Semper

Spotkanie z autorem książki w Instytucie Historii PAN w Warszawie opis zdarzenia opis książki

Kwartalnik Historyczny Najstarsze polskie czasopismo humanistyczne nr 4 (2014) Rocznik CXXI format B5, s. od 745 do 983 Spis treści Aleksander Łupienko, W kręgu salonów i wizyt domowych. Towarzyskość w warszawskich mieszkaniach klasy średniej lat 1864-1914 Andrzej Nowak, Izolacjonizm i appeasement: Waszyngton i Londyn wobec imperium sowieckiego oraz polskiego kryzysu latem 1920 r. Jan Kęsik, Udział wojska w akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej we wschodnich i południowych powiatach województwa lubelskiego w latach 1937-1939 PRZEGLĄDY — POLEMIKI — MATERIAŁY Dariusz Andrzej Sikorski, O tym, jak metodolog historii stara się zatuszować swoje potknięcia o antropologię historyczną (w odpowiedzi Karolinie Polasik-Wrzosek) Dariusz Andrzej Sikorski, Metodolog historii o metodologii historii (tak jak ją rozumie) (W odpowiedzi Wojciechowi Wrzoskowi) Czy powstanie w roku 1863 było nieuchronne? Zapis dyskusji redakcyjnej odbytej 11 marca 2013 r. z udziałem Jerzego W. Borejszy, Andrzeja Nowaka, Jerzego Zdrady, prowadzonej przez Macieja Janowskiego ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE Maciej Janowski, Król nie jest nagi. Wokół kryteriów ocen klasyków historiografii Jerzy Gaul, Pożegnanie z monarchią habsburską * * * E. Niebelski, Tunka. Syberyjskie losy księży zesłańców 1863 roku — Katarzyna Cedro, Stanisław Wiech K. Jurczak, Dylematy zmiany. Pisarze rumuńscy XIX wieku wobec ideologii zachowawczej. Studium przypadku — Raluca Goleșteanu D. M. Segesser, Der Erste Weltkrieg in globaler Perspektive — Maciej Górny IN MEMORIAM Zbigniew Wójcik (29 X 1922–22 III 2014) — Teresa Chynczewska-Hennel Jacques Le Goff (1 I 1924–1 IV 2014) — Henryk Samsonowicz KOMUNIKATY Rozstrzynięcie pierwszego konkursu Nagrody im. Gerarda Labudy ZAWARTOŚĆ ROCZNIKA CXXI Spis treści rocznika Spis autorów Spis recenzentów CONTENTS link z opisem

Kwartalnik Historyczny (The Historical Quarterly) Special Issue (2014) In English [b5, 230 p., 8 colour plates] TABLE OF CONTENTS Introduction Marcin Rafał Pauk, The Coin in the Political Culture of the Middle Ages. On the Iconography of the Bohemian Deniers in the First Half of the Twelfth Century Michał Tymowski, Women During the Early Portuguese Expeditions to West Africa Paweł T. Dobrowolski, By Coach to the Scaffold: Theatres of Remorse in Eighteenth-Century London Maciej Górny, ‘Five Great Armies Against Our Enemies’. A Comparative Study in the History of Racism Paweł Duber, The Leadership of the Sanacja Camp and the Controversy over the Future Constitution, 1928–1935 REVIEWS — POLEMICS — MATERIALS Rafał Stobiecki, Kwartalnik Historyczny (the Historical Quarterly). A Portrait Sketch REVIEW ARTICLES AND REVIEWS Halina Manikowska, Does the Concept of ‘Popular Religion’ in the Middle Ages Still Make Sense? Regarding Alicja Szulc’s Homo Religiosus Richard Butterwick-Pawlikowski, A Dialogue of Republicanism and Liberalism: Regarding Anna Grześkowiak-Krawawicz’s Book on the Idea of Liberty * * * A. Pieniądz, Tradycja i władza. Królestwo Włoch pod panowaniem Karolingów, 774–875 — Jerzy Strzelczyk G. Macy, The Hidden History of Women’s Ordination. Female Clergy in the Medieval West — Grzegorz Pac W. Leitsch, Das Leben am Hof König Sigismunds III. von Polen — Edward Opaliński L. Lazurko, Chasopys ‘Kwartalnik Historyczny’ i rozvytok pol ́skoï istoriohrafiï ostann ́oï chverti XIX — pershoï polovyny XX stolittia — Andrzej Janicki Szczegółowy opis

Metodologia, metoda i terminologia grafiki i rysunku Teoria i praktyka redakcja naukowa Jolanta Talbierska ISBN 978-83-7507-290-7 format A4, s. 504, ilustr., indeks nazwisk, oprawa twarda Czy możemy mówić o wspólnej teorii rysunku i grafiki, wspólnej metodologii i metodzie? Czemu służy i czy w ogóle jest potrzebna krytyczna teoria, a zwłaszcza krytyczna terminologia grafiki i rysunku? W ostatnich dziesięcioleciach XX w. badania nad rysunkiem i grafiką, wpisane w ogólną teorię i metodologię historii sztuki, rozwinęły się bardzo dynamicznie i podążają obecnie w dwóch głównych kierunkach. Pierwszy z nich, niezwykle rozpowszechniony, wykorzystuje przedmiotowo rysunki, a zwłaszcza ryciny, tworząc narzędzie ikonograficzne, metodę stosowaną nie tylko w historii sztuki i architektury, lecz również w historii książki, ilustracji, w archeologii czy wreszcie w samej historii (...). Drugi kierunek, znacznie ważniejszy, choć o mniejszym zasięgu, będący częścią ogólnej historii sztuki, stanowi samodzielny obszar badań dzieł na papierze, posługując się rozbudowanymi metodami (jak filigranistyka) i wieloma perspektywami badawczymi, przy czym najważniejsze światowe dokonania w tym zakresie (także w refleksji teoretycznej) powstają w wyniku współpracy kustoszy i akademików. Jest to rezultatem powrotu do ostro krytykowanej swego czasu doktryny koneserstwa (nigdy w pełni niezaniechanej), lecz również do badań materiałowych i dzieła samego w sobie, przy czym ta tendencja jest wyraźna w obecnej historii sztuki nie tylko dla dzieł na papierze. [Jolanta Talbierska] Spis treści Wprowadzenie Tadeusz J. Żuchowski, Between Connoisseurship and Science Jolanta Talbierska, Krytyczna teoria i terminologia rysunku i grafiki Paweł Ignaczak, Teoria grafiki autorskiej i jej wpływ na twórczość malarzy‐rytowników francuskich XVIII wieku Maciej Jarzewicz, Rysunek i grafika w dyskusji historyczno‐artystycznej ostatnich 40 lat Joanna A.Tomicka, Nowożytna grafika europejska w badaniach ostatnich 30 lat. Zarys problematyki –kierunki, metody, postulaty Katarzyna Kulpińska, Polska grafika artystyczna dwudziestolecia międzywojennego. Spór o miejsce wśród sztuk plastycznych w ówczesnej teorii i krytyce Małgorzata Micuła, Między grafiką, rysunkiem a malarstwem. Monotypia w grafice nowoczesnej i współczesnej Sebastian Dudzik, Twórcza autonomia powielania i odbijania. Zmiana statusu elementów procesu graficznego i wynikające z niego perturbacje w klasyfikacji i terminologii Anna Żakiewicz, Grafika i rysunek dzisiaj. Zarys problematyki terminologicznej Anna Manicka, Współczesny drzeworyt polski. Nowa terminologia i metodologia badań Arkadiusz Wagner, Ekslibris jako dziedzina grafiki w sferze zainteresowań historii sztuki i bibliologii Katarzyna Krzak‐Weiss, Wyposażenie graficzne polskich edycji modlitewnika Hortulus animae. Problemy i perspektywy badawcze Maria Cubrzyńska‐Leonarczyk, Izabela Wiencek, Grafika polska w starych drukach – terra incognita? Z problemów rejestracji i opracowania Kamilla Pijanowska, Polskie wydawnictwa z reprodukcjami dzieł sztuki około połowy XIX wieku – funkcje i problemy badawcze Małgorzata Komza, Ilustracja jako instrument kształtowania świadomości zbiorowej w XIX wieku Michał Zawada, Opłakiwanie Wita Stwosza jako symptom i otwarcie historii w kontekście teorii obrazu Georges’a Didi‐Hubermana Albert Boesten‐Stengel, Hidden Lines. Creative Process and Genetic Criticism. On Drawings of Leonardo da Vinci and Filippino Lippi Barbara Hryszko, A Painter as a Draughtsman. Typology and Terminology of Drawings in Academic Didactics and Artistic Practice in France in 17th Century Grażyna Maria Hałasa, Reedycja – edycja. Interesujący aspekt twórczości graficznej Rembrandta Agnieszka Salamon‐Radecka, Reprodukcja czy interpretacja? Kilka uwag na temat graficznych wersji dzieł Jana Matejki Erik Hinterding, Investigation into Paper and Watermarks as a Research Method in Prints and Drawings Peter Fuhring, Print Publishers and their Stocklists: a New Approach toward the History of Prints and Printmaking Marzenna Ciechańska, Papierowe obicia ścienne – kołtryny i tapety. Rozważania o terminologii w świetle technologii wytwarzania Małgorzata Biłozór‐Salwa, Podłoża inne niż papierowe w europejskiej grafice nowożytnej. Rola, funkcja i znaczenie Małgorzata Maria Grąbczewska, Niebezpieczne związki dagerotypii z grafiką. Problemy badawcze z pogranicza dziedzin Izabela Zając, Ilustracje fotomechaniczne vs albumy fotograficzne oraz z pocztówkami. Identyfikacja, konserwacja, terminologia Magdalena Grenda, Metody reintegracji wizerunku w konserwacji i restauracji obiektów zabytkowych na podłożu papierowym. Próba klasyfikacji Karolina Rajna, Grafika – narzędzie do rekonstrukcji dzieła Renata Sulewska, Oddziaływanie wzorów graficznych na sztukę nowożytną w Rzeczypospolitej – jeszcze jedno spojrzenie Krystyna Jackowska, Honorata Bartoszewska‐Butryn, Między oryginalnością a powtórzeniem. Refleksje nad graficznymi widokami Gdańska z XVI i XVII wieku Agnieszka Gronek, Ryciny jako źródło nowych przedstawień w sztuce cerkiewnej pierwszej Rzeczypospolitej Iwona Bińkowska, Pomiędzy wyobrażeniem a dokumentacją. Znaczenie rysunku i grafiki w badaniach nad sztuką ogrodową (na przykładach śląskich) Dominik Zieliński, Grafika jako narzędzie badawcze. Pierwowzory dekoracji malarskiej pałaców w Linderhof i Herrenchiemsee Maria Romanowska‐Zadrożna, Ryciny i rysunki jako przekaz ikonograficzny zaginionych dzieł sztuki. Na przykładzie dokumentacji strat wojennych w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Agnieszka Wiatrzyk, Ne farò quanti, ne potrò avere, e dei più belli...Techniki rysunkowe w rzymskich wedutach Giovanniego Antonia Dosio (1533‐1611) Emilia Olechnowicz, Palladianizm i powrót do Złotego Wieku. Rysunki architektoniczne i scenograficzne Inigo Jonesa Przemysław Wątroba, Kolekcjonerstwo rysunku architektonicznego w XVIII‐wiecznej Polsce na przykładzie kolekcji Stanisława Augusta. Postulaty badawcze Piotr Kibort, Rysunki architektoniczne w zbiorach muzealnych i gabinetach rycin w Polsce – dzieła sztuki czy archiwalia? O teorii, metodzie i praktyce opracowania zbiorów Anna Czarnocka, Zbiory graficzne Polskiego Towarzystwa Historyczno‐Literackiego / Biblioteki Polskiej w Paryżu – zbiór emigracyjny Emilia Ström, Polonika w Svenska Porträttarkivet (SPA). Tradycja, funkcja i interpretacja – portrety graficzne jako przekaz ikonograficzny Justyna Guze, Andrzej Dzięciołowski, Metodaczy brak metody? O współczesnym kolekcjonerstwie rysunków na przykładzie zbiorów Andrzeja S. Ciechanowieckiego i Barbary Piaseckiej‐Johnson Katarzyna Gieszczyńska‐Nowacka, Rekonstrukcja zbioru graficznego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Metody badań Piotr Borusowski, Wirtualna rekonstrukcjaj ako metodab adań nad dawnymi kolekcjami rysunków na przykładzie albumów „Desseins originaux” z Muzeum Narodowego w Warszawie Anna Kucewicz, Problemy opracowania rzeczowego dokumentów z zakresu grafiki i rysunku Piotr P. Czyż, Marcin Romeyko‐Hurko, Tworzenie cyfrowego środowiskai nformacyjnego w gabinecie rycin Spis ilustracji Indeks nazwisk Ilustracje kolorowe szczegółowy opis on-line

Polecam bardzo ciekawy numer prestiżowego czasopisma: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej Tom XLIX, zeszyt 2 format B5, s. 244 Od 2014 roku każdy tom (rocznik) czasopisma ukazuje się w dwóch zeszytach. Treść zeszytu 2 tomu XLIX (2014) Artykuły Roman Jurkowski, Majątek wygrany w karty – jak po powstaniu styczniowym litewskie Kałnoberże znalazły się w rękach rodziny Stołypinów Joanna Gierowska‐Kałłaur, Marek Kornat (oprac.), Turcja w koncepcjach polskiego Sztabu Generalnego w okresie Konferencji Lozańskiej (1922-1923). Nieznane memorandum Tadeusza Schaetzla Ewa Kowalska Dąbrowska, Pomoc Jointu i Agro-Jointu dla ludności żydowskiej na obszarze Białorusi radzieckiej Henryk Walczak, Polska a sprawa rumuńsko-sowieckiego paktu o nieagresji w latach 1931-1932 Marek Kazimierz Kamiński, Klęska państwa czechosłowackiego w 1938 roku Hubert Kuberski, Wschodnioeuropejska odyseja Leona Degrelle’a. Walońscy ochotnicy Waffen SS (1943-1945) na froncie wschodnim Sebastian Chojnacki, Sowiecka sztuka operacyjna w latach 1940-1941 Wiktor Hebda, Serbska dominacja polityczna w pierwszej federacji narodów południowosłowiańskich (1918-1941) – zarys problematyki Eugeniusz Mironowicz, Rosja – Ukraina. 25 lat między „ograniczoną współpracą a ograniczoną konfrontacją” Recenzje Joanna Rak, Andrzej de Lazari, Oleg Riabow, Magdalena Żukowska, Europa i Niedźwiedź Stanisław Ciesielski, Istorija stalinizma. Prinuditielnyj trud w SSSR. Ekonomika, politika, pmiat’: materiały mieżdunarodnoj naucznoj konfieriencyi, Moskwa 28-29 oktiabria 2011 g., red. L. I. Borodkin, S. A. Krasilnikow, O. W. Chlewniuk Mariusz Mazur, Jan Plamper, Kult Stalina. Studium alchemii władzy, tłum. K. Bażyńska-Chojnacka, P. Chojnacki Wytyczne dla autorów Zasady recenzowania artykułów Instrukcja redakcyjna link do opisu on-line

Ukazał się nowy tom rocznika: Odrodzenie i Reformacja w Polsce Tom LVIII Format B5, s. 325. ilustr. Spis treści ARTYKUŁY Szymon Brzeziński, Ostatni „król przyrodzony”. Jan Zygmunt Zapolya w literaturze siedmiogrodzkiej lat siedemdziesiątych wieku XVI Jaśmina Korczak‐Siedlecka, Model wychowania dziewcząt w szesnastowiecznej Polsce Urszula Augustyniak, „Wolę mieć religionem frigidam niż nullam”. Jerzy i Krzysztof Zbarascy wobec rekatolicyzacji i zmiany systemu rządów w Rzeczypospolitej za Zygmunta III Wazy Mariola Jarczykowa, Krzysztofa Dorohostajskiego zabawy Muzom poświęcone MATERIAŁY Arkadiusz Wagner, Wolumin z księgozbioru Mikołaja Korycińskiego z rękopiśmiennym fragmentem tekstu Filipa Melanchtona Małgorzata Pęgier, Zjawiska niezwykłe i nadprzyrodzone w Kronice Stefana Ranatowicza (1617‐94) oraz ich rola w spojrzeniu na historie POLEMIKI i DYSKUSJE Maciej Ptaszyński, O znakach kościoła i ich znaczeniu. Polemika z Kazimierzem Bemem ARTYKUŁY RECENZYJNE Maciej Ptaszyński, „Grzeczny dysydent”? O pracy Dariusza M. Bryćko, The Irenic Calvinism of Daniel Kałaj (d. 1681). A Study in the History and Theology of the Polish‐Lithuanian Reformation Mariusz Dobkowski, Średniowiecze bez katarów? Najważniejsze nurty w bieżącej dyskusji na temat dysydencji katarskiej RECENZJE I OMÓWIENIA Die baltischen Lande im Zeitalter der Reformation und Konfessionalisierung. Livland, Estland, Össel, Ingermanland, Kurland und Lettgallen. Stadt, Land und Konfession 1500‐1721 (Wojciech Kriegseisen) Reden und Schweigen über religiöse Differenz. Tolerieren in epochenübergreifender Perspektive (Wojciech Kriegseisen) Thomas Frenz, Abkürzungen. Die Abbreviaturen der lateinischen Schrift von der Antike bis zur Gegenwart; Jan Węcowski, Słownik skrótów łacińskich (Krzysztof R. Prokop) Maria Maślanka‐Soro, Powrót Melpomeny. Tragedia włoska od średniowiecznego odrodzenia po renesansowy rozkwit (Jolanta Dygul) Małgorzata Borkowska, Zakony żeńskie w Polsce w epoce nowożytnej (Krzysztof R. Prokop) Mirosław Lenart, Miles pius et iustus. Żołnierz chrześcijański katolickiej wiary w kulturze i piśmiennictwie dawnej Rzeczypospolitej (XVI‐XVIII w.) (Marta Wojtkowska‐Maksymik) Kazimierz Bem, Wilki i łagodne jagniątka Chrystusa. Powstanie, rozwój i rola Holenderskiego Kościoła Reformowanego w XVI i XVII wieku (Andrzej Borowski) Amos Komenský, Opera omnia (Henryk Gmiterek) Przemysław Piotr Szpaczyński, Mocarstwowe dążenia Zygmunta III w latach 1587‐1618 (Henryk Wisner) Tomasz Jeż, Kultura muzyczna jezuitów na Śląsku i ziemi kłodzkiej (1581‐1776) (Barbara Przybyszewska‐Jarmińska) Piotr Michalik, Stosunki polityczno‐wyznaniowe w XVII‐wiecznym Marylandzie na tle kształtowania się ustroju tej kolonii (Piotr Robak) Christians and the Non‐Christian Other (Krzysztof Bielecki) „Archiv für Reformationsgeschichte” (Jaśmina Korczak‐Siedlecka, Kamil Suchecki) „Rinascimento”, Seconda Serie, t. LII, 2012 (Danilo Facca) „The Hungarian Historical Review” (Szymon Brzeziński) KRONIKA The Renaissance Society of America Annual Meeting (New York City, 27‐29 marca 2014 r.) (Valentina Lepri) XXVII Międzynarodowy Kongres Comicoe tragico nella vita del Rinascimento (Chianciano Terme – Pienza,17‐19 lipca 2014 r.) (Jean‐Louis Charlet) International RefoRC Colloquium Reformed Majorities and Minorities: Confessional Boundaries and Contested Identities (Wydział „Artes Liberales”, Uniwersytet Warszawski, 22‐24 września 2014 r.) (Michał Choptiany) Underground and Across the Channel. Wydawnictwa i publikacje drugiego obiegu w nowożytnej Anglii i Polsce (Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera, Pałac biskupa Erazma Ciołka, 24‐26 września 2014 r.) (Jolanta Rzegocka) link z opisem on-line

Polski Sejm ogłosił rok 2014 Rokiem Jana Karskiego. Senaty – Rzeczypospolitej oraz Stanów Zjednoczonych – wydały specjalne uroczyste deklaracje, zwracając uwagę na niezwykłe życie oraz osiągnięcia tego wybitnego Polaka, nagrodzonego w 1982 r tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata przez Instytut Yad Vashem i honorowym obywatelstwem Izraela. W maju 2014 r parlament Kanady na uroczystej sesji przyznał mu tytuł Bohatera Ludzkości. Można wskazać na wiele aspektów dziedzictwa Jana Karskiego, niemniej do najważniejszych należy tak z pewnością bliska mu moralna i polityczna wytyczna sformułowana w koncepcji przyjętej w 2005 r przez Zgromadzenie Ogólne ONZ Responsibility to Protect (R2P), czyli odpowiedzialności za ochronę ludności cywilnej przed najcięższymi, masowymi zbrodniami, jak ludobójstwo, zbrodnie przeciwko ludzkości czy czystki etniczne. Jan Karski a odpowiedzialność za ochronę Książka wydana przez Wydawnictwo Semper w koedycji z Fundacją Edukacyjną Jana Karskiego Koncepcja i redakcja: Eugeniusz Smolar i dr Bartłomiej M. J. Szewczyk Konsultacja merytoryczna: dr Agnieszka Bieńczyk-Missala ISBN 978-83-7507-177-1 format B5, s. 270 Spis treści DZIEDZICTWO JANA KARSKIEGO Eugeniusz Smolar, Dziedzictwo Jana Karskiego: obowiązek ochrony Małgorzata Durska, Jan Karski – odpowiedzialność i obowiązek Bartłomiej M. J. Szewczyk, Karski i Lemkin: innowatorzy norm w prawie międzynarodowym I. POLSKA W ŚRODOWISKU MIĘDZYNARODOWYM Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski, Odpowiedzialność za ochronę a ONZ Robert Kupiecki, Dziedzictwo Jana Karskiego a polityka bezpieczeństwa RP Roman Kuźniar, Karski, Lemkin i odpowiedzialność za ochronę II. OD PRAWA DO INTERWENCJI DO OBOWIĄZKU OCHRONY Gregory H Stanton, Dziesięć stadiów ludobójstwa Gareth Evans, Mohamed Sahnoun, Odpowiedzialność za ochronę. Nowe spojrzenia na interwencje humanitarne Susan E. Rice, Andrew J. Loomis, Ewolucja interwencji humanitarnej a odpowiedzialność za ochronę III. STUDIUM PRZYPADKÓW: OD SOMALII PO SYRIĘ Jon Western, Joshua S. Goldstein, Interwencje humanitarne osiągnęły dojrzałość – studium przypadku: od Somalii po Syrię Nathalie Tocci, O pojęciu siły politycznej i normach IV. ZAPOBIEGANIE MASOWYM ZBRODNIOM W STRATEGIACH BEZPIECZEŃSTWA Madeleine K. Albright, Richard S. Williamson, Masowe okrucieństwa w świetle Narodowej Strategii Bezpieczeństwa Jason Ralph, Promocja odpowiedzialności za ochronę w brytyjskiej strategii Nick Witney, Dlaczego Europa nie może wyrzec się interwencjonizmu i jak ma interweniować lepiej V. REFORMA INSTYTUCJI MIĘDZYNARODOWYCH Anne‐Marie Slaughter, Bezpieczeństwo, solidarność i suwerenność: główne wątki reformy ONZ Harold Hongju Koh, Międzynarodowe sądownictwo karne 5.0 VI. ANEKS Organizacje zajmujące się Odpowiedzialnością za ochronę i zapobieganiem masowym zbrodniom Autorzy stosowny link (szczegółowy opis publikacji)

Numer liczy 248 stron, a poświęcony jest głównie epoce nowożytnej. Jądrem zeszytu są cztery rozprawy, z których jedna dotyczy wczesnych wypraw portugalskich do Afryki Zachodniej, a pozostałe trzy dotyczą historii Polski XVII-XVIII wieku. Również pozostałe działy, w tym liczne recenzje, dotyczą epoki nowożytnej. Oto stosowny link. Kwartalnik Historyczny Najstarsze polskie czasopismo humanistyczne nr 3 (2014) Rocznik CXXI format B5, s. od 497 do 744 SPIS TREŚCI Michał Tymowski, Kobiety w czasie wczesnych wypraw portugalskich do Afryki Zachodniej Edward Opaliński, Zjazd rokoszowy warszawski w październiku 1607 r. Marcin Kamler, Przemoc między szlachtą w Polsce w XVII w. — zjawisko masowe? Urszula Kosińska, Stosunki Augusta II z Rosją w latach 1730–początek 1733 w świetle relacji saskiego posła w Moskwie i Petersburgu Jeana Le Forta PRZEGLĄDY — POLEMIKI — PROPOZYCJE Bogdan Wachowiak, Uwagi do artykułu recenzyjnego Jerzego Dygdały Dzieje fryderycjańskich Prus w XVIII w., czyli o wyższości absolutyzmu nad szlachecką wolnością ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE Dorota Dukwicz, Wojciech Kriegseisen, L’Embarras de richesses, czyli czemu poświęcona jest nowa książka o Sejmie Czteroletnim — historii idei, historii politycznej czy historii kultury? * * * T. Nastulczyk, P. Oczko, Homoseksualność staropolska. Przyczynek do badań — Kamil Frejlich N. J. Bettlé, Wenn Saturn seine Kinder frisst. Kinderhexenprozesse und ihre Bedeutung als Krisenindikator — Edmund Kizik W. Czarnecki, Szlachta ziemi chełmskiej do połowy XVI wieku — Alicja Szymczakowa Diseases of the Imagination and Imaginary Disease in the Early Modern Period, red. Y. Haskell — Tomasz Wiślicz P. Rutkowski, Kot czarownicy. Demon osobisty w Anglii wczesnonowożytnej — Tomasz Wiślicz Russland an der Ostsee. Imperiale Strategien der Macht und Kulturelle Wahrnehmungsmuster (16. bis 20. Jahrhundert), red. K. Brüggemann, B. D. Woodworth — Stanisław Wiech M. Mikołajczyk, Proces kryminalny w miastach Małopolski XVI–XVIII wieku — Marcin Kamler E. Franke, Von Schelmen, Schlägern, Schimpf und Schande. Kriminalität in einer früheneuzeitlichen Kleinstadt — Strasburg in der Uckermark — Maria Bogucka D. Konieczna, Ustrój i funkcjonowanie sejmiku brzeskolitewskiego w latach 1565–1763 — Monika Jusupović Testamenty Zygmunta III Wazy, tłum. M. Plago, A. Poznański, oprac. i wyd. W. Kaczorowski, B. Kaczorowska, M. Kaczorowska — Urszula Augustyniak T. Wiślicz, Upodobanie. Małżeństwo i związki nieformalne na wsi polskiej XVII–XVIII wieku. Wyobrażenia społeczne i jednostkowe doświadczenia — Andrzej Karpiński A. Cilli, Historia buntów możnowładczych w Polsce w latach 1606–1608. Historia Moskwy — Edward Opaliński M. Hengerer, Kaiser Ferdinand III. (1608–1657). Eine Biographie — Andrzej Kamieński Chronik der Marienkirche in Danzig. Das „Historische Kirchen Register” von Eberhard Bötticher (1616). Transkription und Auswertung, wyd. Ch. Herrmann, E. Kizik — Maria Bogucka P. Klint, Szlachecki obrót ziemią w powiecie kcyńskim w latach 1626–1655 — Marcin Broniarczyk Źródła do dziejów ziemi lęborsko-bytowskiej 1657–1815: od statusu lenna polskiego do inkorporacji do Królestwa Pruskiego i integracji z Pomorzem pruskim, oprac. i wyd. B. Wachowiak, Z. Szultka — Jerzy Dygdała K. Maćkowska, Początki amerykańskiej administracji lokalnej (od założenia kolonii do 1787 roku) — Katarzyna Stelmasiak A. Skrzypietz, Królewscy synowie — Jakub, Aleksander i Konstanty Sobiescy — Urszula Kosińska Stanislas Auguste, Mémoires, wyd. A. Grześkowiak-Krwawicz, D. Triaire — Zofia Zielińska IN MEMORIAM Wojciech Wrzesiński (6 X 1934 –2 VII 2013) — Tomasz Szarota Zofia Hilczer-Kurnatowska (9 VI 1932 –11 VIII 2013) — Jerzy Strzelczyk Władysław Andrzej Serczyk (23 VII 1935 –5 I 2014) — Teresa Chynczewska-Hennel LISTY DO REDAKCJI Sprostowanie do Sprostowania — Tomasz Szubert KOMUNIKATY Komunikat Redakcji „Kwartalnika Historycznego”

Ukazał się nowy tom 110 prestiżowego półrocznika ACTA POLONIAE HISTORICA. Główne tematy tomu dotyczą problemów społeczeństwa PRL, takich jak zatrudnienie (bezrobocie) kobiet w latach 1945-1970 (Natalia Jarska), sytuacja ludzi starych (Dariusz Jarosz) czy mało znany temat obcokrajowców mieszkających w Warszawie w latach 1945-1956 (Jerzy Kochanowski). Z problemów metodologicznych warto odnotować studium Krystyny Kersten o kłopotach ze stosowaniem samych pojęć i aporii lewica-prawica w odniesieniu do opisu rzeczywistości społeczno-poltycznej pod panowaniem komunistów, np. w PRL. Polecam też dwie rozprawy autorów zagranicznych. Pierwsza opisuje narracje i dyskurs komunistów po 1948 roku o sytuacji i życiu codziennym w międzywojennej Czechosłowacji (Stanislav Holubec). Druga analizuje wpływ reform patriarchy Nikona na unifikację Ukraińców i Rosjan (Tatyana Tairova-Yakovleva). W numerze jak zwykle można znaleźć bogaty dział recenzji i not bibliograficznych. Liczący 245 stron tom zamyka wspomnienie o Prof. Jacku Kochanowiczu (1946-2014). Zachęcam do zapoznania się z dokładniejszym opisem publikacji, jak również oczywiście do lektury zawartości. APH to periodyk wydawany w języku angielskim.

Kamil Piskała Mieczysław Niedziałkowski – początki politycznej działalności i kształtowanie światopoglądu (1893‐1918) Wydawnictwo Naukowe Semper Warszawa 2014 ISBN 978-83-7507-156-6 Format B5, s. 286, fot. 13, bibliografia, indeks nazwisk Kamil Piskała (ur. 1988) – historyk, redaktor i (okazyjnie) publicysta, doktorant w Katedrze Historii Polski Najnowszej Uniwersytetu Łódzkiego. Interesuje się dziejami Drugiej Rzeczypospolitej, polską myślą polityczną oraz historią lewicy i emancypacyjnych ruchów społecznych w XX wieku. Przygotowuje rozprawę poświęconą polskiej myśli socjalistycznej lat 30. Publikował m.in. w „Sensus Historiae”, „Praktyce Teoretycznej”, Magazynie Filozoficznym „Hybris”, „Biuletynie Historii Pogranicza” i „Roczniku Łódzkim”. W dorobku ma ponad dwadzieścia artykułów naukowych oraz redakcję naukową książki Rewolucja 1905. Przewodnik Krytyki Politycznej (Warszawa 2013). Członek redakcji kwartalnika „Praktyka Teoretyczna”. szczegółowy opis w sieci Mieczysław Niedziałkowski (1893-1940) był bez wątpienia jedną z najwybitniejszych osobowości na scenie politycznej Drugiej Rzeczypospolitej. Jak ujmował to Bernard Singer, uchodził wówczas za „ozdobę i skarb” PPS. Prezentowana książka poświęcona jest jednak mniej znanemu aspektowi biografii M. Niedziałkowskiego, czyli okresowi młodzieńczemu i aktywności politycznej z lat poprzedzających odzyskanie niepodległości. Którędy wiodła jego droga do socjalizmu i jacy autorzy byli jej patronami? W jaki sposób budował swoją pozycję w środowisku lewicy niepodległościowej? Co sprawiło, że pomimo młodego wieku i niewielkiego doświadczenia, już w pierwszych miesiącach Drugiej Rzeczypospolitej mógł stać się jedną z centralnych postaci polskiego parlamentaryzmu? Niniejsza książka jest próbą odpowiedzi na tak postawione pytania. Spis treści Wstęp Podziękowania Rozdział 1. Mek Dzieciństwo, dom rodzinny, szkoła Rozdział 2. Filareta Działalność w organizacjach młodzieżowych (1908‐1912) Rozdział 3. Student Nauka i działalność polityczna w Petersburgu (1912‐1914) Rozdział 4. Konspirator W szeregach warszawskiej PPS (listopad 1914‐sierpień 1915) Rozdział 5. Radykał Pierwszy rok pod niemiecką okupacją (sierpień 1915‐wrzesień 1916) Rozdział 6. „Cekaerowiec” Po Akcie 5 Listopada (październik 1916‐październik 1917) Rozdział 7. Teoretyk Ostatni rok wojny (listopad 1917‐listopad 1918 Zakończenie Wykaz źródeł i bibliografia Indeks nazwisk

Uwaga: Link do książki został zmieniony z przyczyn niezależnych

Ukazał się nowy numer prestiżowego półrocznika w języku angielskim: Acta Poloniae Historica vol. 109 Studies on Nationality Issues in the Interwar Poland Format A5, s. 314 CONTENTS STUDIES ON NATIONALITY ISSUES IN THE INTERWAR POLAND Włodzimierz Mędrzecki, The Society of the Second Republic of Poland Revisited: The Nationality Issues Olga Linkiewicz, Peasant Communities in Interwar Poland’s Eastern Borderlands: Polish Historiography and the Local Story Kai Struve, Polish Peasants in Eastern Galicia: Indifferent to the Nation or Pillars of Polishness? National Attitudes in the Light of Józef Chałasiński’s Collection of Peasant Youth Memoirs Piotr Cichoracki, Polonisation Projects for Polesia and Their Delivery in 1921-1939 Anna Engelking, Between the Lord and the Jew: Some Remarks on the Identity Structure of Belarusian kolkhozniks in the Late Twentieth and Early Twenty-first Centuries Natalia Aleksiun, Together but Apart: University Experience of Jewish Students in the Second Polish Republic Anna Novikov, Quieta non movere? The B’nai B’rith in East Upper Silesia 1921-1934 Torsten Lorenz, Changing Social Roles in a Polish-German Border Town: The Case of Międzychód/Birnbaum ARCHIVE Stanisław Ossowski, The Regional Bond and the National Bond in Opole Silesia: Some Aspects of Relevance (prefaced by Michał Łuczewski) REVIEWS Piotr Wandycz, Short Histories of Poland The Hungarian Historical Review. Acta Historica Academiae Scientiarum Hungaricae – New Series, ii, 4 (2013): Teréz Oborni (ed.), The Prince of Transylvania – Szymon Brzeziński; David Frick, Kith, Kin and Neighbors: Communities and Confession in Seventeenth-Century Wilno – Maria Cieśla; Jerzy Ogonowski, Sytuacja prawna Żydów w Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939. Prawa cywilne i polityczne [The Legal Situation of the Jews in the Republic of Poland from 1918 to 1939. Civil and Political Rights] – Anna Landau-Czajka; Maksym Hon, Iz kryvdoyu na samoti: Ukrayins’ko-yevreĭs’ki vzayemyny na zakhidnoukrayins’kych zemlyakh u skladi Pol’shchi (1935-1939) – Włodzimierz Mędrzecki; Béla Tomka, A Social History of Twentieth-Century Europe – Adam Kożuchowski SHORT NOTES CHRONICLE Dritte Tagung Deutsche Polenforschung ‘Wissen, Verstehen, Übersetzen: Nachbarn im Dialog’, Gießen, Germany, March 20-22, 2014 – Maciej Górny link zewnętrzny

Andrzej Pietrasz Allen Ginsberg w Polsce ISBN 978-83-7507-151-1 format B5, s. 245, ilustr., indeks osobowy Poezja Allena Ginsberga w przekładach dotarła do Polski dość późno, bo po około dziesięciu latach od ukazania się tomu Skowyt w Stanach Zjednoczonych, później też niż legenda beatnika‐buntownika, jaka powstała w Ameryce już w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Ginsberg zresztą tę legendę podtrzymywał, a jego zdolności autokreacji były na tyle silne, że potrafił wpływać na swój wizerunek oraz obraz całej formacji Beat Generation właściwie przez cały okres swojej działalności literacko‐społecznej. Podobna legenda, potem wielokrotnie modyfikowana, ale czyniąca z amerykańskiego beatnika postać prawie mityczną, wytworzyła się również w Polsce. Pierwsze wzmianki o grupie niepokornych amerykańskich poetów, która później znana będzie jako Beat Generation, pojawiły się w Polsce pod koniec lat pięćdziesiątych. […] Szczegółowy opis publikacji Oprócz działalności literackiej był Allen Ginsberg również działaczem społecznym, angażującym się w różne przedsięwzięcia mające pomóc wykluczonym grupom społecznym w uzyskaniu pełni praw obywatelskich, a więc mniejszościom etnicznym (Murzyni, Indianie), niższym klasom społecznym amerykańskiego tygla, mniejszościom seksualnym będącym na marginesie, wreszcie młodzieży, która – nie godząc się na taki obraz Ameryki – postanowiła walczyć, najpierw kontestując tę rzeczywistość, a potem coraz donioślej domagać się zmian. Adresatami żądań byli amerykańscy politycy i uprzywilejowane warstwy społeczne, dostrzegający wreszcie, że obok nich żyją też inni ludzie, którzy powinni mieć takie same prawa. Po stronie tych wykluczonych stawał Allen Ginsberg jako ich nieformalny rzecznik, swoją poezją walcząc o zmiany, które powinny zostać wprowadzone dla lepszego i sprawiedliwszego funkcjonowania amerykańskiej demokracji. Będąc najbardziej znanym beatnikiem, korzystał z koniunktury, która przyczyniła się do wzrostu zainteresowania awangardową poezją amerykańską, również w Polsce. [ze wstępu] Spis treści Podziękowania Wstęp Rozdział I Beat Generation i Allen Ginsberg w historii literatury amerykańskiej Allen Ginsberg jako najważniejszy przedstawiciel Beat Generation Dziedzictwo poetyckie Allena Ginsberga Preromantyzm Williama Blake’a i Allen Ginsberg Transcendentalizm amerykański a Allen Ginsberg. Henry David Thoreau i Ralph Waldo Emerson Walt Whitman a tradycja i nowatorstwo poezji Ginsberga Ameryka Emersona, Thoreau, Whitmana i Ginsberga Poetyckie inspiracje Allena Ginsberga Główne tematy poezji Allena Ginsberga Bunt przeciwko Ameryce Polityka i sprawy społeczne Sprzeciw wobec obyczajowości amerykańskiej „Jestem żydem bo jestem buddystą” – buddyjskie i żydowskie wątki w życiu i poezji Allena Ginsberga Allen Ginsberg a kontrkultura lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Allen Ginsberg jako poeta i działacz społeczny w latach 1970-1997 Rozdział II Allen Ginsberg w Polsce Wizyty Allena Ginsberga w Polsce Rok 1965 Warszawa Kraków Rok 1986 Kraków – Kielce Warszawa Rok 1993 Łódź – Bydgoszcz Kraków – Katowice Przyczyny popularności Ginsberga w Polsce i zainteresowania jego poezją Kontrkultura na Zachodzie Ruch hipisowski w Polsce Ruch hipisowski w Polsce a Allen Ginsberg Hipisi a filozofia Wschodu Allen Ginsberg, gender studies i polska literatura homoseksualna Badania genderowe w Polsce Grzegorz Musiał Edward Pasewicz Allen Ginsberg oraz poeci polscy starszego pokolenia – Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert i Tadeusz Różewicz Miłosz i Herbert a Allen Ginsberg Tadeusz Różewicz Twórczość inspirowana i dedykowana Allenowi Ginsbergowi Allen Ginsberg w czasopismach polskich i wydawnictwach zwartych Wczesna działalność Beat Generation Ginsberg w czasie kształtowania się i rozwoju ruchu hipisowskiego w Polsce w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Relacje z pobytów poety w Polsce Opinie krytyków o Beat Generation i recenzje poezji Ginsberga Rozmowy o Ginsbergu i z Ginsbergiem w tle Artykuły pośmiertne, pożegnalne i ujmujące całościowo postać Ginsberga Inne artykuły i książki Wiersze Allena Ginsberga z Polską w tle Allen Ginsberg w tłumaczeniach polskich Allen Ginsberg w dokumentach Instytutu Pamięci Narodowej Zakończenie Bibliografia Zbiory twórczości Allena Ginsberga Bibliografia Allena Ginsberga w Polsce Allen Ginsberg – książki poetyckie Allen Ginsberg – antologie Allen Ginsberg – poezja drukowana w czasopismach Allen Ginsberg – proza Allen Ginsberg – artykuły o utworach Artykuły o Allenie Ginsbergu Wizyty Allena Ginsberga w Polsce – omówienia, nawiązania, oświadczenia Allen Ginsberg – zgon, pożegnanie Allen Ginsberg – rozmowy Allen Ginsberg – recenzje Wiersze i utwory prozatorskie poświęcone Allenowi Ginsbergowi i inspirowane jego poezją lub zawierające odwołania do jego twórczości czy legendy Artykuły i książki różne, w których pojawia się nazwisko Allena Ginsberga Spektakle teatralno‐poetyckie i muzyczne, audycje radiowe, spotkania dotyczące twórczości Allena Ginsberga (wybór) Ilustracje Indeks osobowy

Buntownicy tamtych lat Co dziś zostało z awangardy drugiej połowy XX stulecia? Debata o Allenie Ginsbergu, prekursorze hipisowskiej kontrkultury, połączona z promocją nowości wydawniczych: Andrzej Pietrasz Allen Ginsberg w Polsce (Wydawnictwo Naukowe Semper) i Allen Ginsberg Listy (Wydawnictwo Czarne). Udział biorą: Piotr Bratkowski (Newsweek Polska), Mirosław Pęczak (Polityka) i Andrzej Pietrasz (autor). Moderatorka: Agnieszka Lipińska (Stowarzyszenie Inicjatyw Kobiecych). 22 października (środa), godz. 18.00, Stacja Muranów, ul. Andersa 13, Warszawa. wydarzenie FB

Urszula Augustyniak Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI-XVIII wieku Wydanie II poprawione i rozszerzone Wydawnictwo Naukowe Semper Warszawa 2014 ISBN 978-83-7507-285-3 Format B5, s. 300, il. 32, bibliografia, indeks miejscowości, indeks osób Prof. zw. Urszula Augustyniak jest historykiem epoki nowożytnej, pracuje w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi badania z zakresu kultury politycznej, wojskowości i stosunków wyznaniowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a szczególnie Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1. połowie XVII stulecia. Opublikowała m.in. monografie naukowe: Informacja i propaganda w Polsce za Zygmunta III (1981); Koncepcje narodu i społeczeństwa w literaturze plebejskiej od końca XVI do końca XVII wieku (1989); Wazowie i „królowie rodacy”. Studium władzy królewskiej w Rzeczypospolitej XVII wieku (1999); Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Mechanizmy patronatu (2001); W służbie hetmana i Rzeczypospolitej. Klientela wojskowa Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640) (2004); Państwo świeckie czy księże? Spór o rolę duchowieństwa katolickiego w Rzeczypospolitej w czasach Zygmunta III Wazy. Wybór tekstów (2013); podręcznik akademicki Historia Polski 1572-1795 (2008) oraz edycje źródłowe: „Spisek orleański” w latach 1626-1628 (wraz z W. Sokołowskim; 1990) i Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim (wydanie pierwsze 1992, wydanie drugie 2014). Pierwsze wydanie niniejszej edycji źródłowej ukazało się w 1992 r. pt. Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Semper, ss. 250. Obecne drugie wydanie zostało poszerzone o cztery dokumenty: Testament Marcina Pawłowicza Szwaba z 20 X 1606 r.; Akt fundacji zboru ewangelicko‐reformowanego w Smorgoniach przez Krzysztofa Zenowicza, wojewodę brzesko‐litewskiego z 23 VIII 1612 r.; Zapis testamentowy Katarzyny z Oborskich Grabowskiej, stolnikowej witebskiej na kształcenie czterech młodzieńców wyznania reformowanego w szkołach ewangelickich w Wielkim Księstwie Litewskim z 4 VI 1727 r. oraz Suplement z 29 XII 1729 r. do testamentu Katarzyny z Oborskich Grabowskiej, stolnikowej witebskiej z 19 III t.r. W testamentach nr 1 i 14 zmieniono podstawę źródłową, wykorzystując lepsze kopie, natomiast testamenty nr 2 i 6 opublikowano na podstawie przekazów rękopiśmiennych – zgodnie z sugestiami recenzentów wydania pierwszego. Spis treści Wstęp Zasady wydawnicze 1. Mikołaj Radziwiłł zw. Czarnym, kanclerz wielki litewski i wojewoda wileński 2. Jerzy Zenowicz, kasztelan smoleński 3. Mikołaj Radziwiłł, wojewoda nowogródzki 4. Marek Ławrynowicz Wnuczko, ciwun retowski 5. Jan Janowicz Hlebowicz, wojewoda trocki 6. Krzysztof Radziwiłł zw. Piorunem, wojewoda wileński i hetman wielki litewski 7. Marcin Pawłowicz Szwab 8. Krzysztof Juriewicz Zenowicz, wojewoda brzesko‐litewski 8a. Akt fundacji zboru ewangelicko‐reformowanego w Smorgoniach 9. Jerzy Radziwiłł, kasztelan trocki 10. Krzysztof Mikołaj Dorohostajski, marszałek wielki litewski 11. Krzysztof II Radziwiłł, hetman polny (następnie wielki) litewski, wojewoda wileński 12. Janusz Radziwiłł, kasztelan wileński 13. Władysław Dorohostajski, cześnik litewski 13a. Zapis testamentowy Władysława Dorohostajskiego, cześnika litewskiego, na zbory ewangelickie w jego dobrach 14. Anna Maria Radziwiłłowa, koniuszyna litewska 15. Bogusław Radziwiłł, koniuszy litewski 16. Katarzyna z Radziwiłłów Hlebowiczowa, wojewodzina wileńska 17. Katarzyna z Oborskich Grabowska, stolnikowa witebska 17a. Zapis testamentowy Katarzyny z Oborskich Grabowskiej, stolnikowej witebskiej 17b. Suplement do testamentu Katarzyny z Oborskich Grabowskiej, stolnikowej witebskiej Wykaz skrótów Bibliografia Indeks miejscowości Indeks osób [u]Opis szczegółowy w katalogu[/u]

Kwartalnik Historyczny Najstarsze polskie czasopismo humanistyczne nr 2/2014, rocznik CXXI format B5, s. od 249 do 496 SPIS TREŚCI Aleksandra Arkusz, Współpraca USA-ZSRR w zakresie repatriacji amerykańskich jeńców wojennych w latach 1944-1947 Mirosław Szumiło, Kierownictwo Polskiej Partii Robotniczej (1945-1948) — portret historyczno-socjologiczny Maria Pasztor, Spór o Triest w relacjach dyplomatycznych polsko-włoskich w latach 1945-1947 Jarosław Pałka, Działalność Michała Żymierskiego w czasie okupacji niemieckiej w świetle akt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego PRZEGLĄDY — POLEMIKI — MATERIAŁY Wojciech Wrzosek, Dogmatyczny „metodysta” przeciwko metodologii historii ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE Marek Wierzbicki, Niewyjaśnione pogromy Tadeusz Wolsza, Związki między polityką i sportem w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Krzysztof Kosiński, Literaci polscy w trybach polityki * * * M. B. B. Biskupski, Independence Day. Myth, Symbol, & the Creation of Modern Poland — Izabella Main M. Lacko, Dwuramienny krzyż w cieniu swastyki — Andrzej Krawczyk O. Mertelsmann, Everyday Life in Stalinist Estonia — Dariusz Jarosz P. Gasztold-Seń, Koncesjonowany nacjonalizm. Zjednoczenie Patriotyczne „Grunwald” 1981-1990 — Andrzej Boboli IN MEMORIAM Marian Biskup (19 XII 1922–16 IV 2012) — Henryk Samsonowicz IN MEMORIAM Adam Galos (22 VII 1924 –11 IV 2013) — Tomasz Szubert Krystyna Śreniowska (21 XI 1914 –12 V 2013) — Rafał Stobiecki KOMUNIKATY Nagroda im. Profesora Stanisława Herbsta

Agnieszka Czarkowska Paraboliczność w polskiej prozie historycznej lat 1956‐1989 Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2014 ISBN 978-83-7507-295-2 format B5, s. 220, ilustr., bibliografia, indeks osobowy Książka stanowi monograficzne studium istotnego zjawiska w polskiej prozie historycznej lat 1956‐1989, czyli paraboliczności ówczesnych powieści i eseistyki. Chodzi tu o szczególną dwupoziomową konstrukcję wpisaną w naturę powstających wówczas dzieł, dzięki której traktowały one nie tylko o historii, ale stanowiły również zakamuflowany komentarz do rzeczywistości, w której powstawały, czyli do okresu PRL. Wybrane teksty Władysława Lecha Terleckiego, Hanny Malewskiej, Kazimierza Brandysa, Pawła Jasienicy czy Jarosława Marka Rymkiewicza zostały w książce poddane wielopoziomowym interpretacjom pokazującym, że parabola posiada jednocześnie oblicze polityczne i filozoficzne. Książka stanowi zatem interesującą pozycję dla znawców literatury, ale także dla nauczycieli, uczniów, studentów i wszystkich miłośników współczesnej prozy historycznej. link z opisem Agnieszka Czarkowska (ur. 1981 r.) jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa; studiowała i doktoryzowała się na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Publikowała w tomach zbiorowych i czasopismach, m.in. w „Ruchu Literackim”, „Tekstualiach”, „FA‐arcie”, „Zeszytach Naukowych KUL”. Jej zainteresowania skupiają się wokół współczesnej prozy, a zwłaszcza jej uwarunkowań historyczno‐politycznych. Szczególnie zajmuje się problematyką postkolonializmu i hermeneutyki feministycznej. Obecnie pracuje w Instytucie Mediów w Wyższej Szkole Teologiczno‐Humanistycznej im. Michała Beliny‐Czechowskiego w Krakowie. Spis treści Skróty tytułów pozycji z zakresu literatury podmiotu używane w książce Wstęp Część pierwsza: Konkretyzujący wymiar paraboliczności I. Wyjaśnianie rzeczywistości o charakterze genetyczno‐przyczynowym II. Strukturalne wyjaśnianie współczesności na zasadzie modelu lub analogonu rzeczywistości 1. Model polityczny (pojęciowy) 2. Model społeczno‐ideowy (semantyczny) Część druga: Uniwersalizujący wymiar paraboliczności I. Rewizja polskiej historiozofii II. Historia – magistra vitae? Próba współczesnej historiozofii 1. Procesualność historii – horyzontalność paraboli. 2. Powtarzalność historii – wertykalność paraboli Bibliografia Indeks osobowy

Jerzy Łojek występuje co prawda w indeksie, jednak trudno na Pana pytanie odpowiedzieć pozytywnie

Stepan Ivanyk Filozofowie ukraińscy w Szkole Lwowsko-Warszawskiej Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2014 ISBN 978-83-7507-161-0 format B5, s. 224, ilustr., bibliografia, indeks osobowy Tematyka poruszana w książce Stepana Ivanyka wpisuje się w badania dotyczące jednej z najważniejszych polskich formacji intelektualnych w XX wieku – Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Autor analizuje jej fenomen z perspektywy, której dotychczas nie uwzględniali badacze tego zagadnienia, chodzi tu mianowicie o wielokulturowy charakter Lwowa, będącego kolebką Szkoły. Uzasadniając główną hipotezę pracy, której istotą jest założenie przynależności do Szkoły wielu czołowych przedstawicieli ukraińskiej myśli filozoficznej, działających w przedwojennej Galicji, autor przedstawia obraz ważnych wydarzeń w historii współpracy polskiej i ukraińskiej myśli filozoficznej. Ponadto książka umożliwia spojrzenie na Szkołę w szerszej perspektywie, jako na zjawisko o charakterze wielokulturowym. Szczególnie cenne są analizy relacji Kazimierza Twardowskiego ze studentami i doktorantami narodowości ukraińskiej. Stepan Ivanyk (ur. 1982) – filozof, kulturoznawca, adiunkt w Zakładzie Semiotyki Logicznej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Absolwent Wydziału Filozofii Uniwersytetu Lwowskiego (2004), Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego (2010), Instytutu Nauk Humanistycznych i Społecznych Narodowego Uniwersytetu „Politechnika Lwowska” (2011), Szkoły Nauk Społecznych Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk (2012). Dziedzina badań naukowych: wzajemne wpływy polskiej i ukraińskiej filozofii, rozwój kultury i filozofii we Lwowie w drugiej połowie XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Spis treści Wstęp 1. Ukraińscy uczniowie Twardowskiego 1.1. Kulturowo‐historyczne uwarunkowania powstania i rozwoju Szkoły Twardowskiego 1.1.1. Polsko‐ukraińskie relacje kulturowe we Lwowie i Galicji Wschodniej w latach 1895‐1939 1.1.2. Stosunek Twardowskiego do Ukraińców 1.1.3. Podsumowanie 1.2. Ukraińcy w Szkole Twardowskiego 1.2.1. Ukraińscy studenci Twardowskiego na Uniwersytecie Lwowskim 1.2.1.1. Działalność pedagogiczna Twardowskiego 1.2.1.2. Ukraińscy słuchacze Twardowskiego 1.2.1.3. Sylwetki wybranych ukraińskich studentów Twardowskiego 1.2.2. Udział Ukraińców w pracach Polskiego Towarzystwa Filozoficznego we Lwowie 1.2.2.1. Działalność Polskiego Towarzystwa Filozoficznego we Lwowie 1.2.2.2. Ukraińcy w Polskim Towarzystwie Filozoficznym 1.2.2.3. Sylwetki ukraińskich współpracowników Polskiego Towarzystwa Filozoficznego 1.2.3. Podsumowanie 2 . Filozoficzna twórczość ukraińskich uczniów Twardowskiego na tle tradycji Szkoły Lwowsko‐Warszawskiej 2.1. Filozoficzna twórczość ukraińskich uczniów Twardowskiego 2.1.1. Stefan Baley 2.1.1.1. Pojęcie psychologicznej podstawy uczuć 2.1.1.2. Struktura i klasyfikacja uczuć 2.1.1.3. „Motyw endymioński” w twórczości poetyckiej 2.1.1.4. Kierunki etyki naukowej 2.1.1.5. Pojęcie „cant” 2.1.2. Jakym Jarema 2.1.2.1. Filozofia i nauki filozoficzne 2.1.2.2. Analiza wyobraźni twórczej Szewczenki 2.1.2.3. Psychoanalityczna teoria Freuda 2.1.3. Wołodymyr Juryneć 2.1.3.1. Krytyczna analiza freudyzmu 2.1.3.2. Krytyczna analiza fenomenologii Husserla 2.1.3.3. Pojęcie dialektyki w filozofii burżuazyjnej 2.1.4. Hawryił Kostelnyk 2.1.4.1. Pojęcie negacji i niczego 2.1.4.2. Pojęcia materii i energii 2.1.4.3. Porządek logiczny i porządek rzeczywisty 2.1.4.4. Zasada tożsamości w logice 2.1.5. Aleksander Kulczycki 2.1.5.1. Pojęcie „duszy rasy” 2.1.6. Jarosław Kuźmiw 2.1.6.1. Kierunki psychologii 2.1.7. Stefan Ołeksiuk 2.1.7.1. Pojęcia percepcji, impresji i idei u Hume’a 2.1.7.2. Struktura sądu spostrzeżeniowego 2.1.7.3. Struktura i klasyfikacja komunikatów 2.1.7.4. Struktura i klasyfikacja pomyłek pisemnych 2.1.8. Milena Rudnicka 2.1.8.1. Pojęcie piękna u Albertiego 2.1.9. Hilarion Święcicki 2.1.9.1. Historia filozofii ruskiej 2.1.10. Miron Zarycki 2.1.10.1. Relacja estetyki i matematyki 2.2. Filozoficzny kontekst Szkoły Lwowsko‐Warszawskiej 2.2.1. Merytoryczne wyróżniki Szkoły Lwowsko‐Warszawskiej 2.2.1.1. Wyróżniki ogólne 2.2.1.2. Wyróżniki szczegółowe 2.2.2. Merytoryczne wyróżniki Szkoły Lwowsko‐Warszawskiej w filozoficznej twórczości ukraińskich uczniów Twardowskiego 2.2.2.1. Wyróżniki ogólne 2.2.2.2. Wyróżniki szczegółowe 2.2.3. Znaczenie i cechy charakterystyczne ukraińskiej gałęzi Szkoły Lwowsko‐Warszawskiej 2.2.3.1. Znaczenie 2.2.3.2. Cechy charakterystyczne twórczości ukraińskich uczniów Twardowskiego 2.2.4. Podsumowanie Aneks. Inni filozofowie ukraińscy związani ze Szkołą Lwowsko‐Warszawską Zakończenie Wykaz tekstów, których fragmenty zostały przedrukowane w niniejszej książce Skróty Bibliografia Indeks Dokumenty link do szczegółowego opisu

Kwartalnik Historyczny nr 1/2014 Rocznik CXXI, format B5, s. od 1 do 248 Spis treści Rafał Rutkowski, Dzięki komu Islandczycy nawrócili się na chrześcijaństwo? Konwersja widziana oczami średniowiecznych autorów Radosław Kotecki, Aeternum Dei servitium ad sanctum locum. Pokuta zabójców Pięciu Braci Męczenników w relacji Brunona z Kwerfurtu Tomasz Gałuszka OP, Mikołaja Duthorowa error condemnatus ab Ecclesia. Dominikanie polscy wobec herezji i nowych nurtów pobożności w pierwszej połowie XIV w. Jarosław Nikodem, Od Brna do Igławy. Husyckie misje dyplomatyczne z lat 1419–1436 PRZEGLĄDY — POLEMIKI — materiały Stanisław A. Sroka, Wykaz Polaków wypromowanych na uniwersytecie w Bolonii w drugiej połowie XV w. ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE La Rumeur au Moyen Âge. Du mépris à la manipulation (Ve–XVe siècle), red. M. Billoré, M. Soria — Magdalena Brzozowska R. Schneider, Vom Dolmetschen im Mittelalter. Sprachliche Vermittlung in weltlichen und kirchlichen Zusammenhängen — Michał Tomaszek A.T. Hack, Gregor der Grosse und die Krankheit — Michał Tomaszek J. Pysiak, Król i Korona Cierniowa. Kult relikwii we Francji Kapetyngów — Karol Szejgiec R. Ellenblum, The Collapse of the Eastern Mediterranean. Climate Change and the Decline of the East, 950–1072 — Krzysztof Polek Gnieźnieńskie koronacje królewskie i ich środkowoeuropejskie konteksty, red. J. Dobosz, M. Matla, L. Wetesko — Paweł Figurski T. Lohse, Die Dauer der Stiftung. Eine diachronisch vergleichende Geschichte des weltlichen Kollegiatstifts St. Simon und Judas in Goslar — Marcin R. Pauk A. Teterycz-Puzio, Na rozstajnych drogach. Mazowsze i Małopolska w latach 1138–1313 — Józef Dobosz R.B. Wærdahl, The Incorporation and Integration of the King’s Tributary Lands into the Norwegian realm c. 1195–1397 — Rafał Rutkowski A.V. Majorov, Rus´, Vizantiâ i Zapadnaâ Evropa. Iz istorii vnešnepolitičeskih i kul´turnyh svâzej XII–XIII vv. — Adrian Jusupović A. Radzimiński, Kościół i duchowieństwo w średniowieczu. Polska i państwo zakonu krzyżackiego w Prusach — Maria Anioł A. Salina, Polityka książąt mazowieckich wobec władz Kościoła od początku XIV wieku do 1526 roku — Anna Supruniuk G. Ianziti, Writing History in Renaissance Italy. Leonardo Bruni and Uses of the Past — Anna Horeczy J. Jefferson, The Holy Wars of King Wladislas and Sultan Murad. The Ottoman-Christian Conflict from 1438–1444 — Stanisław A. Sroka A.V. Belâkov, Čingisidy v Rossii XV–XVII vekov. Prosopografičeskoe issledovanie — Natalia Królikowska IN MEMORIAM Anna Sucheni-Grabowska (12 VIII 1920 –30 VI 2012) — Jan Żaryn, Jan Dzięgielewski LISTY DO REDAKCJI Sprostowanie — Bogusław Andrzej Baczyński KOMUNIKATY Nagroda „Studiów Źródłoznawczych” im. Stefana Krzysztofa Kuczyńskiego za 2012 r. Rozstrzygnięcie Konkursu im. Profesora Jerzego Michalskiego Oświadczenie Muzeum Niepołomickiego opis on line

Anioł Dowgird Zdrowy rozsądek i kraina marzeń Pisma wybrane red. nauk. Jacek Jadacki ISBN 978-83-7507-280-8 format B5, s. 613, fotografie, reprodukcje, bibliografia, spis nazwisk, słowniczek Anioł Dowgird (1776-1835), filozof i logik, pijar, nauczyciel w szkołach prowincji litewskiej, prof. Uniwersytetu Wileńskiego. Tom zawiera wszystkie filozoficzne pisma polskie Anioła Dowgirda – myśliciela, którego słusznie uważa się za prekursora późniejszych badań filozoficznych Kazimierza Twardowskiego i jego uczniów. Anioł Dowgird urodził się w Jurkowszczyźnie, w majątku leżącym w dawnym powiecie mścisławskim województwa mohylewskiego Pierwszej Rzeczypospolitej. W wyniku pierwszego rozbioru majątek ów znalazł się w Cesarstwie Rosyjskim (obecnie należy do rejonu rosławskiego obwodu smoleńskiego). Ojcem Anioła był zubożały szlachcic – Stanisław Dowgird. Spis treści Wprowadzenie (Jacek Jadacki) Traktaty filozoficzne 1. Rozbiór dzieła pod tytułem O filozofii przez Feliksa Jarońskiego z uwagami nad nimi 2. O logice, metafizyce i filozofii moralnej rozprawa 3. Wykład przyrodzonych myślenia prawideł czyli logika teoretyczna i praktyczna 4. Antykrytyka. Odpowiedź autora na recenzję jego dzieła pod tytułem Przyrodzone myślenia prawidła 5. Rzeczywistość poznań ludzkich Appendix 6. Jan Gwalbert Styczyński: Jakobinizm literacki 7. Anioł Dowgird: Program kursu logiki w Uniwersytecie Wileńskim na lata 1819-1821 8. Anioł Dowgird: Trzy projekty względem kursów filozofii teoretycznej i praktycznej 9. Jan Karol Skrodzki: List do Anioła Dowgirda 10. Anioł Dowgird: Dwie prośby do Rady Uniwersytetu Wileńskiego 11. Anioł Dowgird: Dwa listy do Joachima Lelewela 12. Michał Wiszniewski: Wykład przyrodzonych myślenia prawideł Anioła Dowgirda [recenzja] 13. Anioł Dowgird: Podanie do cara Mikołaja I 14. Anioł Dowgird: Fragment testamentu 15. Antoni Fijałkowski: X. Anioł Dowgird 16. Kilka świadectw współczesnych o Aniele Dowgirdzie Bibliografia Posłowie. Życie i dzieło Anioła Dowgirda (Jacek Jadacki) Słowniczek Spis nazwisk Ilustracje opis on-line

Kwartalnik Historyczny nr 4 (2013) SPIS TREŚCI Od Redakcji. Europa Środkowo-Wschodnia jako problem badawczy Marian Dygo, Czy istniał feudalizm w Europie Środkowo-Wschodniej w średniowieczu? Krzysztof Ożóg, Uwagi o badaniach nad średniowieczną kulturą umysłową Europy Środkowo-Wschodniej Wojciech Kriegseisen, Region historyczny Europy Środkowo-Wschodniej w badaniach nad dziejami wyznaniowymi epoki nowożytnej Tomasz Stryjek, Europa Środkowa (Środkowo-Wschodnia), czyli o pochwale różnorodności i komparatystyki PRZEGLĄDY — POLEMIKI — PROPOZYCJE Odpowiedzi na ankietę Christoph Augustynowicz, Europa Środkowo-Wschodnia. O praktycznym używaniu tego pojęcia na podstawie stanowisk i argumentów historiografii zachodniej po roku 1945/po Oskarze Haleckim Maciej Górny, Użyteczność i granice. Europa Środkowo-Wschodnia jako narzędzie badawcze Grażyna Jurkowlaniec, Europa Środkowa w badaniach nad sztuką: od geografii artystycznej do „horyzontalnej historii sztuki” Jan Kieniewicz, Eurosarmacja. O Europie Środkowej z perspektywy cywilizacyjnej Tomasz Kizwalter, „Zachód porwany…” Jerzy Kłoczowski, Europa Środkowo-Wschodnia — rezultaty i pytania Dariusz Kołodziejczyk, O roli i użyteczności pojęcia „Europa Środkowo-Wschodnia” Marek Kornat, Tożsamość historyczna Międzymorza — interpretacje i rzeczywistość Aleksiej Miller, Koncepcje regionalnego podziału Europy to przedmiot badań geografii mentalnej. I tyle Eduard Mühle, Uwagi o ograniczonej przydatności pojęcia „Europa Środkowo-Wschodnia” („Ostmitteleuropa”) w badaniach mediewistycznych Jaroslav Pánek, Europa Środkowa — tysiącletnie starania o przetrwanie w równowadze Henryk Samsonowicz, Europa Środkowo-Wschodnia i pojęcia pokrewne Ludwig Steindorff, Przestrzenie postrzegania w trakcie zmiany. Rozważania o pojęciach Europa Wschodnia i Europa Środkowo-Wschodnia Larry Wolff, Idea Europy Środkowej: z perspektywy amerykańskiego dziecka zimnej wojny Josef Žemlička, Europa Środkowa i jej wczesne państwowości: temat wyczerpany czy perspektywiczny? ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE Ryszard Grzesik, O przeszłości Słowaków w średniowieczu i erze nowożytnej * * * D. Kalhous, Anatomy of a Duchy. The Political and Ecclesiastical Structures of Early Premislid Bohemia — Roman Michałowski E. Isenmann, Die deutsche Stadt im Mittelalter. 1150–1550. Stadtgestalt, Recht, Verfassung, Stadtregiment, Kirche, Gesellschaft, Wirtschaft — Henryk Samsonowicz B. Jähnig, Verfassung und Verwaltung des Deutschen Ordens und seiner Herrschaft in Livland — Marian Dygo K. Keller, Erzherzogin Maria von Innerösterreich (1551–1608). Zwischen Habsburg und Wittelsbach — Edward Opaliński A. B. Pernal, Rzeczpospolita Obojga Narodów a Ukraina. Stosunki dyplomatyczne w latach 1648–1659 — Mariusz R. Drozdowski D. Worthington, British and Irish Experiences and Impressions of Central Europe, c. 1560–1688 — Waldemar Kowalski B. Kuzmany, Brody. Eine galizische Grenzstadt im langen 19. Jahrhundert — Małgorzata Śliż Ch. Mick, Kriegserfahrungen in einer multiethnischen Stadt. Lemberg 1914–1947 — Hanna Kozińska-Witt D. Jajeśniak-Quast, Stahlgiganten in der sozialistischen Transformation. Nowa Huta in Krakau, EKO in Eisenhüttenstadt und Kunčice in Ostrava — Hubert Wilk M. Hartwich, Das Schlesische Riesengebirge. Die Polonisierung einer Landschaft nach 1945 — Krzysztof Kosiński ZAWARTOŚĆ ROCZNIKA CXX Spis treści rocznika Spis autorów Spis recenzentów

Pod egidą Instytutu Historii PAN ukazał się kolejny tom prestiżowego rocznika naukowego Odrodzenie i Reformacja w Polsce (format B5, s. 278). Jak zwykle, czytelnicy znajdą w tym tomie wiele materiałów dotyczących kultury i dziejów politycznych Polski i Europy w stuleciach XVI i XVII. Polecam i podaję stosowny link. Spis treści ARTYKUŁY I ROZPRAWY Anna Kalinowska (Warszawa), Rzeczpospolita Obojga Narodów we wczesnych angielskich publikacjach prasowych (1620-1642) Maciej Ptaszyński (Warszawa), Polska tolerancja czy początki oświecenia? Jonasz Szlichtyng (1592-1661) jako teolog „drugiej reformacji” Karsten Holste (Halle-Wittenberg), Konkurencyjne koncepcje przestrzeni. Różnorodność wyznaniowych i politycznych geografii w niemieckojęzycznej publicystyce z czasu tumultu toruńskiego w 1724 roku DYSKUSJE i PROPOZYCJE Urszula Augustyniak (Warszawa), Antyklerykalizm szlachecki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów jako problem badawczy Kazimierz Bem (Marlborough, MA), Ustroje kościołów ewangelicko-reformowanych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów na przełomie XVI i XVII wieku Janusz Ziembiński (Katowice), Manu propria. Wpis Olbrychta Karmanowskiego do Liber amicorum Andrzeja Lubienieckiego PRZEKŁADY z JĘZYKÓW KLASYCZNYCH Erazm z Rotterdamu, List do Jodoka Jonasa (Ep. 1211), przełożyła i przypisami opatrzyła Małgorzata Pęgier ARTYKUŁY RECENZYJNE Marta M. Kacprzak (Warszawa), Mikołaj Rej między katolicką parafią a księgozbiorem ewangelika (na marginesie książki Pawła Stępnia Śmiech w czasach ostatecznych. Tematyka religijna w „Figlikach” Mikołaja Reja) Wojciech Kriegseisen (Warszawa), O pożytku z ujęć porównawczych. W związku z książką Damiena Tricoire, Mit Gott rechnen. Katholische Reform und politisches Kalkül in Frankreich, Bayern und Polen‑Litauen RECENZJE Roman Sosnowski, con la collaborazione di Jadwiga Miszalska e Magdalena Bartkowiak-Lerch, Manoscritti italiani della collezione berlinese conservati nella Biblioteca Jagellonica di Cracovia (sec. XIII‑XVI), Jadwiga Miszalska, con la collaborazione di Roman Sosnowski e Magdalena Bartkowiak-Lerch, Manoscritti italiani della collezione berlinese conservati nella Biblioteca Jagellonica di Cracovia (sec. XVII‑XIX) (Katarzyna Dybeł) Konrad Kuczara, Grecy w Kościołach wschodnich w Rzeczypospolitej (1585‑1621) (Tomasz Kempa) Odpowiedź Konrada Kuczary na recenzję T. Kempy książki Grecy w Kościołach Wschodnich w Rzeczypospolitej (1585–1621) Krzysztof Koehler, Boży Podżegacz. Opowieść o Piotrze Skardze (Iwo Hryniewicz) Danuta Kowalewska, Magia i astrologia w literaturze polskiego oświecenia (Piotr Paluchowski) KRONIKA XXV Międzynarodowa Konferencja Pio II e l’epistolografia del Rinascimento (Chianciano-Terme - Pienza, 18-20 lipca 2013 r.) (Jean‑Louis Charlet) AUTORZY TOMU

Piotr Paluchowski „Danziger Erfahrungen” w latach 1739‑1793 Studium z dziejów gdańskiego czasopiśmiennictwa ISBN 978-83-7507-275-4 format B5, s. 584, ilustr. 31, wykresy, tabele, bibliografia, indeks Książka jest monografią periodyku ogłoszeniowego „Danziger Erfahrungen”, ukazującego się w latach 1739‑1793. Czasopismo przedstawiono na tle rozwoju piśmiennictwa, nie zapominając o wydawcach, autorach i czytelnikach gdańskiej gazety. Zebrane informacje zostały usystematyzowane w formie zestawień bibliograficznych oraz wykresów przedstawiających dynamikę przemian. W części analitycznej zaprezentowano nowe i dotychczas niepodejmowane zagadnienia badawcze, takie jak: informacje statystyczne dotyczące weksli i jednostek pieniężnych w Gdańsku wraz z aneksem notowań dla lat 1739‑1793, zachorowalność w mieście i jego okolicach, a także wybrane aspekty życia codziennego (psy domowe). Piotr Paluchowski (ur. 1982) – doktor nauk humanistycznych o specjalności historia nowożytna. Asystent w Zakładzie Historii i Filozofii Nauk Medycznych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz adiunkt w Dziale Historii Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Zainteresowania badawcze koncentruje na zagadnieniach: gdański rynek czytelniczy w XVII‑XVIII w. (m.in. gazety drukowane, kalendarze), medycyna pomorska okresu nowożytnego (do końca XVIII w.), dzieje oświecenia. Spis treści Wstęp Część 1. Charakterystyka czasopisma Rozdział 1.1. Wydawcy, autorzy, czytelnicy 1.1.1. Gdańskie czasopiśmiennictwo w XVIII wieku: zarys problematyki 1.1.2. „Danziger Erfahrungen”: czasopismo typu ogłoszeniowego na tle historii gatunku 1.1.3. Redaktorzy 1.1.4. Wydawcy 1.1.5. Częstotliwość ukazywania się czasopisma, cena i druk anonsów 1.1.6. Nakład 1.1.7. Cenzura 1.1.8. Krąg czytelników i ogłoszeniodawców Rozdział 1.2. Kształt typograficzny 1.2.1. Opis formalny czasopisma 1.2.2. Znakowanie i paginacja 1.2.3. Objętość poszczególnych numerów i roczników 1.2.4. Czcionki 1.2.5. Ozdobniki i formy graficzne Rozdział 1.3. Zawartość treściowa 1.3.1. Układ czasopisma 1.3.2. Wewnętrzny podział treściowy. Liczba anonsów informacyjno‑ogłoszeniowych 1.3.3. Charakterystyka treści informacyjno‑ogłoszeniowych 1.3.4. Dodatki do „Danziger Erfahrungen” Rozdział 1.4. Artykuły naukowe, popularnonaukowe i umoralniające na łamach „Danziger Erfahrungen” 1.4.1. Kategorie tekstów naukowych i popularnonaukowych w ujęciu statystycznym 1.4.2. Poszczególne kategorie tematyczne A. Zoologia i botanika B. Medycyna C. Geografia D. Meteorologia E. Astronomia i fizyka F. Rozważania etyczne G. Historia H. Demografia I. Pozostałe zagadnienia Część 2. Analiza wybranych problemów badawczych Rozdział 2.1. Notowania weksli i jednostek pieniężnych 2.1.1. Gdański rynek finansowy 2.1.2. Notowania weksli 2.1.3. Kursy jednostek pieniężnych Rozdział 2.2. Problematyka medyczna 2.2.1. Kwestie chorobowe na łamach czasopisma 2.2.2. Choroby zakaźne 2.2.3. Dolegliwości gdańszczan i treści medyczne anonsów Rozdział 2.3. Psy domowe w Gdańsku 2.3.1. Wstęp do problematyki 2.3.2. Charakterystyka ogłoszeń dotyczących psów 2.3.3. Rasy psów domowych w Gdańsku w XVIII wieku 2.3.4. Znaleźne za psa 2.3.5. Właściciele psów 2.3.6. Ogłoszenia dotyczące znalezienia i sprzedaży psów Zakończenie Bibliografia Spis ilustracji Spis wykresów Spis tabel Aneksy zob. szczegółowy opis on line

Katarzyna Jedynakiewicz-Mróz Zawsze pod prąd Życie Eryki Mann (1905-1969) ISBN 978-83-7507-250-1 Format B5, s. 438, bibliografia, indeks, fotografie Bohaterka książki jest postacią w Polsce mało znaną, jeśli już, to w wąskim kręgu badaczy twórczości Tomasza Manna. Tymczasem Eryka Mann była nie tylko córką wielkiego pisarza, ale także osobą zasługującą na własną biografię. Aktorka, dziennikarka i pisarka, korespondentka wojenna, a po wojnie strażniczka spuścizny ojca – w każdej z tych ról była postacią niebanalną, wymykającą się stereotypom i łatwej ocenie. Historia życia Eryki Mann to także przyczynek do dziejów antynazistowskiej emigracji, środowiska, które swą aktywnością starało się pokazać światu istnienie „innych, lepszych Niemiec”. Autorka książki jest absolwentką historii na Uniwersytecie Łódzkim, specjalistką w zakresie historii Niemiec w XX wieku. W 2003 roku uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego. Obecnie pracuje w Katedrze Historii Powszechnej w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania badawcze dotyczą: dziejów niemieckiej emigracji antynazistowskiej, życia kulturalnego w III Rzeszy, kwestii przezwyciężania nazistowskiej przeszłości w RFN oraz problematyki kobiecej w dziejach Niemiec. Spis treści Rozdział I (1905-1932) Przecież tu brakuje soli Rozdział II (1933-1936) Rzućcie im prawdę w kłamliwą twarz Rozdział III (1937-1939) Mój kraj ojczysty, wagon Pullmana Rozdział IV (1939-1944) Dlaczego Niemcy walczą dalej? Rozdział V (1945-1949) Obca ojczyzna Rozdział VI (1950-1955) Nieprzerwany kryzys Rozdział VII (1955-1969) Strażniczka skarbu Nibelungów Epilog Zakończenie Bibliografia Indeks nazwisk szczegółowy opis on line