Mobilność jazdy średniowiecznej

[Tofik]

Wiele się mówiło o możliwości jazdy tatarskiej, która mogła w jeden dzień przebyć nawet 130 km. Czy to możliwe? Trochę się pobawiłem fizyką (toteż nie wiem, czy będzie słuszne, to co napiszę...) i wyszło mi, że gdyby Tatarzy maszerowali przez 10 godzin to musieliby się poruszać z prędkością ok. 13 km/h. Tylko ile czasu zajęłyby postoje?

Wg Kuczyńskiego jazda polska w nocy z 19 na 20 maja 1350 r. przemaszerowała ok. 100 km. Noc w tych dniach to ok. 8 godzin. Przyjmując podobne proporcje co w przypadku Tatarów, Polacy musieliby się poruszać z prędkością ok. 12 km, czyli podobnie jak Tatarzy na 130 km.

A więc, czy maszerowanie ze stałą prędkością niewiele ponad 10 km było możliwe? Jakie mamy na to źródła? Przypominam, mówimy tu o samej jeździe, nieobciążonej taborem, nieciągnącej za sobą piechoty itd.

EDIT tak sobie właśnie pomyślałem, że gdyby ktoś kazał mi przemaszerować w godzinę 10 km to bym go wyśmiał... Oczywiście jazda używała koni, ale czy przez cały czas poruszała się kłusem bądź cwałem (o galopie już nie mówię)?

[Kadrinazi]

Trochę o tym rozmawialiśmy tutaj:

https://forum.historia.org.pl/index.php?showtopic=7438

ale nie w kontekście marszów jednodniowych. Jeżeli armia poruszała się komunikiem, każdy jeździec miał 1-2 konie na zmianę, to można było 'wyciągnąć' niezłą prędkość (patrz średnia w topiku który podałem), ale czy aż taką jak zacytowałeś?

[Tofik]

Faktycznie, przegapiłem ten temat - szukałem go w działach polskich (a szukajkę nie wiedziałem za pomocą jakiego wyrażenia uruchomić...)

Ten topik dotyczy armii średniowiecznych, gdy mobilność była w zasadzie mniejsza niż później - więc skoro jazda Sobieskiego potrafiła dziennie pokonywać "tylko" 40 km, co było wynikiem bardzo wysokim, to jak można mówić o tak wysokich wynikach w latach dużo wcześniejszych?

Wracając do Tatarów, Maroń zanegował nawet teorię o przemaszerowaniu choćby 50 km dziennie posiłkując się przykładem kawalerii II RP, w której 50-kilometrowy marsz uznawano za forsowny, a 100-kilometrowy - był nieziemskim wyczynem wykańczającym jednostkę pod względem zmęczenia... Co ciekawe, prędkość ówczesnej jazdy miała wynosić ok. 7-8 km dziennie. Czyżby więc wszystkie gadki o przejściu 100 km w dobę to zwykłe głupoty?

My tutaj gadu gadu o armiach bez taboru, a przecież armia Jagiełły spod Kurzętnika potrafiła przejść, obciążona taborem!, ponad 40 km. Ciekawe czy to też nie jest przesadzone (choć przesłanek źródłowych ku temu raczej nie ma)...

[Kadrinazi]

Czyżby więc wszystkie gadki o przejściu 100 km w dobę to zwykłe głupoty?

Karol XII robił sobie takie maratony (np. 150 km w 22 godziny), ale jeździł ledwie z grupką drabantów, zapewne zajeżdżając kilka koni. Nie wiem jak armia średniowieczna miałaby osiągnąć taki rezultat i wciąż zachować sprawność bojową, tym bardziej jeżeli była to armia z dużym odsetkiem ciężkozbrojnych.