrzech.

Wielu historyków sądzi, że jednym z najważniejszych powodów zawarcia Unii polsko – litewskiej było zagrożenie krzyżackie. Henryk Samsonowicz w książce „Polska na przestrzeni wieków” podważa tę tezę. Według niego walki wewnętrzne na Litwie o tron były jednym z najważniejszych powodów dla którego zdecydowano się zawrzeć unię w Krewie. Samsonowicz twierdzi, że była to zagrywka taktyczna ze strony Jagiełły , który dzięki objęciu tronu w Polsce umocnił swoją pozycję. Moim zdaniem dzięki postanowieniom w 1385 roku Polska zyskała ważnego gracza w rozprawieniu się z Zakonem Krzyżackim.

Jednak żeby w pełni zrozumieć ten problem należy się cofnąć do okresu rozbicia dzielnicowego. W 1226 roku Konrad Mazowiecki sprowadził Zakon Najświętszej Maryi Panu Domu Niemieckiego w Jerozolimie w celu obrony granic jego dzielnicy przed najazdem Prusaków. Krzyżacy jednak sfałszowali dokumenty i na terenach dzisiejszej Warmii utworzyli własne państwo. Ta pechowa decyzja Konrada utworzyła na Północy bardzo groźnego rywala , który w 1308 roku zabrał nam m.in. miasto Gdańsk. Nowy król Polski – Władysław Jagiełło już od początków swoich rządów musiał obrać jednolity plan wraz z Litwinami w sprawie kwestii krzyżackiej. Początkowe spory z jego przyrodnim bratem – Witoldem z pewnością mu nie pomagały. W 1392 roku na dworze cesarza Zygmunta Luksemburskiego powstał plan rozbiorów Polski między Czechy oraz Krzyżaków. Możliwa agresja sąsiadów zmusiła Jagiełłę do porozumienia z Witoldem oddając mu suwerenną władzę na Litwie jednocześnie przy zachowaniu zwierzchnich praw Jagiełły. Po Unii w Radomiu 1401 Krzyżacy starali się rozbić polsko – litewskie porozumienie popierając brata Władysława – Świdrygiełłę w kwestii objęcia tronu wileńskiego. Punkt kulminacyjny w napięciu stosunków polsko – krzyżackich miał miejsce w 1409 roku. Doprowadziło to do konfliktu zbrojnego nazywanego – Wielką Wojną z Krzyżakami. To właśnie rok później - 14 lipca 1410 miała miejsce jedna z największych bitew w średniowieczu. Według Normana Daviesa owe zwycięstwo odbiło się echem na wielu europejskich dworach. Doprowadziło to m.in. do wycofania deklaracji wojny wobec Polski przez ówczesnego cesarza. Pokój zawarty w Toruniu 1411 roku Paweł Jasienica w „Polsce Jagiellonów” bardzo krytykuje. Zarzuca on m.in. brak wymiernych korzyści z wygranej wojny . Muszę się zgodzić w tej kwestii z Jasienicą, że tym razem Zakon Krzyżacki wyszedł obronną ręką. Henryk Samsonowicz zauważa jednak, że dzięki wygranej siła wroga znacznie stopniała spychając zakon do defensywy. Dzięki zwycięskiej wojnie Polska stała się najsilniejszym państwem w Europie Środkowej. Na kolejne starcia z północnym rywalem nie przyszło nam długo czekać . Już w 1414 roku nastąpiła wojna głodowa jednak bez większych korzyści. 1422 roku w pokoju nad Jeziorem Melno Korona odzyskała Nieszawę, a Litwa Żmudź. W okresie 1431-1435 ponownie przypomniał o sobie brat Jagiełły- Świdrygiełło wchodząc w układy z Zakonem. Pokój w Brześciu Kujawski 1435 zamknął 25 letnie zmagania obu krajów i stworzył dobre warunki zespolenia gospodarczego obu państw.

Słabnąca pozycja Krzyżaków uwidoczniła się w ich państwie. Tamtejsza szlachta stawała się coraz bardziej niezadowolona z panującej tam administracji. Z zazdrością patrzyła na rośnięcie potęgi stanu szlacheckiego w Koronie dzięki licznym przywilejom. Doprowadziło to do powstania Związku Pruskiego nawiązującego tradycjami do Związku Jaszczurzego z 1397. Według Daviesa stał się on jednym z ważniejszych graczy w wojnie trzynastoletniej , która wybuchła w 1454 roku. Jedną z bezpośrednich przyczyn było wydanie aktu inkorporacji Prus i Pomorza do Polski przez króla Kazimierza Jagiellończyka 6 III 1454. Zwycięstwo w wojnie trzynastoletniej , która zakończyła się II pokojem toruńskim w 1466 tym razem dała wymierne korzyści. Polska odzyskała dostęp do morza otwierając Rzeczpospolitej możliwość wielkiego handlu. W roku 1578 – 1579 wybuchł jeszcze konflikt o obsadzenie biskupstwa warmińskiego – „Wojna Popia” Dzięki zwycięskim wojnom Korona utraciła groźnego rywala na zachodzie. Jednak popełniła poważne błędy, nie likwidując wroga. Ostateczne starcia 1519-1521 całkowicie zlikwidowały międzynarodowe znaczenie Krzyżaków. Doprowadziło to w 1525 roku do hołdu pruskiego. Według Pawła Jasienicy to jedno z największych potknięć polityki zagranicznej Jagiellonów. Przytacza on także wiersz Stanisława Hozjusza , który monarchę (Zygmunta Augusta ) nazywa szalonym. Całkowicie zgadzam się w tej kwestii z Jasienicą. Gdyby król polski nie kierował się osobistymi powódkami , a dobrem Królestwa powinien rozprawić się ostatecznie z Krzyżakami. Jego dobroduszność doprowadziła m.in. do rozbiorów i zniknięcia Rzeczpospolitej z mapy świata. W tym przypadku idealnie widzimy jak fatalna decyzja jednego człowieka może przynieść zagładę całemu państwu.

Kolejną sprawą , którą chciałbym poruszyć to polityka dynastyczna Jagiellonów. Już na mocy Unii w Krewie poszerzyli oni swoje panowanie o Koronę. Kolejne lata to starania objęcia władzy zarówno w Czechach jak i na Węgrzech. Już w 1420 roku Władysław Jagiełło otrzymał propozycję przyjęcia korony w Czechach po detronizacji Zygmunta Luksemburczyka. Król Polski dostał tę propozycję od husytów. Przez to musiał odmówić bo istniało zagrożenie, że władcy europejscy jak i sam Papież mogą oskarżyć go o herezję. Ważnym impulsem polityki dynastycznej stały się narodziny dwójki synów króla Polski – Władysława i Kazimierza. Po śmierci Jagiełły w 1434 – starszy został koronowany na króla Polski. Młodszy Kazimierz po śmierci na Litwie Zygmunta Kiejstutowicza został tamtejszym księciem. W 1437 roku ponownie zaistniała możliwość objęcia tronu czeskiego – jednak po raz kolejny niewykorzystana. Czesi zaproponowali tron Władysławowi III. Możni polscy nie chcąc unii polsko – czeskiej wybrali Kazimierza. Ten jednak po konfrontacji z Albrechtem Habsburgiem zrezygnował z czeskiego tronu. Po śmierci w 1439 Albrechta tym razem powstała koncepcja objęcia władzy na Węgrzech. Wreszcie wykorzystana . Władysław III koronował się na króla jednocześnie Korona weszła z Węgrami w Unię personalną. Nie trwała jednak ona długo – bo zakończyła się w momencie jego klęski pod Warną w 1444 w starciu najazdem tureckim. Od tamtej chwili starszy syn Jagiełły zyskał pośmiertny przydomek – Warneńczyka. Po jego śmierci władzę na Węgrzech przejął syn zmarłego Habsburga – Władysław Pogrobowiec. Śmierć Władysława III jednocześnie zwolniła królewski tron w Koronie. Kolejnym królem został Kazimierz Jagiellończyk przywracając unię personalną Litwy i Polski. Norman Davies nazywał Kazimierza „ojcem królów”. Całkowicie się z tym zgadzam. Jego syn Władysław Jagiellończyk został królem Czech ( od 1470 ) oraz Węgier 20 lat później. Kolejni synowie Kazimierza – Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt Stary zasiadali na tronie Rzeczpospolitej.

Polityka dynastyczna Jagiellonów doprowadziła do opanowania czterech tronów Europy. Henryk Samsonowicz podchodzi do tego jednak nieco sceptycznie. Zauważa, że nie przyniosło to żadnych wymiernych korzyści ani dynastii ani opanowanym przez nim krajom. Norman Davies zauważa, że wewnętrzne kłótnie doprowadziły do utraty korony zarówno na Węgrzech jak i Czechach na rzecz Habsburgów. Bo bezpotomnej śmierci syna Władysława Jagiellończyka – Ludwika pod Mohaczem tron czeski i węgierski na mocy układu dynastycznego z Wiednia 1515 przejęli Habsburgowie. Paweł Jasienica zauważa, że przez politykę dynastyczną Jagiellonów została zaniedbana Korona. Praktycznie zaniechana została akcja rewindykacyjna a skarb królewski poniósł ogromne nakłady finansowe przez Jagiellonów.

Kolejnym elementem polityki zagranicznej Jagiellonów była sprawa Wschodu. Henryk Samsonowicz uważa, że ta sprawa szczególnie za czasów Kazimierza Jagiellończyka nie przynosiła sukcesów. Iwan III , władca Moskwy realizował plan – „Moskwa – trzeci Rzym”. Podporządkował on m.in. Nowogród Wielki.

Południowy wschód również był zagrożony. W 1482 roku nastąpił najazd Tatarów na Podole i Wołyń. Drugi 5 lat później odparty został przez królewicza Jana Olbrachta. Ekspansja turecka doszła aż do Białogrodu i Kili opanowując tamtejsze porty. Hospodar mołdawski Stefan Wielki umiejętnie manewrował między Turcją , a Koroną. 1485 Kazimierz odnowił stosunek lenny hospodara mołdawskiego by ten w 1487 został lennikiem sułtana. Wyprawa podjęta przez Jana Olbrachta w 1497 roku zakończyła się totalną klęską. To wtedy zostało utarte powiedzenie – „Za króla Olbrachta wymarła szlachta”.

Polityka zagraniczna Jagiellonów przyniosła wiele korzyści . Popełniona jednak też dużo błędów. Moim zdaniem najpoważniejszy to pozwolenia Krzyżakom na utworzenie własnego świeckiego państwa, który przecież bardzo przyczynił się do upadku państwa polskiego. Najgorsze jest to, że tamtejsze społeczeństwo ówczesne wydarzenie przyjęło raczej z entuzjazmem. Doskonale widać to na obrazie Jana Matejki – gdzie tylko nadworny błazen – Stańczyk rozumie błąd monarchy. Nie ulega jednak wątpliwości, że za czasów Jagiellonów Korona jak i Litwa osiągnęła lata swojego najlepsze okresu w dziejach. Stało to się m.in. przez nadawanie licznych przywilejów szlachcie. Doprowadziło to moim zdaniem do upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów, a potem do rozbiorów. Warto zwrócić uwagę, że w XVIII wieku w mocarstwach panował absolutyzm. W Rzeczpospolitej mimo dążeń do tego królów elekcyjnych to się nie udało. Szlachta nie dała odebrać sobie przyznanych przywilejów za czasów Jagiellonów. Moim zdaniem królowie Jagiellońscy byli krótkowzroczni, ponieważ tak naprawdę rozpatrywali sprawy bez patrzenia na dalsze konsekwencje swoich decyzji.

Edytowane 4 Luty 2010 przez saycom`van

[secesjonista]

Jakoś mnie to nie przekonuje...

Brak mi argumentacji

Jak hołd pruski zaowocował rozbiorami Polski?

sprawa Krzyżacka - winno być sprawa krzyżacka

osobistymi powódkami - chyba jednak pobudkami??

[FSO]

Witam;

Albinos: z tym że taka postawa - powolywanie się na konkretne poglądy konkretnych historyków, bez cienia inwencji własnej, jest to praca odtwórcza, a nie twórcza. Owszem dyskutując z kimś o czymś, pisząc na jakiś temat, mogę "podpierać" się poglądami jakiegoś historyka ale dlatego że JA tak uważam, dlatego że JA sądzę, że on ma rację etc...

pozdr

[Albinos]

FSO, a pokaż mi, gdzie pisałem o nie komentowaniu tego, do czego się odwołuje autor pracy maturalnej? Wspomniałem jedynie o tym, że dowołania są mile widziane i sprawdzający prace doceniają posługiwanie się opiniami historyków, czy to jako podparcia dla własnej tezy, czy też na zasadzie "nie zgadzam się, bo...". Maturę pisałem stosunkowo niedawno, a nie mam tak słabej pamięci, żeby nie pamiętać, co wbijał mi do głowy mój historyk w liceum odnośnie pisania prac.

[FSO]

Witam;

ja podkreślałem, ważny dla mnie fakt tego że należy umieć zaznaczyć własne poglądy [oczywiście tam, gdzie wymaga tego pytanie -> "Co sądzisz, jakie uważasz..."], a nie mechanicznie cytować poglądy historyków lub co gorsza "dodawać" je do siebie, tym bardziej, że ktoś kto ma słuszność w jednej kwestii, może się diametralnie mylić w innych...

pozdr

[Albinos]

FSO, wybacz, ale dalej nie rozumiem. To w końcu można dodawać, czy nie? Prosta odpowiedź: tak/nie. Bo jak na razie to z tego co napisałeś zrozumiałem, że dodawać nie można, bo to jest mechaniczne cytowanie, a trzeba umieć zaznaczyć własne zdanie, zwłaszcza że ktoś może się mylić w jakiejś kwestii. Zastanawia mnie tylko, czy zapoznałeś się z tym, jak oceniane są wypracowania na maturze?

tym bardziej, że ktoś kto ma słuszność w jednej kwestii, może się diametralnie mylić w innych...

Zawsze jednak istnieje szansa, że badając jakiś temat od lat, wie trochę więcej niż przeciętny maturzysta.

No i ciągle czekam, aż wskażesz mi, gdzie napisałem o bezmyślnym cytowaniu bez słowa komentarza.

[saycom`van]

Możecie się Państwo odwołać do mojej pracy i co mam w niej poprawić?

[secesjonista]

Ja bym zaczął od poprawek stylistycznych i logicznych, część wypowiedzi jest niezrozumiała.

Vide:

"Polityka dynastyczna Jagiellonów doprowadziła do opanowania czterech tronów Europy. Henryk Samsonowicz podchodzi do tego jednak nieco sceptycznie" - z tego wynika, że Samsonowicz kwestionuje fakt opanowania tronów, a on tymczasem neguje - zyski wynikające z tych posunięć.

" Praktycznie zaniechana została akcja rewindykacyjna a skarb królewski poniósł ogromne nakłady finansowe przez Jagiellonów"

Rewindykacja czego? Domeny królewskiej?

"a skarb królewski poniósł..." - że przez Jagiellonów to rozumie się samo przez się; wreszcie był własnością właśnie Jagiellonów.

Nakłady poniesione - na co?

"Kolejnym elementem polityki zagranicznej Jagiellonów była sprawa Wschodu. Henryk Samsonowicz uważa, że ta sprawa szczególnie za czasów Kazimierza Jagiellończyka nie przynosiła sukcesów"

Czyli, że sprawa Wschodu nie przyniosła sukcesów?

Raczej jeśli już to polityka wschodnia prowadzona przez J. nie przyniosła wymiernych, bądź spodziewanych korzyści. Warto napisać co J. chcieli osiągnąć na wschodzie i ew. co im się nie udało. Z twego tekstu wysnuć można, że była kwestia wschodnia, tylko nic o niej nie wiemy konkretnego.

"Podporządkował on m.in. Nowogród Wielki" Podporządkował - komu? Podporządkował sobie m.in. ....

"Władysław Jagiełło już od początków swoich rządów musiał obrać jednolity plan wraz z Litwinami w sprawie kwestii krzyżackiej" Warto wskazać więc jaki to był plan i na czym miała polegać wspomniana jednolitość.

"Pokój w Brześciu Kujawski 1435 zamknął 25 letnie zmagania obu krajów i stworzył dobre warunki zespolenia gospodarczego obu państw" Na czym zespolenie gospodarcze miało polegać? Warto chyba wspomnieć o stanach pruskich.

"Zwycięstwo w wojnie trzynastoletniej , która zakończyła się II pokojem toruńskim w 1466 tym razem dała wymierne korzyści" Tu podmiotem jest zwycięstwo.... toteż winno być "dało wymierne"

"Gdyby król polski nie kierował się osobistymi powódkami , a dobrem Królestwa powinien rozprawić się ostatecznie z Krzyżakami" To trzeba wskazać jakie to były osobiste pobudki króla.

"Jego dobroduszność doprowadziła m.in. do rozbiorów i zniknięcia Rzeczpospolitej z mapy świata" Śmiała teza, toteż winna być uargumentowana.

"Możni polscy nie chcąc unii polsko ? czeskiej wybrali Kazimierza. Ten jednak po konfrontacji z Albrechtem Habsburgiem zrezygnował z czeskiego tronu" Czyli możni przeciwni unii wybrali Kazimierza... po czym piszesz: ten jednak.... Skoro zrezygnował to było to zgodne z zamierzeniami możnych rodów, czyli słowo jednak - jest tu błędem logicznym.

"1485 Kazimierz odnowił stosunek lenny hospodara mołdawskiego by ten w 1487 został lennikiem sułtana"

Albo 1485 -...

Albo W 1485...

Z logiki tego zdania wynika, że po to Kazimierz odnowił lenno hospodarowi by ten został lennikiem sułtana?!?? Chyba nie o taki wydźwięk zdania Ci chodziło?

"Wyprawa podjęta przez Jana Olbrachta w 1497 roku zakończyła się totalną klęską" Przeciw komu?

"Popełniona jednak też dużo błędów. Moim zdaniem najpoważniejszy to pozwolenia Krzyżakom na utworzenie własnego świeckiego państwa, który przecież bardzo przyczynił się do upadku państwa polskiego"

Popełniono...

najważniejszym było... najważniejszym z błędów...

które.... przyczyniło się...

"Nie ulega jednak wątpliwości, że za czasów Jagiellonów Korona jak i Litwa osiągnęła lata swojego najlepsze okresu w dziejach. Stało to się m.in. przez nadawanie licznych przywilejów szlachcie. Doprowadziło to moim zdaniem do upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów, a potem do rozbiorów. "

Coś się tu poplątało.

Piszesz, że osiągnęła najlepszy okres

Powodem tego były przywileje

By potem napisać, że wspomniane przywileje

stały się przyczyną upadku

???

" osiągnęła lata swojego najlepsze okresu w dziejach" - tutaj nic nie rozumiem.

Warto może czasem posłużyć się cytatami mającymi potwierdzić twe racje.

Mnie brakuje własnego zdania, czyli wspominasz zasadniczo tylko tych historyków z którymi się zgadzasz.

Może trochę więcej polemiki z innymi autorami?

Edytowane 6 Luty 2010 przez secesjonista

[FSO]

Witam;

Albinos: może to źle ująłem, ale chodzi mi o to, żeby prezentować swoje poglądy [stąd powinien padać akcent w wypowiedzi na słowa : Ja, Moje], a poglądy znanych historyków powinny służyć jedynie jako jeden z wielu argumentów, dla wskazania że było tak a nie inaczej. W takim wypadku, osoba zdająca maturę umie także swoimi słowami, wytłumaczyć czemu zgadza się z takim a nie innym poglądem danej osoby.

sayacon'van: pytania i wątpliwości:

1. Czemu akurat datą graniczną jest 1501 r.? W historii nie zawsze istotne znaczenie ma fakt, że dany wiek kończy się w 1500/1501 r. Czasem wiek kończy się wcześniej [n.p. XX - cezura czasowa - tzw. Jesień Ludów '89 r., lub zaczyna później - ten sam wiek XX - cezura czasowa - 1914/18]. Chwilę później w kolejnym akapicie cofasz się do XIV w. [Krzyżacy], być może słuszne było dojście do l.20 tych XVI w i holdu pruskiego, który jest także przecież jest konsekwencją tego co działo się kilkadziesiąt lat wcześniej

2. Szerzej napisz - co się zmieniło po unii personalnej polsko - litewskiej, szerzej napisz jak wiązało się to ze sporami o tron książęcy na Litwie i dlaczego to było takie ważne

3. Wielka Wojna nie była z Krzyżakami [ludzie] tylko z państwem -> Zakonem lub Zakonem Krzyżackim. Czasem jest tak że jedno słowo Niemcy -> oznacza i mieszkańców kraju i sam kraj, czasem zaś nie.

4. Zwróć uwagę na to co znaznaczylem w pierwszym punkcie. Tak się skłąda że trony Czech i Węgier zostały utracone bardzo szybko. Jest to na tyle niedaleki okres czasu i na tyle powiązane wydarzenia, że dochodząc nieco dalej, do momentu utracenia tych tronów zamykasz okres który rozpocząłeś kilka zdań wcześniej. Nie od rzeczy byłoby zarysować jak to się stało, co spowodowało to, że wnuki Kazimierza Jagiellończyka znów panowały tylko w Koronie i na Litwie. Zamknięcie tego jednym zdaniem jest nieco za krótkie.

5. Temat poniekąd wymaga od Ciebie Twojej opinii, i po zarysowaniu wydarzeń i tego do czego doprowadziły powinna ona brzeć: "Ja uważam że....", przy czym możesz podać, że podobne poglądy prezentuje historyk taki, śmaki czy owaki. To twoja argumentacja powinna być "za" lub "przeciw". Ta sama uwaga odnosi się do kwestii Zakonu. To Ty powinieneś ocenić, czy racjonalne było przyjęcie holdu, czy może lepiej byłoby "wchłonąć" ziemie zakonne.

6. Sprawę Mołdawii i relacji z Wlk. Księstwem Moskiewskim nakreśliłeś zbyt lakonicznie. Dlaczego było ono zagrożeniem, z jakiego powodu, czemu i kto i kiedy z nim wywołal konflikt...

7. Powinieneś także wyjaśnić, dlaczego przyjmując nieco szerszy zares pracy, tak naprawdę dotyczy ona polityki zagranicznej Jagiellonów w XIV i XV w.

8. W Twoich podsumowaniach mogą być także koszty i zyski z owej polityki - jako calości [w sensie: czy więcej dobrego czy złego], lecz to muszą być Twoje wnioski, które możesz podpierać autorytetami lub znanymi historykami.

pozdr

[trit]

Moglibyście ocenić moją pracę(ilość punktów z wypracowania na maturze), jakie błędy popełniam, czego brakuje w wypracowaniu ?

Scharakteryzuj przyczyny i skutki traktatu krakowskiego z 1525 r. dla Rzeczypospolitej

w XVI - XVIII w.

Panowanie Zygmunta Starego to z całą pewnością lata przełomowe w historii Polski. Wówczas miało miejsce zawarcie traktatu w Krakowie. Fakt podpisania wspomnianego traktatu miał wiele przyczyn i skutków, dlatego też moja praca obejmuje okres aż trzech wieków(XVI-XVIII). Datami granicznymi są: wybór Albrechta Hohenzollerna na wielkiego mistrza krzyżackiego w 1511r. oraz abdykacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1795r. Zdecydowałem się przedstawić charakteryzowany problem w porządku chronologicznym.

Na mocy II pokoju toruńskiego z 1466r. zostały utworzone Prusy Zakonne, będące w lennej zależności od króla polskiego. Każdorazowo nowo wybrany mistrz miał składać hołd i służyć w razie potrzeby swoim wojskiem. Z upływem czasu kolejni wielcy mistrzowie dążyli do zakończenia zależności lennej.

W 1511r. na wielkiego mistrza krzyżackiego zostaje wybrany Albrecht z brandenburskiej linii Hohenzollernów. Mimo powiązań rodzinnych(był siostrzeńcem Zygmunta Starego) dążył do uniezależnienia Prus Zakonnych od Polski. Świadczyć o tym może zawarcie układu z Wielkim Księstwem Moskiewskim. W wyniku prób prowadzenia niezależnej polityki przez Albrechta Hohenzollerna doszło do wybuchu wojny, która trwała w latach 1519-1521 i zakończyła się porażką Zakonu Krzyżackiego. Rosnąca słabość Zakonu oraz niechęć poddanych do brutalnej polityki fiskalnej prowadziła do coraz to większych konfliktów w państwie.

W 1517r. miało miejsce ogłoszenie 95 tez Marcina Lutra. Zakon ze względu na swoje powiązania z państwami niemieckimi stał się jednym z państw, w którym osiedlali się wyznawcy luteranizmu. Gdy Zakon poniósł klęskę w wojnie z Polską w otoczeniu Albrechta Hohenzollerna pojawił się pomysł, aby przekształcić Zakon w państwo świeckie. Jednak upór z jakim ówczesny cesarz Karol V zwalczał reformację oraz niechęć papiestwa do nowinek religijnych sprawiła, że jedynym sprzymierzeńcem w tej sytuacji pozostała Polska.

Do podpisania traktatu krakowskiego doszło w kwietniu 1525r. w Krakowie. Albrecht Hohenzollern jako świecki władca Prus Książęcych uznał się lennikiem Zygmunta Starego. Z dziedziczenia Prus Książęcych została wyłączona brandenburska linia Hohenzollernów.

Wydarzenie to wciąż budzi wiele kontrowersji i można spotkać się z różnymi opiniami historyków na ten temat. Zdaniem Mariana Toporka zawarcie traktatu krakowskiego było porażką Zygmunta Starego. Historyk zwraca uwagę na konsekwencje jakie w przyszłości poniosła Polska z tego powodu.

W pierwszych kilkunastu latach od zawarcia traktatu Prusy Książęce były lojalnym sojusznikiem Polski. Jednak brak zainteresowania i jedynie częściowe wywiązanie się z postanowień prowadziło do narastających antagonizmów. Prusy Książęce zaczęły oddalać się od Polski. Na domiar złego Polscy władcy zawierali w stosunku do tego państwa niekorzystne dla siebie umowy. Stefan Batorego, niezwykle utalentowany wódz, zgodził w 1577 roku się na sprawowanie kurateli nad umysłowo chorym władcą przez brandenburską linię Hohenzollernów.

Rosnące ambicje polityczne Prus Książęcych sprawiły, że podczas potopu szwedzkiego sprzymierzyli się z Karolem X Gustawem i popierali plany rozbioru Rzeczpospolitej. W zamian za zakończenie tego niewątpliwie groźnego dla Polski sojuszu. Jan Kazimierz musiał zgodzić się na podpisanie traktatów welawsko-bydgoskich w 1657r., które znosiły stosunek lenny Prus Książęcych. Tym samym na północy kraju pojawiło się niezależne państwo, dążące do zagarnięcia Pomorza Gdańskiego dzielącego ziemie północnego sąsiada.

Na początku XVIII. mamy do czynienia ze wzrostem znaczenia Prus przy jednoczesnym upadku Rzeczpospolitej, która stawała się państwem zależnym od potężnych sąsiadów. W 1720r. Prusy i Rosja zawarły układ w Poczdamie, w którym zobowiązały się do utrzymania dotychczasowego ustroju w Polsce. Dwanaście lat później te same państwa oraz Austria podpisały traktat „trzech czarnych orłów”, w którym sygnatariusze zobowiązywali się do odrzucenia kandydatury Leszczyńskiego oraz elektora saskiego w przyszłej wolnej elekcji.

Mimo prób zreformowania państwa przez Stanisława Augusta Poniatowskiego potężni sąsiedzi wykorzystali anarchię i zamęt w Rzeczpospolitej, aby doprowadzić do pierwszego rozbioru Polski. Od tego momentu sprawa polska była elementem łączącym Rosję, Austrię i Prusy. W ostatnim dziesięcioleciu XVIII w. doprowadzono do podpisania II i III rozbioru Polski.

W ciągu niecałych 300 lat Prusy z niewielkiego państewka będącego w lennej zależności do Polski stały się potęgą, która doprowadziła do upadku niegdyś poważanej Rzeczpospolitej. Ciężko jest jednoznacznie stwierdzić, czy traktat krakowski był dobrą czy też złą decyzją Zygmunta Starego. W mojej opinii Zygmunt Stary zaprzepaścił okazję do całkowitego pokonania i pozbycia się niebezpiecznego sąsiada. Jednak nie bez winy są kolejni władcy Polski. Ich nieudolna polityka sprawiła, że nierzadko sami przyczyniali się do wzrostu potęgi Prus, zawierając korzystne dla nich układy bez większego powodu oraz prowadząc politykę godzącą w interes społeczeństwa pruskiego tym samym zrażając je do siebie.

[Jarpen Zigrin]

Pisałem na ten temat na maturze dostałem 20/20 ; )

Praca przede wszystkim jest zbyt, krótka i brak odwołań do literatury i polemiki z nią.

Całość zbyt lapidarna. Należało wyjść w tej pracy od tego skąd się wzięli Krzyżacy i jak trafili do Polski. Potem opisać stosunki z Krzyżakami do traktatu krakowskiego, czyli Konrad Mazowiecki, Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, a potem stosunki za Jagiellonów, a tam m.in. Wielka Wojna i Wojna Trzynastoletnia (ok. 1 strona A4 na całość wstępu). Potem bezpośrednie przyczyny traktatu, jego postanowienia i ocena. Potem już po kolei w punktach jacy władcy i w jaki sposób nie egzekwowali jego postanowień, a tutaj m.in. Batory, Jan Kazimierz, traktaty welawsko-bydgoskie. Wzrost znaczenia Prus i rozbiory, ale tylko zaznaczyć. Na koniec własne podsumowanie i ocena.

To taki bardzo, ale to bardzo krótki opis moich uwag.

Powodzenia na maturze : )

[saycom`van]

a ile dostałbym pkt za moją pracę?

[secesjonista]

Moglibyście ocenić moją pracę(ilość punktów z wypracowania na maturze), jakie błędy popełniam, czego brakuje w wypracowaniu ?

Scharakteryzuj przyczyny i skutki traktatu krakowskiego z 1525 r. dla Rzeczypospolitej

w XVI - XVIII w.

...

Poświęcenie; po odliczeniu wstępu i podsumowania; około 70 wersów na 300 lat historii to rzeczywiście nadmiar lapidarności.

W całej pracy z nazwiska powołujesz się na li tylko jednego historyka. Patrząc na skrótowy efekt, czy chodzi o "Historię w pigułce"? Skoro ów historyk zwraca na coś uwagę, wypada wspomnieć na co i to szerzej opisać. Może prócz argumentów a la Bobrzyński dla przeciwwagi można wspomnieć opinie Zygmunta Wojciechowskiego?

Brakuje mi alternatywy - jesli nie traktat... to co?

Jak by zareagowały inne państwa na np. inkorporację?

Ograniczenia wynikające z traktatu względem Prus: kwestie: ceł, bicia monety, prawo apelacji do trybunału, obowiązki wojskowe...

Efekt propagandowy; na polskie poczynania; zwycięstwa cesarza Karola V pod Pawią?

Co uzyskał Batory w zamian za powierzenie opieki nad Fryderykiem Albrechtem?

Jak sekularyzacja Prus wpłynęła na ich tradycyjne europejskie sojusze?

Plany Jana III Sobieskiego względem lenna (vide: przewidywana rola jego syn Jakuba)?

Katastrofalna decyzja Zygmunta III Wazy z 1611 r.

Konfederacja barska?

Wojna gospodarcza?

Działania Branderburgii?

Traktat w Radnot?

Wpływ reformacji i jej znaczenie na kształtowanie się nowych stosunków i sojuszy.

Wpływ wojen prowadzonych przez Rzeczypospolitą w XVII wieku na decyzje w sprawie Prus Książęcych?

Brak szerszego omówienia kontekstu stosunków dyplomatycznych i układu sił ówczesnej Europy.

Postawa szlachty pruskiej (warto wspomniec mi.n. Chrystiana Kalksteina)

Piszesz zasadniczo o traktacie, a z twej pracy praktycznie nic nie można się dowiedzieć o podjętych tam postanowieniach!

W ostatnim zdaniu całkiem pogubiła się logika....

Edytowane 7 Luty 2010 przez secesjonista