Dymitr Szemiaka - geneza przydomku

[java79]

Witam wszystkich,

Interesuje mnie kwestia pochodzenia przydomku Dymitra Szemiaki, wielkiego ks. moskiewskiego w 1436 r., drugiego syna Jerzego Dymitrowicza, wielkiego ks. moskiewskiego w 1433/34 r., wnuka Dymitra Dońskiego i kuzyna Wasyla II Ślepego, z którym walczył o tron moskiewski

Na potrzebną mi odpowiedź natrafiłem wprawdzie w Wikipedii (z odsyłaczami do źródeł, zatem raczej wiarygodną), ale niestety nie znam języka rosyjskiego. Na wypadek, gdyby ktoś biegły w historii Rusi lub w języku rosyjskim zechciał pomóc mi w tej kwestii, zamieszczam tu wspomniany cytat:

По одной из версий (А. А. Зимин)[3], «прозвище Шемяка скорее всего восходит к татаро-монгольскому чимэху, что означает украшать, а отсюда чимэк — украшение, наряд». Согласно другой версии[4], Шемяка — сокращение от Шеемяка, то есть способный намять шею, силач.

z góry dziękuję za każdy odzew

Pozdrawiam,

Przemo Jaworski

[Kadrinazi]

Ja też nie jestem biegły, ale z tego potworka ktory wyszedł z google translate wynika coś o pochodzeniu przydomka od tatarskiego słowa 'chimehu', związanego z biżuterią czy innymi ozdobami?

[java79]

Dzięki Kadrinazi

ja też próbowałem przez ten translator, ale masakra

Przemo

[Kadrinazi]

Warto było sprobować

[java79]

Rzecz w tym, że potrzebuję dokładnych informacji

czekam więc z utęsknieniem na kolejnych życzliwych

[secesjonista]

Językoznawcy dotąd nie są zgodni co do pochodzenia tego przydomka.

Helena Poliakowa (Еле́на Никола́евна Поляко́ва) wywodzi go od "шеметнуться" - pośpiech, a to znów od "шемётки" - kapryśny, gorączkowy, niespokojny, lekkomyślny, porywczy.

Oleg Trubaczow (Олег Николаевич Трубачёв) wskazuje na "шеемяка" co miało się wywodzić od "шею" - kark, szyja. Pamiętając, iż dawne słowo "шелом" oznaczało hełm (por. nasze dawne: szłom), oznaczałoby to osobę która łamie karki przez którą ludzie tracą głowę (w sensie fizycznym).

Co do tych "ozdób z tatarskiego", to Igor Łapicki (Игорь Петрович Лапицкий) autor m.in. artykułu "Повесть о суде Шемяки и судебная практика второй половины XVII в." (zawartego w: "Тру­ды От­де­ла древ­не­рус­ской ли­те­ра­ту­ры", М.; Л., 1948. Т. 6) wskazywał, że taka pożyczka czy to z języka mongolskiego/tatarskiego czy buriackiego nie jest możliwa a przynajmniej mało prawdopodobna. A to stąd, że od XIII w. na Rusi znane było tzw. imię osobiste: "Шемяка", które nadawano kniaziom i bojarom.

Jest jeszcze koncepcja jaką proponuje redaktorka kilku słowników antroponimicznych - Aleksandra Superańska (Алексáндра Васи́льевна Суперáнская), która wskazuje, iż mógł być to wariant chrześcijańskiego imienia: Szymon-"Шимон".