Najbogatsza/najlepsza Rzymska prowincja

[secesjonista]

Ja mam pytanie odnoszące się właśnie do zasobności w zboże...ale indywidualnych obywateli. Jest pewien termin, którym określa się bogate osobistości,czy też najbogatszą warstwę społeczną, która posiada 5 (50...? 500?) mediusów zboża. Obił mi się swego czasu o uszy,lecz nie pamiętam jak dokładnie brzmiał. Na pewno zawierał słowa penta i medius. Majaczy mi coś na kształt "pentacosmedimnoj, lecz chyba nie nie tak to brzmiało.... Czy to pojęcie jest komuś znajome?

Blisko, poprawniej: pentakosiomedimnoi.

Arystoteles wspominając o reformach Solona podaje:

"Według majątku podzielił ich na cztery klasy, które już i przedtem istniały: pentakosiomedimnoi, hippeis, zeugitów i thetów. Prawo sprawowania wszystkich urzędów: dziesięciu archontów, skarbników, poletów, Jedenastu i kolakretów przyznał obywatelom z klasy pentakosiomedimnoi, hippeis i zeugitów, przydzielając przy tym urzędy każdemu stosownie do wielkości majątku; należącym do klasy thetów przyznał jedynie prawo udziału w zgromadzeniu i w sądach".

/za: K. Ilski "Posiadanie jako źródło prestiżu" w: "Powtórka z..." red. J. Dobosz, D. Konieczna-Śliwińska, Poznań 2012, s. 19; za: Arystoteles "Ustrój polityczny Aten", w: Arystoteles "Dzieła wszystkie" T. VI, Warszawa 2001/

Zaś co do tych miar to:

pentakosiomedimnoi (pięćsetmedymnowcy) - produkujący 500 miar zboża (medymnów), oliwy lub wina rocznie

hippeis - produkujący od 300 miar

zeugitai - właściciele zaprzęgu wołów – powyżej 200 miar

thetes (teci) - służebni, poniżej 200 miar

Inny opis:

"Podzielił on mianowicie ludność Attyki na klasy według stopnia majątkowego (time), przyczem majątek każdego obliczano według dochodu z ziemi. Tych klas było cztery: pentakosiomedimnoi, tetrakosiomedmnoi albo hippeis, zeugitai i thetes. Pierwsze trzy miały dochód w stosunku 500, 300, 150-120 miar zboża (medimnon około 50 litrów) albo tyluż miar oliwy (metreton około 40 l.)"

/A. Szelągowski "Dzieje powszechne i Cywilizacji" T. II, Lwów, s. 106/

Przy założeniu praktykowania dwupolówki (przy uprawie zbóż) przyjmuje się, że majątek niezbędny dla tej pierwszej klasy musiał mieć wielkość co najmniej 43 hektary, a w przypadku hippeis ok. 26 ha. Zważywszy niezbyt duży areał ziem zdatnych do uprawy w Attyce dwie pierwsze grupy stanowiły rodzaj elity: esthloi, którą dzieliła przepaść od ubogich - kakoi, a stanowiła konkurencję dla starej elity rodowej.

/za: W. Lengauer "Pojęcie równości w greckich koncepcjach politycznych. Od Homera do końca V wieku p.n.e.", "Dissertationes Universitatis Varsoviensis" nr 279 serii, Warszawa 1988/

Szerzej:

W. Lengauer "Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego"

H.G. Kippenberger "Die Typik antiker Entwicklung", w: "Seminar: Die Entstehung der antiken Klassengesellschaft" hrsg. von H.G. Kippenberger

A. Masaracchia "Solone"

W. Jaeger "Solons Eunomie", w: tegoż, "Scripta Minora"

Kwestia jak widać tyczy się Grecji, a nie Rzymu. I tyle tego O.T.

A co do tematu: Numidia?