Stanisław August Poniatowski - obrazy, karykatury, ciekawostki

[hakero]

Poszukuje obrazów przedstawiających ostatniego króla Polski - St.Augusta Poniatowskiego a także ciekawostek odnośnie niego oraz jego wyglądu zewnętrznego.

Również nie pogardzę informacjami o nich.

Proszę o pomoc za co z góry dziękuje

[Jarpen Zigrin]

2 obrazy przedstawiające Poniatowskiego:

Ciekawostki hmm... może to, że należał do masonerii. Wraz z Ignacym Krasickim i Franciszkiem Bohomolcem, założył tygodnik "Monitor". Mówiono o nim "ciołek" bo takiego był herbu.

[dusia]

Witam

Mam wielką prośbę. Od pewnego czasu usiłuję znaleźć na internecie karykaturę St. A. Poniatowskiego. Potrzebuję ją do gazetki szkolnej, żeby było trochę historii i zabawy. Jeśli ktoś mógłby podesłać mi jakiś link będę wdzięczna.Dziękuję za pomoc

[secesjonista]

Witam

Mam wielką prośbę. Od pewnego czasu usiłuję znaleźć na internecie karykaturę St. A. Poniatowskiego. Potrzebuję ją do gazetki szkolnej, żeby było trochę historii i zabawy. Jeśli ktoś mógłby podesłać mi jakiś link będę wdzięczna.Dziękuję za pomoc

Można próbować przekopać się przez zachowane druki ulotne doby stanisławowskiej, ale to mozolne poszukiwania.

Można przejrzeć zawartość tego typu książek:

Michał Ogórek "Poczet królów polskich"

Zbigniew Jujka "Historia Polski według Jujki"

Grzegorz Hołub "Poczet królów i książąt polskich w anegdocie"

A zwłaszcza:

Wojciech Mazurkiewicz, Zbigniew Jujka "Z(i)lustrowany poczet królów polskich"

Wreszcie Jujka to swego czasu prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury.

Tu angielski rysunek satyryczny, dla wyjaśnienia ten związany to nasz król:

http://img824.imageshack.us/f/karykatura.jpg/

Można spróbować zwrócić się do Muzeum Karykatury, może mogą udostępnić jakieś materiały z wystawy:

Igraszki z historią - królowie i wydarzenia z historii Polski w oczach karykaturzystów.

Edytowane 2 Październik 2010 przez secesjonista

[secesjonista]

Tak na marginesie, przyjmuje się, że do dziś zachowała się tylko jedna, rodzima karykatura Stanisława Augusta zwana: Alegorycznym Obrazem Dyrekcji Budowli J.W. Króla P… i tym, co się z nią wiąże.

[secesjonista]

Co do podrzuconych przez Jarpena obrazów:

pierwszy to dzieło Bacciarelliego datowany na 1793 r., tytułowany "Portret Stanisława Augusta z klepsydrą", dewiza "Quaesivit coelo lucem" zaczerpnięta z "Eneidy" jest zapewne nawiązaniem do wolnomularskiej działalności króla. Tenże artysta wykonał też inne obrazy władcy, choćby portret z ok. 1790 r. gdzie król występuje w brunatno-fioletowym fraku, ze wstęgą i gwiazdą orderu Orła Białego i orderem pruskim Orła Czarnego. Liczne kopie dzieła tego malarza przedstawiają króla w stroju koronacyjnym wspartego o baton de commendement. Z jego warsztatu wyszedł obraz przedstawiający Poniatowskiego w mundurze generała gwardii konnej koronnej (ok. 1785 r.).

Józef Franciszek Jan Pitschmann wykonał pastelę (po 1789 r.) przedstawiającą króla w generała wojsk koronnych. Ciekawy obraz przypisywany Giovanniemu Battiście Lampiemu (datowany na 1788/89 r.) prezentuje króla "po domowemu", czyli w szlafroku (robe de chambre), choć na pulpicie przed nim leżą: order Orła Czarnego i wstęga orderu Orła Białego. Spornym jest, czy spod pędzla tego malarza wyszedł "Portret Stanisława Augusta z maską" (datowany na 1788/89 r.), gdzie król przedstawiony jest w stroju karnawałowym.

Ciekawostką był obraz malowany przez kobietę: "Portret Stanisława Augusta w stroju Henryka IV" (w zbiorach MN w Krakowie) namalowany w 1797 przez Elisabeth Vigee-Lebrun, popularną i wziętą wówczas portrecistkę. Sam król uważał, ze jest fizycznie podobny do władcy Francji.

/szerzej: K. Zienkowska "Stanisław August Poniatowski"/

Jeszcze jako elekt pozował Johannowi Esaias Nilsonowi do akwaforty.

Zresztą portretów tego władcy jest wiele, jako że lubił pozować; jak pisano wówczas następnym pokoleniom nie zabraknie wizerunków władcy: "bo się często w rozmaitym stroju i posturach malować każe",; a swe wizerunki traktował jako oręż o charakterze propagandowym, wystarczy wspomnieć, że pierwsze portrety nowego władcy pojawiły się już dwa tygodnie po elekcji (na nabożeństwie dziękczynnym w kaplicy królewskiej w Gdańsku).

W 1764 r. wybito w Londynie medal z portretem naszego władcy, wykonany na podstawie rysunków Antoniego Albertrandiego, a wykonał go Thomas Ping.

W tej materii (ikonografia) warto zajrzeć do:

J. Pokora "Obraz Najjaśniejszego pana Stanisława Augusta : 1764-1770: studium z ikonografii władzy"

W. Łoś "Wizerunki króla Stanisława Augusta"

A. Ryszkiewicz "Francuska ikonografia Stanisława Augusta", w: "Zbieracze i obrazy["/i], Warszawa 1972

tegoż, "Portrety Stanisława Augusta", w: "Wiek Oświecenia", t. 2: "O rozumieniu klasyczności: spór o Stanisława Augusta" red. B. Grochulska

H. Widacka "Ikonografia króla Stanisława Augusta w grafice XVIII wieku", "Rocznik Historii Sztuki" XV, 1985

tejże, "Stanislaus Augustus Rex Armatus w grafice XVIII wieku", "Kronika Zamkowa", 2001, nr 1(41)

tejże, "Splendor i niesława. Stanisław August Poniatowski w grafice XVIII w. ze zbiorów polskich"

D. Juszczak, H. Małachowicz "Portrety Stanisława Augusta".

tychże, "Nieznany Bacciarelli: Portrety rodzinne Poniatowskich z Pokoju Jadalnego pałacu w Łazienkach", "Rocznik Warszawski", nr 31, 2003

Co do ciekawostek...

król w zasadzie nie nosił peruk, w jego rachunkach i inwentarzach odzieży nie odnotowano takiej pozycji, za to widnieją ozdoby do włosów np. w styczniu 1771 r. odnotowano wydatek 20 dukatów na: rubans, bourse a cheveux, cocardes detacheurs.