Najazd Hyksosów, jego rola w historii Egiptu

[Jarpen Zigrin]

Co wiecie najeździe Hykosytów na Egipt i jego skutkach?

Ja przeczytałem tyle, że prawdopodobnye Hykosycie byli mieszaniną etniczną złożoną prawdopodobnie z Semitów i Hurytów, których ich przesunięcie etniczne pchnęło na Egipt. Usadowili się w delcie po czym przejęli kontrolę nad całym państwem. Później jednak ograniczyli się tylko do Egiptu Dolnego rezydując w Auaris. Panowali ok. 100 lat. Hykosyci przynieśli ze sobą lepszą broń i rozwinęli hodowlę koni. Wyparł ich z tego co się dowiedziałem Ahmose, który później zdobył fenickie Byblos rozciągając tym samym zwierzchnictwo Egiptu nad tym miastem.

[merogne]

O! To bardzo ciekawy okres Zygmuncie

Faktycznie określenie "hyksosi" to nie nazwa etnicznej grupy. Wzięło się z egipskiego terminu - heka hasut - co znaczy "władcy obcych krain". Ładne prawda? Od czasów Starego do średniego Państwa oznaczało to określenie cudzoziemca. Upraszczając - to Azjaci.

Ostatnio akurat czytałam o skarabeuszach zwanych hyksoskimi. Są charakterystyczne, bo wizerunki i napisy zapełniają prawie całą podstawę skarabeuszy, jakby hyksosi bali się zostawiać chociaż kawałek wolnego miejsca. Władcy wpisywali również swoje imiona w kartuszach, stosowali znaki hieroglificzne. Na niektórych bazach skarabeuszy -amuletów pojawiał się wizerunek lokalnego władcy (podobnie jak w Egipcie wizerunek faraona), na niektórych jest wizerunek bóstwa męskiego z sokolą głową, co wskazywałoby na związek z egipskim Horusem.

Wysnułam sobie taką teorię czytając o tych skarabeuszach, że hyksosi przesiąknęli częściowo cywilizacją i kulturą Egiptu i przejęli część zwyczajów, a także chyba wierzeń religijnych. Byli najeźdźcami, ale chyba starali się zasymilować z miejscem i ludem, którym rządzili.

Wszystkie książki, które ja czytałam mówią, że centrum władzy hyksosów było Awaris, ale pewnie to kwestia tłumaczenia, więc się nie wymądrzam. Po prostu po raz pierwszy słyszałam takie określenie nazwy tego miasta jako "Auaris".

"Lepsza broń" była konsekwencją tego, że hyksosi mieli opanowaną obróbkę brązu. Co do koni - to faktycznie chodziło o zaprzęg konny, rydwan. Wszystkie te "nowinki' egipcjanie użyli oczywiście przeciwko hyksosom, jak tylko je opanowali.

Co ciekawe, władcy hyksoscy pozostawali w dobrych stosunkach z dynastią tebańską, a poza władcami w pokoju żyli również prości ludzie. Dopiero Sekenenre i jego synowie Kamose i Ahmose rozpoczęli walkę.

Zaczęłam się zastanawiać, czy hyksosi nie byli ludem, który po prostu znalazł sobie ziemię i na niej osiadł, starał się zasymilować, dostosować do miejscowych zwyczajów i żyć w pokoju, a egipcjanie ich wypędzili.

Jakie to wszystko jest względne - ko jest najeźdźcą, okupantem, a kto eksterminowaną ofiarą

[napata]

W miarę czytania postu Merogne myślałem sobie: skąd ona to wszystko wie... Mamy świetnych znawców Egiptu na naszym Forum. Właściwie to nic nie powinienem pisać bo - nic dodać, nic ująć. Bardzo dobra charakterystyka, Merogne!

No, można by rzecz jasna wymęczyć posta na kilka stron, ale po co? To powinno wystarczyć przecież. Ładnie i lekko napisane. Jasne, że nie byłbym sobą, gdybym się trochę nie powymądrzał, więc...

Z tą asymilacją to nieco za daleko poszliśmy. Chodzi o klasyczne wędrówki ludów. Egipt zawsze był krainą mlekiem i miodem płynącą i nic dziwnego że jakieś ludy pasterskie chciały tu osiąść. Okres osłabienia sprzyjał temu. Hyksosi nigdy nie opanaowali całego Egiptu, na południu zawsze była silna opozycja, choć skłócona.

Wszak to ona tworzyła XVII dynastę egipską. Ludy mniej rozwinięte kulturowo zawsze starają się zaporzyczać od tych, stojących na wyższym etapie cywilizacyjnym, to wszystko. Asymilacja polega na wtapianiu się w otoczenie, przyjmowaniu wszystkiego, nie narzucając niczego. Hyksosi wprowadzili swoje silne rządy stając się zwyczajnymi okupantami. Nie rozgrzeszaj ich, Merogne.

Warto dodać że Hyksosów dzielimy na "Małych" tworzących XIV dynastę i "Wielkich" z dynastii XV.

Nie ma pewności że Sekenenre Tao II był ojcem swych następców, Kamose i Ahmose. Najprawdopodobniej był ojcem tego drugiego, ale mógł być bratem pierwszego.

Ja wiem, Merogne że to Twój ulubiony okres więc się z Tobą sprzeczał nie będę. Napiszę tylko o Awaris, bo to proste. Auaris, tak my powinniśmy pisać, gdyż tak się wymawia. Awaris pochodzi z anglojęzycznej literatury, gdzie, jak wiadomo "w" zwykle wymawia się jak "ł".

Brąz wcale nie musiał oznaczać lepszej broni. Przypomnę, że egipska miedź była inna niż ta, którą znamy. Była równie twarda, jak brąz.