Zygmunt II August - ocena

[Jarpen Zigrin]

To jeden z moich ulubionych królów i nie za osiągnięcia, a za charakter. Nazywano go królem "Dojutrkiem" dlatego, że zawsze jak ktoś go prosił mówił, że dobrze, ale jutro. Do tego był z niego niezły nerwós i uparciuch. Świetny dyplomata w dawaniu odpowiedzi był ostrożny oraz przemyślny w odnajdywaniu sposób odroczenia decyzji w sprawach, które akurat nie miały interesu dla niego. Był konsekwetny jak mało, który nasz władca "co król postanowi, wykona choćby się cały świat miał zawalić". To on doprowadził do Unii Lubelskiej, był tolerancyjny religijnie i jako pierwszy i ostatni władca prowadził konsekwentną politykę bałtycką do tego z sukcesami.

[Tofik]

Dobry król. Cenię go za popieranie ruchu egzekucyjnego, zajęcie Inflant, a także unię lubelską, a także za to, że był zwolennikiem tolerancji, nawet wtedy, gdy Europa pogrążyła się w wojnach religijnych. Choć przyznam, że trochę za bardzo ulegał magnaterii jak np. Radziwiłłom.

[Jarpen Zigrin]

Dobry król. Cenię go za popieranie ruchu egzekucyjnego, zajęcie Inflant, a także unię lubelską, a także za to, że był zwolennikiem tolerancji, nawet wtedy, gdy Europa pogrążyła się w wojnach religijnych. Choć przyznam, że trochę za bardzo ulegał magnaterii jak np. Radziwiłłom.

To jest mój ulubiony król, wręcz idol z historii. Szkoda, że nie zostawił potomka.

Zygmunt był również szalenie wykształcony znał dobrze łacinę, włoski i niemiecki potrafił znakomicie pisać zostawił po sobie mnóstwo barwnych listów. Marcin Bielski mówił o nim "Wymowy był takiej, że strudna kto miał z nim w polszczyźnie zrównać". Był najlepiej wykształconym Jagiellonem. Interesował się geografią, przyrodą, alchemią i muzyką na której się znał i ją lubił. Cechowała go ogromna kultura osobista, uprzejmy styl bycia nie był człowiekiem bezwzględnym i okrutnym. Miał też kilka pasji kolekcjonował księgi i wyroby jubilerskie. Był jednak nie licząc Barbary uczuciowo chłodny i nie okazywał skłonności do kompromisów. Urazów nie zapominał, lecz nie był mściwy.

Jasienica ma do niego stosunek negatywny nawet napisał, że był to najbardziej skomplikowany i najdziwniejszy człowiek jakiego historia Polski miała... nie wiem skąd u niego takie wnioski. Nie lubie go za uprzedzenie do Jagiellonów, ale to nie temat na to w każdym bądź razie opinia bardzo krzywdząca.

Szkoda, że Barbara szybko umarła i nie miał szczęścia z Habsburżankami oszedł mając zaledwie 52 lata., gdyby panował jeszcze dłużej...

[Gość ******]

W jaki sposób Zygmunt II August okazywał poparcie dla ruchu egzekucyjnego?

[Tofik]

Zygmunt był również szalenie wykształcony

O co zadbała matka - gdyby nie ona (daję sobie palca uciąć) nie byłby aż tak wykształcony.

Jasienica ma do niego stosunek negatywny

Jasienica to w ogóle pisarz nie tegez i człowiek nie znający się na rzeczy. PZPR dobrze robiło cenzurując go.

[Jarpen Zigrin]

PZPR dobrze robiło cenzurując go.

Myślę, że kierowali się innymi kryteriami, ale co do Polski Jagiellonów nie jest to wielka strata przy tak nierzetelnej książce.

Ale do rzeczy:

Zygmunt II miał dobrą passę w polityce zagranicznej, bo po unii lubelskiej RP stała się najpotężniejszym państwem w Europie Środkowo-Wschodniej, do tego nie miał już problemu z krzyżakami przekształconymi w państwo świeckie izolowane przez to od poparcia ze strony papiestwa i cesarstwa. Walki z Moskwą były toczone gdzieś daleko na peryferiach państwa. Ze Szwecją też ok, od momentu wejścia na tron Jana III Wazy. Nie dał się wreszcie wciągnąć w wojny z Turcją, z którą panował naprawdę wieczny pokój.

[Tofik]

Samo wygranie sprawy Barbary zasługuje na szacunek. Doskonale umiał lawirować między Radziwiłłami i zwolennikami małżeństwa królewskiego a przeciwnikami związku króla. Nie dawał też zbyt wielu urzędów i województw Radziwiłłom, choć trzeba przyznać, że Czarny Radziwiłł (wyjątkowy znienawidzony przez Barbarę - z wzajemnością; Rudy Radziwiłł należał do jednego z najbardziej bliskich sercu króla) był jego najbardziej zaufanym człowiekiem i współpracownikiem.

[Tofik]

Miał też kilka pasji kolekcjonował księgi

No właśnie, kolekcjonował, co nie znaczy, że czytał. Prędzej kazał czytać je swoim sekretarzom, a później je mu referować.

nie miał szczęścia z Habsburżankami

Habsburgów nie lubił, uważał, że oszukali go dając mu takie żony, do tego starał się jak najbardziej ograniczać liczbę Niemców na dworze.

Jego niechęć do pierwszej żony jest nieco dziwna, Zygmunt Stary ją lubił, nawet Bona, gdy Habsburżanka umierała, zagadała do niej przyjaznym tonem. Najczęściej wskazuje się na to, że dla Zygmunta Elżbieta była za młoda i za bardzo niedoświadczona w wiadomych sprawach. Katarzyna natomiast była bez wątpienia brzydka i tym odepchnęła króla od siebie.

, był tolerancyjny religijnie

Był katolikiem, choć podejrzewa się go o odchyły luterańskie.

Dochodzi do tego jeszcze historyjka z ok. 1555 r. Niejaka Dorota Łazęcka miała sprzedać Żydom Hostię za 3 talary. W czasie nakłuwania Hostii, miała z niej popłynąć krew. Nuncjusz zalecił śledztwo - stracono Łazęcką i kilku Żydów, mimo, iż król zarządził, że sprawą ma się zająć wytypowana przez niego komisja. Miał ponoć stwierdzić, że nikt go nie przekona, iż z Hostii mogła popłynąć krew.

W polityce był troszkę niekonsekwenty, na początku lat 50. przesunął Pretwicza z Baru do Trembowli, by poprawić stosunki z Turkami (jednocześnie naraził Kresy na poważne straty). Ok. 1569 r. nie chciał maksymalnego osłabienia Rosji, gdyż nie widział w niej zagrożenia i nie poparł tureckich starań o zdobycie Astrachania... Moim zdaniem był to błąd, gdyż nie wykorzystano wielu militarnych sukcesów (głównie litewskich).

Rozpoczął proces zwiększenia wagi Warszawy, m.in. most na Wiśle, lubił tam również przebywać.

W ostatnich 3 latach życia Jagiellona pojawiła się na dworze Barbara Giżanka (o jej ew. udziale w sprawie wywołania ducha Radziwiłłówny pisałem w kilku innych tematach), która ok. 1571 r. urodziła córkę, która została przez króla uznana za własną. Wincenty Portico napisał jednak, że jest to nieprawda i powszechnie uważa się inaczej.

[Tofik]

był tolerancyjny religijnie

U Wacława Sobieskiego natknąłem się na wzmiankę, że kalwiniści w 1566 r. oskarżyli arian o twierdzenie, iż jest jeden król: Chrystus. Filipowski bronił arian, mówiąc, iż m.in. przyjdzie czas, gdy kalwinistów osądzi inny król. Jan Zamoyski, wówczas tylko sekretarz królewski, oskarżył go o to, że miał na myśli Jana Zygmunta Zapolyę. Król Zygmunt w odpowiedzi nałożył na arian banicję, ale nie wdrożył tego w życie, bo odwiedli go od tego zamiaru katolicy. Ciekawe na ile to wiarygodne?