Afera Kemmerera

[Narya]

Nie mam dokładnych informacji.. może ktoś wie więcej?

W 1926 roku kapitał banków polskich przeszedł w ręce banków amerykańskich co wywołało strajki robotników w m.in. w Wielkopolsce.

Za więcej informacji o Kemmererze i tej sprawie serdecznie dziękuję.

[secesjonista]

Nic o przejęciu banków w 1926 r. - nie wiem, tym bardziej o wywołanych tym "faktem" strajkach.

W tym roku, Szwed - Ivan Kreuger utworzył w naszym kraju Bank Amerykański SA.

W sierpniu 1926 r.  Polski Bank Przemysłowy SA szukając kapitału związał się z Société Financière de Paris, wskutek czego  85% akcji PBP przeszło w ręce koncernu naftowego Devildera.

Około 1925 r. Bank Handlowy w Warszawie zaczął popadać w coraz większe kłopoty i wreszcie musiał skorzystać z pożyczki wziętej w Funduszu Pomocy Instytucjom Kredytowym na kwotę 22 000 000 zł. Zatem usilnie zaczął poszukiwać zastrzyku kapitałowego, podjął tedy wstępne rozmowy (jeszcze w 1925 r.) z  Banca Commerciale Italiana i Banque de Bruxelles. Ostatecznie udziały w BHW wykupili:  Williama A. Harriman wraz z różnymi finansistami amerykańskimi,  Banca Commerciale Italiana, Banque de Bruxelles,  wiedeński Niederösterreichische Escompte Gesellschaft. W sumie przejęli oni przeszło 30% akcji tego banku. Problem w tym, że nabycie tych udziałów nastąpiło już w 1927 roku.

Jak widać, nie tyle mamy do czynienia z przejęciem co z poszukiwaniem inwestorów i dokapitalizowania przez stronę polską.

 

W Polsce przebywała podówczas misja pod przewodnictwem prof. Edwina W. Kemmerera, był on jednym z współtwórców Planu Dawesa, przewodniczącym American Economic Association, towarzyszył mu m.in. Joseph A. Broderick - wiceprezes National Bank of Commerce. I spędziła ona u nas około dziesięciu tygodni w 1926 r. (Kremmerer był już wcześniej w Polsce w grudniu 1925 r.). Związane to było z ubieganiem się przez nasz kraj o pożyczki zagraniczne a zwłaszcza w: Bank Dillon, Read et Co., w którym  Kemmerer był zatrudniony i Bankers Trust. Misja ta miała dokonać oceny gospodarki w naszym kraju i wskazać ew. kroki od których uzależniano decyzję co do pożyczek.

 

Z literatury:

Z. Vidi "Uwagi na marginesie pożyczki stabilizacyjnej 1927", "Sprawy Międzynarodowe", 1952, nr 4

Z. Landau "Misja Kemmerera", "Przegląd Historyczny", 1957, T. 48, nr 2

"Sprawozdania oraz zalecenia Komisji Doradców Finansowych pod przewodnictw em prof. E. W. Kemmerera" t. I "Budżet, rachunkowość państwowa, podatki"; t. II "Cła i monopole", s, t. III "Waluta i kredyt"

E.W. Kemmerer "Reports submitted by the Commission of the American financial experts headed by..."