Polak, Węgier, dwa bratanki...

[Narya]

..czyli jak wyglądały rzeczywiście stosunki między Polską a Węgrami? Czy rzeczywiście byliśmy sobie takimi przyjaciółmi? Czy zdarzały się nam konflikty?

Nawet nie zauważyłem, że temat został założony w Piastach. Przesuwam do historii polskiej ogólnej

Tofik

[Tofik]

Zdarzały się.

W 1001 r. Stefan, książę węgierski koronował się na króla. I nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie to, że ta korona miała być koroną Chrobrego, tyle, że Stefan ją "przechwycił". To na pewno nie był przyjazny czyn. Odwdzięczyliśmy się Węgrom zabierając im ok. 1003 Słowację (którą straciliśmy albo na drodze układów w Budziszynie w 1018 r. albo na drodze zbrojnej w 1031 r.). Okres panowania Bolesława Śmiałego w Polsce to bodajże trzy interwencje polskie na Węgrzech, które miały za cel obsadzanie władców przyjaznych Polsce, co się w ostateczności udało (św. Władysław do takich władców właśnie należał, oczywiście pomijając panowanie Władysława I Hermana w Polsce). Bolesław Krzywousty wchodził w różne układy z Węgrami, np. w 1108 r. spustoszył Czechy (sojusznika cesarza), gdy Niemcy atakowali Węgry (możliwe, że Węgrzy się nam odwdzięczyli w 1109 r.), ale wszystko się posypało, gdy Węgrzy zaczęli wchodzić w porozumienia z księciem przemyskim, Austrią i Czechami - zwłaszcza stosunki węgiersko - czeskie odbiły się czkawką na stosunkach polsko - węgierskich. W latach rozbicia dzielnicowego przypominam sobie jedno spięcie - po śmierci Romana Halickiego Węgrzy z Polakami zaczęli rywalizować o wpływy na Rusi Halickiej co skończyło się małżeństwem Kolomana z Salomeą (córką Leszka Białego), co miało przynieść konsensus, ale nie ulega wątpliwości, że wyszliśmy na tym gorzej. W 1241 r., w czasie najazdu mongolskiego Bolesław Wstydliwy schronił się na Węgrzech, dzięki swemu małżeństwu z Kingą (przyszłą świętą). Sojusz z Andegawenami za Łokietka kilkakrotnie nas ratował, a także dzięki niemu, uniknęliśmy walk o Ruś Czerwoną, aż w końcu doszło do personalnej unii polsko - węgierskiej. Węgrzy dzięki obsadzeniu stanowisk starostów (?) zapanowali nad Rusią Czerwoną, ale Jadwiga odzyskała ją w 1387 r. Zygmunt Luksemburczyk bodajże w 1410 (lub 1409) r. najechał ziemię sądecką (bez powodzenia) jako sojusznik Krzyżaków i zmusił nas do trzymania tam kilku chorągwi dla osłony. W 1412 r. mamy zastaw Spiszu. Od 1440 r. znów unia polsko - węgierska, tym razem z Władysławem Warneńczykiem na tronach, co kończy się Warną. W 1490 r. znów Jagiellon na tronie, ale w czasie wyprawy mołdawskiej Jana Olbrachta Węgrzy stanęli po stronie Mołdawian (na Mołdawię pazurki ostrzyli sobie również magnaci węgierscy, nie w smak im było polskie zwierzchnictwo nad tamtymi ziemiami). Mamy króla Batorego, który chce nas podporządkować węgierskim interesom, ale na szczęście umiera po 10 latach. W 1657 r. najeżdża nas Siedmiogród, wcześniej mamy uczestnictwo Siedmiogrodzian w traktacie w Radnot. W XIX wieku wielu Polaków (m.in. Bem) walczyło w szeregach węgierskich, a po wojnie obronnej więcej Polaków uciekło na zachód przez Węgry niż przez Rumunię. Itd.

[Narya]

W kronice (nie pamiętam której, ale chyba którejś krakowskiej ? ) polskiej kiedy Bolesław Śmiały uciekł na Węgry do swojego krewnego (króla węg.), to król węgierski Władysław (?) wyszedł przywitać stryja. Zdetronizowany król polski zachował się dość ordynarnie i nie dyplomatycznie. Nie zszedł do konia (podobno) i przywitał się z królem węg. jak z sługą, a przecież to Władysław okazał mu łaskę jako jedyny i go przyjął do siebie.

[Tofik]

Pisze o tym Gall Anonim (ks. I, roz. 28): Bolesław nazywał Władysława "swoim królem", a Władysław uznawał, że to [istotnie] on go królem uczynił. Jedno przecież u Bolesława położyć należy na karb próżności, co wiele zaszkodziło jego dawniejszej zacności; choć bowiem jako zbieg przybywał do cudzego królestwa i choć zbiega nie słuchał nawet żaden chłop, Władysław, jako mąż pokorny, pospieszył wyjść naprzeciw Bolesława i oczekiwał zbliżającego się z daleka, zsiadłszy na znak uszanowania z konia. A tymczasem Bolesław nie miał względów dla pokory uprzejmego króla, lecz uniósł się w sercu zgubną pychą mówiąc: "Ja go za lat pacholęcych wychowałem w Polsce, ja go osadziłem na tronie węgierskim. Nie godzi się [więc], bym mu ja, jako równemu cześć okazywał, lecz siedząc na koniu oddam mu pocałunek jak jednemu z książąt". Zauważywszy to Władysław obruszył się nieco i zawrócił z drogi, polecił jednak, by mu wszędzie na Węgrzech niczego nie brakło. Później atoli zgodnie i po przyjacielsku spotkali się między sobą jak bracia; Węgrzy wszakże owo zajście głęboko sobie i na trwałe w sercu zapisali. Wielką ściągnął na siebie Bolesław nienawiść u Węgrów i - jak mówią - przyspieszył tym swoją śmierć.

[Narya]

O, o właśnie! Gall Anonim! Myślę, że to Bolesław Śmiały źle się zachował, jeśli się zachował. Oczywiście nie wiadomo czy Gall Anonim posiadał właściwe informacje lub co gorsza czy nie służył rodowi swojego księcia (Władysław Herman wszak należał do spisku przeciw Bolesławowi).