Wyszukaj
Wyświetlanie wyników dla tagów 'kaukaz' .
Znaleziono 1 wynik
-
Gra o ropę naftową w czasie II wojny światowej
jakober dodał temat w Gospodarka, kultura i społeczeństwo
Są już dwa wątki obracające się wokół ropy: Karpacka nafta w służbie III Rzeszy oraz Brytyjsko-francuskie plany ataku na ZSRR Ja jednak chciałbym, żebyśmy spróbowali przekrojowo spojrzeć na zagadnienie ropy nafotwej, szczególnie na potwierdzone przykłady działań (ekonomicznych, militarnych, służb specjalnych, sabotażowych) w celu pozyskania lub zniszczenia obiektów wydobywczych ropy naftowej w czasie drugiej wojny światowej. Jakie bylibyśmy w stanie zebrać i po krótce przedstawić? W drugim z wymienionych powyżej wątków, z którego właściwie przenoszę dyskusję wokół jednej z akcji w Rumunii, Secesjonista nawiązał już do planów francusko-brytyjskich dotyczących rafinerii na Kaukazie. Faktem jest też przejęcie przez Niemców instlacji na złożach w Polsce czy też w Kotlinie Wiedeńskiej. Jak przebiegały te przejęcia? Jakie gry toczyły się wokół złóż w Rumunii? Jakie były plany i ruchy wobec złóż na Kaukazie? Gdzie jeszcze toczono grę o ropę? W dostępnym online naukowym oporacowaniu "Annals of the Academy of Romanian Scientists, Series on History and archeology," Volume 1, Number 2/2009, można znaleźć opracowanie prof. Gheoghe Buzatu: „Oil and War in Romanian History During the XX-th Century”. W nim dotarłem do fragmentu poświęconego tzw. planowi Wengera. We fragmencie tym prof. Buzatu nawiązuje do dokumentów przechwyconych najpierw przez Niemców na skutek inwazji na Francję w maju/czerwcu 1940 roku a następnie przejętych przez Armię Czerwoną po wkroczeniu na teren III Rzeszy i wysłanych do Moskwy, gdzie spoczęły w tamtejszych archiwach. Dokumenty te przeanalizowali rumuńscy naukowcy w 1992 roku w Moskwie. Tzw. plan Leona Wengera (byłego szefa francusko-belgijskiego konsorcjum Petrofina) z 1 października 1939 roku i przedstawiony rządowi francuskiemu przez generała Gemelin 18 października 1939 roku, zakładał dwa warianty: szybki (do przeprowadzenia w 24 h) oraz metodyczny (do zrealizowania w przeciągu 10 do 30 dni) zniszczenia przemysłu naftowego w Rumunii mające sparaliżować 90 % produkcji oraz jego środki transportu. Celem sabotażu miały być szyby wiertnicze oraz blokada Dunaju w celu przerwania połączenia Rumunia-Niemcy. Ze strony francuskiej stworzony został sztab koordynujący (Roger Sarret, Pierre Angot, Jacques Pierre Coulon, etc.) który nawiązał kontakt z grupą oficerów brytyjskiego Intelligence Service w Rumunii (Colonel Colin Gubbins, Major Garfit Watson oraz Ted Masterson). Francusko-brytyjski plan przedstawiony został dwództwu armii rumuńskiej, które podjęło intensywne przygotowania. Jednakże wobec nacisku na Bukareszt ze strony Berlina oraz wobec współpracy szefa rumuńskich tajnych służb (RSS) Mihaila Moruzova z szefem Abwehry Wilhelmem Canarisem szczególnie wokół zagadnień ropy, plan ten nigdy nie został zrealizowany, ale też nie został ujawniony. Dopiero w czerwcu 1940 roku Niemcy przechwycili w La-Charite-sur-Loire francuskie tajne archiwa polityczno-dyploatyczne oraz wojskowe, a wraz z nimi dowód na podwójną grę Moruzova, który, współpracując zimą 1939/1940 roku z Abwehrą dążącą do udaremnienia jakichkolwiek akcji sabotażowych wymierzonych w rumuński przemysł naftowy, jednocześnie nie przerwał swej współpracy z Deuxieme Bureau i z Intelligence Service. Jednakże do momentu fatalnego dla Moruzova w skutkach przechwycenia przez Niemców francuskich dokumentów, jego służby przyczyniały się do demaskowania i zapobiegania aktom sabotażu na Dunaju czy też przymykały oko na niemiecki przemyt broni dla straży strzegącej terenów roponośnych na wypadek francusko-brytyjskiego ataku. Zaangażowanie Moruzova we współpracę z Abwehrą było chwalone i przez Wilhelma Keitela, szefa OKW (Berlin, marzec 1940), i przez Canarisa (29 maja 1940 roku) przekazującego osobiste wyrazy wdzięczności samego Hitlera oraz „całego narodu niemieckiego”. Nie uratowało to jednak jego głowy. Po przejęciu rządu przez Antonescu został aresztowany i w listopadzie 1940 roku stracony w Jilavie. Jak widać z powyższej skrótowo przedstawionej treści części opracowania prof. Buzatu, przebieg działań wokół planu Wengera jest nieco odmienny od tego przedstawionego w 1973 roku w artykule na łamach „Der Spiegel” przytoczonym wczoraj przeze mnie w wątku Brytyjsko-francuskie plany ataku na ZSRR. Być może jest to też przykład „dziesięciu postaci wybiórczości”, jak je zdefiniował swego czasu Norman Davies.