Furiusz

Nie mam pojęcia czy przeoczył czy nie - czy jest to zabieg celowy czy przypadkowy. Wydaje mi się, że Bałkany takie trzeciorzędowe nie były - zderzały się tu interesy Rosji i Turcji osmańskiej, a to już samo sporo. Do tego dochodzi CK, a jak oni to stojące za nimi Niemcy. To przecież tematyka bałkańska była powodem zwołania kongresu berlińskiego - największego spotkania międzynarodowego tej rangi od kongresu wiedeńskiego - a to zupełnie pominął autor. Stąd moje pytanie, bo mnie brak wiedzy.

Jestem daleki od stawiania jakichkolwiek autorytarnych tez w tym temacie, ale mam przy tym fragmencie wątpliwości - no bo wszak Żelazny kanclerz Otto von miał z tego co kojarzę wprowadzić pewne socjalne reformy - być jakby ojcem założycielem czegoś co współcześnie zwie się europejskim modelem państwa opiekuńczego. Sporą rolę pewnie odegrała też chadecja, kiedyś silniejsza, a z tego co kojarzę, mająca jeśli idzie o sytuacje robotników pewne wspólne mianowniki z socjalizmem. Pewnie jakąś rolę odegrała emancypacja kobiet etc To mnie trochę dziwi, z tego co pamiętam, to Austro-Węgry jeśli idzie o międzynarodowe konferencje, arbitraże etc musiały trochę uczestniczyć w takowych przed I WŚ choćby w kwestii Bośni i Hercegowiny czy Albanii, w ogóle kocioł bałkański byłby dobrym tematem dla takich międzynarodowych grup roboczych.

Zero tez - same cytaty, zresztą jak w tytule, masz jednak rację - fajnie byłoby gdyby autor trochę jednak to rozwinął

a najzabawniejsze jest to, że gdzieś na forum czytałem temat w którym nie kto inny jak właśnie Secesjonista, pisał, ze z tym to akurat mit - ale mogłem coś pokręcić

Pytanie tylko o jakim czasie mówimy - bo wydaje się, że jeśli o czasie z tematu, to bliżej jest do walk Cezara z Germanami niż wojen markomańskich.

Kiedyś czytałem jakiś tom, składający się z tekstów opublikowanych po konferencji na temat morskiej dominacji minojczyków (bodaj z 1987 roku). Padło tam stwierdzenie, że za pokojowy obraz cywilizacji minojskiej odpowiada Evans, zafascynowany freskami z roślinami etc. Sam był zaś ponoć głębokim pacyfistą i miłośnikiem ogrodów, uznał więc, ze cywilizacja, dzieląca z nim ogrodnicze zainteresowania nie może być agresywna etc i tak mieliby powstać pokojowi, spokojni, etc Minojczycy. Przytaczam jako anegdotkę.

Stary a chyba wart przypomnienia tekst autorstwa Thomas G.C., A Mycenaean hegemony? A Reconsideration [w:] The Journal of Hellenic Studies, nr.90/1970. Autor patrzy na świat mykeński przez pryzmat, późniejszych walk i przepychanek o hegemonię, pośród polis w V-II wieku aC. Dochodzi do wniosku, ze podobnie musiał wyglądać świat mykeński, w którym nie ma raczej co mówić o jakiejś jednostce nadrzędnej, sprawującej władze. Odnosi się też do problemu tekstów hetyckich - dla niego władcy hetyccy, zwyczajnie z najsilniejszym aktualnie władca w świecie mykeńskim, jego hegemonem. ma to sens jeśli założymy, że a) Ahhijawa leżałaby w Grecji kontynentalnej, b) świat ten nie był zbyt dobrze znany Hetytom, którzy nie byli zainteresowani peryferiami swojego państwa by posiadać jakieś znacznie bliższe informacje.

Kolejna pani piszącą w tym temacie1 ma już nieco odmienne zdanie. Badaczka ta koncentruje się przede wszystkim na poszukiwaniu powiązań pomiędzy Italią a Kretą, i powiązania takie znajduje. Przy czym posługuje się nie tylko ceramika ale i przedmiotami metalowymi. Problem polega na tym, ze cześć z nich jest szeroko znajdowana i niekoniecznie musiały przywędrować z Italii, choć mogły. Gdy zajmuje się ceramiką wyraźnie oddziela tą pochodzącą z Krety od mykeńskiej. W przeciwieństwie do pani Blake, starsze opracowania materiału ceramicznego, poddaje pewnej krytyce - mianowicie, część materiałów dawniej określanych jako pochodzące z Rodos, lub mające najlepsze paralele na Rodos, mogła zostać tak określona gdyż w czasach gdy te włoskie stanowiska były badane, jedyne mykeńskie/minojskie stanowisko badane przez włoskich archeologów znajdowało się na Rodos, w związku z tym to tu szukali (co naturalne) analogii. Moim zdaniem ważna informacja. Badaczka ta widzi też na południu Italii niekoniecznie kolonie minojskie/kreteńskie co bardziej otwarty port handlowy, utrzymujący w miarę stałe kontakty z światem egejskim. Podobnie ma być jej zdaniem na Sardynii, gdzie wśród opublikowanych materiałów ceramicznych pochodzących z świata egejskiego, , wedle niej ok 30% powstało na Krecie, z czego większość w warsztatach kydońskich (nie mam pewności czy dobrze odmieniłem ). Co ciekawe w Chani (Khani) na Krecie Hallager odnajduje ceramikę italską datowana na LHIIIC. Świadczyłoby to o wymianie wzajemnej. Do jej listy można by dołożyć przedmioty wspomniane przez Moschosa2, w swoim artykule na temat Achai, gdzie wspomina on o paru przedmiotach metalowych italskiej proweniencji (głownie brzytwy). 1 Hallager P.B., Crete and Italy in the Late Bronze Age III Period [w:] American Journal of Archaeology, vol.89/1985 2 Moschos I., Evidence of the social re-organization and Reconstruction in the Late Helladic IIIC Achaea and Modes of contacts and Sea exchange via the Ionian and Adriatic Sea [w:] all'egeo all Adriatico: organizzazioni sociali, modi di scambio e interaziane in eta postpalaziale

Epoka heroiczna w pełni? Wydaje mi się, ze jak coś nazywa się transporterem, to służy do transportu (piechoty) i ew. jej wsparcia w walce, więc. Starcia z czołgami o ile mają sens to chyba tylko tak jak inni podawali - w sytuacji w której KTO wraz z załogą stoi ukryty w zasadzce, etc. Poza tym wydaje mi się, ze takie pojazdy jak Rosomak etc nie działają samodzielnie na polu bitwy ale z jakąś osłoną/ w jakiejś grupie. Wydaje mi się, też, że dowódcy zdając sobie sprawę, że transporter nie służy do szarż na czołgi, staraliby się unikać sytuacji w której wysłaliby KTO na kolumnę czołgów (działa przecież wywiad, rozpoznanie etc). Tak mi się wydaje, ale ja się nie znam

Agesilaos chyba też pasuje, sporo o nim pisano już w antyku, Nepos, Plutarch, Ksenofont, Cartledge, Paul. Agesilaos and the Crisis of Sparta czy Cawkwell, G.L. Agesilaus and Sparta. [w:] The Classical Quarterly 26/1976

Kilka uwag natury ogólnej: Buck stwierdza i ma w tym racje, że materiał numizmatyczny w tym przypadku nie jest w tym przypadku zbyt dobrym datownikiem1. Jest on zwolennikiem datowania tego na czas niewiele przed 521 aC. Herodot2 pisze, że Platejczycy za radą Spartan oddali się w opiekę Atenom, ci zaś pomogli im obronić się przed Tebami. W wyniku tych wydarzeń Tebanie mieli tych Beotów, którzy nie chcieli zaliczać się do Beotów, pozostawić w spokoju.Tukidydes zaś informuje nas3: Taki był koniec Platej w dziewięćdziesiątym trzecim roku od zawarcia przez nich przymierza z Ateńczykami. Wydaje się, że Teby dopiero tworzą związek beocki. Co więcej w rozumowaniu Bucka znaczącą rolę odgrywa Lattamyas4, wódz który miał opanować spory szmat Beocji (to o nim najpewniej jest we fragmencie z wiki). Buck, w swoim artykule, ale i książce na temat Beocji, datuje go na ok 520 aC5. Wedle niego, o pomoc zbrojną poprosiło Orchomenos zagrożone przez Teby - lub formowany przez Teby związek. Ciekawa jest też wzmianka u Herodota6, że Tanagrejczycy, Koronejczycy i Tespijczycy (...) zawsze wspólnie z nami walczą (...). Oczywiście lista ta pokrywa się z lista pierwotnych członków związku, ustalona na podstawie danych numizmatycznych. Można by się zastanowić czy Tebanie tworząc sojusz militarny skierowany przeciw Orchomenos (i Tesalii), poza swoimi "stałymi" sojusznikami (wymienionymi przez Herodota), nie postarali się i o innych? Pytanie też czemu przypisać powstanie związku - obronie przed spodziewaną agresją tesalską czy wprost przeciwnie, atak ten wymusił wzrost znaczenia Teb montujących sojusz militarny? Jaka jest w tym rola Aten? Oczywiście to jedynie jedna z prób rekonstrukcji powstania Związku Beockiego. 1 Buck R.J., The Formation of the Boeotian League [w:] Classical Philology, vol.67/1972 2 Hdt, ks.VI 108 3 ks.III 68 4 chodzi konkretnie o mały passus u Plutarcha, De Hdt. mal. 33 5 Buck R.J., op.cit. i A History of Boeotia, Edmonton 1979, pag 107-115 6 Hdt. ks.V 78-79

Tylko tyle, a i masz racje - to jest BYŁE niemieckie miast, do 1945, więc masz absolutnie racje.

WMG było niemieckie?

Dziękuję za natychmiastowy odzew. Szczególne podziękowania składam - Fodele, Amice i Secesjoniście, naprawdę mi pomogliście, mam sporo do czytania. to mam, ciekawy wykład na temat tego, ze wyznaczników kultury archeologicznej Kimmerów nalezży szukać w Azji Mniejszej a nie na stepach nadczarnomorskich Ciekawy tekst na ichniej stronie (całe to czasopismo dostępne jest online), ciekawe tezy, mocno wywrotowe jeśli idzie o ogólnie przyjęty zarys dziejów wczesnej epoki żelaza. Wydaje mi się jednak, ze niepoparty dowodami w wystarczającym stopniu. Ciekawy tekst, nie wiedziałem, ze pan Olbrycht zajmował się i Kimmerami, niestety mam co do niego wątpliwości - pominięcie źródeł asyryjskich (a więc dokumenty z pierwszej ręki) wydaje mi się bardzo dużym błędem, no ale wtedy praca nosiłaby inny tytuł. Dodatkowo autorowi zdarza się cytować źródła antyczne bez podania lokalizacji cytowanego fragmentu. Teraz zrobię małego offtopa ale co tam Fakt zresztą Poliajnos wspomina o psach w armii jeszcze kilkakrotnie - VII.9, VII.11. Wspominają o psach bojowych czy psach na wojnie i inni jeszcze autorzy (np Enneasz Taktyk). Problem z passusem VII.11 jest tylko taki, ze Herodot wie tylko o osłach i rannych żołnierzach pozostawionych w obozie (Hdt ks.IV.135), podobnie i z Alyattesem, o ile dobrze pamiętam tekst Herodota, nie wspomina on o takim wykorzystaniu psów. U Herodota występują jedynie psy (indyjskie) jako towarzysze armii Kambyzesa (VII.187). Znam też jeden artykuł - mocno wiekowy na ten temat - Forster E.S., Dogs in Ancient Warfare [w:] Greece and Rome, vol.10/1941

Planowane są badania z dziedziny antropologii fizycznej? To znaczy? Ciekaw jestem czy płeć ustalono na podstawie badań osteologicznych? Są odpowiednie publikacje? Nie wiem czy to kwestia tego gdzie i jak szukałem czy publikacji ale rzadko spotykam się z badaniami osteologicznymi cmentarzysk tego okresu stąd moja ciekawość

Co do koczowników jest ich materiałów trochę, choć to rzeczywiście mało np przemyskie pochówki, czy zabytki awarskie1, jest jeszcze pytanie o to czy to nie naśladownictwa. Co do kontrowersji na temat możliwości zachowania się łuku - generalnie są "środowiska" w których materiały organiczne takie jak drewno zachowują się lepiej a są i takie w których zachowują się gorzej albo wcale. Oczywiście mogą się zachować elementy z materiałów trwalszych (czy lepiej w danym środowisku się zachowujących). Zapewne tak, choć nie jest to niemożliwe - z tego co pamiętam Hunowie mieli stosować dość duże gabarytowo łuki a problem z nimi rozwiązywali poprzez ich asymetryczność - co zapewne miało jakiś wpływ na samo strzelanie. Teraz tak co do uzbrojenia z czasów piastowskich i tego jak wyglądał jego rozkład, jest sporo prac. Ja tak trochę i o późniejszych nieco czasach i o jednym terytorium, ale co tam. Na cmentarzysku w Pokrzywnicy Wielkiej2, odkryto 13 pochówków męskich (choć jest 12 szkieletów męskich, 13 to cenotaf - a uznany za męski z powodu darów grobowych o ile kojarzę dobrze). W 10 w inwentarzu grobowym mamy broń. W grobie nr4 mamy 25 strzał z zadziorami i żelazny nóż. Jest tez 5 mieczy w tych pochówkach, przy czym z tego co wyczytałem datowano miecz z grobu 16 na X-XII wiek, jest tu też ostroga w typie Ii, odmianie 3 wdg Hilczerówny. Są też groty oszczepów i jeden grot włóczni. To oczywiście jednostkowy przypadek ale postaram się sprawdzić więcej opracowań cmentarzysk w obudowie kamiennej. Na temat toporów wczesnośredniowiecznych ze Śląska pisała Sarnowska3. Dochodzi ona do wniosku, ze na tym obszarze, były one nieliczną kategorią w porównaniu do innych typów uzbrojenia. Tylko jeden topór uznała za import (skandynawski) - chodzi o zabytek z Nakła. Do tego miały tu dość wczesne okazy z VII-VIII wieku powiązane z zabytkami z Czech i Węgier. Co ciekawe broń jako dar grobowy składano też do grobu dzieci, co miałoby podkreślać ich status członków elity.4 Co do proc, wspomnianych na początku, znane jest mi jedno średniowieczne znalezisko takiej broni5, choć autor artykułu na ten temat uznał ją za broń myśliwską. Ciekawa jest też kwestia wpływu koczowników na styl i sposoby wojowania innych ludów, choćby w kwestii siodeł, strzemion, czy uzbrojenia ochronnego6 1 Szymański W., Stan wiedzy o zabytkach awarskich z obszarów położonych na północ od terytorium kaganatu [w:] Archeologia Polski 1995 2 Rauhut L., Długopolska L., Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w obudowie kamiennej w Pokrzywnicy Wielkiej, pow. Nidzica [w:] Wiadomości Archeologiczne 36/1971 3 Sarnowska W., Topory wczesnośredniowieczne z obszaru Śląska [w:] Światowit 24/1962 4 Kurasiński T., Militaria jako element wyposażenia wczesnośredniowiecznych pochówków dziecięcych - próba interpretacji na przykładzie znalezisk z Polski [w:] Archeologia Polski 54/2009 5 Nadolski K., Czy proca znaleziona w Gdańsku jest zabawką? [w:] Acta Universitatis Lodzensis. Folia Archaeologica 22/1998 6 jest tego pewnie więcej tutaj taki mała przygrywka Świętosławski W., Rola Awarów w rozpowszechnianiu w Europie azjatyckich form uzbrojenia [w:] Acta Universitatis Lodzensis. Folia Archaeologica 23/2001

To to była panorama społeczeństwa? No chyba nie do końca. U mnie na seansie ludzie jak zaczęli się pojawiać rewolucjoniści etc to i fakt wstawali - ale raczej po to żeby wyjść (zbieżność przypadkowa - chodziło raczej o to, dłużyzny czasem się wlokące strasznie) Mnie się film bardzo podobał, wyciskacz łez ale, nie w moim typie by się zdawało a byłem bardzo zadowolony, że się na niego wybrałem. Postać karczmarza i jego żony - super, no i nie wiem czemu (inni narzekali) ale uważam, że gladiator w dobrej formie był

Ciekawe, choć mało praktyczne - oczywiście nie znając treści ogłoszenia, z tego co pamiętam w Pompejach tego typu teksty wypisywano po prostu na ścianach. Swoją droga tekst tej inskrypcji opublikowano?

Przez luźne skojarzenie z Homerem - grzech i pokusę ulegnięcia temuż grzechowi? Pamiętam, że kiedyś czytałem artykuł Leszka Kajzera w Archaeologia Historica Polona(Kogo deptali Cystersi w Rudach koło Raciborza?) t5 na temat właśnie płytek posadzkowych z przedstawieniami syren. Tam przynajmniej autor miał podobne zdanie, ale z tego co pamiętam tekst ma pewne wady, musiałbym poszukać notatek.

http://www2.almamater.uj.edu.pl/99/14.pdf - zdjęcie ze strony 80 http://www.academia.edu/1894354/Nakladka_okucia_heraldycznego_z_cmentarzyska_w_Robawach_gm._Reszel_st._XXIII - to chyba bardziej z interesujących czasów http://www.archeo.uw.edu.pl/zalaczniki/upload1243.pdf tu tylko wspomniane http://vddb.laba.lt/fedora/get/LT-eLABa-0001:J.04~2007~ISSN_1392-5520.N_8.PG_160-170/DS.002.1.01.ARTIC - trochę wcześniejsze czasy jest też typologia Raddatz'a jeśli idzie o okucia końcówek pasa, a na temat klamer też jest pewnie sporo opublikowanego materiału. Poszukam w publikacjach źródłowych na temat cmentarzysk tzw typu mazowieckiego i dam znać co znalazłem

z pewną wzgardą pominięto w tych dyskursach kwestię pasów, a przecież bez nich rycerzom byłoby trochę nieporęcznie. Zatem jak wyglądały? A jakie ramy chronologiczne i geograficzne?

Może to trochę nie w temat, ale ochrona zabytków to nie tylko bezpośrednia ochrona w salach muzealnych ale także konserwacja zabytków oraz ochrona tych jeszcze nie wydobytych. Tu trwa od dłuższego już czasu dyskusja między środowiskami tzw eksploratorów lub też szabrowników oraz ich przeciwników.

Dodajmy, że chłosta była też kara na zawodach sportowych w Grecji : Temistoklesie, w zawodach sportowych chłoszcze się tych co wybiegają przed czasem miał wedle Plutarcha [Żywot Temistoklesa 11.3] powiedzieć do ateńskiego wodza Eurybiades

Mamy jej opis u Appiana1Zebrawszy 10000 swojej piechoty i 500 jazdy, poza tym jeszcze i nieco sprzymierzeńców, obsadził Termopile, aby schronić się przed nieprzyjaciółmi w tym trudno dostępnym miejscu i czekać na wojska z Azji. (...) Otóż Antioch kazał tu wznieść podwójny mur, a na murze ustawił machiny do wyrzucania pocisków. Na szczyty gór wysłał Etolów, aby ktoś niepostrzeżenie nie okrążył ich po ścieżynce, po której posuwając się był napadł Kserkses na Leonidasa (...) Etolowie umieścili na jednym i drugim szczycie po tysiącu ludzi, a resztę swoich sił rozłożyli według własnego uznania wokół miasta Heraklei. Kiedy Manniusz ujrzał przygotowane stanowiska nieprzyjacielskie wydał rozkaz uderzenia o świcie. W nocy kazał jednak dwóm trybunom wojskowym (...) aby (...) okrążyli góry i wyparli ze szczytów Etolów, o ile tylko zdołają. Jeden z nich został (...) jednak odparty o szczytu Teiechus, gdyż Etolowie trzymali się tu dzielnie. Katon natomiast (...) wdarł się jednak na strome wyniosłości mimo oporu nieprzyjaciela. król ustawił do walki lekkozbrojnych i peltastów, przed falangą, samą zaś falangę umieścił przed obozem, na prawym jej skrzydle u podnóża gór ustawił procarzy i łuczników, a na lewym słonie i oddział który zawsze stawał z nimi do walki. Kiedy przyszło do walki wręcz, początkowo lekkozbrojni ze wszystkich stron okrążywszy Manniusza stwarzali mu wielkie trudności. (...) Wtem niespodziewanie ukazali się uciekający (...) Etolowie, którzy schronili się do obozu Antiocha. Kiedy ukazał się Katon (...) strach ogarnął żołnierzy króla (...) więc bezładnie poczęli uciekać w stronę jego wałów. Powinien być chyba i opis u Liwiusza, choć pewny nie jestem. Wspomina o bitwie (dosłownie) Świderkówna2, bardziej koncentrując się na jej skutkach, stwierdzając, że Antioch w zasadzie niewiele stracił na tej wyprawie. 1 Appian, Historia Rzymska, ks.XI.17-20 2 Świderkówna A., Hellada królów, Warszawa 2008, pag 377

Chodzi mi bardziej o lud i bardziej o jego dzieje przedrzymskie niż z czasów podboju rzymskiego choć i informacjami na ten temat jak wiadomo nie pogardzę Nie jestem pewien - chodzi o współautora Historii Albanii z serii Ossolineum? Jeśli tak to był on mediewistą, co oczywiście nie ujmuje jego pracy nic. Niestety jego "głównej" pracy jeszcze nie czytałem. Z Dyczkiem mnie mocno naprowadziłeś, dzięki. Ta praca doczekała się z kolei bardzo krytycznego tekstu autorstwa Hammonda - N.G.L. Hammond, The Kingdoms in Illyria circa 400-176 BC [w:] Annual of the British school at Athens, vol.61/1966, który też nie jest zresztą pozbawiony wad jak na moje oko, choćby w kwestii wywodzenia pochodzenia nazwy samego ludu. W ogóle autor ten popełnił kilka tekstów na temat Illirii bądź z Illirami związane. Po angielsku jest jeszcze praca J.Wilkesa oraz praca Edwina E. Jacquesa, z tych które widziałem, choć zapewne jest ich więcej. Same prace Evans z tego co wiem wiele nie straciły na aktualności jeśli idzie o archeologię Illiri a przynajmniej Risan, obecnie w Czarnogórze, a samo stanowisko jest badane przez polskich archeologów. W ramach ciekawostki, zajęcia podlinkowane przez Ciebie prowadzi autorka tekstu od którego wyszedłem.