Polityka Piastów a Śląsk, Pomorze i Ruś

[dzionga]

Sama mam teraz taki plan do opracowania, więc za wszelkie sugestie będę wdzięczna Myślę, że jeszcze dziś uda mi się to częściowo zrobić. Mile widziane poprawianie błędów merytorycznych

[dzionga]

Śląsk, Pomorze i Ruś w polityce Piastów:

1. Pomorze:

- Piastowie byli zainteresowani podporządkowaniem sobie Pomorza z kilku przyczyn- jedną z nich było bogactwo miast pomorskich, a w nieco późniejszym okresie (ok. XIII- XIV w.) także chęć zdobycia dostępu do morza, co pozwalałoby na rozwój handlu; do czasu osiedlenia się Krzyżaków na Pomorzu nie istniała żadna silniejsza struktura państwowa, co ułatwiało możliwość podboju; zlikwidowanie zagrożenia na północy spowodowałoby zabezpieczenie tej granicy i możliwość większego skupienia się na innych; na terenach mieszkali w większości Słowianie,

- Pomorze Wschodnie zostało przyłączone do Polski jeszcze przed 981r., w 997 r. Wojciech ochrzcił księcia gdańskiego i Pomorzan; już za Bolesława Chrobrego Pomorze Wschodnie oderwało się od państwa polskiego, zostało ponownie podporządkowane za czasów Kazimierza Odnowiciela; za czasów Śmiałego w 1058 r. ponownie tracimy Pomorze w konsekwencji nieudanej wyprawy do Czech; za panowania Hermana przejściowo podporządkowujemy sobie Pomorze; w latach 1102-1119 wyprawy Krzywoustego, początkowo mają charakter łupieżczy, zakończone włączeniem części Pomorza Wschodniego do państwa polskiego; po testamencie Krzywoustego z 1138 r. zostaje włączone do dzielnicy senioralnej.

-Pomorze Zachodnie zostało przyłączone w wyniku walk trwających w latach 967-972, w 1000 r. w Kołobrzegu zostało utworzone biskupstwo, biskupem został Reinbern, nie utrzymało się ono tam zbyt długo; za Chrobrego Pomorze Zachodnie odłącza się od Polski, przyłączone na powrót w wyniku interwencji Kazimierza Odnowiciela; w 1058 r. mamy podobną sytuację jak z Pomorzem Wschodnim; za czasów Bolesława Krzywoustego- zmusił Świętopełka, księcia pomorskiego do przyjęcia swojego zwierzchnictwa, po zerwaniu tych postanowień doszło do bitwy pod Szczecinem, zajęcia go i śmierci Świętopełka, jego syn Warcisław uznał się za lennika Polski, zobowiązał do płacenia trybutu, przysyłania posiłków na wyprawy wojenne i do przyjęcia chrześcijaństwa (1121r.); w latach 1124 i 1128 na Pomorze zostali wysłani misjonarze- najpierw był to eremita Bernard Hiszpan, którego misja nie przyniosła efektów, potem biskup Otto z Bambergu, który odniósł lepsze rezultaty; w 1181 r. książęta pomorscy składają hołd lenny Fryderykowi Barbarossie.

- za czasów Bolesława Krzywoustego przejściowo opanowaliśmy Pomorze Zaodrzańskie.

Na razie tyle miałam zdrowie zrobić

[Tofik]

do czasu osiedlenia się Krzyżaków na Pomorzu nie istniała żadna silniejsza struktura państwowa

Pomorze Zachodnie jak i Wschodnie było zarządzane przez niezależnych (w przypadku Wschodniego od 1227 r.) książąt lub zależnych (w przypadku Zachodniego od 1122 r.), co nie zmienia oczywiście faktu, że istniał tam centralny ośrodek władzy i wszelka "administracja", więc struktura nie była wcale taka nierozwinięta.

Wojciech ochrzcił księcia gdańskiego i Pomorzan

Z tym, że akcja chrystianizacyjna objęła Pomorze na pewno już za panowania Mieszka I.

I raczej nie księcia, a jakiegoś komesa.

już za Bolesława Chrobrego Pomorze Wschodnie oderwało się od państwa polskiego,

Pomorze Wschodnie oderwało się od Polski po ucieczce Kazimierza Odnowiciela (lub ucieczce Mieszka I jak twierdzą niektórzy, ale proponowałbym tą pierwszą wersję).

za Chrobrego Pomorze Zachodnie odłącza się od Polski, przyłączone na powrót w wyniku interwencji Kazimierza Odnowiciela

To jest dla mnie nowość Odnowiciel chyba nie miał, ani środków finansowych, ani wojska, ani poparcia cesarskiego, by poważyć się na ten krok.

- za czasów Bolesława Krzywoustego przejściowo opanowaliśmy Pomorze Zaodrzańskie.

Ja bym się do tego nie przyczepił, ale istnieje problem, czy Polacy faktycznie opanowali ziemie księstwa pomorskiego na zachód od Odry, czy tylko je otrzymali jako część lenna Warcisława... Ale to nie miejsce na takie spory.

[dzionga]

2. Śląsk:

- walka o przyłączenie Śląska przypada na ostatni okres rządów Mieszka I (989- 992), w 990 r. mu się to udało, utraciliśmy go w 1039 r. w wyniku najazdu Brzetysława, na rzecz Czech. Po objęciu władzy przez Kazimierza Odnowiciela, w 1041r. układem w Ratyzbonie cesarz Henryk uznał, że Śląsk powinien zostać przy Czechach, w 1050 r. Kazimierz zajął zbrojnie Śląsk, w wyniku zjazdu w Kwedlinburgu (1054) cesarz pozwolił Polakom zachować Śląsk w zamian za płacenie trybutu Czechom- 500 grzywien srebra i 30 złota rocznie. Za panowania Bolesława Śmiałego wstrzymano płacenie trybutu. Władysław Herman po objęciu rządów na powrót zaczął płacić Czechom trybut. W 1097 r. podzielił on kraj między Zbigniewa i Bolesława. Bolesław otrzymał między innymi Śląsk. W 1114 r. zostajemy zwolnieni z płacenia trybutu.

- w wyniku testamentu Bolesława Krzywoustego z 1138 r. Śląsk przypadł Władysławowi Wygnańcowi; w 1163 r. władzę na Śląsku objęli synowie Wygnańca- Bolesław Wysoki i Mieszko Plątonogi; największy rozkwit podczas rozbicia Śląsk przeżywał za czasów panowania Henryków śląskich- Henryka Brodatego, Henryka Pobożnego i Henryka IV Probusa.

- po koronacji Władysława Łokietka Śląsk ciągle pozostawał w rozbiciu na mniejsze dzielnice piastowskie nieuznające władzy zwierzchniej Łokietka. Odpadł on ostatecznie od Polski w latach 1327- 1331 na rzecz Jana Luksemburskiego; w 1339 r. Kazimierz Wielki podpisał rezygnacje z księstw śląskich należących do państwa czeskiego, chociaż w latach 1345- 1348 toczył z Czechami wojnę właśnie o terytoria śląskie.

Mam nadzieje, że tym razem obyło się bez większych błędów.

A co do literatury myślę, że znajomość tego powinna wystarczyć (w końcu to tylko wypracowanie maturalne :

1. Paweł Jasienica- Polska Piastów

2. Jerzy Wyrozumski- Historia Polski do 1505 r.

[Tofik]

utraciliśmy go w 1039 r. w wyniku najazdu Brzetysława, na rzecz Czech

Lub w 1038 r., nie jest to udowodnione, Labuda starał się udowodnić, że do najazdu doszło w 1038 r.

[dzionga]

3. Ruś:

- uważa się, że obszar Grodów Czerwieńskich przynależał do państwa wczesnych Piastów już za czasów Mieszka, według Nestora mieliśmy je stracić w 981 r.,

- pierwsza wyprawa Bolesława Chrobrego na Ruś odbyła się w 1013 r., a spowodowana była uwięzieniem córki Bolesława i jednocześnie żony Świętopełka,

- odzyskać ponownie Grody Czerwieńskie mieliśmy za czasów Bolesława Chrobrego i jego wyprawy w 1018 r., ponownie straciliśmy sporne terytorium w 1031 r. przez jednoczesne wyprawy Jarosława Mądrego i Konrada II,

- syn Mieszka II- Kazimierz Odnowiciel był mężem Dobroniegi- córki wielkiego księcia kijowskiego Włodzimierza, małżeństwo to było przypieczętowaniem sojuszu, dzięki któremu Kazimierz odzyskał władzę na Mazowszu,

- Grody Czerwieńskie zostały ponownie przyłączone do państwa polskiego przez Bolesława Śmiałego; można powiedzieć, że Ruś stała się jedną z przyczyn klęski Bolesława- ciągłe wyprawy m.in. na Ruś powodowały niezadowolenie żołnierzy, Gall Anonim wspomina o spisku, który miał być zawiązany przeciwko królowi z udziałem biskupa Stanisława i jego brata- Władysława Hermana; Bolesław organizował wyprawy na Kijów, gdzie osadził na tronie swojego stryja Izasława,

- Bolesław Krzywousty odwrócił się od polityki procesarskiej jaką prowadził jego ojciec- Herman, związał się sojuszem z Węgrami i Rusią,

- w czasie rozbicia dzielnicowego związki Polski z Rusią polegały jedynie na udzielaniu pomocy poszczególnym książętom, np. w czasie walk pomiędzy Władysławem Wygnańcem a jego braćmi, pomocy pierwszego udzielał Wsiewołod Olegowicz- książę Kijowa, a jego braci wspierali mieszkający bardziej na północy potomkowie Włodzimierza Monomacha,

- po zjednoczeniu Ruś ciągle pozostawała poza strefą wpływów polskich, zmienił to Kazimierz Wielki, gdy po śmierci Jerzego- Bolesława, wraz z królem węgierskim Karolem Robertem objęli wspólny zarząd Rusi Halickiej.

Dodałam jeszcze raz, Tofiku gdybyś był tak miły po raz kolejny...

[Tofik]

- uważa się, że obszar Grodów Czerwieńskich przynależał do państwa wczesnych Piastów już za czasów Mieszka,

Tak, uważa się tak, ale jest to kwestia sporna, bo części zainteresowanych tematem wydaje się dziwne brak ostrej reakcji Mieszka na ten fakt (lub po prostu źródła o tym nie informują). W związku z tym pojawiły się hipotezy, jakoby Polanie nie mieli władzy nad Grodami (a więc istniała tam niezależna organizacja Lędzian) lub ich zwierzchność byłaby na niskim poziomie albo też Grody miałyby należeć do Czech/Węgier. Niemniej, osobiście na maturze pozostałbym przy oficjalnej wersji dziejów

ponownie straciliśmy sporne terytorium w 1031 r. przez jednoczesne wyprawy Jarosława Mądrego i Konrada II,

Tak, ale pasowałoby tutaj nadmienić, że Konrad uderzył na Milsko i Łużyce, bo z tego zdania można wywnioskować, że Niemcy uderzyli na Grody Czerwieńskie

- Grody Czerwieńskie zostały ponownie przyłączone do państwa polskiego przez Bolesława Śmiałego

To też niektórzy starają się kwestionować (nie znam poważnie sprawy, ale podobno o tym fakcie informuje tylko zapiska Długosza), ale nie ma czym zaprzątać sobie głowy.

Bolesław Krzywousty odwrócił się od polityki procesarskiej jaką prowadził jego ojciec- Herman, związał się sojuszem z Węgrami i Rusią,

Tak, ale Bolesław nie mógł sprzymierzyć się z całą Rusią, bo tam istniały przeciwstawne sobie stronnictwa np. Monomach był mu prędzej wrogiem niż sprzymierzeńcem. Niemniej, znowu nie ma czym zaprzątać sobie głowy, lepiej zostawić tak jak jest.

- w czasie rozbicia dzielnicowego związki Polski z Rusią polegały jedynie na udzielaniu pomocy poszczególnym książętom, np. w czasie walk pomiędzy Władysławem Wygnańcem a jego braćmi, pomocy pierwszego udzielał Wsiewołod Olegowicz- książę Kijowa, a jego braci wspierali mieszkający bardziej na północy potomkowie Włodzimierza Monomacha,

Można tutaj też napomknąć o wyprawach polskich książąt na Ruś Halicką (Kazimierz Sprawiedliwy na przykład) czy innych starciach polsko - ruskich (Leszek Biały i Roman Halicki pod Zawichostem w 1205 r., Leszek Czarny i Lew Halicki itd.).

- po zjednoczeniu Ruś ciągle pozostawała poza strefą wpływów polskich, zmienił to Kazimierz Wielki, gdy po śmierci Jerzego- Bolesława, wraz z królem węgierskim Karolem Robertem objęli wspólny zarząd Rusi Halickiej.

Przede wszystkim, Karol Robert nie miał zbyt wiele czasu na zajęcie się Rusią, bo zmarł w 1342 r., dwa lata po Bolesławie. Większość roboty spadła na Ludwika Andegaweńskiego, który w 1351 r. zawarł układ z Kazimierzem, który mówił, że:

1. Jeśli Kazimierz będzie miał męskiego potomka, to Węgrzy mają prawo odkupić Ruś Czerwoną od Korony.

2. Jeśli Kazimierz nie będzie miał tego potomka, to Ruś pozostanie przy Polsce.

Tak więc o wspólnym zarządzie polsko - węgierskim raczej nie może być mowy. Prędzej na zarządzie litewsko - polskim, ale ten nie był w czasach Kazimierza zbyt przyjacielski

Dodałam jeszcze raz, Tofiku gdybyś był tak miły po raz kolejny... wink.gif

Mógłbym Niemniej, czy napisałem o wszystkim o czym wcześniej mówiłem?

[dzionga]

Mógłbym smile.gif Niemniej, czy napisałem o wszystkim o czym wcześniej mówiłem? huh.gif

Chyba nawet więcej... Dziękuję bardzo