Roman Różyński

Wybacz ale koncerz nie jest rodzajem miecza. Niekoniecznie trzeba było zaraz coś w zbroi przebijać, wystarczyło trafić w konia lub w nieodkryte miejsce. Faktem jest że kopia była najskuteczniejszą bronią kawaleryjską w historii, dobrze wyszkolonym husarzom niemal zawsze zapewniała przełamanie jazdy nieprzyjacielskiej w bezpośrednim natarciu, niezależnie czy szarżowano na kirasjerów czy na Tatarów, niemniej kirasjerom mającym sporą przewagę liczebną zdarzało się niekiedy wytrzymać szarże husarii posiadającej kopie. Oczywiście że to bzdura, mordować to można było w pościgu a nie w walce, w trakcie której sporadycznie ktoś padał. A oto przykłady typowej szarży kawaleryjskiej-co prawda z 19 wieku w starciu oddziałów jazdy nie posiadających żadnego uzbrojenia ochronnego: 1. pod Magnuszewem listopad 1863 polskich 150 jeźdźców zderza się z tylomaż dragonami którzy zostają odparci, nasi tracą 2 zabitych i 4 ciężko rannych. 2. pod Żelaźnicą w 1864 roku 100 polskich jeźdźców bije w jednej szarży 110 jazdy royjskiej, nasi tracą 2 zabitych i 3 rannych, Rosjanie 10 zabitych i rannych zostawiają na placu. Zresztą te przykłady już gdzieś podawałem. W walce w zbrojach straty powinny być mniejsze, no chyba że by się mocno przeciągnęła. A oto przykład niezwykle zaciekłej walki z 1863 roku. 100 naszej jazdy spędza 60 kozaków, następnie zostaje zaatakowanych przez 160 dragoni, 30 minutowej walce nasi zostają zupełnie rozgromieni i uchodzą tracąc 20 zabitych i 9 jeńców.

Trochę mało Proponowałbym popytać dziadków, może jest u was jakaś legenda rodzinna czy zapiski o dawniejszych czasach niż 20-ty wiek. Zresztą mylnie uważasz że w kawalerii chłopstwa nie było i koniecznie musieli być kosynierami. Oddział Taczanowskiego pod Kruszyną tworzyło 260 strzelców, 140 kosynierów i koło 1000 lub więcej jazdy. Do tego służba taborowa o nieznanej mi liczebnośći. Jeśli ten Siemiński był twoim przodkiem mógł niezależnie od pochodzenia służyć w dowolnym oddziale.

Czyli coś jeszcze wiesz-może napisz, o siłach Taczanowskiego pod Kruszyną mam niezłe źródło, więc pewnie będę mógł dopasować te informacje.

W tym oddziale były następujące formacje: kawaleria, piechota, kosynierzy. Do tego na pewno jakaś służba taborowa.

W jakiej formacji ? I skąd przypuszczenie że to twój przodek ?

Rota Kossakowskiego znajdowała się w 1608 roku w wojsku dymitriadowym pod wodzą Różyńskiego, znajduje się w regestrze podanym w książce "Od Staroduba do Moskwy..."który należy datować na wrzesień 1608. W 1611 znajdowała się na załodze Kremla ale pod Kłuszynem nie była. Do wojsk królewskich/hetmańskich dołączyła najprawdopodobniej już po bitwie kłuszyńskiej-"Diariusz drogi..." nie wymienia jej bowiem wśród rot husarskich które z sił dymitrowych przeszły do króla, zaś pod Kłuszynem i Carowym Zajmiszczem także nie wymienia jej żane źródło. Z kolei pod Kircholmem walczyła rota Kosakowskiego (prawdopodobnie Franciszka) na lewym skrzydle litewskim w drugim rzucie gdzie widnieje na szkicu Dahlberga Sporo nazwisk husarzy i nie tylko ich z wojny z Moskwą znajdziesz w Materiałach T. Wierzbowskiego, Diariuszu drogi, Pamiętnikach Marchockiego i Budziłły. Wolskiego nie spotkałem w podanych źródłach-może jest u Wierzbowskiego bo jest tam masa nazwisk.

W czasie oblężenia Zbaraż szczególnie odznaczył się ksiądz jezuita Muchowiecki który wedle relacji z 5 sierpnia z "Akta Anni 1649 pod Zbarażem Nowym ...": "215 przez to oblężenie, jako się wszyscy zgadzali, ubił ten ksiądz z swojej ruśnice". Czy ktoś zna inną relację opisującą zbaraskie dokonania w/w lub przykłady podobne do tego ?

Ale dla nieco ponad 300-tysięcznej już chyba można ? Sugerowałem przecie atak na Niemców bez mobilizacji powszechnej a już po postawieniu na nogi istniejących wojsk. Ewentualnie moblilizację części rekrutów. Ja tam nie wiedzę w tym takich komplikacji by robić to dłużej niż miesiąc(plan). Dowódcy mają przecież wykazy jednostek, dyslokację i inne dane. Tydzień na zapoznanie się, 3 tygodnie na opracowanie dobrego planu, wzdrożenie go i atak. W końcu mieliśmy do czynienia z sytuacją wyjątkową, Niemcy łamały trzymający ich na smyczy traktat wersalski, sztaby mogłyby solidnie zapracować na żołd i prace nad planem prowadzić miesiąc bez przerw na zbijanie bąków.

To za co sztabowcy dostawali żołd jak nie potrafili nawet planu mobilizacji zrobić ? Cóż-nie sądziłem że było aż tak źle że nawet armii którą mieliśmy nie mogliśmy w krótkim czasie postawić na nogi i rzucić do walki. Radzę nie zgadywać z czego zdaję a z czego nie zdaję sobie sprawy. Wiem doskonale że armia niezmobilizowana nie jest wcale tak liczna jak na papierze, czasem większość żołnierzy jest urlopowana by np. zaoszczędzić na żołdzie (tak bywało w 18 wieku)i z innych powodów, tabor prawie nie istnieje bo żołnierze kwaterują po koszarach czy innych budynkach rozrzuceni po całym kraju. Jednak istnienie planu pozwalającego na szybkie postawienie armii w stan gotowości bojowej było dla mnie tak oczywiste że nie wpadłem na pomysł że mogło być inaczej. W takim razie od tego trzeba było zacząć-opracować szybki plan mobilizacji-to chyba nie problem, miesiąc powinien wystarczyć.

Do tego jak rozumiem było ok. 100000 oficerów i podoficerów ? Czy 100 000 dla armii niemieckiej regularnej to także stan samych szeregowych czy wraz z oficerami ? I ile czołgów i samolotów mieli mniej więcej ?

Od razu ? Dziwny pogląd. Nawet żeby armię regularną gdzieś wysłać trzeba przygotowań a tu trzebaby jeszcze powołać ich do wojska, czekać ileś tygodni na mobilizację i dopiero ich ruszyć na naszą granicę. O takim właśnie ataku należałoby pomyśleć. Żeby Niemcy nie miały czasu na powiększenie armii musiał to być oczywiście szybki atak-a zatem bez mobilizowania rezerwistów, bo to dałoby Niemcom czas na to samo. A zatem zasadnicze pytanie brzmi: Jak wyglądało ODB armii polskiej i niemieckiej na 1933 rok ? Nie wiem gdzie to znaleźć-proszę więc o pomoc zorientowanych lepiej w historii tego czasu.

Moim zdaniem na stronę Chmiela przeszły wtedy połówki pułków perejasławskiego, kaniowskiego i białocerkiewskiego, a także w całości korsuński, czehryński i resztka czerkaskiego jeśli jakaś była po wydarzeniach na siczy z 9 lutego. Co do rozprawy z pułkownikami i dragonami: Grodzicki pisał: "Obrali sobie starszyznę, hetmanem Dziełeley, a assawułem Krzywula. To mi też ci muszkieterowie powiadali, że była rada u nich żeby ordę i chana wezwać, i pospołu iść Pana Komisarza dobywać i Kudaku. W tym kiedy już wszystkich jedno był Polak albo starszy poczęli zabijać, ci jakoś szczęściem pouciekali i już wiedzieć nie mogli co dalej za zamysły ich. Wszystek bunt jedno się tak począł, jak jeden chorągiew porwał i począł krzyczeć:"do Czernicki Rady", tak zaraz wszyscy skoczyli za nim. Heliasz assawuł porwał się do rusznice do nich, ale poczęli obuchami tłuc i pojmali, jako wszystkich starszych tego dnia pojmali żywo i dopiero nazajutrz zabili po Radzie." Korycki zaś: "Poszedł naprzód do tego miejsca, gdzie był Chmielnicki ufortyfikował pułkownik czehryński p. Krzeczowski, wziąwszy z sobą kilkaset człeka, nad którymi był u Kozaków Barabasz, czerkaski Kozak, junak bardzo dobry. Na tym miejscu zastali tylko 50 Kozaków Chmielnickiego, którzy zaraz poddali się o miłosierdzie prosząc. Tę fortyfikację, zabrawszy żywność i wszelką municję, co tam była, p. Krzeczowski z gruntu rozrzucił. W niebytności p. Krzeczowskiego Kozacy wszyscy, mając dawną konspirację z Chmielnickim, bunt uczynili i rebelię przeciwko Rzp. podnieśli. Zaraz chorągwie królewskie pobrali i buławy i pułkowników. Cokolwiek było życzliwej starszyzny między nimi Rzp. jako setnicy, porucznicy, asawułowie i insza starszyzna, wszystkich pobrawszy, pozabijali. A że nie byli p. Krzeczowski z Barabaszem co znosili ten okop Chmielnickiego, którzy jeszcze nie wiedzieli o tym buncie, posłali ci rebelizanci kilkaset człeka za nimi, gdzie ci ludzie przyszedłszy do nich, zaraz pojmali p. Krzeczowskiego, Barabasza i inszą starszyznę. Tych wszystkich do rady przywiódłszy, potracono, mianowicie p.Górskiego, pułkownika korsuńskiego, p. Krzeczowskiego, pułkownika czehryńskiego, p.Wadowskiego, pułkownika czerkaskiego. Z między Kozaków zaś, co byli bywali dobrymi junakami i hetmanami u nich, stracili Barabasza, Iliasza, Kalenonka, Oleszka, Hajduszenka, Nestarenka i wszystką starszyznę od mała do wielu, okrom jednego setnika, co go zwą Topichem, co im jest faworytem, i obrali sobie na hetmana jednego hultaja, co go zwą Działay. A wszystko to pobrali czerniacy hultajstwo."

Dziękuję za wyjaśnienie. Czy mógłbyś Waszmość tytuł jaki o wrześniowej podać ? I tego Pana możemy sobie darować ?

Wczoraj dostałem skany "Zbaraskiej expediti poważnej i sławnej ..." przez Wojciecha Radwańskiego wydanej w 1649 roku. Utwór pisany wierszem, niezbyt długi ale zawiera mnóstwo cennych informacji o oblężeniu.

Tak, tylko nie mam pojęcia kiedy zdradzili. Z liczb w innych źródłach wynika że przed wyprawą żółtowodzką, bo 100 draganów miało być w taborze kasztelanica a 2 oddziałki w grupie wodnej która wsparta przez kudackich garstkę wzrosła do 80 ludzi licząc z puszkarzami. Z tym że 2 oddziałki jak wiemy zmniejszono do połowy 9 lutego na siczy, więc faktycznie 2 wodą wysłane to mogły być 3- w tym 2 złączone w jeden. No i w miejsce jednej zagadki pojawiła się kolejna. Tu dodam że tym razem dostałem do ręki oryginał-całe szczęście bo na mikrofilmie są braki, stąd po poprzedniej wizycie w AGAD nie wiedziałem co stało się z oddziałem dragańskim Denhofa pod Zbarażem, na mikrofilmie pominęli też 2 inne oddziały.

Wiem też co się stało z chorągwią dragańską Hołuba-oddam głos spisującemu rachunki: "Nieboszczyka JMści Pana Jerzego Hołuba Pułkownika Kaniowskiego Tylko za ćwierci dwie Act. A die 1'a Juny 1647 Ad Ultimam Novembris eiusdem poniewasz się do nieprzyjaciela byli przedali, dla czego zasługi te per Decretum są odsądzone a Successoribus Dwie Płacić nakazano czego konii no 25 maiąc In Summa na Koni no 50 Przychodziło i zapłacono F 1650."

A jakież to prace ? Chętnie się zapoznam. Od siebie dodam że Radosław Sikora najpierw został inżynierem a doktorem historii dopiero niedawno a wyrósł na czołowego historyka piszącego o wojskowości polskiej w 17 wieku.

Jacy my-pisz za siebie, ja nie zabiegałem. Jacy nasi-PZPR przerobiona na SLD i parę mniejszych partyjek to nie żadne nasze władze tylko okupacyjne zostawione po wycofaniu armii czerwonej Znow głupi slogan-jak nie unia to Białoruś, ile można tego słuchać. Celem działń władzy powinno być bezpieczeństwo obywateli, państwa i zamożność społeczeńtwa a nie jakaś integracja No chyba że ta integracja jest środkiem do powyższego celu-jak wiemy bya środkiem do przekonania obywateli że wszystko co władza robi to efekt planowanej integracji. Jak rozumiem wcześniej UE funkcjonowała normalnie ? Dziwna obserwacja, moja jest zupełnie odmienna.

Moje wywody w tym względzie ku mojej radości okazały się słuszne. Wg rękopisu AGAD: ASW, dz.86, nr. 39 regiment Denhofa składał się z 5 kompanii("na kompaniey iego no 5 pod każdą no 100 mając"), a Grodzickiego z 4.

A co to ma do rzeczy ? Sienkiewicz który historykiem nie był pisząc powieści historyczne pełnymi garściami czerpał ze źródeł i najnowszych opracowań. A i tak wytyka mu się pomyłki. Chociaż popełnił ich wielokrotnie mniej niż najzacieklej atakujący go oszołom-Olgierd Górka. Tak że czy historyk czy nie-jeśli pisze o historii cokolwiek, możemy spokojnie go rozliczać z faktów historycznych.

To zależy jak szybko uporamy się z Prusami. Litwa się właściwie nie liczyła. A wątpliwe by po zajęciu Prus Stalin narażał się na konfrontację.

Nie od strony Wilna. Można było wykonać atak przez Litwę która się nie liczyła a i tę przy okazji zagarnąć. Albo po prostu zmusić do przepuszczenia polskiej armii.

Toż odpowiedziałem-między wierszami. Prawie całymi siłami atakujemy Prusy, mniejszymi Śląsk i Pomorze Zachodnie. Po sukcesie przerzucamy armię z Prus na zachód i staramy się osiągnąć linię Odry. Liczymy na to że nasz szybki sukces w Prusach zniechęci Rosjan do interwencji. Warunkiem podstawowym jest szybkie opanowanie Prus.

Albo załatwiamy to sprawnie i szybko albo dostajemy potężnego kopa. Czekając na rozbudowę sił niemieckich kiedy ta wola o której mówisz się pojawiła skazujemy się na przegraną, bo Pomorze obojętnie co byśmy nie robili było w tamtych czasach nie do obrony. A trudno sądzić by Niemcy po rozbudowie swych sił spokojnie znosiły utrudnienia gospodarcze jakie powodowało rozdwojenie państwa.

Była to więc ostatnia szansa by zapobiec utracie Pomorza. Niemcy podzielone na 2 częśći miały utrudniony handel a zatem było oczywiste że w końcu-zwłaszcza po odtworzeniu armii będą chciały zmienić ten stan rzeczy. I czy nie w tym właśnie czasie Niemcy odrzuciły postanowienia układu wersalskiego ? Wybacz ale by z organizacji paramilitarnych zrobić wojsko trzeba dużo czasu, a przy przewadze armii polskiej w tym czasie mogliśmy nie dać Niemcom tego czasu. Za to po wzięciu Prus i może osiągnięciu lini Odry przewaga Niemiec byłaby żadna.