Industrializacja w ZSRR

[FSO]

Witam;

od lat 20 tych ZSRR bylo intensywnie uprzemyslawiane, glównie przemyslem ciężkim [huty, kopalnie, odlewnie, walcownie... etc]. Jakie byly jej zadania, czy je spelnila? Czy to byla konieczność? Czy trzeba bylo tak szybko czy można bylo wolniej? Czy dalo się ją przeprowadzić inaczej?

pozdr

[Vissegerd]

Primo, odlewnia i walcownia to działy huty jeśli się nie mylę

Secundo, myślę, że zrobili to akurat. Gdyby ten proces następował wolniej, to w 1941 roku Niemcy pewnie zaszliby aż za Moskwę, a w następnym roku do Uralu. Szybciej też się chyba nie dało, nie słyszałem nigdy o szybszej industrializacji niż w ZSRR. Wycisnęli wszystko co się dało z własnego społeczeństwa.

Czy można było inaczej? Teoretycznie tak, praktycznie, w kraju tak totalitarnym wydaje mi się, że nie...

Pozdrawiam.

[Wroobel]

Temat niezwykle interesujący . Proponuję aby założyciel rzucił na początek kilka liczb , pokazał jak wyglądał ten rozwój na tle innych krajów oraz wskazał na różnice jakościowe tj w jaki sposób ta szybka akcja wpłynęła na jakość produktów . Czy wyroby były porównywalne z odpowiednikami zagranicznymi ?

Ponadto temat związany : praca przymusowa , ofiary w ludziach ,terror .

[Vissegerd]

Wroobel, ja na przykład mam informacje o wzroście produkcji przemysłowej w ZSRR za okres 1928-1938, czyli dziesięcioletni. Wynosił on 591%, czyli produkcja wzrosła w tym czasie prawie sześciokrotnie, o 491% (sam wzrost). Dla porównania, w Polsce wzrost ten wynosił 19%, w Niemczech 28%, w Wlk. Brytanii 23%, we Włoszech 8%, w Danii, Estonii i Finlandii 46%, w Grecji 68%, na Łotwie 78% w Norwegii o 42%, a w Rumunii i Szwecji o 46%. W niektórych krajach zmiany były niewielkie bądź zanotowano spadki.

Jak więc widać, to, co wydarzyło się w ZSRR miało niespotykaną nigdzie indziej skalę, wydarzenie wręcz niesamowite. Niestety, mimo dobrych rozwiązań czy kierunków badań naukowych, jakość produkcji przemysłu sowieckiego nie była najlepsza w tym okresie. Ukuło się nawet takie powiedzenie o sprzęcie sowieckim, "gniotsa nie łamiotsa"

Oczywiście, ten bardzo dynamiczny rozwój okupiono w dużym stopniu wysiłkiem i wyrzeczeniami społeczeństwa. W ZSRR panował bezwzględny system totalitarny, co pozwala właśnie na bardziej optymalne wykorzystanie zasobów dla realizacji polityki rządu. Społeczeństwo jest całkowicie podporządkowane konkretnym celom.

Pozdrawiam.

[Narya]

Na temat industrializacji w ZSRR ciekawie wypowiedział się A. Awdiejew: "Komunizm to władza radziecka plus elektryfikacja całego kraju" - powiedział Włodzimierz Lenin. Wypowiedź ta została przetworzona przez wdzięcznych obywateli radzieckich: "Elektryfikacja to komunizm minus władza radziecka". (jest ten cytat w mojej stopce)

Moja babcia poza tym wspominała (a mieszkała na kresach, gdzie z tą polską industrializacją czy elektryfikacją było gorzej niż głębiej w Polsce), że ludzie zza granicą stali i patrzyli z utęsknieniem na życie po "polszczej stronie".

[FSO]

Witam;

trochę danych [wszystkie za malym rocznikiem statystycznym z '39 r.]

- w '26 r. moc elektrowni wodnych byla 0,3 mln KM w '35 - już 1 mln KM

- produkcja energii elektrycznej [mld KWh lata '28/32/36/37 : 5,0 / 13,5 / 32,8 / 40,5

- wskaźnik produkcji przemysłowej '28 r = 100; '32/36/38 : 203 / 481 / 591

- węgiel kamienny [mln ton] 28 / 37 : 36 / 123

- ropa naftowa [mln ton] 28 /37 : 12,3 / 27,8

- rudy żelaza [mln ton] 28 /36 : 6,1 / 27,9

- surówka [mln ton] 28 /37 : 3,4 / 14,5

- stal [mln ton] 28 / 37 : 4,3 / 17,8

- wyroby walcowane z żelaza i stali [mln ton] 28 /37 : 3,4 / 13,0

- aluminium [tys. ton] '28 /37 : brak / 45

- cement [tys. ton] '28 / 37 : 1903 / 5605

- fosforyty naturalne [tys. ton] '28 /36 : 104 / 3750

To tyle z grubszych danych produkcyjno - industrializacyjnych.

Vissegerd : gdyby proces postępował wolniej, w ten czy inny sposób, to Niemcy nie zaszliby pod Moskwę w '41, a i Hitler zaatakowałby Polskę później niż w '39. Bez wspólpracy ze stalinem, nie mial szans by "zjeść" Polskę w przeciągu tych kilku tygodni. Ówczesna granica sięgala nieco dalej jak linii Bialystok - Lwów. Bez pomocy Stalina, nijak by nie doszedł tam gdzie doszedł.

Ów skok przemyslowy byl konieczny w takim tempie, jeżeli Stalin chciał zrobić ze swego kraju potęgę. Zrobil. Szybciej się nie dalo, choć na dluższą metę sposób owej ndustrializacji powodował zagrożenie [przewaga przemysłu ciężkiego, wojskowego czy wydobywczego, nad konsumpcyjnym albo przetwórczym. Stworzylo to wyraźną nierównowagę, która musiala kiedyś spowodować zalamanie i upadek.

Kosztem tego gwaltownego skoku byly tysiące więzniów budujących ów przemysl, często ginących bo nikt się nimi nie przejmowal. Poza nimi oczywiście budowali go i specjaliści sprowadzani z Zachodu [ich prześladowania to dopiero okres po '35 / '36 r] kiedy znakomita większość z tego już stala albo pracowala, a uczelnie same zaczęly kształcić powoli swoje kadry. Sporej części z tych budów panowal entuzjazm podobny do tego jaki byl przy naszej rodzimej Nowej Hucie. Poza tym industrializacja "przeorala" cale radzieckie spoleczeństwo niszcząc w wielu wypadkach jego strukturę.

Wroobel : jakoś ówczesnych wyrobów radzieckich nie byla najgorsza. By tak bylo czuwal tow. Stalin który bezpardonowo rozprawial się z tymi którzy nie wyrabiali norm i zawiedli jego oczekiwania. Z drugiej strony niski poziom technologiczny calego kraju, mimo industrializacji, wymuszal często bardzo prostą technologię produkcji, lub niskie skomplikowanie techniczne wytworzonych produktow. "Gniotsja nie lamiotsja" przynajmniej u mnie oznacza rzecz prostą, na niezbyt wysokim poziomie technicznym, ale trwale i odporne na brutalne traktowanie.

pozdr

[Vissegerd]

Tak FSO, masz rację. Pisząc o jakości nie tylko wytrzymałość miałem na myśli, co jakość wykonania (estetyka, ergonomia, itd.). Wiele rosyjskich produktów miało na przykład większą wagę niż ich zachodnie odpowiedniki. Nikt się zbytnio nie przejmował kosztami produkcji. Choć na przykład zawieszenie i układ jezdny sowieckich czołgów dalekie były od ideału, ich awaryjność była powszechna. No i oczywiście brak kadr technicznych, co też wpływało na żywotność wielu mechanizmów (nieumiejętna obsługa).

Przypomniał mi się też taki dowcip polityczny z ZSRR.

Kto budował kanał Wołga-Don?

Anekdotcziki. (żartownisie - przyp. Viss.)

???

No, ci, co opowiadali dowcipy polityczne...

Pozdrawiam.

[FSO]

Witam;

Vissegred : z tym rozwojem technicznym nie bylo tak do końca. Początkowo ogrom budów, i pod wzgędem "wielkościowym" i ilościowym przy braku wystarczającej ilości kadry własnej powodował konieczność jej "importu"; np. z Niemiec. W zasadzie większość niemieckich koncernów miala tam swoich inżynierów, podobnie i inne, Niektorzy przybywali na zasadzie "kontraktu". Sytuacja ta zaczęła ulegać zmianie, jak pisalem w polowie lat 30 tych. Wtedy to zachodni inżynierowie zostali aresztowani [pod "dętymi" zarzutami typu : szpiegowanie, próba przewrotu czy zabójstwo Stalin]; a na ich miejsce zaczęli przychodzić swoi [o tym jak to wyglądało opisuje bodajże Weissberg - Cybulski, tytułu nie pomnę. Oznaczało to uznanie przez Stalina, że baza intelektualna jest na tyle duża, że rozwój nie będzie się opierał na zachodnich licencjach, a na pomysłach rodzimych z wykorztsaniem niektórych rozwiązań technicznych z Zachodu [czyli zwykła kradzież, bo mało kto by ZSRR sprzedal jakąś licencję]. Poza tym wszystko zrobione w ZSRR musialo dzialać w ich specyficznych warunkach klimatycznych, zgola innych niż eurpejskie [vide Lada Samara w l. 80 tych i pocz. 90 tych - używalem wiem]

Na takim etpaie mało kto brał pod uwagę wysublimowane opakowanie "techniki", brano najtańszy materiał jaki istnial - np stal, beton etc. Nikt nie wymagal od obudowy wyglądu, maszyna miała dzialać i tyle.

Poza tytm w warunkach "normalnej" ekonomii tak szybki wzrost i rozwój kraju bylby najzwyczajniej w świecie niemożliwy - a koszty jednostkowe materialów ogromne. W momencie kiedy wszystko jest w taki czy inny sposób państwowe to ceny mogą i są narzucane, co pozwala budować po cenach jednostkowych [vide spięcia w Polsce na linii Kwiatkowski - inni mistrowie w kwestiach finansowych]. W takim systemie koszty ponosi spoleczeńśtwo, zmuszane do ogromnych wyrzeczeń. W ZSRR największe koszty ponieśli średni i bogaci chlopi [kolektywizacja].

Należy także rozróżniać poziom wyksztalcenia "świeżych" inżynierów ktozy kontynuowali budowy "po" zachodnich i zwykłych robotników. Kiepskie wyksztalcenie zwykłych robotników wymusza tylko zwiększenie ilości fachowego nadzoru nad nimi, a w warunkach stalinowskich także większą ilość skazanych za paragrafy dotyczące sabotażu.

Pozdr

PS. Inny dowcip "kanałowy". Radio "Erewań"; Pytanie sluchacza: Kto budował Biełomorkanał? Odpowiedź: Wały prawobrzeżne budowali ci co opowiadali kawaly; wały lewobrzeżne ci co ich słuchali...