Człowiek w żelaznej masce

[dzionga]

Tak mnie to zaciekawiło... Do niedawna sądziłam, że to tylko fikcja literacka, ale natknęłam się na wiki na hasło o nim. Może ktoś ma więcej wiadomości na ten temat niż ja? Bo szczerze mówiąc to ja dysponuję tylko tą wiedzą z wiki i z filmu.

Jak myślicie, ile w tej całej historii jest prawdy? Tzn. jaki jest Wasz stosunek do tego, jakoby miałby to być brat bliźniak Ludwika XIV?

[Masochistka]

Wydaje mi się, że nie był jego bliźniakiem To tylko wymysł Woltera... tak samo jak napisał że czlowiek w żelaznej masce uciekł..... a tak na prawde umarł w więzienu......

[secesjonista]

A co bardziej paradoksalne niektórzy badacze upatrywali w człowieku w "żelaznej masce"... samego Woltera.

Pierwsza wzmianka (jeśli nie liczyć pamfletu z Lejdy, gdzie sprawę potraktowano marginalnie) o więźniu w żelaznej masce to bodajże artykuł w nielegalnie wydawanej broszurze "Les Nouvelles Ecclésiastiques" z 4 września 1687 r. gdzie donoszono o pojawieniu się w Grasse tego typu persony (un masque d'acier).

Tamże również zacytowano zagadkową wypowiedź Saint-Marsa:

"... nie wszyscy ludzie, których uważa się za umarłych, są nimi rzeczywiście".

Mieszkańcy widzieli więźnia, relacja miejscowego księdza dotarła do biskupa Ludwika Fouquta, w tym czasie wspomniany strażnik eskortował swego sekretnego więźnia z Exilles podążając trasą przez Briançon, właśnie Grasse, Mougins, La Cannet do Cannes.

Z oczywistych względów; choć trzeba przyznać, że niezwykle to atrakcyjna hipoteza; ów więzień zwany przez strażników La Tour (przydomek jeszcze z czasów Pignerol - monsieur de la tour d'en bas) nie mógł być bratem bliźniakiem króla. Sugestię o starszym bracie zawarł już Wolter w "Wieku Ludwika XIV", zaś pełne rozwinięcie ta historia, ale już z bliźniakiem znalazła na kartach pamfletu "Podróży do Bastylii" pióra Michała de Cubièresa.

Ów pisarz podał nawet dokładny czas kiedy miał się narodzić ów bliźniak: 5 września 1638 r. godzina 20.30... z niewiadomych powodów nikt nie zauważył na dworze narodzin kolejnego dziecka Anny Austriaczki, jak i przerywającego kolację króla, który pospieszył by ukryć fakt narodziny kolejnego potomka.

Nie dajmy się zwieść zapewnieniom tego autora, że jakoby znał on tożsamość więźnia od dawna.

Za wydaniem książki, jak i za wątkiem brata bliźniaka stał najprawdopodobniej Mirabeau.

Pytanie jakie się może nasunąć, czy człowiek w żelaznej masce mógł mieć coś wspólnego (udział, wiedzę) z tzw. "aferą trucizn"?

Dla porządku przytoczmy jeszcze kilka innych hipotez, z których niektóre już upadły:

Ludwik Olendorf zamieszany w spisek Rouksa

mnich o jakobińskich przekonaniach Lapierre (La Pierre)

Szczepan Martin alias Eustachy Danger

hrabia Mattioli

muszkieter d'Artagnan

Mikołaj Foquet

... ...

Edytowane 18 Wrzesień 2011 przez secesjonista

[secesjonista]

Na polskiej wikipedii zapisano:

"Człowiek w Żelaznej Masce (fr. L'Homme au Masque de Fer), Żelazna Maska, postać autentyczna (zm. 1703) – więziony w Bastylii, a później na Wyspie Świętej Małgorzaty u południowych wybrzeży Francji, z maską na twarzy, której pod karą śmierci nie wolno mu było zdejmować."

Zaiste, nazwać ów wpis partactwem byłoby pochlebstwem.

Z logiki zdania wynikałoby, że ostatnim miejscem pobytu więźnia była wyspa Świętej Małgorzaty... zaiste ciekawa to sugestia, autor niestety nie napisał czemu niby wieloletni strażnik "człowieka w masce"; już wtedy przeszło siedemdziesięcioletni Saint-Mars; miałby porzucić swego najcenniejszego więźnia przyjmując posadę po zmarłym gubernatorze Bastylii - Besmaux. Dyspozycje Barbezieux były jasne:

"Długo nie odpowiadałem Panu na list, który raczył Pan do mnie napisać osiemnastego dnia ubiegłego miesiąca (...) gdyż król nie wyjawił swych zamiarów wcześniej. Jego królewska Mość przyjął z zadowoleniem Pańską decyzję przybycia do Bastylii i objęcia gubernatorstwa. Może Pan zacząć przygotowania, by być gotowym do wyjazdu, gdy Panu powiem, i do przewiezienia pańskiego wieloletniego więźnia, z możliwie największą ostrożnością".

Zaś sam król 19 lipca 1698 r. raczył napisać by przewieźć więźnia, tak:

"by nikt go nie widział i by on nie ujawnił nikomu swej tożsamości".

Nie wiem skąd autor wpisu wziął taką, a nie inną datę śmierci człowieka w "żelaznej masce" - rok 1703.

A uściślając: to wiem - oparł się na wpisie z 19 listopada w dzienniku Du Junca. Problem w tym, że ówże nie miał wtedy już dostępu do więźnia.

My zaś mamy przypadkowe spotkanie (wskutek niezręczności i niezastosowania się do procedur kluczników) Renneville'a z tajemniczym więźniem w... 1705 roku. Tuż po wydaniu wspomnień "Francuska inkwizycja czyli historia Bastylii", również o tajemniczym więźniu, został w Londynie napadnięty przez trzech rzezimieszków...

Mamy też wspomnienie, świeżo zatrudnionego zastępcy komendanta wiezienia Réné de Launay'a, który miał oczyścić celę po śmierci Żelaznej Maski... a to był rok 1711.

Garść sugestii... czy na los "człowieka w masce" miały wpływ poczynania łóżkowe Athénaïs de Montespan; a może dobrym tropem jest znaleźć osobę, której tak nie znosił pan na Bernaville?

Edytowane 18 Wrzesień 2011 przez secesjonista

[secesjonista]

Dla ciekawych...

Ot takie polonicum, w bibliotece Raczyńskich pośród rękopisów (nr 278) istnieje dokument nieznanego autorstwa (pióra Teresy Goeffrin?), będący zbiorem informacji o Żelaznej Masce, z omówieniem niektórych hipotez (m.in. ks. Beaufort, wnuk Henryka IV).

Rękopis zatytułowany jest: "Notes sur le Masque de Fer, envoyées de Paris au Roi de Pologne", i został przedstawiony w pracy A. Kraushara: "Drobiazgi historyczne Alexandra Kraushara" (Lwów 1902, T. 2).

[secesjonista]

Rozważmy wspomnianą osobę Martina, który po wyjściu z Bastylii osiadł w Montauban z wdową Vinet, przy niezbyt fortunnie nazwanej uliczce - Perdu (stracony, zgubiony). Martin stał się jednym z bohaterów fabularyzowanej powieści "La Tragique Avanture de Roux de Marcilly" autorstwa Aimé Daniela Rabinela.

A jak się przedstawiały jego wcześniejsze losy i dlaczego "awansował" do grona osób, które podejrzewano o bycie "Żelazną Maską". Czy historycy ustalili wszystkie jego tożsamości?