Wpływ miast na zjednoczenie państwa polskiego

[rcz]

Jak myślicie czy miasta miały jakiś większy wpływ na zjednoczenie państwa? Czy rady miast mogły decydować o walce lub współpracy z Łokietkiem? Jeśli nie to kto o tym decydował?

[FSO]

Witam;

rcz: [mam nadzieję że Tofikowi "w paradę" nie wchodzę ] to nie takie proste. By móc oceniać wpływ miast, należy zacząć od tego jakie było podówczas prawo, wedle ktorego rządziły się miasta. Były dwie główne odmiany prawa: polskie [tzw.], znacznie starsze i dające znacznie mniejszą samorządność i możność rozwoju danego ośrodka miejskiego, oraz drugie - prawo niemieckie [magdeburskie, lubeckie, plus odmiany regionalne]. Hasła prawo polskie, prawo niemieckie są hasłami, gdyż jak zaznaczyłem, każde z nich posiadało odmiany i pewne własne rozwiązania nieco odbiegające od pierwowzoru, lub skopiwane z ośrodka miejskiego zakładanego wcześniej.

Siłę i możliwość rozwoju ośrodków miejskich [i wiejskich] zapewniało prawo niemieckie [dwie główne odmiany: magdeburskie i lubeckie - nazwy od dwóch miast niemieckich które byly wzorem dla pozostalych lokacji]. Zapewnialo ono siłę ekonomiczną miast, pozwalało im rządzić się samo i rozwijać się mimo rozbicia dzielnicowego. Dodatkowo rola miast mogłą być wspomagana rozmaitymi przywilejami: składu, przymusem drogowym i in, także prawem budowania murów obronnych wokól miasta, a nie tylko samego zamku / grodu związanego z danym ośrodkiem miejskim. Szybki rozwój miast lokowanych na prawie niemieckim zapewniał wzrost ich roli, w tym także rozwój ludności. Z różnych powodów część mieszczaństwa była niemiecka lub pochodzenia niemieckiego, z różnych powodów część miast [dokładniej: włodarzy] wolała by władza centralna była słaba. Same miasta były bardzo ważne w ówczesnych czasach - zwróć uwagę na bardzo gęstą sieć miast na Dolnym Śląsku, stanowiących pokłosie podziału tej części kraju, i przy okazji jej szybkiego i intensywnego rozwoju w tamtych czasach. W jednoczeniu Polski porozbiciowej z racji ważności rolę odgrywało kilka z nich: m.in. Kraków, Poznań, Gdańsk. Ten pierwszy będący stolicą, tak czy inaczej był związany z władcą, ten ostatni - zajęty przez Brandenburczyków, potem Krzyżaków, stał się potęgą - z racji swego położenia, a po jego odzyskaniu wiele lat później był traktowany na specjalnych warunkach. Często były problemy by mieszczaństwoi gdańskie uznało króla...

W interesujących nas czasach - największym problemem był Poznań - drugi filar zjednoczonych [lub jednoczących się ziem polskich - zerknij na mapę jak wyglądały ówczesne granice], nie zawsze był za silną władzą królewską bądź książęcą [zwróć uwagę jak często mieszczaństwo było nieprzychylne władcy w czasie rozbicia], jaką chcial zaprowadzić Łokietek, i zbuntowal się. Sam bunt został krwawo stlumiony, winnymi zaś zostali uznani Niemcy, dokładniej mieszczaństwo pochodzenia niemieckiego [stąd przekaz o słowach "soczewica, koło, miele, młyn" trudnych do wymówienia przez Niemców]. Pokonanie Poznania, i stłumienie buntu było podkreśleniem siły i władzy książęcej [wtedy jeszcze].

Miasta stanowiły o sile kraju, ich szybki i pomyślny rozwój pokazywal to jakim władcą jest król, lecz bunty - pokazywały ambicje mieszczaństwa [zwykle wspomaganego przeż ówczesnych możnych przeciwników władcy], zaś rozprawianie się z nimi - siłę lub słabość tego kto krajem rządził.

Nie da się jednoznacznie powiedzieć tak, albo nie... To władca decydował - swoim postępowaniem i zdecydowaniem czy bunt go zniesie czy wręcz przeciwnie - wzmocni siłę tronu.

pozdr