Armia koronna 1648-1676

[Kadrinazi]

Zestawienie ilości jednostek w armiach koronnych - robione na potrzeby wargamingowe, więc nie ma danych liczbowych. Gros danych za J.Wimmer 'Wojsko polskie w drugiej połowie XVII wieku'.

Poważna luka istniejąca w okresie 1655-1658 wynika z nader szybko się zmieniającej sytuacji armii koronnej - przejście prawie całej armii na stronę Szwedow, potem stopniowy powrot na łono prawowitego władcy Mogę to w jakiś sposob załatać fragmentarycznymi informacjami z okresu 1656-1657, ale nie będzie to pełny obraz sytuacji.

W sumie takie trochę 'suche' te dane, ale jest jakieś porownanie z armią litewską ktorą poprzednio opisałem na forum. Może kogoś zainteresuje.

Armia koronna 1648-1676:

1. Wojsko kwarciane w 1648 roku + Kozacy + gwardia królewska:

- 14 ch. husarii

- 22 ch. kozackie

- 2 chorągwie wołoskie

- 2 reg. i 9 ch. dragonii

- 2 chorągwie piechoty węgierskiej (tylko hetmańskie)

- regiment gwardii pieszej

- kompania rajtarii gwardii

- kompania dragonii gwardii

- 7 pułków Kozaków rejestrowych (każdy z maleńką chorągwią kwarcianej dragonii i jazdy kozackiej)

2. Zaciągi wojewódzkie przed bitwą pod Piławcami:

- 22 chorągwie husarii

- 22 chorągwi arkebuzerii

- 38 chorągwi jazdy kozackiej

- 12 rot rajtarii

- dragonia – 2 reg. i 10 chorągwi

- 2 regimenty piechoty cudzoziemskiej

- 5 chorągwi piechoty węgierskiej/polskiej

3. Armia koronna w Zbarażu:

- husaria – 19 chorągwi

- jazda kozacka/pancerni – 65 chorągwi

- 3 chorągwie rajtarii

- max. 5 chorągwi arkebuzerii (de facto było ich 10, ale razem liczyły tylko 500 koni)

- dragonia – 2 reg. i 3 chorągwie

- 3 chorągwie piechoty węgierskiej/polskiej

- 2 regimenty piechoty cudzoziemskiej

4. Armia królewska pod Zborowem:

a) wojska zaciężne:

- 1 chorągiew husarii

- 16 chorągwi kozackich/pancernych

- 3 regimenty piechoty cudzoziemskiej

- 0-1 regiment gwardii pieszej

- 4 reg. dragonii

b) wojska prywatne i pospolite ruszenie

5. Armia koronna wiosna-jesień 1650 roku:

- husaria- 14 chorągwi

- jazda kozacka/pancerni – 35 chorągwi

- 0-3 chorągwie rajtarii (1 regiment)

- dragonia – 6 jednostek (reg. i kompanie)

- 5 regimentów piechoty cudzoziemskiej

- 4 chorągwie piechoty węgierskiej/polskiej

6. Kampania berestecka – nie mam dokładnego rozbicia na jednostki:

- husaria

- jazda kozacka/pancerni,

- 0-3 arkebuzeria

- rajtaria

- 1+ regiment piechoty cudzoziemskiej

- 1+ chorągiew piechoty węgierskiej/polskiej

7. Armia koronna po klęsce pod Batohem – trzeci i czwarty kwartał 1652 roku, popis w obozie pod Sokalem:

- 5 chorągwi husari

- 81 ch. jazdy kozackiej/pancernej

- 14 ch. lekkich (tatarskich i wołoskich)

- 10 kompanii rajtarii

- 5 reg. dragonii

- 3 reg. piechoty cudzoziemskiej

- 3 chorągwie piechoty węgierskiej/polskiej

8. Armia koronna jesienią 1653 roku:

- 5 chorągwi husarii

- 2 chorągwie arkebuzerii

- 118 chorągwi jazdy kozackiej/pancernej i wołoskiej

- 5 reg. i 5 chorągwi rajtarii

- 5 reg. i 2 skwadrony dragonii

- 9 regimentów i 1 skwadron piechoty cudzoziemskiej

- 13 chorągwi piechoty węgierskiej/polskiej

9. Armia koronna w kampanii letniej 1655 roku przeciw Szwedom:

- 5 chorągwie husarii

- ok. 60 chorągwi jazdy kozackiej/pancernej i tatarskich

- 5 chorągwi wołoskich

- 2 skwadrony rajtarii

- regiment pieszej gwardii królewskiej

- 4 reg. i 3 kompanie dragonii

- piesze wyprawy łanowe i piechota wybraniecka

- pospolite ruszenie

10. Armia koronna w kampanii letniej 1655 roku przeciw Rosjanom i Kozakom, włącznie z garnizonami:

- 2 chorągwie husarii

- jazda kozacka/pancerna – brak danych o ilości chorągwi

- jazda lekka – brak danych o ilości chorągwi

- 1 chorągiew arkebuzerii

- 4 regimenty piechoty cudzoziemskiej (tylko jako garnizony)

- przynajmniej 6 chorągwi piechoty w/p (tylko 1 chorągiew w armii polowej, reszta jako garnizony)

- 1 reg. dragonii

- pospolite ruszenie

11. Armia koronna pod Toruniem – III kwartał 1658 r.

- 2 ch. husarii

- 49 ch. kozackich

- 5 ch. tatarskich

- 3 ch. wołoskie

- regiment i chorągiew (gwardii) rajtarii

- 3 regimenty (w tym gwardii), 1 skwadron i 2 kompanie dragonii

- 12 reg. (w tym gwardii) piechoty niemieckiej

- 1 chorągiew piechoty polskiej

12. Dywizja Czarnieckiego wysłana do Danii – wrzesień 1658 r.

- 3 ch. husarii

- 28 ch. kozackich

- 2 ch. tatarskie

- 2 ch. wołoskie

- 1 regiment i 1 kompania dragonii

- 1 chorągiew semenow (traktowana jako dragonia)

13. Dywizja Potockiego na pograniczu Ukrainy – jesień 1658 r.

- 1 ch. husarii

- 43 ch. kozackie

- 17 ch. tatarskich

- 15 ch. wołoskich

- 10 jednostek dragonii

14. Maksymalny stan armii koronnej w czasie ‘Potopu’ – II kwartał 1659 roku

- 6 ch. husarii

- 122 ch. kozackie

- 23 ch. tatarskie

- 18 ch. wołoskich

- 7 jednostek rajtarii

- 12 reg. piechoty niemieckiej

- 21 jednostek dragonii

-9 ch. piechoty w/p

15. Dywizja Czarnieckiego wysłana dla wsparcia Litwinow na Białoruś – czerwiec 1660 r.

- 2 ch. husarii

- 29 ch. kozackich, tatarskich i wołoskich

- 1 regiment i 3 kompanie (w tym gwardii) dragonii

- 1 chorągiew semenow (traktowana jako dragonia)

- regiment rajtarii gwardii

16. Armia koronna na Ukrainie w 1660 r.

- 5 ch. husarii

- 96 ch. kozackich

- 17 ch. tatarskich

- 14 ch. wołoskich

- 3 reg. rajtarii

- 13 reg. piechoty niemieckiej

- 12 jednostek dragonii

- 4 ch. piechoty w/p

17. Stan armii koronnej w 1661 roku przed zawiązaniem konfederacji wojskowych:

- 8 ch. husarii

- 126 ch. kozackich/pancernych

- 23 ch. tatarskie

- 12 ch. wołoskich

- 4 reg. i 2 kompanie rajtarii

- 16 reg. piechoty niemieckiej

- 12 reg. i 5 kompanii dragonii

- 8 ch. piechoty w/p

17. Stan armii koronnej w 1663 roku:

- 7 ch. husarii

- 70 ch. kozackich/pancernych

- 21 ch. tatarskie

- 1 ch. wołoska

- 1 reg. rajtarii

- 17 reg. piechoty niemieckiej

- 6 jednostek dragonii

- 6 ch. piechoty w/p

18. Armia koronna po redukcjach w 1667 roku:

- 7 ch. husarii

- 60 ch. kozackich/pancernych

- 8 ch. tatarskich

- 1 ch. wołoska

- 1 reg. arkebuzerii (de facto rajtarii)

- 14 reg. piechoty niemieckiej

- 7 reg. i skwadronów dragonii

- 4 ch. piechoty w/p

19. Armia polowa jesienią 1667 roku:

- 5 ch. husarii

- 58 ch. kozackich/pancernych

- 1 reg. arkebuzerii (de facto rajtarii)

- 6 reg. piechoty niemieckiej

- 6 reg. i 1 skwadronów dragonii

- 1 ch. piechoty w/p

20. Armia koronna w lecie 1671 roku:

- 10 ch. husarii

- 58 ch. kozackich/pancernych

- 7 ch. tatarskich

- 1 freikompania arkebuzerii

- 17 reg. piechoty niemieckiej

- 7 reg. i skwadronów dragonii

- 4 ch. piechoty w/p

21. Armia koronna w kampanii 1673 roku (tylko jednostki których wystawienie lub udział w walkach jest potwierdzony):

- 12 ch. husarii

- 133 ch. kozackich/pancernych

- 19 ch. jazdy lekkiej

- 1 kompania rajtarii

- 3 freikompanie arkebuzerii

- 28 reg. piechoty niemieckiej

- 19 reg. i skwadronów dragonii

- 4 ch. piechoty w/p

- 9 ch. piechoty wybranieckiej

22. Armia koronna zimą 1676 roku

- 14 ch. husarii

- 96 ch. kozackich/pancernych

- 27 ch. jazdy lekkiej

- 3 freikompanie arkebuzerii

- 41 reg. piechoty niemieckiej

- 13 reg. i skwadronów dragonii

- 5 ch. piechoty w/p

[Skrzetuski]

Czołem!

21. Armia koronna w kampanii 1673 roku (tylko jednostki których wystawienie lub udział w walkach jest potwierdzony):

- 12 ch. husarii

- 133 ch. kozackich/pancernych

- 19 ch. jazdy lekkiej

- 1 kompania rajtarii

- 3 freikompanie arkebuzerii

- 28 reg. piechoty niemieckiej

- 19 reg. i skwadronów dragonii

- 4 ch. piechoty w/p

- 9 ch. piechoty wybranieckiej

Tak właśnie podaje Wimmer, który opiera się na danych do wypłaty donatywy. Co ciekawe Orłowski, który korzystał z tych samych danych, podaje:

12 ch. husarii

3 freikompanie arkebuzerii

110 ch. k/p

19 ch. jazdy lekkiej (wołoskiej)

23 reg. piechoty typu niemieckiego

4 ch. piechoty węgierskiej

19 reg. dragonii

Gdzie się podziała rajtaria, piechota wybraniecka, 23 ch. kozaków/pancernych i 5 reg. piechoty niemieckiej?

[Kadrinazi]

Trzeba czytać przypisy U Wimmera na stronie 183 masz informacje ile jednostek z listy którą wymienił była poza komputem - znajdziesz tam rajtarię Sieniawskiego, 5 regimentów piechoty niemieckiej i 26 dymowe chorągwie kozackie. Piechota wybraniecka nie była dopuszczona do donatywy chocimskiej stąd jej brak na liście w pracy Orłowskiego.

[Skrzetuski]

Trzeba czytać przypisy U Wimmera na stronie 183 masz informacje ile jednostek z listy którą wymienił była poza komputem - znajdziesz tam rajtarię Sieniawskiego, 5 regimentów piechoty niemieckiej i 26 dymowe chorągwie kozackie. Piechota wybraniecka nie była dopuszczona do donatywy chocimskiej stąd jej brak na liście w pracy Orłowskiego.

A faktycznie, mea culpa. Sprawdziłem, masz rację.