Bizantyjska inwazja na Egipt 1169 r.

[Konstanthinos XI]

Jak wiadomo, Cesarstwo Bizantyjskie utraciło Egipt, swoją starożytną prowincję, na rzecz Arabów w roku 641 – wtedy to patriarcha Cyrus samowolnie wynegocjował jedenastomiesięczny rozejm, połączony z wycofaniem się wojska basileusa z tych terenów, co w praktyce oznaczało ich przejście pod nową władzę. Utrata tej bardzo ważnej prowincji, „spichlerza Cesarstwa” oraz pewnego rodzaju punktu kontaktowego z potężnymi sojusznikami Bizancjum w Afryce, Etiopczykami, była bardzo wielkim ciosem dla państwa basileusów. Także dzięki bogactwu Egiptu Cesarstwo radziło sobie wcześniej z najazdami barbarzyńców. Egipt przeszedł pod władanie kalifów, z czasem jako osobne państwo rządzony był przez dynastię Fatymidów. Wieki później ziemie nad Nilem były obiektem pożądania nie tylko Bizantyjczyków, ale i krzyżowców, wiedzieli oni jednak , że w pojedynkę może być im trudno je opanować; zawarli więc sojusz z cesarzem Manuelem I Komnenem. W 1169 roku Manuel wysłał ogromną flotę w celu zdobycia Egiptu, na której czele stanął Amalryk I, król Jerozolimy. 200 okrętów wyposażonych było w legendarny grecki ogień oraz maszyny oblężnicze. Bizantyjczycy wyruszyli zaopatrzeni jedynie na trzy miesiące; postanowili zaś powrócić po klęsce zdobycia Damietty przez Krzyżowców. Była więc to ekspedycja śmiała, organizowana z wielkim rozmachem, we współpracy z lądową ofensywą wojsk łacinników, ale jednak zakończona wielką klęską. Pochłonęła wiele złota i pracy, a w tym czasie Kilidż Arslan II, sułtan Ikonion (Rumu) umacniał się w Azji Mniejszej, podobnie czyniła także Wenecja na wodach Morza Śródziemnego. Saladyn natomiast wykorzystał klęskę floty Bizancjum i sam zajął Egipt Fatymidów. Już kilka lat po tej klęsce Manuel ponosił kolejne, tym razem właśnie w walce z sułtanatem Rumu – w 1176 roku przegrał w bitwie z Seldżukami pod Myriokefalon. Jaki wpływ na te klęskę, a także na późniejsze dzieje Bizancjum, miała nieudana inwazja na Egipt? Czy zamiast niej nie lepiej było umacniać się w Azji Mniejszej, pieniądze przeznaczyć na wojnę z Seldżukami? Czy w takim razie można by spodziewać się w niej większych sukcesów, niż w ataku na państwo Fatymidów oraz późniejszej wojnie z sułtanatem? Może gdyby wcześniej pokonano Kilidż Arslana, Bizancjum znajdowałoby się na korzystniejszej pozycji wyjściowej do podboju Egiptu, mogłoby całkowicie i trwale uniezależnić od siebie państwa łacińskie w Azji. Może i odzyskać w przyszłości inne ziemie afrykańskie…. Jak kształtowałyby się stosunki Cesarstwa z łacinnikami bez sojuszu antyegipskiego i owej wyprawy? A może jednak wyprawa miała sens, tylko zawiedli pod Damiettą sprzymierzeni krzyżowcy? A może mimo ich porażki należało kontynuować atak? Może wina leżała w nikłej ilości zapasów i związanej z tym ostrożności w prowadzeniu działań wojennych… Jak postąpiłby Saladyn, a jak łacinnicy, względem Egiptu, w razie braku wielkiej wyprawy morskiej Bizantyjczyków? Zapraszam do dyskusji wink.gif

[Narya]

Saladyn i tak przejąłby Egipt. Był tam wezyrem z ramienia Zankiego. Ciekawa jest książa "Wyprawy krzyżowe w oczach Arabów".

Mnie interesuje jeszcze coś czy ta wyprawa na Egipt miała znamiona krucjaty?