Dymitr Doński

[Tofik]

Został wielkim księciem moskiewskim, gdy miał 9 lat, połączył tron moskiewski z włodzimierskim, gdy miał lat trzynaście. W czasie zamętu w Ordzie, poparł Mamaja. Zawarł sojusz księciem suzdalskim Dymitrem (którego wcześniej usunął z Włodzimierza) i pomógł mu w opanowaniu Niżnego Nowogrodu - jednocześnie stając się jego zwierzchnikiem. W 1365 r. zajął Twer, czym sprowokował wielki najazd litewski Olgierda (1368 r.), który jednak nie zdobył Kremla, gdzie przebywał Dymitr. Później Doński nadal działał agresywnie i musiał bronić się w 1370 r. przed kolejna wyprawą litewską, tą jednak odparł bez straty Moskwy (choć kraj był mocno spustoszony). Dwa lata później Olgierd znów zaatakował, ale tym razem nie doszedł do Moskwy, z którą zawarł porozumienie, na mocy którego Twer pozostał w strefie wpływów litewskich. Rok wcześniej wyparł księcia Olega z Riazania, jednak już w 1372 r. Oleg wrócił, ale jako sojusznik Moskwy, czym znacznie pogorszył stosunki z Mamajem (ten ostatni był zaniepokojony rosnącą pozycją Moskwy). Dla wzmocnienia pokoju Dymitr podjął próbę zawarcia sojuszu z Olgierdem, lecz nieudaną. Kolejne walki wewnętrzne w Złotej Ordzie ułatwiły Moskwie działania antytatarskie: w 1373 r. demonstracją siły zmusił Tatarów najeżdżających Riazań do odwrotu. W 1374 r. powstała antytatarska koalicja księstw ruskich zrzeszająca: Moskwę, Twer, Niżny Nowogród i Riazań oraz kilka pomniejszych księstw. Mamaj zmierzając do skłócenia Rusi ze sobą, nadał jarłyk na wielkie księstwo włodzimierskie Michałowi twerskiemu. Ten rozpoczął wojnę o Włodzimierz, ale przeciwko niemu wystąpiło ponad 20 księstw. Pozbawiony większej pomocy tatarskiej (Mamaj najechał tylko Niżny Nowogród) i litewskiej (Olgierd z kolei najechał na ziemię smoleńską) Twer skapitulował, a Michał zawarł z Dymitrem układ na mocy, którego miał nie przyjmować jarłyku na Włodzimierz oraz zobowiązać się do pomocy w walce przeciwko Litwie i Ordzie. W latach 1376 - 1377 Dymitr zaatakował Litwę i Tatarów. Bez powodzenia obległ litewski Rżew, ale odebrał Tatarom Bułgar (wyprawą tą dowodził Dymitr Bobrok, bohater bitwy na Kulikowym Polu). W 1377 r. Ruś znów została spustoszona (bitwa nad Pjaną), ale zdobyła Połock, a w 1378 r. odegrała się na Mordwinach. W 1378 r. ordyńce znów ruszyli na Ruś, ale tym razem zostali pokonani przez Dymitra nad Wożą. W tym samym roku Mamaj w odwecie ruszył na Riazań i zmusił go do zmiany frontu. W 1379 r. moskwiczanie z powodzeniem zaatakowali ziemię briańską. Udało się im też zachować przyjazne stosunki z Nowogrodem. Rok później wielkie wojsko ruskie (30 tys. ludzi) uderzyło na duże (30 tys., choć patrząc na liczby armii mongolskich w poprzednim wieku, jest to dość mała ilość) oddziały Mamaja i pobiły je (choć tracąc prawie 1/3 armii) na Kulikowym Polu, czym zdecydowanie podwyższył swój i Moskwy autorytet, a także przyczynił się do upadku Mamaja. W tym samym roku, podporządkował sobie Riazań (będący sojusznikiem ordyńców). Niespodziewanie, w 1382 r. blisko 50 - tysięczna armia Tochtamysza (następcy Mamaja) najechała Ruś (został również wsparty przez niektórych książąt ruskich), czyniąc wielkie spustoszenia i zdobywając Moskwę (Dymitr uciekł i wkrótce potem znów został zmuszony do uległości wobec pana z Saraju). Twer się usamodzielnił, ale Doński powetował to sobie najazdem Riazania (powtórzy się to w 1385 r.). W 1386 r. zmusił do uległości Nowogród Wielki, ale niespodziewanie zmarł trzy lata później. Co o nim sądzicie? Czy rzeczywiście należy mu się miano rosyjskiego bohatera narodowego?

Proszę o skrócenie do najważniejszych informacji o Dymitrze Dońskim. Wychodzę z założenia, że każdy może znaleźć informacje o nim przez google.pl i w wikipedii. Sam wpisując hasło "dymitr doński" w google znalazłem pokaźne artykuły, także w wikipedii. Nie edytuję twojego postu, licząc że sam to zrobisz. Wystarczy choćby podać link np. do wikipedii. Pozdrawiam. // Nar

[Jarpen Zigrin]

Okres jego rządów to jeden z najważniejszych okresów w dziejach państwa rosyjskiego. Jednakże nie do końca udało mu się uniezależnić od Złotej Ordy. Jednakże skutecznie obronił się przed naporem Litwy, co jest chyba jego największą zasługą.

Ciekawostka:

W 2002 r. prezydent Władimir Putin ustanowił Order Służby dla Ojczyzny ku czci św. Dymitra Dońskiego i Sergiusza Radoneżskiego.

[java79]

A oto krótka notka o Dymitrze mojego autorstwa:

Urodził się 12 X 1350 r. w Moskwie. Po przedwczesnej śmierci ojca (1359) objął władzę w księstwie moskiewskim (początkowo nieletni Dymitr oraz jego młodszy brat Iwan pozostawali pod opieką metropolity Aleksego), jednak jarłyk na wielkoksiążęcy tron włodzimierski przypadł Dymitrowi III Konstantynowiczowi z Suzdala. Niemniej latem 1362 r. chan Amurat cofnął przywilej nadany wcześniej Dymitrowi suzdalskiemu i przyznał jarłyk Dymitrowi Iwanowiczowi. Nowy wielki książę z powodzeniem kontynuował politykę swoich poprzedników i zdołał podporządkować sobie wiele dzielnicowych księstw ruskich (m.in. Starodub, Galicz, Uglicz, Biełoziersk oraz Kostromę). 8 IX 1380 r. prowadzona przez Dymitra armia zjednoczonych książąt ruskich rozgromiła oddziały tatarskiego emira Mamaja na Kulikowym Polu nad górnym Donem. Pozwoliło to wielkiemu księciu na zrzucenie zależności od Złotej Ordy (i zyskało mu przydomek „Dońskiego”), jednak już dwa lata później, w sierpniu 1382 r. armia chana Tochtamysza najechała i spaliła Moskwę, ponownie zaprowadzając tatarską dominację na Rusi. Za rządów Dymitra nastąpiło trwałe połączenie wielkiego księstwa włodzimierskiego z księstwem moskiewskim w jedno władztwo o wspólnej tytulaturze (A. Poppe) – wielkie księstwo moskiewskie.

Żoną Dymitra Dońskiego została 18 I 1366 (1367?) r., zapewne w cerkwi Zmartwychwstania w Kołomnie:

Eudoksja

Była ona córką jego niedawnego rywala do mitry wielkiego księcia, Dymitra III Konstantynowicza. Urodziła się w 1353 r. Po śmierci męża (1389), znana powszechnie z pobożności wielka księżna oddała się głównie działalności dobroczynnej; z jej inicjatywy wzniesiono ponadto rozliczne fundacje kościelne, m.in. monaster Wozniesieński (Starodziewiczy) w Moskwie, do którego wstąpiła w ostatnich miesiącach życia. Zmarła tam jako mniszka Eufrozyna 7 VI 1407 r. i tam także spoczęły jej prochy. Została później kanonizowana przez rosyjską Cerkiew jako św. Eufrozyna Moskiewska. Po zniszczeniach, jakie dotknęły monaster Wozniesieński, w 1929 r. relikwie wielkiej księżnej przeniesiono do soboru Archangielskiego na moskiewskim Kremlu.

Pozdrawiam,

[java79]

PS.

informacje o Dymitrze czerpałem głównie z jego biografii autorstwa Jurija Łoszczyca, uznałem więc, że może notka ta wniesie coś nowego do omawianego tematu

[Tofik]

Nie zrzucił zależności od ordy, bo jak sam napisałeś, Tochtamysz ją przywrócił. Dymitr jedynie posunął naprzód ten proces, który ostatecznie zakończył się w 1480 r. (mimo np. spalenia Moskwy przez Dewleta w 1571 r.).

[java79]

do czasu najazdu armii Tochtamysza (dwa lata po zwycięstwie na Kulikowym Polu) - krótko, bo krótko - ale wielki książę nie był lennikiem chana. Zależność przywrócił właśnie najazd Tochtamysza w 1382 r.

PS.

Przez ten czas nie płacono też do Ordy wychodu