Hanza - "państwo w państwie"?

[Narya]

Podstawy podstawowych informacji dot. Hanzy: http://pl.wikipedia.org/wiki/Hanza

Zastanawiam się czym była tak naprawdę Hanza? Czy mogła przeobrazić się w rzeczywiste państwo? Czy może była państwem?

Swoje zdanie wyrażę w toku dyskusji, jaka [mam nadzieję] rozwinie się z czasem. :clap:

[Pancerny]

Zasięg tych miast popierających się nawzajem jest naprawdę imponujący. Na pewno owe miasta, może nie w Polsce, ale na zachodzie, powoli stawały by się państwami-miastami.

Chociażby polski Gdańsk, jego interesy polityczne i gospodarcze nie zawsze szły w parze i z interesami państw do których należał.

[Uxi]

Jaka była dokładnie Rola Hanzy ? i czy da się ją napisać na ok. 3 strony Worda?

Mam w profilu Średniowiecze, ale tej roli to jakoś dokładnie nie rozwinę

[Vissegerd]

Jaka była dokładnie Rola Hanzy ? i czy da się ją napisać na ok. 3 strony Worda?

Tak mi się coś wydaje, że Koleżanka chciała zadać pytanie w dziale pomocowym

Dokładną rolę to masz w linku do wikipedii, który podał Kolega wyżej.

Co do kwestii "3 stron w wordzie", to jak użyjesz czcionku rozmiaru 24 to spoko

Trzeba trochę poszperać po bibliotekach i necie. Najlepiej wejść na strony miast , które do związku hanzeatyckiego należały. Np.:

- http://www.torun.pl/portal/index.php?strona=zw_hist

- http://www.slupsk.pl/info.php?id=63

- http://www.trojmiasto.pl/Historia-Gdanska-o9351.html

Można też zajrzeć do Glogera: http://univ.gda.pl/~literat/glogre/gloger.pdf

Generalnie polecam zasoby uniwesytetu Gdańskiego (na nich własnie jest Gloger), tam powinno być najwięcej o Hanzie. Nie pamiętam konkretnie już kto, ale sporo osób się tym kiedyś zajmowało, powinno być trochę matriałów.

Proponuję też poszukać w internecie anglojęzycznym. Jak nic nie znajdziesz, to poproś moderatora tego działu lub administratora, żeby przeniósł temat do działu pomocowego, a ja spróbuję coś Ci jeszcze znaleźć. Ale pracy na 3 strony na pewno Ci nie napiszę

Pozdrawiam i witam serdecznie na naszym Forum

[Narya]

Możesz napisać na 1,5 strony historię Hanzy korzystając już podanych wcześniej samych linków (fajnie by było jakbyś skorzystała z książek np. takiego Kwiatkowskiego "Dzieje średniowiecznej Europy"). A drugie 1,5 strony poświęcić na twój "esej" dotyczący znaczenia Hanzy i powinno ci coś wyjść.

Od siebie dodać mogę, że Hanza był ponadpaństwowym tworem - ale nie państwem, a jedynie zrzeszeniem cech kupców w miastach Północnej Europy, głównie niderlandzkich, bałtyckich i północnoniemieckich.

Myślę, że "teoria" na 1,5 strony o Hanzie, a reszta jako twój esej na temat znaczenia i roli powinien skutkować pozytywną oceną, jeśli nie szóstką.

Zresztą rola Hanzy jest dyskusyjna.. (nadaje to się na esej niewątpliwie)

Rozwój miast hanzeatyckich jest tutaj niewątpliwa w tym zrzeszeniu kupieckim, ale czy Hanza nie była raczej monopolem wybranych kupców i dyskryminacją innych w handlu? Czy to jest zaprzeczenie idei "wolnego rynku"? Myślę, że w pewnym stopniu - tak.

Mówi się często o pozytywnej roli Hanzy w tym rejonie Europy, ale mniej o tych "minusach" Hanzy. W miastach hanzeatyckich tak na przykład szerzyła się korupcja i lichwa.

[Vissegerd]

Znalazłem dość ciekawy opis Hanzy:

Związek Hanzeatycki (Hanza) powstał w połowie XIII w. Początkowo jego celem była ochrona interesów kupców z Lubeki, Hamburga, Visby oraz Rygi, a także kilku portów słowiańskich, jak Wismar, czy Rostock. Z czasem Hanza przekształciła się w związek miast i zaczęła pełnić rolę polityczną, dążąc do opanowania całego pobrzeża Morza Bałtyckiego i Morza Północnego.

Szczytowy okres rozwoju Hanzy przypadł na wiek XIV, kiedy to uzyskała szerokie uprawnienia m.in. w Danii, Szwecji, Norwegii, na Rusi, we Flandrii i Anglii, praktycznie monopolizując handel w tej części Europy i skupiając w swych szeregach ponad 160 miast.

Gdańsk przyłączył się do Związku w 1361 r. Od początku stał się jego aktywnym członkiem. Udział w Hanzie otwierała kupcom gdańskim szerokie możliwości żeglugi i międzynarodowego handlu morskiego na preferowanych warunkach. Uzyskane przywileje zezwalały na prowadzenie handlu w danym kraju, zwalniały kupców i żeglarzy od prawa brzegowego i niejednokrotnie znosiły różne opłaty. W końcu XIV w. Gdańsk objął czołowe miejsce w grupie pruskich miast Hanzy dystansując dotychczasowego lidera, jakim był Toruń.

Wyraźne osłabienie Związku nastąpiło w drugiej ćwierci XVI w. Miasta hanzeatyckie stały się wówczas terenem walk społeczno-religijnych, uwidoczniły się też rozbieżności między interesami poszczególnych członków. Pojawienie się w rejonie Bałtyku nowych kapitałów południowoniemieckich oraz konkurencyjnych kupców holenderskich i angielskich doprowadziły do osłabienia wpływów Hanzy. W celu utrzymania dominującego stanowiska Hanzy na Bałtyku podjęto próby reform zakończone podczas Hansetagu w Lubece w 1557 roku. Wtedy to przedstawiciele 63 miast reprezentowanych na zjeździe opracowali i zredagowali statut związku liczący dziesięć artykułów (Konfederationsnotel). Powtarzał on obowiązek delegowania przedstawicieli na zjazdy i respektowania postanowień zgromadzeń, wnoszenia sporów zaistniałych między miastami przed arbitraż miast sąsiednich i zjazdu ogólnego jako ostatniej instancji, przy absolutnym zakazie odwoływania się do obcej jurysdykcji, wspólnego ponoszenia wydatków związanych z ochroną dróg lądowych i morskich, kosztami poselstw i odszkodowaniami dla ofiar napadów, wspólnego występowania przeciwko wrogom, surowej kontroli cudzoziemców i rzemieślników oraz banicji winnych w wypadku nieposłuszeństwa wobec wyroku. Statut przypominał ponadto o szacunku i posłuszeństwie należnym cesarzowi i książętom panującym nad poszczególnymi miastami, a także zezwalał na indywidualne sojusze członków związku z niehanzeatyckimi mocarstwami.

Układ z 1557 r. wielokrotnie przerabiano i precyzowano. Zasadniczo obowiązywał do wojny trzydziestoletniej (1618-1648). Nie wystarczał jednak by przywrócić Hanzie jej dawną pozycję. Ostatecznie za jej końcową datę uznaje się rok 1669. (Monika Panter)

Podano też ciekawe pozycje bibliograficzne:

1. Die Hanze. Lebenswirklichkeit und Mythos. Eine Ausstellung des Museums für Hamburgische Geschichte in Verbindung mit der Vereins- und Westbank, red. Hirte Ch. Gückel A., Hamburg 1989;

2. Dollinger Ph., Dzieje Hanzy (XII – XVII wiek), Gdańsk 1975;

3. Schildhauser J., Dzieje i kultura Hanzy, Warszawa 1995;

4. Simson P., Die Organisation der Hanse in ihrem letzten Jahrhundert, "Hansische Geschichtsblätter", Jg. 13:1907.

A poniżej trzy pierwsze strony Statutu Związku Hanzeatyckiego z dnia 13 IX 1557 roku:

Strona 1

Strona 2

Strona 3

Przedstawiciele 63 miast hanzeatyckich uchwalili podczas zjazdu generalnego (Hansetagu) w Lubece 13 IX 1557 r. układ zawierający przypomnienie i potwierdzenie praw oraz obowiązków członków Hanzy, w tym obowiązek uczestnictwa w zjazdach i respektowania ich postanowień, obowiązek arbitrażu miast i zjazdu ogólnego przy rozstrzyganiu sporów pomiędzy członkami Hanzy, wspólną ochronę dróg handlowych, wspólne pokrywanie kosztów poselstw oraz wspólne występowanie przeciw wrogom. Dokument powyższy opieczętowany został przez cztery miasta przewodniczące Kwartałom Hanzy: Brunszwik, Gdańsk, Kolonię i Lubekę. Obecnie znajduje się w Archiwum Państwowym w Gdańsku.

Pozdrawiam.

[Narya]

Oznaczać to może, że Hanza była pierwszą organizacją integracji europejskiej na polu gospodarczym, czy nie?

[Wołodia]

Liga Hanzeatycka zrzeszała szereg mniejszych lig,których przedstawiciele spotykali się regularnie w celu ustalenia wspólnego postępowania. Najważniejsza była liga niemiecka - "Wendycko - Saska" - skupiająca takie miasta jak Hamburg, Brema, Lubeka,Wismar i Rostock.Na czele grupy westfalskiej stała Kolonia, a na czele grupy inflanckiej najpierw Visby, a następnie Rewel (Tallin). Te trzy podstawowe odłamy tworzyły Drittel czyli "trójkąt", stanowiący trzon całej organizacji. Każde z miast członkowskich miało własne zależne od siebie miasta znane jako vororte - przedmieścia, natomiast liga jako całośc założyła łańcuch kontores - zagranicznych kantorów z których mieli prawo korzystac wszyscy członkowie.Istniało pięc takich głównych miejsc:Brugia,Peterhof w Nowogrodzie(od 1229r),Steelyard w Londynie (1237), Most Niemiecki w Bergen (1343) i doroczny targ śledziowy w Falsterbo wSkanii

W różnych okresach siec skupiała ponad 200 miast od Dinant na Zachodzie po Oslo na polnocy i Narwę na wschodzie.Do ważniejszych miast śródlądowych hanzy należały Brunszwik Magdeburg, Wrocław (Breslau) i Kraków