Panslawizm

[Jarpen Zigrin]

Panslawizm powstały w Czechach, a nie jak mylnie sie uważa w Rosji mając na celu początkowo stosowany do określenie językowej i kulturalnej wspólnoty narodów słowiańskich. Jednakże później te idee przejął carat, który chciał jedności Słowian oczywiście pod dyktando Rosjan, w Polsce nigdy nie znalazło przez to uznania, zawsze Polacy mieli w przeciwieństwie do Czechów separastyczne dążenia podczas zaborów. Jak myślicie dlaczego to się Rosji na szczęscie nie udało, w Polsce to jasne, ale w innych krajach?

[szpek_chomik]

Pewnie najważniejszym powodem jest podział kulturalny Słowian, jeszcze z czasów średniowiecza gdy na Rusi panowało Prawosławie i kultura bizantyjska, a na zachodzie Słowaiańszczyzny kultura łacińska z tąd wyszło większość podziałów. Ponadto wspólna historia narodów słowiańskich pełna wojen i konfliktów nie sprzyjała zjednoczeniu. Idea panslawizmu była i jest według mnie nierealna.

[Jarpen Zigrin]

W pewnym sesnie panslawizm, ale już w innej epoce głosił Otton III i Bolesław Chrobry, który zgodnie z założeniami Cesarza miałby być przywódcą 3 części imperium czyli wszystkich słowian.

[szpek_chomik]

W pewnym sesnie panslawizm, ale już w innej epoce głosił Otton III i Bolesław Chrobry, który zgodnie z założeniami Cesarza miałby być przywódcą 3 części imperium czyli wszystkich słowian.

Myslę że to dość odważne stwierdzenie, choć na pewno nie pozbawione racjonalności Otton III nie myślal chyba jednak o zjednoczeniu pod władzą Chrobrego wszystkich Słowian, których ziemie sięgały przecież tak daleko na wschód i południe. Powiedziałbym raczej że Panslawizm to taka późniejsza odmiana uniwersalizmu tyle że "wschodnioeuropejskiego" -słowiańskiego

[secesjonista]

Panslawizm powstały w Czechach

O ile z powyższym zgodzić się można, choć w przypadku myśli i idei trudno czasami wyrokować co do: "kto pierwszy". Ciekawy jest przypadek Karla Havlíčka Borovskiego, który udał się do Rosji w lutym 1843 roku. Warto przypomnieć, iż w tym okresie niewielu pisarzy czeskich czy słowackich zdecydowało się by Rosję poznać osobiście. Wedle Adolfa Černý'ego, wcześniej mamy: Chalupkę, Tomaszyka, Koubka, Szafarzyka i Dobrowolskiego.

Borovski początkowo był pełen zachwytu nad poznawanym krajem, czym jednak bardziej poznawał tym stawał bardziej krytyczny, aż do punktu w którym, w zasadzie nie znajdował nic pozytywnego. W swym liście do Karla Zapa pisał:

"Gdyby tylko Kollár mógł przyjechać do Rosji zamiast mnie! Wpadłby w rozpacz, że sam tej Słowiańszczyźnie pomagał (...) A kto chce naprawdę Czechom uczynić dobrodziejstwo, niech im opłaci podróż do Moskwy".

/J. Brodniewicz "'Kto chce naprawdę Czechom uczynić dobrodziejstwo, niech im opłaci podróż do Moskwy' – Rosja oczami Karla Havlíčka Borovskiego w świetle korespondencji do Karla Zapa", "Slavica Huvenum", Universitatis Ostraviensis, Facultas Philosophica, XV, 2014, s. 34/

Milan Kundera podsumował jego postawę:

"Karel Havlíček Borovský miał 22 lata, kiedy w 1843 roku wyjechał do Rosji, gdzie spędził rok. Przybył tam jako entuzjastyczny słowianofil, by wkrótce stać się jednym z najsurowszych krytyków Rosji".

/tegoż, "Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej, "Zeszyty Literackie", nr 5, 1984, s. 27/

Może zatem w tej nieznajomości Rosji tkwiła przyczyna postawy ówczesnych czeskich panslawistów?

Jednakże później te idee przejął carat, który chciał jedności Słowian oczywiście pod dyktando Rosjan, w Polsce nigdy nie znalazło przez to uznania

Czy aby to takie pewne?

Co zrobić z hrabią Adamem Gurowskim po jego listach z września 1834 roku do: "Augsburger Zeitung" i "Gazette de France", jak i wydaniu "La vérité sur la Russie et sur la révolte des provinces polonaises" (Paris, 1834), gdzie wywodził, że Polska nie jest potrzebna jako państwo, a wedle praw konieczności upadek Polski był koniecznym krokiem dla wypełnienia przez Rosję jej misji. Pisał on tedy:

"Niemożliwość istnienia politycznego Polski jest dla mnie oczywista i dowiedziona. Wierny swemu pochodzeniu, jako mieszkaniec prowincji, pragnąłbym zostać poddanym rozległego państwa słowiańskiego. Sprawa Polski wzglę­dem Rosji przedstawia mi się jak stosunek prowincji do pań­stwa, a lękam się bardzo wszelkiego federalizmu, wszelkiego kawałkowania ziemi czy narodowości. Nie wierząc w możliwość istnienia części oderwanej, jaką byłaby Polska, będę zawsze sądził, że znajdę ojczyznę w wielkim zespole Słowiańszczyzny, w tej Rosji, która według mnie obejmuje wszystkie idee dobrobytu dla wszystkich braci wspólnego ze mną pochodzenia, a także dla braci z tej prowincji, w której się urodziłem...

Przez Polskę należę do Słowiańszczyzny. Rosja jest tej Słowiańszczyzny przedstawicielką i uosobieniem, ona jest jej sercem i duszą".

/cyt. za: M. Janik "Prądy panslawistyczne i rusofilskie w okresie Wielkiej Emigracji", "Pamiętnik Literacki", T. 31, nr 1/4, 1934, s. 64/