Piotr Wysocki

[secesjonista]

Powinienem napisać oczywiście: Golejewskiego.

Będąc na katordze spotkał się z Wysockim, w swym pamiętniku (wydanym w latach siedemdziesiątych) zapisał zwierzenia tego ostatniego co do spisku koronacyjnego.

Wedle nich Wysocki planował zabicie wszystkich zgromadzonych na placu, zatem nie przejawiał obiekcji natury moralnej związanych z przysięgą.

No i pozostaje kolejna kwestia - Tokarz, pisząc swoje dzieła, znał prace Barzykowskiego, a Zajewski - i Barzykowskiego, i Tokarza. Więc z jakiegoś powodu nie dali oni Barzykowskiemu wiary. Oczywiście nie twierdzę, że to, co najpóźniej napisane, zawsze jest najbardziej wiarygodne, no ale jakieś argumenty dla podważenia tej wiarygodności mieć trzeba.

(...)

W jakim zakresie Tokarz nie dał wiary Barzykowskiemu?

Na czym opierał się Zajewski - nie wiem, dla mnie przekonujący jest argument o dokooptowaniu podchorążego do grupy z racji znajomości miejsca akcji.

Poza tym, tak na prawdę rozbieżności nie ma.

Tej nocy zabrakło koordynacji, wszyscy biegali poszukując się nawzajem, zatem możliwym jest, że do grupy dołączyło "nieoczekiwanie" kilku podchorążych.

Nie wiemy czy w tej grupie mieścił się wedle autora ów "przewodnik".

Żaden z cywilnych uczestników grupy atakującej Belweder nie wyrażał zaskoczenia faktem, że obie grupy prowadzili podchorążacy.

Antoni Bukaty; uczestnik wydarzeń; nie rozstrzyga jaki był cel ataku na Belweder:

"Szkoła podchorążych (...) Rozdzieliła naprzód swe siły na dwie części: pierwsza prowadzona przez kilku podchorążych składająca się z uczniów uniwersytetu i

urzędników cywilnych, przeznaczoną została do przypuszczenia attaku na bliski Belweder, pomięszkanie Wielkiego Xięcia Konstantego (...)

Nie można z pewnością wiedzieć czyli w attaku Belwederu zamierzono ująć Xięcia: zdaje się że to było jedyną myślą doradzającą ten attak, i jakkolwiek niedoszła

do skutku wielce pomogła związkowym (...) Podług mnie, gdyby go nawet chciano pozbawić życia, coby w walce bez wątpienia musiało mieć miéjsce; nie było w tém

nic złego; owszem gdyby się to było dokonało wielu późniejszych błędów nie mielibyśmy do opłakiwania".

/tenże: "Sprawa Polski wywołana przed sądem i miecza i polityki w roku 1830" Paryż 1833, s. 82-83/

Edytowane 29 Wrzesień 2012 przez secesjonista