O użyciu sformułowania: "żelazna kurtyna"

[secesjonista]

Wybrane wpisy z forum o tym terminie:

 

W dniu 25.06.2007 o 8:48 PM, Albinos napisał:

Nowe pytanie: Po kim "ściągnął" określenie "żelazna kurtyna" Churchill i gdzie pojawiło się ono po raz pierwszy?

W dniu 27.06.2007 o 4:14 PM, Albinos napisał:

Dokładnie tak, pytaj.

 

W dniu 27.06.2007 o 3:44 PM, Lord_James napisał:

Chodzi tutaj o Josepha Goebbelsa, pojawiło się ono w artykule "Rok 2000" w gazecie Das Reich 25 lutego 1945 roku.

 

 

W dniu 24.05.2013 o 6:17 AM, secesjonista napisał:

Goebbels u schyłku III Rzeszy snuł przeróżne refleksje, jedna z nich zawarta w artykule "Das Jahr 2000" brzmiała:

"Jeśli naród niemiecki złoży broń, wówczas Sowieci, zgodnie z porozumieniem zawartym między Rooseveltem, Churchillem i Stalinem, zajmą całą wschodnią i południowo-wschodnią Europę, w tym większą część Rzeszy. Nad tym terytorialnym zajętym przez Związek Sowiecki zapadnie żelazna kurtyna, poza nią narody zostaną wymordowane".

/"Das Reich" z 25 lutego 1945 r.; podkreślenie - moje/

 

To że Churchill zapożyczył to sformułowanie od Goebbelsa - to zapewne prawda, ale czy prawdą jest też, że tego typu fraza określająca pewien stan w polityce pojawiła się: "po raz pierwszy"?

 

Wybuch rewolucji październikowej Wasilij Rozanow,w swych zapiskach zatytułowanych "Апокалипсис нашего времен" (wydawanych od listopada 1917 r.), podsumował słowami:

"LA DIVINA COMMEDIA

Z chrzęstem, skrzypieniem, zgrzytem opuszcza się nad Historią Rosji żelazna kurtyna.

- Przedstawienie się skończyło.

Publiczność wstała.

- Pora władać futra i wracać do domu.

Rozejrzeli się.

Ale ani futer, ani domów już nie było".

/tłum. H. Chłystowski/

 

Zna ktoś inne przykłady użycia tego sformułowania w odniesieniu do szeroko rozumianej polityki?

[secesjonista]

W artykule Małgorzaty Gmurczyk-Wrońskiej możemy przeczytać o "żelaznej kurtynie":

"Nie Churchill był autorem tego określenia i nie po raz pierwszy go użył w Fulton. Szerzej o tym M. Hułas, "Brytyjska ścieżka ku „zimnej wojnie". Kilka uwag na marginesie badań nad początkami „zimnej wojny", „Dzieje Najnowsze" 1997, nr 2, s. 35-44".

/tejże, "Rok 1945 w najnowszych publikacjach francuskich", "Dzieje Najnowsze", 2005, T. 37, nr 4, s. 22, przyp. 12/

 

To sobie zajrzałem do wskazanego artykułu Magdaleny Hułas, ale to: "szerzej" to jakoś skąpe się okazało.:

"5 marca 1946 r. Winston S. Churchill wygłosił w Fulton (Missouri, USA) przemówienie, które przeszło do historii jako symboliczna deklaracja „zimnej wojny". Przemówieniem tym wprowadził w obieg określenie „żelazna kurtyna". I chociaż nie on był jego autorem (i nie w Fulton go po raz pierwszy użył...".

i jeszcze przypis:

"Por. telegram W. S. Churchilla do Harry'ego S. Trumana z 12 maja 1945 r. Zob. też: wewnętrzna korespondencja Foreign Office (maj 1945) w: Public Record Office [dalej: PRO], FO 371/47592, N.6065/6/55. Crown-copyright material in the PRO is reproduced by permission ofthe Controller of Her Majesty's Stationery Office".

/tamże, s. 35 i przyp. 1/

 

To na razie jesteśmy w maju 1945 roku, nie licząc artykułu niemieckiego "ministra".

A coś wcześniej?